Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 14, 26 December 1861 — HE KAAO NO HESINI. [ARTICLE]

HE KAAO NO HESINI.

H«ltt * 1 msi ta«3o*a mal o it* Al«W«a ight»-

Ea, e kuo kiikunane, m»i mak*u i kou k«i mai ia'o, ina b« oiaio ua komo oē ma ka ft*n i papa ako ai ii M, « o« ik« p*ha oē » kekahi mea kt»psti«b», ma ie wahi au i heta <§i ke hai aku oei au ia oe, he hiki ia'u ke kokua ia oe, (loliila, mai huna mai oe ia'u. Alaite, H#aktt keii, '• Ui ma i au i ka m»kstt»ake t kekihi kiikamahio« w«hio€ maikai, oii hoi keli po i oukou i hele mai ii i ka *ttitt, a o ke kaikamahth« hope loi titt I kl(6 fftti ii la, i kani mii ai ke oli i waeoa o ka lewa a o ka'o mei ia i makemak* ai, i tnii au ike aloha ia ia." Olelo aku la ua *thi kaikuahine la i ua o Heiini, '* E I E kiiu kaikuMne, * hookiaaki i* <*, e ho<v lohe mai i ka'u olelo aka ia oe, o ka mei ati i makemake ai, ( mai ai oe i ke iloha noiia, e loaa tto i& »a oe. M Lipaau iho la ua wahi kiikuahiiie hei ia ia nei, elua tio hoi la, I ke kolu no hoi oka la o ka lapaau ana, o ke ola oo hoi ia, hoi hou triai la ka maikai oia nei, e like nu hoi me mamui». Aoao aku la ua wahi kaikuahine nei oia nei, ii ia mei| |>enei, *

I noho auanei kakou, a i kii hou ia mai makou e pii hou makon ea ! Alaili, pii hou auanei oe ma ua wahi puka la, ke kali nae oe» a hala na la 3 t> makou i luna, i i ke ahiihi o ka ha o ka la, alaila, pii oe a lunī, a malalo no 6 ka laau iu i pee mua ai, alaila, pee oe ia oe ft nalo, no ka mea, aia no auanei a hiki t na po mahina, alaila, no makou kiiia mai e pii i ka auuu, oe aku lā keia.

I lele mai auahei makou e auau, a pau ka makōu huau ana ea, alalla, lele mai auanei kela mahope o makou, noho auauei «6, a hoi mnkou, alaila, kakaii 66 ia makou a liuliu iki aku makou iluna, alaila ku ue 66 a hopu iho i ke kapa manu, im ia la auanei ia e ike mai ia oe ea, e kahea m&i auanei kela 1«, E ka mamo a Adamu, ua ike mai nej paha be i kuu wahi huna, eaf Kahaha mai no āuanei 6e, hoohele malie mai ofe, alaila, olelo aku auanei oe, aole au i ikē he knpa hulu nae ka'u i hopu iho n6i< ina i olelo mai e waiho aku ke kapa ea, alaila olelo aku auanei oe, aia a hooliiki mai ma ka inoa o Aluhe, e lilo oe i kane tnare na na, o pela hoi ia e lilo ai i wahine mare nau, alaila,! waiho aku oe i ke kapa, me ko paa pu aku no nae toa kahi kihi, o loaa no auanei ia ia la, o ko ia ta hoi ae hb ia, i hoohiki mai aua» nei kela ia oe ea, alaila hoihoi aiianei oe a' loko o kou rumi, ki aku oa a paa ka puka ea». lawe aku oe a huna i ke kapa manu, a na | makou auanei ia e lele a waena aku nei la, hoi hou mai au a loaa oe, pela oe e hana al,i loaa ai ia oe kau mea i makemake ai, a# aku la k^ia.

Noho hou iho la lakou nel, a hala pahi na piiilo elua, hai hou aku !a ua wahi kaikunhine iiei ia ia nfti, Ea t ke kokoke mai nēr ka maiiawa e kii ia liiai ai makou, e hooma»; nao oe i kuu (nau kauohā ia oe. I ka Wi( ho a laua nei e knmailio ana, malu lh6 ke ao o luna, ka pee ae la no ia o lia Wahii Heaini nei. aole i liuliu ilio, ku ana no tia tausani koa, maluiia wale no o tia lio mai' ka Ihni mal Ninau no ua wahi kaikuahine 1 nei. Heaha oukou ? Hai aku la ke%ii koa. t hoouna ia inai nei fnafc&u e ke'Lii nona na Mokupuni ehiku o WakaW&ki, ē pii oakou iluna, e hēle pu oukou me na kaikamahine atia fehiku i kA auatt< Ae aku lr kēia, me ka i aku, ē hoi ae makou e komo i na wahi kapa o makou, alaila kakou pii aku, hoi aku la lakou nei, komo iho la i rta kapa hulu o lakou nei, a pau i ka pfla, puka aku la keia, a komo aē la iloko'o ka fuAii o kdtkunafte oia nei, aloha aku fa keia t mē k* hai hou aku no hoi i na kauohē muia a ia ttēi i hai mua aku ai, a pau ia o ko lakou hei lele likeaku la noia i ka lewa.

Puka Nialu ae la kei«, a mawaho 6 ka' hale, nafia ae la kēia iluna, iKe aku la k«ia i na kaikunhine oia nei, e lele ana me he mānu Iq, a o na Roa hoi, e lele like ana no me ni lio. 1 iho la keia, ka-ha-ha, kupandha ka hiki ana o kēia poē ke lele ma ka lewa, Noho iho la keia, a hiki ika la i olelo ia mai ai ia ia ne£, hoomanao loa iho la keia, me ke kaii nUi o ko ia aei manao, e ake ane nēpod koke iho ka la, kakali iho keia/ a napoo no boi ka la, a hiki paha i ka hora 7 o ke ahiahi, ko ia nei komo aki) la oO ia mi ua wahi rumi nei, aii 6ēi i komo mua ai, ko iā nei pii aku la ao ia a hiki 00 hoi * iluiia o ua wahi nei, kakali keia, a malam|ilama ka mahina, komo aē la keia malalo o ualaau la ana no i komo mua ai. Noho iho la keia i hiki 1 ka hoinl 19 o kē auiAoē, aohē hoki mat t peta oo ka ia nei noho ana ma ia wahi a ao ka po, aohe 00 he hiki mai, manao iho I» keia, aohe no e hiki mai 1 keia po.

liou iho la no keia, a ahiahi oia la iho, manao hou, 110 k6iti t e pii hoii 110 i na wahi ia, pii hoa aku la no keia ilnna o tiia wahi noi mo ke kali no i ka mēa i kanohaia Jbai ia i& Hiki t&ka la keia nialona o ua #ahi nei, kakali keia r a nk& lea mai ka mahina, komo ae la keia mal/ile/ o na laau nei, aohe i liuliu ikī Ilto # mahopi o ia wa, ike ae la keia i ka mala ana ae o ka malamalama o ka mahin*, i iho la keia iloko © ia nei, e i ae ua po£ n<tf

ke Iho tuii t»i t o kok t»i pee loa ibo k m> iA a ō*to l#j«.

*km li bk i ka pw lm ak*eka 3tsi ana mai iloko 6 ke ktō**i, a pau ko !aksm n« mau k*|M manu i b w*ta, fa hkm mi boī e aaaa aoa iloko o k» wai» lohe aka l* keia i ka leo o na kaikamahioe oei e kafti mai ana ke oli iloko o ka tetra T !e!e iho 1* kaikamahine nei, a haule iho 1» iloko o ke kiowai e anao ia nei e keSa po« F ia wa &©♦ ae la ka auats ana a ka poe mwa» he Kiea matt ia ia lakoii, aohe e sltiat) p« me ia, o ko lakou llako ia, o ua kaikoaana a paa oia nei eom», malalo akii fn oia nei, a |lēia ho hoi ua kaikaoahine ehiku o lak>, milftlo aku tio lakou o tsa kaikamahiiie nei, hoi ae la iia kaikuaaoa i kapa, tttt ka manao e hookaawale i ke kiowai uo ia hei.

I ua kaikumahioe uei e auau ia wa tw ? hoi e aku la no oa kaikuaāoa, a ike ae )a ua o tfesini, ua pau aku la na k&iktiftana ik* hoi, kakali iho la keia, a liuliu ikl iho, ko ia nei puka ae la no ia ttraho o ua laeu nei. a hopu iho la t ke kapa manu o ua kaikimahine la, ia wa no, ike ilku la ua nei, i keia keiki kanaka ra*oli, ftflo opiopio, kahea aku la oia, me ka leo nui ano hiihu, Kalmhat E ka mamo a Adamu ( ua ike mai.j nei paha oe i ko'u waln, hoole aktt la keia, i att i ike i kou ano,' aka, he ltapa hulu nae ka'tt e lawe nei, olelo hoti āktt la ke kaikamahine, 13 waiho iho paha oe i ktt knpa hulu, hoole aku keia, me ka olelo aku, ke hoohiki aku nei āti ma ka inoa o Alahe ke Akua mana r ttantf i hana ka lani, a me ka lioiiūa, e waiho iku fio an i ko kapu ke ae mai oe, e lilo oe i wahitie 4 mare na'u, a o wau hoi naUi

Hoole aku ua kaikamaiiine nei, me ka i aku, aole loa e hiki ia makou ke tnare I na inamo a Adamu, aole no hoi iiu e ae e 4ilo ioe i kane mare na'u, ia wa no # olelo iho la ua keiki nei, ina oe e hoole mai ia'u, aole oe t iilo i wahine martj na'u, alaila ke hai aku nei au ia oe, aole loa au hoihoi ak« ana t ko kapa hulu, ko ole oe e ae mai e Hlo oe t wahine mare na'u, ia wa, ane mākau ioa iho la ua kaikamahine la, a ane kaumaha ae ia kona naau, alaila, ae aku la ua kaikamahine la, blelo aku la o HeBini ia ia.

Aole loa ku e haaWi aku i'koJk«£a, ke ole |oe e hoohiW ina iia'inoi* ke ae mai oe e lilo au i kane tnafe nau, nlaila hoohiki |ne la tia kaikamahine īa ma ka inoa o kc Aktia, e tilo oia i kane mnre nana, me ke kanmaha o ka manao, me ka uwe nui loa, ine ka i ihō iloko o kona naau, aole paha auanei au fe ike hou aku i kuu aupuni, a me ka lōhulehu a pau o ko'u aina hanaii, ia wa hoi : mai la o ua.o Hesini me ka paa pu no i ke [kajjtt iiiilu, me ke kahea aku ( ke kaikahiahi' e pii'pu mai no latia, a e hoi pu aku il&» 10, iloko o ko la nei rtimi, pii ae la ua kaikamahine ia, mai loko ae o ka wai, &ku iho la nia kftpa, me ke kapa no i ptiiu i ka wal, leha ae la ko ia nei maka i k4 faiii, ptlle akti la i ke Akua, a pau ka pule ana, nana iie la keia i ka mahimi, ike aku īa keia i ka fnahina me na hoku, i ke kau mai hoi ake ao, (6loud) me he opua la, uwe aku ia keia ia lakou a pau, puliki ae la keia i ko ia nei mali lima a paa ae la ma ka umauma, kuku* H ihō la i ka honua, a honi iho la ; ka lepo, a leh& hou ae la na maka i ka lani, me ka ike aku i na mea a pau o ka lani, hai ae la oiā penei,

* E k» lani, alolia oe, o oe hoi eka mahina, ka mea e ike aku aha i kuu aupuni, ke hai aku nei au i ko'u manao ia oe, a i hiki aku oe ma kuu aupuni, a i ike aku oe i ka uliuli o na kuahiwi, a me ke kahe mai o ka wai o na kahawai, a i hiki aku hoi oe iloko o ka £ao kuu hale nlii, a i lohe aku oe i ke kani mai o ka leo o na manu, oiai e mele aua lakou i knu. inoa, a i moani mai auanei ke ala ona pu& o kuu wahi kihapai, alailā, e hai $a lakou, ua mai au i ke aioha no lakou, malie paha o ike wale aku oe io'u mau inakua, a me o'u kaikuaana, o'u hoa noho o | ka aiha h&nohano< i hoopulu ia i ka hau o ka lani, a me ke ala i oi pakanalima aku i ke ala o na pua o ke ao nei, e hai aku oe ia