Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 3, 10 October 1861 — Page 4

Page PDF (1.62 MB)

KA HOKU O KA PAKIPIKA.
POAHA, OKATOBA 10, 1861.

 

I ka Hoku Malihini o ko makou Pakipika.

Aloha oe a me kou Kahu.
                Manomano ka pelapela o ka wai e puka mai nei mailoko mai o ka punawai nona ka olelo ana a na Kumu a kakou, he punawai ono, he huihui, a he momona hoi kona wai.
                A i ka kakou nupepa hoi, ke i mai nei lakou, nupepa hewa, nupepa pelapela, a he kumu io ka ia e ao ana i na keiki opiopio a kakou a me na kaikamahine opio, i na hana e pilikia ai na kino, a e make ai ka uhane, a he mea io ka ia e hoopuehu ia ai, a e nalowale ai hoi ko kakou lahui, wahi a lakou.
                A ke kukala mai nei lakou me na leo nui weliweli maloko o na Heiau o ka Mea Kiekie Loa, ka mea nona na kapu a lakou i hai mai ai, a kakou hoi e malama nei, a maluna hoi o ko lakou Lele, e hooho mai me keia mau leo, "E kanu aku, e lumai iho, a e hoopioho loa aku hoi ia ia iloko o ka honua."
                A ia oukou hoi kuu ninau e na kanaka Hawaii, ka poe hoi o kou lahui, i like hoi me a'u nei ma ke koko. Heaha la ke ano o keia mau leo? I mai paha ka poe nona ka papalina lua ana, he leo maikai loa ia, he ala, a he leo hoi e makee e io mai ana i ko kakou lahui, a, e makamae mai ana hoi i ko kakou poe opio. Ke i aku nei hoi au, aole i like ko'u manao me ko ia poe ma ia wahi; aka, e ninau mai ana paha oukou, "Pehea kou manao, a heaha kau e olelo mai ai malaila?" Eia no ia, ina aole au i kuhihewa. He mau leo no ia e hoopaa loa mai ana i kou waha e ke kanaka Hawaii, e papa mai ana hoi ia oe mai ekemu, mai hoike ae i kou ano naauao ma ke akea, a mai hoohalikelike aku i kou naauao me ko ka poe nana oe i ao mai. He oiaio, i ka wa e like io aku ai kakou me lakou na mea a pau loa, e lawe mai ai kakou i ka lakou mau hana, a i ka lilo io ana mai o ka lakou mau hana na kakou e nele ai lakou i ko lakou mau pono kino.
                A, me he mea la ua ike no lakou pela ka mea e hiki mai ana, i makemake ai lakou e hoohuli i ko kakou kumu naauao. E nana i ka mea like i manao ia, Kinohi, Mok. 11: Pauku 67; aka, aole au e hoohewa pu aku ana i ka ke Akua mau hookahuli ana, no ka mea, a aia no hoi ia ia ka Mana e hiki ai ke hoano e i na mea a pau loa.
                A nolaila, ke kauoha aku nei au ia oukou e o'u makamaka opiopio, e hoike ae ia oukou he lahui kuokoa, e kuokoa ana hoi ma na mea a pau, a o ka manao o ko oukou hoa aloha, e kanu aku ia ia ma ko oukou mau mala kanu.
                Iloko hoi o ko oukou mau poo kahi e lilo ole ai i ka aihue, a e noonoo hoi oukou me ke akahele, a e lohi ana ma ka hoahewa ana, o ko'u manao kuokoa keia, me ka hoopilimeai ole, e like ana me kuu kino holo okoa, a i piha hoi i ke koko Hawaii wale no! Heaha la auanei ka lakou e olelo ai no ko Binamu ma hiki mua ana mai i Hawaii nei, ua poina auanei ia oukou ka lokomaikai o Kamehameha II a me kona poe alii. Peia auanei i hana aku ai ua poe alii naauao nei o makou, hoahewa e auanei lakou ia Binamu ma, a me ka lakou mau hana, mamua o ko lakou ike io ana i ke ano, a nolaila wau e olelo ai, he poe naauao lakou, no ko lakou ao ana e laha keia mea hou, ina paha i hoole aku lakou pehea la e hiki ai ia kakou ke olelo maopopo, ua naauao kakou, a i ko kakou, poe pono hoi e ola ana na Uhane.
                Ninau. Pela auanei na Kumu a kakou e hana mai nei, kakali io auanei lakou i ka hoahewa ana i ka kakou Nupepa, mamua o ko lakou ike ana'ku i kona hewa io, aole pela, hoahewa e iho la lakou mamua, nolaila, ke olelo aku nei wau, ua poina ia lakou ke kauoha e olelo ana, "E hikiwawe oukou ma ka lohe, e lohi ma ka hoahewa ana, a pehea auanei lakou e olelo ai no Lutela a me Kalavina."
                I na mea nana ke kukulu ana i ka aoao a lakou e ku mai nei, a kakou hoi e manaoio aku nei mamuli o ka lakou ao ana mai. Pehea, aole auanei laua i kue ia mai e ka poe nana laua i hoonaauao. Kahi hoi a laua i ku Kahuna aku ai i ko laua mau la i kino hou, aka, e ae mai ana paha lakou, alaila, eia ka ninau, "Nawai?" Ke i mai nei, na ka poe Pope, alaila eia ka'u malaila, o oukou hoi anei kekahi e hoolilo mai nei ia oukou i poe Pope, a i poe like loa me lakou ma keia mau mea, no ka mea, makemake ae la o ua o Lutela ma e hoike i ko laua naauao i aoia ai laua e ua poe nei, me ko laua manao pu, e hoike ae i ka Baibala i hoonaauao ia ai ka lahui; no ka mea, ia wa he kapu ka Baibala aole heluhelu ia e kela mea keia mea, o na Kahuna wale no. Peneia loa no hoi auanei oukou e hana mai nei ia makou, na oukou no makou i ao mai a i hoonaauao mai, e like me Lutela ma i aoia ai, a i hoonaauao ia ai e ka poe Pope. Ke kukulu ae nei makou i wahi nupepa, me ko makou manao e hoonaauao ia ana ko makou lahui ma ia mea, e like me Lutela ma i manao ai e hoonaauao ia ana ka lahui ma na mea o ke Akua, ke ae ia ka Baibala e noa, aka, hooikaika loa mai la ka poe Pope e hoopio i ko laua manaoio hana me ko laua manao e hoomau i ka noho ana o ka Baibala malalo o ke ano auhau maule, a o ke kumu hoi keia o ko makou hooikaika ana e kukulu ia ae i nupepa no makou iho, no no ka ae ole ia o ko makou mau manao, e hoolaha ia ma ke akea. E like io me kekahi aoao e hooikaika la e hoomau i ka noho kapu o ka Baibala me ka ae ole ia e heluhelu na mea a pau. Pela no oukou e hooikaika nei e noho wale iho makou, aole make hoolaha nupepa, o puka io auanei ko makou akamai a me ko makou mau manao ma ke akea, malie he mea keia e lilo mai ai ka oukou mau hana a me ka oukou mau pono.
                Malie, pela io i manao ai ka poe Pope ina e laha kekahi aoao hoomana e, he kumu ia e nawaliwali ai ko lakou mana ma ka emi ana o ka lakou mau haumana, emi ai ko lakou mau pomaikai kino, a eia kuu ninau hou i koe. Pehea la ina paha i make io ko Lutela ma mau manaoio, alaila pehea la e hiki ai ia oukou ke olelo, he aoao oiaio keia, ina ua make aku la oia i kona hoomaka ana ae, ina ua make io aku la oia, ane nele paha oukou, i na kumu hana ole, o keia mau la, a i hea hoi kakou e ku kahuna aku ai, ke manaoio iho nei au iloko no o ka aoao Pope, i ka aoao hoi o ka poe i ao ia me oukou i ka halau hookahi i kue nae ma na pili i keia mau la.
                A no ia mea wau e kahea aku nei, ia oukou e na kanaka o ko'u lahui e hui pu io mai me a'u e kuu poe hoahanau, ka poe i hele pu mai me a'u maloko mai o ka puhaka hookahi o ka mea nana i hoolaha ae i ko kakou lahui e lilo io keia i mau kumu e hoolilo mai ana ia kakou, i poe hiki wawe io ma ka lohe, a e lohi ana me ke akahele ma ka hoahewa ana aku, no ka mea, ke i io mai nei ka olelo ma ka hua o ka laau e ike aku ai oe i kona ano, nolaila e lawe io kakou i kuu mau manao i mau kumu hana na kakou, aka, ke kauoha e aku nei no nae au mamua, no ka manao no e puka mai ana ia mea mahope, i waena o kekahi poe o kakou, e i mai ana, aole pono ke malama i na manao o keia kanaka, no ka mea, he kanaka hewa loa keia, inu rama, ona, a me kekahi mau mea e ae, he nui loa, a ina pela io lakou e manao iho ai iloko o lakou, ke i ae nei au, aole ia he manao Akua, aka, he manao kanaka no, no ka mea, wahi a'u, aia a hui ia ka mea maikai me ka mea ino, alaila e puka mai auanei na mea maikai loa e like me ka wai, e like me kila i hui ae me Paea, puka mai he ahi, e like me Kauhane i noho mai iloko o Maria a puka mai la ke ola e like me ke Akua i manao ole ai i ko Paulo hewa mua, i lilo ae ai i Lunaolelo oi, e like no me ke akua i manao ole mai ai i ka hewa karaima o ka mea nona ka inoa a'u e o nei, Simona Petero, i hana ai, lilo ae la i Wiliki no ka honua nei, a me Mose i lilo ae la i Lunakanawai, puka mai la, he hookuu ia no ka Isalaela mai ka noho hooluhi ia, a pela hoi auanei ka palapala hemolele, aole oia i hemolele no ka hoopuka ana mai i na olelo pono wale no, aole i hemolele oia no ka hui ana o na olelo maikai me na olelo hewa, a oia hoi ke ano o keia inoa Baibala Hemolele, he mea hai i ka oiaio wale no, a nolaila, o ka kakou mea nui ia e hana ai, o ka olelo i ka oiaio wale no aole e hoopunipuni, ke i aku nei au oiaio no kekahi kumu e hoonui ia ai ko kakou naaunao, a o ko'u mau manao mua ia.
                A, eia ka lua, a he poe hipa e ae kekahi e like ana me makou ma na hulu; aka, no ka pa e, ke kue mai nei lakou ia makou ma ka lakou olela ana, e i ana, "O ke kahua o ka makou Nupepa Ilikole, aole hoi e pono ke lawe o poho, a me ka nui o na mele, he mea ka ia e poino ai ka kakou mau keiki a me na kaikamahine, a he mea pu e pau ai ko ka kou lahui.
                Nolaila, e noonoo pono kakou i ke ano o kela wahi olelo mua Ilikole, a me kona wahi i puka mai ai. Eia ke ano oia wahi olelo Ilikole, he kanaka i nele ma na mea a pau, aole wahi mea ma kona Inoa, a he kanaka noho kohana, aohe wahi mea i uhi ia maluna o kona kino, e kole ana kona ili i ka la a me ke nahu ia e ka nalo, a iloko hoi o ka manawa hakaka e puka ai oia, a he kuamuamu kona olelo ana. Mai hea mai kona puka ana, mailoko mai auanei o ka Hoku Pakipika, ka mea nona ka olelo ia ana, nupepa pelapela, nupepa hewa, ke hoole aku nei au, aole, mai hea mai la, mailoko mai o ka pepa nona ka manao ia ana e Hemolelo ana, me ka noho pu ole o ka ino me ia a nolaila e pono io paha ia kakou ke olelo ae, he nupepa Nuhou io kela, no ka mea, ke hoike mai nei oia ia kakou i ka ike Nuhou, o ka puka ana mai o na ano wai elua mailoko mai o ka punawai hookahi.
                Ke i mai nei lakou i na mele, he mea ia e poino ai ka lahui a e pau ai hoi ka poe opiopio i ka make. Auhea oe e ke kanaka—a, e ka poe paha e lawe ana i ka hoahewa ana i na mele, i puni na oukou.
                Ua poina no hoi auanei oukou ia Solomona ka mea nana i haku i na mele, e kahea maoli aku ana no, penei:
                "E kuu wahine, e ka'u mea i aloha ai,
                Ua mai au i ke aloha."
                Me ka hai ole mai e,–no ka'u wahine mare no ke kaona, o kuhihewa mai auanei oukou e ka poe opiopio, he mau mele ano lua kau. A, eia hoi kekahi poe kaulana nui loa iwaena o na Haole, he poe Haku-Mele nae, o Haku Byron o Ladana, i Belekane, ka hoahanau o Lopailani, ka mea nana i hoihoi mai i ke kupapau o ko kakou mau alii i aloha nui ia, i make aku la i Kahiki, a eia hoi o Sir. Walter Scott a me William Shakspears, oia hoi o Uilama-Hoonaueue-Ihe ma ka olelo Hawaii, no Setotia keia mau kanaka hope elua, he Haku-Mele keia la i lohe oukou.
                A o ka lakou mea a pau i haku ai, ua lilo i mea e ola ai kekahi poe o lakou, oia no ka poe hana i ke keaka kuauhau. E i mai ana paha auanei lakou, he wahi mea hoomeamea wale no keia a ua kanaka hewa la, no ka mea, i ka manawa hea la kakou e lohe ai i ko ke Kepalo olelo ana i ka oiaio? Eia hoi ka'u, i nahea hoi oukou e ike ai i ka anela e huhu ana.
                He mau olelo naauao i ku hoi i ka mahaloia, ke ike ia na ano,
                1. Paani ka iole ke hele ka Popoki.
                2. He oi aku ka mana o ka peni-kila mamua o ka pahikaua,
                3. Aia a pelu ia na kuli e puka mai auanei ka waiwai.
                4. Aia a kuni ia kauwahi mea, nalo ka ohumu.
                5. Mahea i pa mua ai ka hamale a Noa i kona kapili ana i ka hale lana.
                6. A ihea hoi i oo ai ka moa, i lohe ai ko ka honua a pau.
                7. A o ka ulu hoi o ka wekiu, he lou ka mea e loaa ai.
                No kuu manao ana, aole i pau loa o'u makamaka i ka lohe i keia mau olelo ano aala, oia ke kumu o keia hoopuka ana. Ka oukou kauwa haahaa.  S. K. KAAI.

Nupepa Ilihune.

                Ua hoopuka ia ma ka Nupepa Kuokoa a H. M. Wini, e Waianuenue, ka Ilihune a me ka Ilikole, o ka "Hoku Pakipika," a me ka Luna Hooponopono a me ka Ahahui o ia Nupepa ku i ka wa me he mea la, e hoopuka ana i na hua olelo maemae ole, pili i ke ano amuamu, a me ka hai liilii, kupono i ka hana a ka poe kamalii mapala, ma ke alanui. O ka hana anei ia a ka Nupepa e pili ana i ka maemae loa, i olelo kaena ai kakou a me na makua o kakou, he Nupepa ino, pono ole ka Hoku Pakipika. He mea e pau ai na Lahuikanaka o Hawaii nei i ka nalowale. Aka, e wehewehe pakahi au.
                Ilihune, Ilikole. Ae, ke ae aku nei au, he ilihune makou na lala o keia Ahahui, a me ko makou Luna Hooponopono. Aole no makou i manao e pau loa na Helu o ka Hoku Pakipika he 52, i ka uku ia e ka makou wahi dala, oia mau pepa he 52, ka makou i haawi wale aku na na kanaka he 70,000 o Hawaii nei. Ua olelo makou ma ka Helu o ka la 7 o Sepatemaba, 1861, "Ina i nui ka poe kokua mai i keia Nupepa, ka Hoku Pakipika, ma ka lawe ana, a me ka uku $2.00; alaila, ua holo no ka hana o ka Nupepa. Ua maopopo ia makou, a me oe e Waianuenue, aole makou i kii aku i ke dala a ka poe waiwai, a haawi aku i ka poe Paipalapala o ka Halepai Aupuni, o ka makou wahi hapawalu no i loaa ae, mai ka luhi a me ka wela o ka la, oia ka makou mea i haawi no ka pepa o ka la 7 o Sept. i hala iho nei. A ma ia hoopuka ana, ua lealea ka lahui Hawaii, e ake e ike i ka Nupepa nui i paiia ma ka lakou olelo kamaaina, i ke au ia Iolani Kamehameha IV, ko kakou Moi aloha. Ua ike ia ka nui o na kanaka Hawaii, e kuai ana i ka hapawalu no ka pepa hookahi. Aole anei ia o ka makemake o na keiki papa a kupa hoi o ka aina, i hookahi no pepa, hapawalu, a umikumamaono pepa, o ka pau no ia o na dala $2.00, a manuahi wale mai, he 36 pepa no na dala $2.00 no ka makahiki okoa.
                A ma ia hoihoi no o kanaka, a lilo ka Nupepa i mea ola, aole e aie, aole e poho ka mea lawe, aole makou manao, i umi kanaka, a iwakalua paha, e manao ana e lawe, alaila hoopuka makou i 2,000 pepa, i maopopo ai ia oe, e poho ana na kanaka he 20, ke haawi mai i na dala $2.00, i hookahi no pai ana, o ka pau no ia. Akahi wale ae la no paha i ka H. M. Wini Nupepa, ke kanaka waiwai, ke poho ole o na kanaka he 20 a keu aku, ke haawi mai i ka lakou mau dala $2.00, me ka puka mau no nae o na Nupepa he 52, a ke kanaka waiwai. Kahaha! Lalau maoli.
                Ke ike nei au ma ka Nupepa Kuokoa, aia a loaa na kanaka he 2,500, alaila, poho ole o Wini, a ina i emi malalo, poho ia, a ina oi mamua, loaa kona waiwai puka. Nolaila, ua maopopo, he manao nui kona i ka waiwai puka, eia hoi, e na kanaka Hawaii, e nana kakou i ka Nupepa Hoku Pakipika, a me ka Nupepa Kuokoa a ke kanaka waiwai. Ua hoopiha ia na lalani a pau o ka Hoku Pakipika, i na hua olelo a kanaka i makemake ai, o ka olelo. Aole kakou i makemake i ka Nupepa hele wale mai no, me ke kikoola o na hua, a hikiwawe ka piha. E nana kakou i ka Nupepa Kuokoa o ke kanaka waiwai, ua ano kikoola, ua piha i ke Kamelo kuapuu, a pau loa kekahi hapalua o ka aoao mua, he poe kuapuu anei makou i hoike mai ai oe i kau kuapuu naenae e holu ana. Aia ma ka aoao hope, he mokuahi nui, e hoouka ai i na Nupepa, a lawe aku i Kaleponi, a me ua Kamelo la hooili pu iho. I ka hoohalikelike ana i na lalani o ka Nupepa Kuokoa a me ka Hoku Pakipika, ua koe aku elua hapakolu o ka lalani eono o ka Hoku Pakipika. Aole makou i manao na kanaka Hawaii hoolepope, ka poe nana i kukulu ka Pepa ku i ka wa, e hoopaapaa aku me na makua hoolepope o makou. Aka, no lakou no ia e hoino mai nei i ka Nupepa a makou, a ke keakea nei, a ke hoolilo nei he Nupepa Katolika. Eia ko makou manao lana maoli, ina i hoopuka mua o Wini i kona Nupepa, i mahuahua ka ike o kanaka, aole a makou hana aku, ua lawa ko makou makemake, ua loaa ka Nupepa hou. Aia ka hoi a luhi makou i ka halawai mau ana a me ka lilo ana o ka makou dala i ka pepa o ka la 7 o Sept., e hoikeike i kanaka, ilaila ka hoi o Wini e hikiwawe ae ai, i ka hoopuka i Nupepa nana, a me ka hapai ana ae o na Kumu Hoolepope a kakou, heaha la hoi ka mea e hoomahuahua ole ai o ka Hoku Loa? He keakea io maoli no keia. Heaha la ka hewa ke puka ka Hoku Pakipika me ka Nupepa Kuokoa? I ko'u manao, aole hewa, mahuahua ka ike o na kanaka. E na kanaka Hawaii, e lawe mua mua kakou i ka Hoku Pakipika, e pai ia ana i keia manawa, i kela Poaha keia Poaha, a pau ka makahiki. A hiki mai ka malama o Ianuari, 1862, alaila pai ka Nupepa Kuokoa, e lawe hou no kakou, aole makou e hoole i ka lawe ana. Me ke aloha.  KALAPUKAIHAEHAE.
Honolulu, Set. 28, 1861.

Ka Lahui Hawaii a me kana Hana.

                E ka Hoku o ka Pakipika–Aloha kaua, a me ko kaua mau ohana a pau: E makaala oukou, eia mai ka ohiki au moana, ke hele aku la maloko o keia mau mokupuni, e huli ana, e kiei ana, e halo ana, e kilohi ana, e nana i ike pono i ke ano o ko kakou noho ana.
                Ke ninau aku nei au ia oukou, e ka poe naauao, a akamai hoi, a noonoo, pehea la ko oukou manao ana i ka noho ana o ka wa kahiko, ia Kamehameha I, a pehea la hoi keia wa a kakou e noho nei? Ke hai aku nei au i ka noho ana o na'liii, a me na makaainana oia wa i hala aku nei. O ka lakou hana, he hoopulapula kanaka, i nui na kanaka ma na mokupuni o Hawaii; no ka mea, he malu pono ka noho ana o na'lii a me na makaainana, he malama pono ke kaikamahine a me ke keiki kane i ke kanawai o ka makuakane a me ka makuahine; he hoolohe, he ae pololei i ka olelo a na makua, me ka malama pono o na keiki i ko laua maikai iho, a hiki i ka wa kupono e loaa'i ke kane i hoopalauia, a me ka wahine ke keiki kane i hoopalauia.
                Nolaila, aole laua i hooneleia i ke keiki, ua maikai ka waihona o na keiki, ua nui a lehuehu ka hanau ana. Pela no ka nui a me ka lehulehu o na 'lii a me na makaainana i piha ai i kanaka keia pae aina mai Hawaii a Niihau. Ua pomaikai na'lii i ka nui o na kanaka, a pela no hoi e pomaikai ai na kanaka i ka nui o na 'lii. Ua pepehi wale na makuahine i ka lakou mau keiki no ka nui o ka hanau ana o na wahine ia wa, a ua make wale no hoi kekahi mau kanaka i ka limaiki ia, a i ke kaua ana hoi e make ai kekahi poe, no ka wa kanawai ole ko lakou make ana, mau no nae ka hanau ana o na wahine, a mau no hoi ka nui o na kanaka. Hiki mai ke kanawai mamalahoa o ka pau ia o ka make, ola ka hu, ka makaainana, ola ka elemakule, ka luahine, moe i ke ala, o ke ola ia Kunuiakea, o ka poe kahiko i koe oia wa, eia no lakou ke ola nei a hiki i keia wa, ke ninau alua aku nei au ia oukou, e like me ka ninau maluna. Pehea ko kakou noho ana i keia manawa, no ka mea, no ka wa kahiko ka pouli, no keia wa hou ka malamalama, ke pomaikai nei paha kakou i keia manawa? eia ka mea e pomaikai ole ai no ka hoolohe ole o na kaikamahine i ke kanawai o ko lakou mau makua, o ua mau keiki nei, aia lakou i ka ulala, aia i ka manuahi, aia hoi i ka leikini palapala, ua ale lakou e like me ka Liona, pela ko lakou noho huikau ana, a awaawa lakou, ua like me ke kai, aole pono ke waiho aku i ka waihona, no ka mea, ua koana, ua like me ka ulu pamakani, ua like ko lakou mau alelo me ko ka popoki, ke kalakala, a o ko lakou mau ai, ua like me ka ai o ka manu nene ke ae nei ma ka pili pa, o ko lakou mau wawae ua like me ka ukeke hahau ka lewa io ia nei, aohe o kakou pomaikai no ia mea, no ka mea aia i ke Akua ka pomaikai nui.
                E o'u mau makamaka mai Hawaii a hiki i Niihau, a me na hoomana, e noi nui kakou i ke Akua e haawi mai i na kaikamahine hanai keiki a ka poe pono e noho ana ma ka honua, i nui hou mai na keiki hanau a pomaikai kakou, a pomaikai hoi ke Aupuni o ko kakou mau alii, e hoolulu kakou imua o ke Akua i nui mai ai ka hanau ana o na kaikamahine a me na keiki kane, e kuikahi kakou ma ka lokahi, i hapai kakou i ka hana e kawowo ai ka hua ana mai o na kanaka.
                E o'u mau hoahanau mai Hawaii a Kauai, e haawi nui kakou i ke Akua ka mea nana e haawi mai na keiki iloko o ka opu o ka kakou mau wahine, a me na kaikamahine a kakou, i pomaikai kakou a me ko kakou mau alii, i ka hoopiha hou ana mai o ke Akua i ko kakou Aupuni Hawaii nei, Me ke Aloha.
Na'u na AMI.
Honolulu, Okatoba 2, 1861.

E ka Hoku o ka Pakipika:–Aloha oe:
                Olioli makou, a pomaikai no hoi, na haole na kanaka a pau, no ka mea, ua puka mai ka malamalama ma Hawaii nei ma ka Hoku o ka Pakipika. Ua pau ke kuhihewa, o makou, o oe no ka Hoku Pakipika ka mea hai mai me ka polololei i kela mea keia mea, ma Amerika, me Eulopa, Asia, Aferika, a me kekahi mau aupuni e ae. Aole like me oe keia mau pepa mua, Nonanona, Elele, Hokuloa a pela aku. He pepa Misionari wale no. Ua pau keia manawa ua puka mai ka Hoku o ka Pakipika, he Hoku malamalama.
                Ua heluhelu au i kekahi o keia "Nupepa Kuokoa," he pepa maikai ia i ka nana'ku, lealea ka maka, aka ea, aole hoi he io maloko, he iwi wale no. Aole makemake makou na kanaka i keia pepa, no ka mea, aole hoi pololei i kela mea keia mea, he pepa kohu wale no, pepa paewaewa, aole hai mai me ka polololi, kekee wale no, kaumaha makou no keia mea wahahee.
                E na kanaka a pau, e noho ana mai Hawaii a Niihau, ke paipai aku au ia oukou; e lawe oukou a pau i kela Hoku Pakipika, he pepa maikai ia; aole i pili i kela aoao keia aoao, aole; he pepa ku i ka wa ia pepa, kuokoa maoli.
                Nolaila, e hapai kakou i keia hana, i mea e hoike ai ko kakou manao ole i ka poe kue.
                E na kanaka Hawaii e nana kakou me ka noonoo; pono anei ke olelo poinoi na halawai pule ma Hawaii nei? Kohu anei keia olelo o na Misionari? Manao wau ea, aole kohu, aole hana pela maloko o ka hale pule Katolika.
Na W. PILIHAWAII.

No Punimaemae.

                Owai oe e olelo nei ma ka Helu 26, aoao 102 o ka Hae Hawaii, me ka ike ole i kau mea e kue nei no ka Hoku o ka Pakipika?
                Ma keia mau mea au e olelo nei ma ka Helu 26 o ka Hae i oleloia maluna, ke olelo maopopo nei au, ua poho kou manawa no ka noonoo ana e kue mai i ka Hoku o ka Pakipika.
                Ina paha oe e ike i ka olelo nani a Puni-Nupepa ma ka Helu mua o ka Hoku Pakipika, o ka la 26 o Sept., a me ka olelo pani a keia lima kuhi i oleloia ma ia Helu hookahi no, a me na kumu manao elua o J. B. Keahiakawelo; ua like no ko'u manao me ko laua.
                Aka, aole au e kamailio loihi aku ma ka hoakaka lea ana i ke ano a pau o kou hoowahawaha no ka Hoku Pakipika, no ka mea, ua hoakaka lea ia oe a me ka lehulehu e Puni Nupepa.
                Ma keia hua olelo wale no keia e noonoo ai. Ma ke mele a Solomona, mai ka Mokuna mua a ka Mokuna hope. Ua ike mai oe ma ia hapa o ka Baibala, ua haku o Solomona ia mele no kona ipo manuahi. A pehea hoi ma ka Mokuna 7: Pauku mua o ua mele la a Solomona? Penei:
"Ina paha oe i like me ko'u kaikunane,
Ka mea i omo i ka waiu o ko'u makuwahine,
A i loaa oe ia'u mawaho, e honi no wau ia oe,
Aole hoi au e hoowahawaha ia."
                Ma keia mau lalani mele a Solomona, ua maopopo anei ia oe aole i pili keia mele mea hooipoipo no ka wahine manuahi a Solomona? Ke olelo nei au, aole loa–e olelo auanei paha oe, "Ua pili no, ua haku o Solomona ma kona makemake e moe me ke kaikamahine alii a Parao."
                Ina pela io kou manao, alaila, ke olelo nei au, ua pololei ka olelo a Puni Nupepa. "Ua pelapela kahi hapa o ka Palapala Hemolele." Aka hoi, ke olelo maopopo nei au, ina aole au i kuhihewa, mai ka mua a ka hope o ke mele a Solomona, aole o'u manao no na wahine manuahi a Solomona na mea i oleloia ma ua mele la a Solomona. I ka ike lea ana aku, no Iesu a me ka Ekalesia a me na mea e like ana iloko o laua. Ina hoi he like kou manao me ka'u e olelo nei; alaila, ke olelo nei au, ua pololei ka haku ana i mele no ka naauao, e like me kou ike ana ma ka Hoku o ka Pakipika, o ka la 7 o Sept., alaila, ua pelapela ole ka Hoku o ka Pakipika.
                Punimaemae, Ke minamina nei au ia oe no kou haule i ka lua hohonu o ke kuhihewa, ina e olelo kuhihewa oe no ko makou Nupepa.
                Ke olelo hou nei au ia oe, ina ua heluhelu oe i ka Mokuna mua o Hosea, Pauku 2, ma ka hapa waena, penei, "Olelo mai la o Iehova ia Hosea, e hele oe e lawe i wahine moekolohe nau."
                E olelo auanei paha oe, "Ka! he ae no ka o Iehova e lawe i wahine moekolohe, a e lawe hoi au i wahine moekolohe na'u."
                Ina pela kou noonoo ana, alaila ke olelo nei au, ua kuhihewa oe; e like me kou kuhihewa ma keia mea, pela no kou kuhihewa ana e olelo nei no ka pelapela o ke mele no ka naauao, a pelapela pu me ka makou Nupepa.
                Ke olelo hou nei au me ka hoakaka lea ana i ke ano maopopo o ka olelo a Iehova ma o Hosea la, i oleloia ma kela Mokuna.
                Ua nele ka Iselaela i ka wahine haipule ole i like kona ano me Hosea, nolaila i olelo ai o Iehova ia Hosea e lawe mai i wahine mare nana noloko mai o na wahine moekolohe o ka Iselaela, alaila e lilo oia i wahine haipule ke mihi oia.
                Ina ua like kou manao me ko'u ma keia mea, alaila, ke olelo nei au, ua pololei ke mele o ka naauao, a ua pelapela ole ka Hoku o ka Pakipika.
                Eia kuu olelo hope; ua minamina wau no kou hoohiki ana, aole oe e heluhelu i ko makou Nupepa, a me kau wahine a me kau keiki a me kou ohua.
                Ina aole oe i hoohiki kuhihewa, ina ua ike oe i na olelo momona i hai maopopo lea ia e J. B. Keahiakawelo, me J. W. H. Kauwahi, a me J. W. Kalaiolele me S. B. Kalaiokekaona, a me Puni Nupepa.
                E Punimaemae; eia kuu olelo pau loa, ina o oe kekahi o ka poe nana i lawe mai ka ike ma keia aina pouli, alaila, ke olelo nei au, ua ane ao kuhihewa oe maluna o kou apana, ma Lahaina paha.
                Aole au i makemake i kinohi e pane i keia olelo, aka, no ke ku ole i ka oiaio o ka Punimaemae, ua kauoha aku au i keia olelo "E ola mau ka Hoku o ka Pakipika."
Me ka mahalo. S. N. H**
Honolulu, Sept. 1861.

Holo ka hana!

                Ke kahea mau ia mai nei ka Hoku Pakipika, ma na wahi a pau. "He holo ka hana," " He holo ka hana," o ka poe nana e kukulu nei ke kino o ua Nupepa nei. Ke pihoihoi nei lakou no ka hikiwawe o kona puka ana, e hele malihini ana oia iwaena o ka moana Pakipika, e hoike i kona ku hanohano imua o ka lehulehu.
                He oiaio no, ke mahaloia'ku nei ke kino o ka Hoku o ka Pakipika, no kona nui ano e imua o na nupepa e ae i hoolahaia ma Hawaii nei. Nolaila, ke kauleo aku nei au ia oukou e o'u hoa uhai-aholo o ka imi ana i ka naauao, e hooaikane mai oukou ia Hoku Pakipika, ke hiki malihini aku oia io oukou la, pela hoi oukou e na kaikamahine ihu waliwali, maka onaona, e hookane mai ia Hoku Pakipika i kane hooipo na oukou, no ka la ku-kanono o ke kaona lai lua o Honolulu nei, a me ka ua anu huihui o kuaaina, a me ka lei makalii hu-lali lua i ka onohi kaimana, e iini ana i na kiowai a kaua kokoula, e hoohehelo ana i ka maka o ka Opua.
                Ia ia e hiki malihini aku ana io oukou la, e kahea mai oukou ia ia, me ka haku ana iho i wahi mele nona, penei,
"Aloha au o ka pua o ka wikiwiki,
E wiki oe e ka la i ka naue aku,
Ahiki mai ka malama o Mei,
O ka malama no ia e hoihoi mai ai,
Ke "Ea" o ka aina,
E ike koke ai i ka hono ona moku,
O ka Hoku Pakipika e iai ana."
                Auhea oukou e ka poe puni Kaao, a puni mele, e lawe nui oukou i keia nupepa, me ka haawi aku i kona wahi ola, oia hoi na dala elua, ($2.00) i anei e pau ai ko oukou makemake, malaila oukou e ike ai i na Nu Hou, mai na aina e mai, aka, mai kapae ae oukou ia Hae Hawaii, pono no e lawe pu no i ka Hoku Pakipika a me ka Hae, a me na nupepa e ae e hoopuka ia ana, mai kapae ia lakou a pau, a manao iho i hookahi wale no Nupepa e lawe ai, no ka mea, o ka nupepa he mea maikai, he aniani hoonui ike, oia no ka ai ono o ka poe naauao, o ko lakou mea nui no ia o ka nupepa, a nolaila, ua hoomaka iho nei ko kakou mau kaikuaana e kukulu i "Ahahui hoopuka Nupepa ma Honolulu nei." A ke hoolaha nei iwaena o kakou e ike i ka lakou hana, a me ka ikaika o ko lakou manao i ko ai; ua ko ka mea a ko lakou manao i koi ai. Eia ka ninau. Owai koe? Heaha ka mea i koe? Eia no, e pono no e lawe kakou i na nupepa nei me ka ikaika o ka manao, e like me ka mea hou imua o kakou; he kuleana ko kakou e hopu koke ia ia me ka olioli o ka manao, pela no kakou e hopu koke ai ia Hoku Pakipika me ka olioli o ka manao.
                Ina he mea hiki i ko kakou Moi ke hapai i kona leo me ka olioli, no ka mea, akahi no a hoomaka kona lahui, e hoolaha maoli i ka naauao. Nolaila, ua holo ka hana a ka Aha  hui i manao ai e hoolaha, a ke hele aku nei ia iwaena o ka lehulehu e hoike i kona hanohano nui. Nolaila, ke mahalo ia aku nei ka lahui Hawaii no ko lakou hoomaka ana e kukulu i Ahahui hoolaha ike iwaena o ka noho aupuni ana o ka Moi Kamehameha IV.
                Akahi wale no a hoomaka kona lahui e hoolaha i ka ike, nolaila, he mea kaulana no ia no ka noho aupuni o ko kakou Moi.
                Me ka mahalo i ka poe nana e kukulu nei i ke kahua o ka nupepa ku i ka wa o Honolulu.
L. P. K.*
Keoneula, Honolulu, Oct. 6, 1861.

LOIO! LOIO!!
INA MAKEMAKE KEKAHI E KOHO IA
J. W. H. KAUWAHI

                I LOIO, e pono no ke hele ma ka hale hana o HALAKI (C. C. HARRIS,) kokoe i ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, mawaena o ka hora 9 kakahiaka a me ka hora 3 o ke ahiahi.

OIHANA LOIO!

                JOHN L. NAILIILI, AIA KONA KEENA Oihana Loio ma ke ALANUI NUUANU, ma kai iho o ka Hale Kuai o A. S. Cleghorn, ma ka Hale ai o na kanaka Hawaii, i kapaia o "HALEOLA," ma Honolulu. Ua makaukau oia e kokua ma ke ano Loio i ko oukou mau pilikia ma ke Kanawai no kela hewa keia hewa i hoopiiia'i oukou, a ua makaukau no hoi oia e hana me ka maemae loa a me ka pololei i ko oukou mau palapala kuai o kela ano keia ano me na palapala hoolimalima, me na palapala haawi waiwai paa a waiwai lewa, na olelo ae like o kela ano keia ano, na palapala hoopaa o kela ano keia ano, na palapala moraki waiwai paa a waiwai lewa, o na palapala hoohui o kela ano keia ano, a me na palapala hoopii i na Ahahookolokolo no kela hewa keia hewa Kivila a Karaima, a me na palapala kauoha a pau, a me na palapala a pau o kela ano keia ano. E ninau no ia ia no ka uku.
Honolulu, Augate 31, 1861.

MAKE PONO!

                AUHEA OUKOU, E KA POE E MAKEMAKE ana e kuai i ka LIO MAIKAI, me ke KAA a me na ili kauo kekahi.
                Hookahi haneri me kanalima dala ke kumu kuai.
                E hele koke mai a e ninau ia J. P. SHIELDS, ka Haole hana Noho Lio, makai iho o ka Hale Kuai laau lapaau o Kauka, ma Alanui Papu. 1-3t

OLELO HOOLAHA.
PIULA WAI! PIULA WAI!

O ka poe e makemake ana e hookomo i ka Wai Piula ma ko lakou wahi, pono no ke hele lakou imua o ka mea nona ka inoa malalo nei, no ka mea, ua hiki ia ia ke hana i na Piula me ke ano paa, aole noha koke, no ka mea, o kana hana no ia ana i ao ai a maikai.

Aia no ia ia na lako a pau e pono ai keia

–HANA, OIA HOI–
Na Ki Wai o na ano a pau!
KA PIULA WAI
A ia mea aku ia mea aku e pono ai.
Aia ma ko'u wahi hana ma Alanui Kaahumanu,
Ka Hale
Hana Piula Maikai Loa!

Mai kuhihewa oukou, no ka mea, ekolu na hale hana piula ma ia Alanui, a o ko'u hale, oia ka Hale mauka loa.
2-tf J. J. O'DONNELL.

OLELO HOOLAHA.
HUMUHUMU PEA!

KE HAI AKU NEI KA MEA NONA KA inoa malalo nei, i kona mau makamaka a i ka lehulehu hoi, ua makaukau no oia e hana i ka hana a pau i haawiia ia ia e hana ai MA KE ANO MAIKAI! A ma ka Uku Emi loa! E pono no ke hele e imua ona, mamua o ka hele ana io hai. E ninau hoi no kona ano, ia Kimo Pelekane a me Paulo Manini.
1-3m. WILAMA G. WOOLSEY.