Kuu Hae Hawaii, Volume I, Number 7, 6 June 1913 — John Wise no ke Komisina Hooponopono i ka Buke Wehewehe Huaolelo Hawaii. [ARTICLE]

John Wise no ke Komisina Hooponopono i ka Buke Wehewehe Huaolelo Hawaii.

Ile mea e nui ai i ke kau ana ae 0 kekahi opio Hawaii nana e hana i keia hana nui no ka hooponopono ana i kana olelo makuahine e aneane aku nei e olelo Kepani ia mai, a e olelo-hapahaoleia mai e ka hanaunahou 0 Hawaii i keia la. I ka nana aku i ka manao 0 ka Ahaolelo ma ka hooholo ana i keia kanawai, me he* la, e hanaia keia buke no ka hoomaopopo ana re i ka olelo Hawaii, a waiho aku iloko 0 ke Keena Buke 0 ke Aupuni no kona hopena; a i ole, e lilo paha ia buke i pono no na Keena Aupuni wale no; me ka loaa ole he manao no kona lilo ana he olelo makuahine iloko 0 ka lahui, e hiki ole ai ke olelo hapaia mai; alaila, aole no e lilo ana ia buke i moa e ola ai ka olelo Hawaii; a e hiki mai no ka wa e ko ai na kamailio —"0 ka olelo Hawaii he olelo make ia," nokamea, ua hoomaopopo ia ae kona make aku ma 0 keia kamiwai la. Aka 0 ka olelo Hawaii aole ia he olelo e make ana, e ola ana ia, elike ka loihi elike me ke koe ana he koko Ilawaii iloko 0 kekahi kane a wahine paha; a i ole ai hoi e kamailio hapaia mai e ka hanauna hou, eia he ekolu mau alahele no ka hoomau ana i ka olelo Hawaii: Akahi—l Buke Wehewehe Huaolelo Hawaii piha pono ame ona Pili Olelo Hawaii i hanaia mai na olelo mai i māa mau i ke kamailioia i kela la keia la. Elua—E lilo ka olelo Hawaii i ma-

hele e aoia iloko o na Kula Aupuni, i ka Wa o ke keiki i hiki aku ai i ka 13 o na īnakahiki. Ekolu—lloko o ka noho ana liome o kamailio pu ia ka olelo Ilawaii.