Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 18, 23 January 1862 — I ka Luna-hooponopono o ka Hoku Pakipika. [ARTICLE]

I ka Luna-hooponopono o ka Hoku Pakipika.

Uo p«)apaU mua aku au ia oe m« ka )• 13 ilm, rnc ka hoike aku i ka mea i hanaia e na Lonamokaainana i knhoia noka apnna o Lahaina nei, ma ka ia 0 o keia mnlama. A e like me kekahi oleln maloko, o ka hana koe mamuli o ke kanawai, nolaila, ke hoike hou keu nei au i ka rctea t hanaia. Mn ke ahiahi o ka la 13 iho nei, ua nonoi aku au i ka Aha>hoomalu o Lnhaina, i palapala kii ho<tko|okolo no ua mau luna la mi* lalo o ki pauku 809 o na kanawai kiirila, a mamuli oia nonoi ana, ua hookolokoloia no laua ma ka ia 14 iho nei. Aole nae laua elua i hookolokolo pu ia ma ka maoawa hookahi, no ka mea, aole laua i huipu i ka hana hookahi ana i ua hewa la, aka, ua kaawale ka kekahi a me kekahi, nolaila, i ka hookolokolo ana, ua mua ta o J. 13, Kahookano, O ka Loio Aupuni o keia apana ma ka aoao hoopii, o J. C. Farwell ma ka aoao hoopiiia. Ua nui na hoike ma ka aoao hoopii, a o kela kanaka i hai ia ma ka*u palapala mua, 0 Kaman", a i»e kekahi poe ae na hoike, he poe kekahi i lohe i kana knhea ana i na kanaka ma ka la knho, me ka «»lelo aku, aia no ia ia ke d»la e hookaa i ka auh«u o ka poe i kaa ole, a c lawe nae i ko laua halot«; a ms kekahi kanuka i koiia e hele e koho ia laua me ka haawi aku i ke dola. A pau ka hookolokolo ana no ia hihia, oa hoopanee ka lunakanawai i ka olelo hoohol» a i k«ia kak«hiaka ka hoopuka ana. A o ka olelo hooholo, eia no ia, ua hewa no o J. D. Kahwikano no ke hij>e ana malalo o ka pauku 800, a mamuli o ka mana i haawi ia i ka Aha, ua hoopai aku ka Aha me ka oluolu i iwakalua dala, (s*2o.) Aka, ko honhalahala nrt ka mea 1 hoopaiia e hookolokoloia imua o ka Aha Kaapuni o kei« mokupunK O ka hoopii no D. D. B«ldwin, 0« hookolokoloia OMhope o J. D. Kahookaocr rna ka la J3 iho nei, ua lehulehn (10 ka poe ana i hookaa i ke dala auhau ma kela la, oia hoi o Kapiiwi, Popolo, Keaho, Kauakahi, a ua haawi ia Kanaioa t dala hookaa no ka auhau 0 Kaia no Kauaula. Aka t ma ka uianio o ka L"io Aupuii», a<»|e paha ia i ku i ke kipe ( no ka mea. he poe hoahanaa kel* poe, a ua manao mua no lakou e lawe t ka laua bal</ta. Pela io paha, aka, a .le nae lakou e hiki ke koho :a U, ina aMe i haawiia aku keta d4ia e hookaa i *ko lakou tnaa auhau. Nolaila, ma kekahi manao ana, ua haawiia no ia dala 1 mea e bikt ai lakou ke koh'» baloTa ia la % mea e oi aku ai na balota. Aka. mamuli nae oia manao, nolaila, ua nawaliwali ka aoao hoopii, hookahi wale no mei i hoike o Kapiiwi, a ua hookuuia n D. D. Baldwin. Ma ka oleloia nae e oa kanaka, n D. D. Baldwin no ka mea nana i baawj i ke da!a ia J. D. Kahookano, a me Kanaina i ua ia ala, i uiea e hookaa i k« auhau o k*»kabi poe. Nolaiia, he kupooo an p»ha i ka Ahaolelo e nana malaila, me ka manao ole ako t ko Ba!dwin h«»okuuia ana e ka Ahaho^kolokolo. Akalii »»0 a puka mai keia hana iloko o na la k«bi»j o ka hele ami mai o ke kanaka e koho, a hooleia no ke kaa ole o ka auhau, a)aila f unuhi oa luna makaainaaa i ko lakoa dala ibo, a hookaa aku » ka auhau, me ka haawi i kona ba?ota, a me ka paipai aku i na kanaka e t*we 1 ke daU, no ka balota. E pono aoei ke waiho wale ka Ahaoieio me ka sauui ofe mai i keia mea? E hookoa

nle IIK «aei i ka poe i OWO i« bi»i» io m 'moo « k*W ptla i »• b«W Ke M* B*i nei u i k«fc«k' ■ w ® iiaa o k» o lrfb«iM «i. o* luiole mta o R«*- D. 8**»»*« «•"'»« '*•?" t - nalt ow km ■.Wo. «• of " "*f "" w HmohiM, . «•» hM ' *"* " « poooke «bo«* t-*«* Mk * h< M»b»inwiele Ib* •*■»*«» ei * k * liauoaele, o kooa m«kert«ke ole e ikei* ii« Iwoa kekee * Ukoa, n« M w l "*' ° * dki Mot) * D - B«ld«iOr 9 raa ** koho b«Ma t ua hele ola e hooīkaike, • e ha««ri i ka baMc o kana keiki a me Kahookano. loa be hoohauoaele au, m« ia haoa ana ka hoopii e hoOpili i kela haa* ioo, alaila, ha niea maopopo loa, ua hana koe i ka maikai o Rer. D Baldario, a sse ke kokua i ka he#a, tne kā inakemake e huoa. He mea pono ole i na Kahuoapt»(e ka olelo paewaewa, no ka mea, ua olelo oia, ua kulou au i kuu poo imua on« ika maoawa i kamailio p« maua me ia ma ke elaoui. He alii oui anei oia? A oia anei ke Akua, e hiki ai ia'u ke kulou i ko'u poo imua ona? Hl olēlo ana oia i kela olelo i mea hookiekie ia ia iho. Eia kekahi. E pono oe ke ao aku ike Kakauolelu e hooili pakahi ka papa a na haole, a me ka poe makemake, ina hepoe kaulana lakoii, Oo ka m«a, ke haohao nei kekahi poe o Wm. Ap. Jonea Esq. Aole Helu 5 ameß ma kooa lima. Me ke aloha. J. W. H. Kaowahi. Lahaioa, Maui, īanuaH. 18, 1862. Eia inat he nupepa ua Hke kona helehelena me ka nupepa i paiia i keia pule ae hei. Apiki maoli ka haole kalepa hia Kapalakiko i ke kau ole mai i ka pepa maluna o ~ka moku i ku hope mai nei, e like me ke kauoha ia ia. Aka, ua wehe o Laamaomao i kona ipu makani a t»a oili mai o Hoolua, a ke pa nei no, a aole paha e liuliu ana a ku mai ka moku kalepa ahai pepa no ka Hoku o ka Pakipika, a loaa iho laka nupepa i kona nanaina kahiko walea i ka poe lawe. Iloko o keia niau la i hala iho nei, aole i ku mai fcekahi moku Nuhou, he moku ole, a oia mau no. Ua pihoihoi maoli na haole o Amerikahui no ka lohe ole i ke auo o ke kaua e kaua ia nei ma ia aina; aka, o ka hoomanuwanui paha ka pono a ku mai kahi moku, he puu okoa o ka Nuliou ka inea e ikeia'ua.