Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 3, 10 October 1861 — Nupepa Ilihune. [ARTICLE]

Nupepa Ilihune.

t?a hoopuka ia ma ka Nupepa Knokoa a H. \l. Wini, e Waianoenue, ka Ilihaoe # me ka Ilikole, o ka " Hoku Pakipika," a me ka Luoa Hooponopono a me ka Ahahui o ia Nupepa ku i ka wa, me he mea ia, e hoopuka ana i na haa olelo maemae ole, piii i ke ano amuamu, ame ka hni liilii, kupono i ka hana a ka poe kamalii mapala, roa ke alanui. Oka hana anei ia a ka Nupepa e pili ana i ka maemae loa, i olelo kaena ai kakou n me na makua o kakou, he Nupepa ino, pono ole ka Hoku Pakipika He mea o pau ai na Lahuikanaka o Hnwaii nei ika nalowale. Aka, e wehewehe pakahi au. llihune, llikole. Ae, ke se aku nei au, he ilihune makou na lala o keia Ahahui, a me ko makou Luna Hooponopono. Aole no makou i manao e pau ioa na Heiu p ka Hoku Pakipika he 62, i ka uku ia e ka makou wahi dala, oia mau pepa he ō2, ka makou i haawi waie aku na na kanaka ho 70,000 o Hawaii nei. L/a oleio inakou ma ka Heiu o ka la 7 o Sepafemaba, 1861, " Ina i nui ka poe kokua mai i keia Nupepa, ka Hoku Pakipika, ma ka lawe ana, a me ka uku $2.<)0; aiaiia, ua hoio no ka hana oka Nupepa» Ua maopopo ia uiakou, &me oe e Waianuenue, aole makou i kii aku i ke dala a ka poe waiwai, a haawi aku i ka poe Paipalapala o ka Halepai Aupu.ni, o ka makou wahi hapawalu no i loaa ae, mai ka luhi a me ka weia o ka la, oia ka makou mea i haawi no ka pepa okala 7 o Sept< i hala iho nei. Ama ia hoopuka ana ; ua lealea ka lahui Hawaii, e āke e ike i ko Nupepa nui i pāii.i pia ka iakou olelo kainaaina, i ke au ia iolani Kamehfifneha IV, ko kakoli Moi aloha. Ua ike ia ka nui 0 na kanaka Hawaii, e kuai ana i ka hapawalu no ka pepa hookahi. Aole anei ia oka makemake ona keiki papa a kupa hoi o ka.aina, j 1 hookahi no pepa, hapawalu, a uiuikumama- | ono pepa, oka pau no ia o na dala $2.00, a j manuahi wale mai, he 36 pepa no na dala $2.00 no ka makahiki okoa.

A ma ia hoihoi no o kanaka, a liio ka Nupepa i mea ola, nole e aie, aole e poho ka mea lawe, aole makou manao, i umi kanaka, a iwaknlua paha, e manao ana e lawe, alaila hoopuka makou i 2,000 pepa, i maopopo ai ia oe, e poho ana na kanaka he 20, ke haawi mai i na dala $2.00, i hookahi no pai ana, o ka pau no ia. Akahi wale ae la no paha ikaH. M. Wini Nupepa, ke kanaka waiwai, ke poho oleona kanaka he 20 a keu aku, ke haawi mai i ka lakou mau dala $2.00, me ka puka mau no nae o na Nupepa he 52, a ke kanaka waiwai. Kahaha! Lalau maoli.

Ke ike noi au ma ka Nupepa Kuokoa, aia a loaa na kanaka be 2,500, alaila, poho ole o Wini, a ina i emi malalo, poho ia, a ina i oi mamua, loaa kona waiwai puka. Nolailn, ua maopopo, he manao nui kona i ka waiwai puka, eia hoi, e na hanaka Hawaii, e nana kakou i ka Nupepa Hoku Pakipika, a me ka Nupepa Kuokoa ake kanaka waiwai. Ua hoopiha ia na lalania pau o ka Hoku Pakipika, ina hua olelo a kanaka i makemake ai, o ka olelo. Aole kakou i makemake i ka Nupepa hele wale mai no, me ke kikoola o na hua, a hikiwawe ka piha. E nana kakoa ika Nupepa Kuokoa 0 ke kanaka waiwai, ua nno kikoola, ua piha 1 kc Kamelo kuapuu, a pau loa kekahi hapalua o ka aoao mua, he poe kuapuu anei makou i hoike mai ai oe i kau kuapuu naenae e holu ana. Aia ma ka aoao hopē, he mokuahi nui, e hoouka ai ina Nupepa, a lawe aku i Kaleponi, a me ua Kamelo ln, hooili pu iho. 1 ka hoohalikelike ana i na lalani o ka Napepa Kuokoa a me ka Hoku Pakipika, ua koe aku elua hapakolu o ka lalnni eonoo ka Hoku Pakipika. Aole makou i manao na kanaka Hawaii hodle^

pope, ka poe nana i kukulu kaPepakuika wa, e hoopaapaa aku me na makua hooiepope 0 makou. Aka # no lakou 110 ia e hoino mai nei 1 ka Nupepaa makou, a ke keakea nei, a ke hoolilo nei be Nupepa Kaeoiika. Eia ko makōu manao lana maoli, ina i hoopuka mua o Wini i kona Nupepa, i mahuahoa ka ike o kanaka, aole a makou h&na aku, ua lawa komakou roakemake, ua loaa ka Nūpepa hoo. Aia ka hoi a luhi makou i ka h&iawai maa ana & me ka lilo ana o ka makou daia i ka pepa o ka la 7 o Sept., e hoikeike i kanaka, llaila ka hoi o Wini e hikiwawe ae at, ika hoopuka i Nnpepa nana, a me ka hapai ana ae o na Kumu Hoolepope a kakou, heaha ia hoi ka mea e hooena* huahna ole ai oka Hoku Loa ? He keakea io maoii no keia. Heaha ia ka hewa ke puka ka Hoku Pakipika ameka Nupepa Kuokoa ? I ko'a manao, aok hewa, mahuahua ka ike o na kanaka. Kna kanaka Hawaii, e lawe moa mua kakou i ka Hoku Pakipika, e pai ia ada i keia manawa, i kela Poeha keia Po«ha, a pau ka makahiki. A kiki mai ka maiama o iannari, 1662, alaila pai ka Nupepa Kuokoa, e lawe hou no kakou, aoie makou e hooie I ka iawe aea. Me ke ak>ha. KAiA^maiaAEium. Hōoololo, Bet. 28, 1861.