Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 9, 21 November 1861 — Mea minamina i pau ole i ka hoolahaia mai e A. Bihopa. [ARTICLE]

Mea minamina i pau ole i ka hoolahaia mai e A. Bihopa.

£.ka )toku o Pakf|)ika \ Aloiiii iuaikai oo» a h\e ka poe a pau e Imnni.inal atttt i koU kino. Un ike oe i kola hiau huaoleio ttialu* ua, 11 mea miuamina \ paū 010 i ka hoolahaia uiai e A» tiihopa; ēi UiuaU l«tti pahl\ oc t j h& ia mea miuamiuiai! BiH|* o ka hiooulelo o BerUauia, a pula aku, ĀxM li pau pouo loa i kti hoi)tftUaia mai m ka Hawaii. No | kfe aha ia? No ko aha hos> fein ka oleio hbft* j kaka mua malalo iUoj a Ai Hihopa. ! i% He muoolelo ihHlania^, ,"fi mauao aua wau e kakau t uinui Ap&M mooolelo no ke Aupūui lk>t-itutiia t tttal ka W% kahiko» a hiki mai \ keia inanawa, Aole pn s ha e hiki ke kakau ia ua moa a pau iloko o ua bukē mooolelo a na haole uo ka nui loill a o Ua mea kauiuna nui wale no ke hiki e komo lua keia palupa)ft t lua ka Hae Hawaii.'Na A. Bihopa. 1 mea e ike ai k* poe i ke|ft mau olelo a A. Bihopa» E uahu ma ka Heht 8, aoao 82 t Huke S t o ka Hae Hawaii, o ka ia it o Mel 1857. Oia ke kumu 0 ko'u minamina, o ka pau o UA iuea auo liiHi i ka unuhiia ma I* t»telo uiaoli. Ua maopopo uo paha l<4 Bibopiiv Uo ka uuku o ka Hae HāWaii, uolāiii* aole e pāu i ka hookomoia. lua peia, |J»U k«hiko kft mooolelo Beritauia i ka Helu 31» A.ofto 191» Buke 3, o kā Hae Hāwāii t o kā lā 8 ō Novemaba 1868. x A ke hele ka Hāe HāWāii» ā hiki i k» Buke 0» Kia hoi» uo kH luhi pahā> ā m ke kaumahā o ka uniihi lbā īhāi ltiā kā oleio Hawaii, ae» luhi io no» nbwāi ta ka hfewa? nowāi hoi t eiā ka uiuau. Hiki ua kumu mua ia uei i ka M. H. 19*0, heaha kā iakou palopala i ao āi i na'lii, a me ua makaainaua? Kia uo. uā unuhi taāi lakou i mau huā pālapala he IS, ināiloko mai o na hua olelo Befitāuiā he 36, ā Hlo iā tnāt h&ā he 18, i olelo fto HāWāii uei, ā oia mau hua no be 18 kā Uā kanakā o Hāwāli M ® kakāU uei iloko o ka " Hoku Pākipikā, 7 ' A ma ia kakau āna, a hoolāhā ā&A, iī u«i ka poe nana ka noā t t ka loāā I Uā kānākā Hāwaii, ke olelo maopopo au. Māmua aku b ko'u ao ia aua ina hua pālapālā h» I ttfltihiiā ma ka oielo ]3āwaii, āole i uui loā ttā httā6telo Hawaii i ldftā lāX nlike me kā tmi i keiā maiiawā Aole po i iā'u ke afio o kekāhimau ok&o. 0 kā hua ā me kā hua "āole* ā nst kāhuāe H e nohā,"ā mo"® h«w

[ 1 me •• e hoi m*i* ft mfe kelnhi ihiii h«* [ ē ibo tssv sa lcft* iki o*e WHL «i® lālki is»ea ī hilu i lohft ee. O I» oieia mii o Wu \ ■ fS3£tt njftk«ft, o fcfef* baa «*** o ka w i£*j ; eluft htta iMo alAik» be " A * a | | a pela hm kā m\e t ££& fc«a iloko ota;la T be A f he O. L, be K. No ka mes i ol#fo ole mai ai o ka īaakaA pela? ho ka ike ōle: īMsfe maopopo fee min haa k?kahi iloko 0 k« fe!ett>. Na na kumu no | knhikohi iOfti i ka hoa, ka hookai ana, ka hopun» hiamala olelo, & rne aft kīk«3. A eia fs ao aha. a na kttmu a Ike. a maopopo ae ia ia kakou, i na kanaka Hawaii. h<? huaolelo ka ! iloko t> kela oklo. keia olelo. kela meie T keia mele, kela kaao f keia kaao, be!a oleto ino. keia 01410 iho, keU manao maikai. keia roanao a peia aku. Ma keta huaolelo maluna, ho ka pia h«! ka minamina i ke m ole ia ana mni o ka oleio Beritania i kihohi, i kt wa e noho nftattpo ana na kanaka, ao!e t flr« i ka iakou | hua patapftia, J)ili i ka iakou olelo pbnoi. Ina na toaa ma ka olelo haole i na makua o kakou, a loaa niai ia kakou i ha keiki, alaita r ua pau ko k<akou minamina I ka inooolēlo Beritftniftj a me ha Nupepa, a me na Btike, j 1 unuhiia ma ia ole.lo Beritania, iike ko kakou ike ine na haolē, kainailio hilolē, palupata haoie, pakake aihaa haole, he hott>kahikf kft oibio. Atafta, aoīe t tuhi nui Wate o Bi* hopa i k& tihtihi mai, alafla, ftble ho hpi e ioaa ftifti ia kakoU kekahi Khpepa Diftbbto. No ka inea, ha ike k&kou i na Buke haole, a me na Kupepa hac4e> he hiau pepā t)iaboto ote ka lakou. Aote i paiia maloko ūia ihau Buke, a mie ia mnu Nupepa, na kii keaka, na kii hooipoipo, a pī?ta aku ; Peia paha ea? ē, p'ela hoi "oh mae* 13 naue aē paha kaiia htti ka hate kttai Bnke o il. M. tna tiitu. Aute paha ē toaa tft kau{i> " ti," aole paha e tofta, i k& iiaiia iho no hoi, e haha keaka ae ana. E hoomaopopo hou au 1 kfc. khinu o keta minamiha, oia ho ke tto ote ia hha i ,ka. pala It:tote. No ke hha ta? feift |paha ho kh īlala ote paha e likii ht i ka |Joe hiiaionaH, naha tto niai ia kakoU i ka otfeto haolei ae> peta io ho> ua kuhihuW|ka wah; a ua kbotinhia mai th lakhh e ka Ahahiii āiuha o Ametrikaj i ko na aintt s ip6uti t e liele inai th e fto ia kakou I ka naauao» eia ka t hefb mai no lakou e ao i ka oielo tifcwaiVktihLāu,o,kēlg^hui# teto naaum> Utt t>iti tft i ke ko ia, b ha 6lēto a pau, o ka honua ««tj &ē» )>eia hd) ahfe ( peiiloka t oiioli au i kbii aē aha ni&ii Ko'ka mihamiiia i oielo haole; Ē kh meti inihamina e iike me h-u hēi; ē nana ae kaUa ihh ka moooieio Be!iianih i, iihUhia hta ka oteki| 1 pSfetna ka hae tl#WMiii s Buke 2, lfetu Bō, o ka ia 26 o 180l Aih maiaila kii hioooleio ho ttenet'i Vttt, a mē' kana wahihe o Kfttftfina. Paaia, kana wahine, aole i pau toa mfttftila ua hiēa i paiia mai *iei m& ka ttctu h me 83, o ka ttae ltftwatf, Bukē aoao 135, a mig 129, o k&.la ft M fthie 13, o Novehtba 1861. • - *n, ;• ; ; ; Uft mahaioia no o Olehēi'i uo kana hoomaikai aha i kkna mau kēiki, a hiē kē ato* ha ahft ftē ouft i na Wāhihē mua auh, oih hoi ka aiakualihe p M{ ii mie Ahē lioHna, 1& inukufttitne o £tte«ibēt% ka wahihe atia i oki p66 ai. Aē alii huhu ip ho ?o iieneH Vllli a lie alii puni koko, a oia hoi ka hiakua o ka ekhlēinīa £)nēlahi e manaoih 'hēi, e hiki iuat ana i Ūawaii neii Ko kē aha th kh I i pai hou ia ai ia moooleio o llenei-i VIII? ho ke aha hoi t ho ka manaoio paha oia hoomana, e piii ana i kē Akua kaKikolu, e hiki ana tuft līhwaii Uēl} kuatena' e lakou hēi, khehuēhii ē i kona ano, kona kumu, . E tike uo hoi me na mēft i hai e ia mai ai i Hawaii uei) i ka'makahiki 1841, a me 1842, &e uo ka hiki aHa mat d ka Koma» A pela ho hoi ka ekuleaia Koina e kuekaa inai uei i ko k&kou iiOomaha mai a tV pahuiimnauihoku hiah Ltkē oiēiia hooinana, kue a|u, li kue mftf, e nana i ka oielo a J. \W Ka no ka hpōmana i pftiia ma kek&hi'm&h Mēiu h ka iloku ? No*kū i ka oteto tJft iohe Watē au, h he kUhiheWa paha il iohe, hft hfttftWfti ka na Misiotiari mua i hiki ihai mft linwaii nei, ma ko inkou Ahaoieio, o ka haoiē ka o Wini, oia paha ka makua* kane o M Wni e floho nei, pela kft ,tefe' I Oia kft ka haoie ttiuift t ntēto paakiki ,ākiii « aoia ua kauaka o Hawaii t ka oleio Berilfthift t Uftpftakikitoi kēkahi p6e, e ftoho mft kft ltft* Waii, olalo kahahal miuaminii wale ka ulelh ft ketft h&d}ē ft Wihi H thft |>ftlift i aoia i k& ote* to haoiē, he mea hikiwftWe toft ke houloli fte iuft kftolēto tlftWftii. ' ! keia tafttt|Wft, ke aoia hēt na kanaka maoli i kaoielo haoie, oin hoi kft £oe keiki { liiiii, maUio o nn makahiki a kē kahawai ī ioWoai, " ua 00/' ne, ua pomaikai no ka tpoe uattft ift keiki, ; hwti 1» b kiikou ka poe kanftkft mftkuft, e hiki ke komo aku eao ika olelo haole? Aole, ka olē ho ia a ole lea. f No ke ntia hoi, eia, uft pau ko kakou mahfc makemake kahi tnftufto ē ftoia mfti i kftt>teto haole, auhea iu kekiiinu hlki mai ma kuaaina nei e ao fti? Ehia la poe makemakē e like mē ft-U iiei, ē ao i ka olēlo haolef Ehia hbi, ihft pfth& hē nui, inn ua ko kft mftkemske. Aote UO e hiki. ua hala kft manftwa. 1 ke aha ana, nn oi loa ftku ko'u maknioho, a koli ok* manao i ka oleto Haolē, mamua o ke taupuni dalt. Ina pahu i loaa mua ia kakou ka oteto f hkole T hfethft ka kakou mea ē paipftlfti i Nti* pep* iaImI»» " ka Hoku Pakipika. Mftikft(

m s*e ka toia ole aaa « ki*diele i» kikoik # biki mai ko l«lto| ī t» dbioii m*l mai. aa mai a» la I# heu, kffita«b fiQls Ukoe e kip|i ftSi ii i»ird. 'Ati& &*hi mek i koe oo iia lan® 0 b' 4 H#ka Pakipika/ Ms ke noi ha*haa ako ©§ufc hiak&maka lalo !o»i Ina i makemake olaa £ imuhi mai i kekahi nKKK?!«k?, o aa aioa haole, e iioulii no. s pan loa, e iike me L. Ktii*> ko uae na hoa ku oie i ka oleio Hawali. o#tui bo me k& mahalo i kli Nar pepa a na kauaka Hawaii. fc o!a ka Hoku Pskīpika> J. &. KISCFtX. ' Mauiialna, Oaho. Xotemaba iō, 1861.