Kuu Hae Hawaii, Volume I, Number 2, 2 May 1913 — Page 6

Page PDF (469.23 KB)

6   KUU HAE HAWAII

 

keikikane ame na kaikamahine ma ia hope mai o ka mea apiki nae e pau wale ana no lakou i ka make iloko o ko lakou manawa b e b e, a koe hookahi wale mai la no ka Makuika o Aronadea, ma ke ano o ka manaolana hookahi ia o kona mau makua.
          Aia ke duke ke noho la iloko o na hoohauoli ana ame na kaumaha, a iloko o kela mau makahiki he nui, aole loa he mau mea i lohe houia mai no ka Lede V alaria, ka mea i ohumuhumu pu me ua duke la, iloko o na la i hala hope aku no na mea e pili ana ia laua iho.
          Ua manaoio loa no ke duke, elike me ka ke ao nei e nana aku ana i ka Lede V alaria, ma ke ano ua make oia, pela no oia i nana pu aku ai, ma ke ano aole he wahi pili iki o kela wahine iaia, a hoopoina loa aku la oia i ka noonoo ana, eia paha oia ke ola mai nei, a i ole, ua make kahiko paha, he hookahi no ana mea nana, o ia no kana   wahine hou, ame kana keiki.
          He umikumamalima makahiki o ka noho mare ana o ke D uke o Hawada me kana wahine hou,   oiai nae aia na makahiki o ke duke i kela manawa ma kahi o ke kanaono-kumamalima, a he kanakolu-kumamalima hoi makahiki o ke duke wahine, aia no iloko o kona mau la wahine ui, he alakai no na hana hihimanu a he moiwahine hoi no na anaina hoohauoli.
          Ua hele na lauoho ame na umiumi o ua duke nei a keokeo, eia nae oia kekahi o na kanaka mana nui iloko o ka ahaolelo, a o ka laua keiki, ke pii ae nei oia i ke kanaka makua ana, aia kona mau makahiki ma kahi o ka umi-kumamaha, ka manaolana hookahi hoi o kona mau makua, e kau mai la na maka, o ke kau aku ma na kulana hanohano o ka aina.
          Iloko o ka hoomaka ana mai o ke kau wela, ka manawa hoi o ka ahaolelo e weheia ai, ua hoi mai la ke duke ame kana wahine no ko laua home ma ke kulanakauhale ponoi, aia hoi ka laua keiki maloko o ke kula kiekie ma Etona iloko o kela manawa.
          Ua kokoke loa mai nae kekahi puupuu ikaika nana e palukuluku aku i ua D uke la o H awada, no ka mea i loko o kona nanea, i loko o kona noonoo ole ae e hoea mai ana kekahi mea ana i moeuhane mua ole ai, ua hiki mai la nae me he hoku la i haule iho mai ka lani mai.
          Ma kekahi la iloko o ka mahina o Iune, ua hala aku la ke d ukewahine mamuli o kekahi kono, no ka hui pu ana me kekahi poe wahine e ae no kekahi aha holoholo maloko o ka malapua, a ke noho hookahi la ua duke nei ma kona keena heluhelu b uke.
          Ua uuia na puka aniani apau iluna, a ke moani mai la hoi na ea
aala kupaoa o na pua mai ka laua malapua mai i kanuia ai o na pua nani o kela ame keia ano. Aole ua duke nei e heluhelu ana, aka e walea wale ana no oia, me ka honi ana i ke ala o kela mau pua a ka makani aheahe e halihali mai ana imua ona, a iloko o kona nanea, ku ana no kekahi o kana mau kauwa ma ka puka, a haawi mai la i kekahi pepa inoa i kona haku.
          Nana iho la oia i ka inoa i kakauia maluna o ka pepa me kona mau maka maoli, a no kona manao ua kuhihewa paha ka ike a kona mau maka, ua kau okoa ae la oia i kona maka aniani, a he oiaio he o ia mau no kela inoa i ka waiho ae imua ona, oia o Aki b olo A. K. S ekota.
          "Nawai keia pepa inoa i lawe mai nei a haawi ia oe?" i huli mai ai ke duke a ninau i kana kauwa.
          "Na kekahi keonimana opio," wahi a ke kauwa.
          "Eia oia ihea i keia manawa?"
          "Ua hookipa ae nei au iaia maloko o ke keena
b olu, ka rumi hookipa e kuu haku."
          Kilohi pono hou iho la ke duke maluna o ka pepa inoa, alaila ninau hou aku la i ke kauwa: "Pehea ke ano o kela keonimana opio?"
          "Ma ka'u nana aku, he kanaka oluolu oia, a ua like no kona mau ano me ko kuu haku, ka Makuika opio e noho mai la i ke kula. Ua kahikoia keia keonimana me kekahi lole kanikau, a wahi ana, ua makemake nui oia e ike ia oe."
          "Aole i maopopo ia'u keia keiki
o ka hoea ana mai nei, aole no hoi i m aopopo i kona wahi i hele mai ai, pela hoi me kona makemake, eia nae o ka inoa maluna o keia pepa, he inoa ohana keia no makou, me he mea la o ka Makuika o Aronadea kona inoa maoli."
          Ua kulou iho la ke duke ilalo no kekahi mau minu t e, a ia aea ana mai, akahi no oia a ae e ike i kela keiki malihini, ma ka pane ana mai i ke kauwa:
          "E iho aku oe a loaa ke keoni mana malihini, alaila lawe mai iaia noluna nei, i ike aku ai au, heaha la kana mea i makemake ai e ike ia'u."
          Ua kunou mai la ke kauwa, alaila hoi hou mai la no ka hale olalo, a he mau minute helu ma ia hope mai, ua oili hou aku la oia, a pane aku la imua o kona haku: "Eia mai o Mr. S ekota!" o kona kaha mai la no ia hele, no ka waiho ana aku i ka o pio malihini e kamailio pu me kona haku.
          Huli papu mai la ke duke nana i ke ku aku o kekahi keiki opio, ana e koho wale mai la, aia na makahiki o ua keiki nei ma kahi o ka umikumamalima, he oiwi kino loihi kona, a he kilakila hoi kona kulana me ka hiehie pu, he ui hoi kona helehelena, me ka alohilohi o kona mau maka, e hoikeike aku ana kona mau ano apau i kona kulana keonimana oiaio, me kona aoia ana e malama i ke kulana. Ua kahikoia oia me kekahi paa lole eleele o ka poe kanikau, a no kekahi mau minute ka nana ana mai a ke duke, aole loa he lilo o keia keiki malihini me kana k eiki ponoi e noho mai la maloko o ke kula kiekie, ka Makuika o Aronadea.
          Me he mea la ua loaa paha na manao mahalo iloko o ke duke no kana malihini, nolaila ua ku mai la oia iluna, a hele mai la imua no ka hui pu ana me ka opio, a o ia kana o ka i ana aku:
          "Ma ka'u mea e hoomaopopo aku nei, ua makemake oe e ke kanaka opio e ike ia'u, heaha la ka'u mea e hana aku ai nou?"
          "Ua makemake io au e ike ia oe, aka nae he leka hoolauna ka'u o ka lawe pu ana mai nei me a'u," alaila haawi mai la oia i kekahi leka loihi i ke duke.
          "E noho iho ilalo maluna o keia noho e ka opio," wahi a ke d uke iaia o ka lalau ana aku i ka leka o ka haawiia ana mai iaia, alaila nmunamu liilii wale iho la no oia: "Ua like loa ka helehelena o keia keiki me ka'u keiki ponoi, a pela no hoi me kona leo, nawai la keia keiki o ko'u ohana?"
          "Mai ko'u makuahine ponoi mai kena leka, ua kakauia eia maluna o kona moe, mamua ae o kona hala ana aku ma kela aoao o ka honua," alaila hauhau iho la ka opio me ka aneane loa e uwe, a ma ka hoomanawanui wale no oia i uumi aku ai i ka hiolo ana mai o kona man waimaka.
          "He keu maoli keia o ka mea kaumaha i ko'u noonoo, no ka haalele ana mai o kou makuahine ia oe, a ma ka'u koho wale aku no, ma o kou hele ana mai la e ike ia'u, me he mea la ua hala mua aku paha kou makuakane mamua o kou ma kuahine, ke ole hoi au e kuhihewa!"
(Aole i pau)