Kuu Hae Hawaii, Volume I, Number 2, 2 May 1913 — Page 5
KUU HAE HAWAII 5
Kelekona e hookama i ke kaikamahine, ua haawi aku oia me lakou he $50,000 a ua hoopaa pu aku hoi, e ili aku no maluna o Ekika kona mau pono apau ina au e make e mamua.
"Mamuli o na kumu ana i hoike ai ua ike oia e hauoli ana no o Likeke Poleka ma ka lohe ana i na mea huna e pili ana i kona hanau ana mamua o ka poino e loaa ana iaia, mamuli paha o ka ike ana, o oe no kana keiki; aka nae o kona manao enemi ia oe, he mea no ia nona e koho ai e mauna aku i kona noho hauoli ana mamua o ka hooko ana aku i kona inaina."
"Heaha aku la ka hopena o ke kanaka e noonoo ana no keia mea?" i olelo ae ai o Ela Wina, me ka noonoo kaumaha no hoi no ke kanaka maluna o ka moe make ma ke keena maluna, nona ke ola i hoomaunauna ia iloko o ka poino mamuli o kona haawi ana iaia iho malalo o ka mana o kona mau manao pono ole.
A olelo mai la ka madame, "I ka nana aku no hoi, ina paha aia iloko ona kekahi ano nana e pale ae iaia mai ka hana ana mai i kekahi hana ino ana mai ia oe, ina paha ua nele kona aloha nou."
"Aka hoi, elike me kana e olelo nei," i kamailio hou aku ai ka madame, "oia iho no kona enemi ino loa—a mamuli oia ano ino i loaa iaia i loaa ai iaia na poino he nui."
A olelo hou aku la ka Ela, "he mea oiaio kela, aka, aole no nae ia he mea maa i na mea apau."
A olelo hou aku la ka Madame me ka manao kaumaha, me ke ku ana ae iluna, "He mea oiaio loa, a ke manaoio nei au, ua hai aku au ia oe i na mea apau i keia wa. Ke manao nei au, he mea pono e hoikeikeia aku keia mau mea apau iaia.
E hele aku ana au, a hai aku iaia no kou hiki ana mai. E ike ana oe, iaia ua ano haikea mai kona nanaina, eia nae, aole, aole no i nolohia ae kona wahine ui elike me ia he makahiki hookahi i hala ae."
Mino aka iho la ka Madame, oiai oia e kamailio ana no kana kaikamahine i loaa hou mai, a ka Ela hoi e manao nei, he wahine ui maoli no oia.
Haalele iho la ka Madame i ka rumi, a aia hoi ka Ela e noho ana me ka noonoo ana no na mea ano e o na makahiki eono i hala a o na mea ano e hoi iloko o kona ola ana.
Ua lilo keia mau moolelo ana e hoolohe nei i mea nana e pahaohao ai. A he mea nana e mahalo ai no keia mau nuhou maikai nana e holoi ae mai iaia aku na ano ino o ka wa i hala, a wehe mai ke alaula o ka noho ana hauoli no ka wa e hiki mai ana. Oiai, ua hiki mai oia ma ka hale i sila ia me ka make, a aole i nele kona aloha no ke kanaka e aneane la e kaa aku ma o o ka lua kupapau, a ma ia wa pu, ai kona puuwai ke kui la me na manaolana hou.
Aohe ana kula hou ana iho iaia no Ekika. Aole oia he kaikuahine nona. O Ekika aku ana kana wahine i keia wa, a e hoi pu aku ana laua no Wikilipi ke pau ko laua noho ana maanei; e lilo aku ana oia he moiwahine no ka home, a ma ia wa e ike ia no na hana a ke aloha nona.
Puapua mai la ka ula o ke kanaka maikai ma kona mau papalina, oiai oia e kali ana no Ekika, a aia hoi kona helehelena ua hele a ulumahiehie—he mea oiaio no—
Mahope o ke kuaua
Puka mai ka la me kona nani
A i ka napoo ana o ka la ,
Imoimo mai no na hoku—
Mahope o ke kukuli ana,
Kani mai na bele mare—
Alaila o na haawina hauoli—
He panai no na ino o ka wa i hala.
(Aole i pau)
Aole o Penhallow ma ke Kulana Hoohui Koke.
Wahi ana: "Aole au ma ka manao e hoohui koke i keia wa ano i ke 'Kula Kumu' ame ke 'Kula Nui o Hawaii,' aka e waihoia ma ka lima o kekahi komite a mamuli o ka noii ana ame ka nana ana a ke komite, e lawe mai ia i kona manao i ka wa e noho hou ai ka Ahaolelo i ka makahiki 1915.
UA HOEA MAI KE KAKAUOLELO BRYAN
KAKALAMEKO, Kal., Aperila 28—Ua hoea mai i Kakalameko nei ke Kakauolelo Bryan ma ka aoao o ke Aupuni Makua no kela ninau pili kue kuai aina i ka poe aole lakou he mau kupa Amerika, a eia kana i olelo aku ai, "Ua nonoi mai nei ke Aupuni Makua ia oukou e kali hoi oukou i ka noonoo ana i keia ninau iloko o keia Ahaolelo a hiki i kela kau aku."
KE EMI NEI NA MANAO KAUA MA IAPANA
TOKIO, Aperila 23—Mamuli o ka ike ana o ke aupuni o Iapana i ko Peresidena Wilson kulana me ka Bila Kanawai Aina o Kaleponi, ua hoi iho la na manao kaua ame na lono no ke kaua a lana malie.
(Mai ka aoao 4)
pilipili aku me kekahi o na kaikamahine a ka poe koikoi, malia o ae mai e lilo i wahine na ia nei, a he oiaio, aole i loihi iho kona komo ana aku iloko o kela mau anaina, ua kau aku la kona manao hoohihi maluna o ke kaikamahine a ka Ela o Banafa, oia ka Lede Augate Vitoria Mekukala, ka hiapo loa o na keiki a ua Ela la.
He kulana kilakila a hiehie ko kela kaikamahine, i like aku no me ko ka Lede Valaria, a ma ka helehelena wale no ko laua like ole, eia nae he wahine ui no keia, a he wahine ake nui nae ma na nani like ole a ka maka e ike aku ai.
He manawa uuku wale no ka hoolauna ana aku a ke duke iaia iho me ua kaikamahine nei, o kona noi koke aku la no ia i wahine nana, a ua aponoia mai no hoi ia manao, a mahope iho o ka hoopalau ana no kekahi manawa pokole loa, ua hoohuiia iho la laua ma ka mare.
Mahope o ko laua mareia ana, ua hoohalaia kekahi manawa nui, ma ko laua hele makaikai ana no Europa, a hoea aku i Asia ame Aferika, ua hoea pu no hoi laua no Amerika, a ma ka hoike pokole ana ae, ua pau na wahi ano nui o ke ao nei i ka hele makaikaiia e laua a ua hala he mau mahina loihi ia laua ma kela huakai.
O ko laua nei hele ia a kokoke e piha na mahina he umi-kumamalua, ua hooholo iho la ko laua manao e huli hoi no Enelani, oiai ua kokoke loa mai ke duke wahine e hanau i kana keiki, ua iini na makua, e hanauia ka hooilina o ke Duke o Hawada maluna o ka lepo o ka aina o kona mau kupuna, aole hoi ma na aina e.
I ka hanau ana mai, he keikikane, a o ka hookoeia ana hoi o ka iini o ke Duke o Hawada no ka loaa o kona hooilina, e lilo ole aku ai ka inoa hanohano o kona ohana i ka mea okoa loa, a kapaia iho la kona inoa o Akibolo-Alekanekelo-Keoni Sekota a o ka Makuika hoi o Aronadea.
Ina i hawahawa ole ka lima o ke ke duke me ke koko hala ole o ke kanaka ana o ka pepehi ana a make me ka poka o kana pu panapana, ina oia ke kanaka hauoli hookahi ma o ka hanau ana mai o kana keikikane, aole nae pela, aia mau no ka ahewa iloko o kona naau, ke kipi mau la iaia i na manawa apau, a ma ka hookanaaho wale no oia, e hooikaika nei e hapai ae i kona poo mai ka nanaia aku he kanaka hewa loa.
Ua hanau hou mai la no he mau