Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 10, 28 November 1861 — Untitled [ARTICLE]

lOhKe ike mai n*i paha na mea & pau. ke pnka akn nei keia mspepa i ka la o keia maUena o Noremaba a kc mar>|K>po mai sei p«bs ia ookoo a paa na mea nai i koohold* he kupono ke hoomaaao i keia la, oia hoi keia." 1. 0 keia la, ka la 28 o Norewaba o keia makahiki keia makaliiki, he Ia kupono maoli ia maialo o ke Kumukauawai a rne na Kana-1 wai o ka Moi, a knpono hoi i ka p:>c kanaka | Hawaii a pato ke hoomanao i keia la ; tki ka j mea, o ka la keia i ae like na anpuni nni o Bcriunia Nai a me Farani e knokoa ka Pae Aina o Hawaii, malalo o ka hoomala ana o ko lakou Moi p<jnoi iho, a e komo i aupnni knokoa hoahanau no na aupuni nui knokoa, e like me ke kanawai iwaeua o na anpuni. 2. 0 keia la, ka Tarede hope o Noremaba, ka la 28 hoi ia o keia malama, oia ka la i houlioloia o ka Ahahm Mifiionari o Amenka, 0 hoolilo i keia la i la hoalohaloha aka i ke Akua Kahikolu, me ka mahalo a me ka hoomaikai aku ia Ia no na pomaikai ana i haawi mai ai, a i la e nonoi akn ai ia la no na mea a kakou i makemake ai e hanaia mai e Ia rna keia hopo. Maluna o keia mau kumu manao elua ke kahua a ka nupepa ka JToku n ka Pakipilea e makemake nei e wehewehe aku i na kanaka a pau, ka poe e heluheln ana, me ka mene-1 mene no nae i kona mau olelo o lilo i mea luai mai na ka poe i olelo ia lakou iho he poe hemoleie loa ; aka, oiai ua hiki ka manawa kupono ia ia ke olelo no keia la, ke aa nei no ia e oielo, no ka mea, aoie e loaa hou ana i kona huke akahi e kau nei i keia manawa ka Ia 28 hoil -iiku o Novemaba, na ka buke elua mahope mai ana e kamailiohou aku ia oiikou no ia la 28 hou aku o keia maiama. A nolaila, ua makemake oia e kamailio aku, a e hoakaka aku i na mea nui i hookaawaleia'i no ua la la, a e hoomaka no ma ke kuinu mua i oleloia, penei.: 1. 0 keia la, ka la 28 o Novemaba * * * * * * o ka la keiai ae like ai na aupuni nui o Beritania Nui a me Paraui ekuokoa ka Pae Aina o līawaii, malalo o ka hoomalu ana o ko lakou iloi ponoi ilio. ***** Mai kinohi mai o ka hoomaka ana o ka lahui Hawaii e noho ina keia mau mokupnni, a inaī ka hooniaka ana inai hoi o ka noho alii ana o na'lii e hoouialu maluna o ko kakou lahui Hawaii a hiki i ka noho alii ana o ka Moi aloha Kainehameha 111 i hala aku nei, aohe la nui o keia ano i malamaia e ka lahui ilawaii, aohe la hauoli mai o a o o keia ano ; aka, ua malamaia he mau la okoa, oia ha la hb6ka3iakaiiu o ii& ln holke i ku hahohano, ha la hooku|ju, a o ka ta e makahiki ai, e likē paha me ka Hapi Nuia (liappy New Year,) oia wale no kahi la e lilee me ka kakou e malama nei i keia manawa) • aka, o na la e ae, aole i malama mau ia nia kela la keia la o ia inalama iloko o ka makahiki. A hiki i ka make āna o Harieta Mahienaena, ke kaikuahine o ka Moi i make aku nei, alaila, inalamaia mai la lie la kulaiā, oia hoi he la kanikau a ihe k(i lioomanao i ka make aua—aole i malamaia he la e a he la hauoli hoi, a hiki i ka makaiiiki ihaUinaia ka la 31 olulai i la lioomanao i ka lioihoi ana inai o ke ea o ka aina. Ia ihanawo, e noho tina ke Anpuhi b Hawaii nei malalo o ua pilikia he nui wale ; nui wale ha hoohihia a me ka lauwiliia inai, a ho ka mea, aole kākoii he aupiini kuokoa ia mdU la, aohē hoi i launa akli me ha aupuhi niii e like me ke kanawai iwaenā o iia aupuni. Nolaila, no ka hiakeinako hui o ka Moi i hala aku nei e lorta kā noho aupuui kuokoa ana f ma kamakahiki iB4O a me iS4i; hoouna aku no ia i mau LunA e helk i na aupuninui, aka, aole i loaa iuai ka pono o ka iioho kuokoa ana. Aole nāē i inahaka ua Moi lokomaikai la i keia hana | iia iioouna hoii iio, ko ke aloha a me ka inaiiao uui e lilo kona uoho aupuni ana a me kakoii htt makaainaha i poe kuokoa, a i loaa i» kakou he kuleana iloko o ke kanawai iwaena o na aupuni kuokoa. 1 ka makaliiki 1848, hoouha hoil akh laoia he mau Luna oia o Siir George SimpBon a me Williaai Hikeke, a huouha pu ia aku ia O Timoteo Haalilio ma ka āoao o ka Moi, e ' ihliiio i na kuokoa nei; a iia hele iakou, ā ua ā ua loaa ka pono. A o keia īa 28 o Novetaabaj oia ka lnia i loaa inā kahele oia hoi ka iā i ftc like ai na Liiiiā Niii o ha Aupuni o Beritania a me Farani, ma ka inoa 0 ko laua Moij e hooiaio loa ana a e hoopaa loa ana i ke kuokoa āua o ke Aupuni o ko Hawaii Piāe Aina; nolāila, ke malama nei kakoh i keia la, a ko hauoli nei no ka loaa ana o ko kakou inau pono, a ine ka noho kiekie ana me he aupuni nui ioa la, a helu pu ia me na aupuni nui o ka lionua, Hoko o ka makahlki i &fe£ā mai ai, a i lilo u keia la i la hoomanao ha kakou, aohe paha he makahiki pilikia nni e aku i loaa i ua Moi la e like me ia makahiki. H» trahi pilikia no 1 ka makahiki i839, aka, o na wahi dala Wale no ka i laweia, me ka hoohiki mai no o ka poe nana i lawe e hoihoi mai no, a ua hoihoi iA taai } aka, o ¥eia mākahiki, oifc ka oi aku o ka plilklii īio ka meā» aia nā Lttna 6 ponopono ana i ka pouo o ke Aupuni, a e noi ana i ke kuokoa» alaila, hiki mai lā kekahi moku manuwa, a lawo i ke ea o ka aiua, a lawe pu i ka hoomalii aopuiii malalo o kona liīna» a hoole i kekahi o &ā kānawai, & ohi a haawi i na dala mailoko aku o ka tVaihona { aka, kopaa no ko kakou Moi ina īea olelo o hoopii no i ks Anpuhio Beritania. Hiki miki )io ka Admirala, itk% āote no maopopo ko

knokoa ; a ma ka fa 2$ o Novexoab*, 184 3, ae like a kakaoinoa na Lana Aopw*» ma Ladans e howaio aoa i ke kuokoa o keia pae aina, paa ibo I*» a ob kei* a kafc«Sa e nobo nei. O oa Moi la nana i hana i kefa, oak hahi akn ia : a o na lona i hele ai e kooikaika, na hala pn no ia hoakai, a o kekahi poe o kakon i na 1a 2S o Sovomaha i hala aka nei, ua hala pu no ; a na hooiliia mai ka noho alrf āna i ko kakon Moi lokomaikai e nolio nei, a i nalīi e ola nei, a me kakou pn na makaainana, no ka mea, aole i imiia keia poinaikai no lakou wale uo, aka, no kakou ka poe e ola ana i keia man la hope o ke ao, a no ka poe hoi e ola akn ana mahope o kakou, a man loa aku. Nolaila, he knmn pono no ia kakon e hauoli ai no kakou mau pono, a e hoomanao i ko kakon Moi aloha, ka mea nana i imi inua i ke kahna o ke kuokoa ana o ko kakon pae aina, i !oaa ? i ia ia ke kuleaha e haalele ai i kona pono iloko o na aina* mai Hawaii a Kauai, a haawi lokomaikai mai hoi i wahi no kakou e noho maluhia ai malalo o kona malu, a malalohoi o konamau hooilina anāe hooili_aku ai i ka noho alii, e like me ka kakou e ike nei i keia manawa. A kupono no hoi ia kakou ke mahalo aku i ko kakou Moi e noho nei, a ine ka ohana alii, no ko lakou hooikaika ana me ka makemake io e hoomau aku ia mau pono ; a pono no hoi ke mahalo aku i na aupuni nui no ko lakou aloha ana eiai, a me ka ae lokomaikai ana e helu pu ia kakou mo na lahuikanaka kaulana o ka honua.

0 ka la umikumamawalu keia o na la 28 o Noveinaba i inalamaia e kakou mamuli o keia kumu inanao o ke kuokoa, a he nui no na hana kupono, a kakou e.hana ai. 0 kekahi hana, oia ka halawai ana, mo ke koho ana i mau mea haiolelo e pili ana i ka pomaikai i loaa ia kakou no keiā la. No ka oka pomaikai i loaa ia kakou mamuti o na hana i hanaia i kinohi ma keia la, ua oi loa aku kona nui a me kona kiekie, a aole e hiki ke hoopuni ae kakou, no ka mea, malalo o keia poniaikai, ina kakou e pae aku a kiai ma kela aoao o'ka houua, ike aku no kakou i ka Ilae o ko kakou aina hanau e kowelo mai ana iloko o Ladana ; a ina e lele ae kakou ma ka haluna, aia no ke kapalili mai lama na kahakai o Kalifonia a ine Paniolo, a ke hueio ae la ma Vanekowa, a ke puielo ia'mā iia wahi a pau. Ahe nui na kumu hoohāiioli no kakou e kupono loa ai ke inaiama mfe ke aioha a me ka oiioii i ka ia 28 hei o keia maiama. Aole hoi ia waie no. Ua ike no Oukou ma ka lua o na kumu manāo i hoikeiā kupono ho kakou ke hoomaikai iike aku i ke 4-khāino na. i loāa mau makaniki me fea hooliaahaa ana imiia Ona, a me ka nohoi ana i kona iokomaikai, a ine kona āhonuij ine ka nonoi maiie aku ia Ia e maliu inai ia kakou i nā ihanawa a pau, a e hoopomaikai mai i ko kakou Moi, a me ka Moiwahine, a me ka Hakii 0 Hawaii, a i ka Ohana Aiii inoopiiha ā Kainehaineha, ā ine na'iii a pau; oko kakou, a ine ko iia aiiia a pau, a e haawi māi i ke kuikahi like. Māmuli o keiā ināu kumumanao e hana ai; e heie aij eai a e iuu ai hoi kakou me ka hooiuanao i ka poe hoha ke kupono ke mānaoia i keia la.