Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 26, 20 March 1862 — No ka Pomaikai. [ARTICLE]

No ka Pomaikai.

Klua mea nui tna ka nāna ana i na pomaikai i 0 ka pomaikai ili wale mai maluna o ke kanakā, a oka poniaikai ma kā hana maoli anā, 0 kā pomaikai ka mea e haakei nui ta nei, ma ka olelo ana. tlā piU ka olelo ponmikui ia kakou i keia wa e oleloia nei, a ua nul wale ka olelo no ka pomaikai ia kakou e noho nei, a ke olelo uei kakou, i na la mamua, he wa naāupo; he oiaio no ia, aohe kanaka o ia mau la i ao ia i ka palapala, aole i ao ia i ka olelo ā ke Akua, a me na hana ike e ae, i ike ia i keia mau la a kakou e ku uei; a ua pakelu no ka hanohāno nui ia kakou e ike nei, no ka hiki ana mai o na tnea | hou a nui wale, pau ole ke hetu aku. Aka, eia ka mea kaumaha ia kakou e noho nei i keia mau lu, o ke emi āna o ka lahuikānaka, ke uuku loa mai nei kā lehulehu o im kana* ka, a ttā nele loā hoi na'lii. Hookahi wale no keiki alii a kakou i keia innu la, a pehea la ouanei ina na la hope āe; no kamea, hookahi wale no hanauna alii f loaa iloko o keia mau lu; ke noho mare ole nei kekahi poe | o lukou, ina wai la lu auanei e looa mai ai ; ka lehulehi*o ka hanauna alii o keia pae aii na ? Maloko mai anei o na keiki hoe waapa 0 ka wapo, a me ka poe kual ia o ka makeke? Noiaiia, o ka rnea kaumāha nui keia, o ka emi ana o ka lahuikanaka, a me ka uele kokoke ioa ana o naMii. Ua hanohano kakou, a ua naauao i keia mau la; aka, o ka pilikia nui keia, ua paa loa ka lahuikanaka iloko o ka emi ana. Ua knmailio pinepine ia keia mea i keia manawa, o ka emi ana o ka lahuikauaka, a ke olelo nei na kahunapu* le, o ka hewa ka mea e emi nei. Pela io paha, āole paha. Ina o ka hewa io ka mea 1 emi ai ka lahuikanaka, he kumu paakiki keia kumu. i| Ina hoi oia maoli ke ktTmtt o ka emi alia, alaila, mahea ta e kaawale al ke alanui e mahuāhua hou ai ka lahuikanaka? He mea paakiki ka hewa i ke kanaka. 0 wai la ka hapa nui o na kanaka ma ka honua, o ka poe pono anei, o kā poe hewa paha? 0 ka hewa ka hapa nui. Mahea la auonei e hiki ai ka iahuikanaka ke mahuahua hou ae? Ua poipu mai kakeu e ka hewa. Maluna o ka hoaua, mahea la ka poe ike a me ka poe akanai e koi ai i mea e mahaahua mai ai ka lahuikanaka? Eia hoi, elua kumu kupono paha i kahi e hiki ai ka hoomahaahaa ana i ia lahuikanaka, o na kanawai kula, a me ka hoomana ana i ke Akua. Ina paha e makaukau na kanawai kula i ka malama i na keiki kane a me na kaikamahine, a hiki i ka wa mare, alaiia paha e mahuahua hou ae. 0 ka paa o na wahine, aole hānau, oia ke kumu o ka emi ana. No ke aha la e 'ike me ka oielo maluna ae? 0 lw make kokoke loa o ke kanaka, he mea naa no ia; o ka nui pah* kekahi o na kanakn i hoio aka i na aina e. Nolaila, elaa kttmu o ka huli ana i kahi e hiki ai f o ka hoano e ae i n» kanawai kula, o ka hoomana Akoa a&a o na kanawai kaia, a me ka hoomaaa ana iloko o keia maa kamu kahi e hoUai.kakou i kahi e kupa nai m&i ai ka laluikanaka; a i ole keia mau mea, aa alakai b4wa paha na kama I* kakoa ma ka hoomeua ana; a kihi no kakoa a ike i ka emi maa

oka lahaikanak oka hiltt «ua maī palai oka olelo a ke Akaa a me n* mea ba • paa. A ke otdo ia nei* oka pakaalelo kekahi kumu i etni ai ka lahuikanaka. Aole nae peia Wq no ka hew» iio, m ka hiki ana mai o ka olelo a ke Akua ia kakou, a h&alele kakoa i ka noho ana malalo o na kaaoha o na'ln, a hoolohe kakou, a hoohiki 1 ka ke AkUa, a malama ole kakoo* nolaila ke emi ?na. Pela kt?a manao. Ca kamailio ia ka mooolelo no keia pae aina mamua, he nui loa na kanaka, a be maa hoouka kaoa nai ia mau la, he luku nui loa ana i ke au ia Kahekili, ma Oaha nei, oia hoi ke kaua o ka Poloku ka inoa, ua olelo ia, paa ka wai o Niohelewai, a hoi iuka no ka uui o na kanaka i make i ke kaua. No ia kaua no, i kukutu la ai keia hale o Kaualua, ma Moanaiua; o ka iwi o ke kanaka ka laau oia hale, a me ka pa laaa o waho, he iwi wale no a pani Pela no ke kaua ma lao i Wailuku, ua kapā ia o Kepaniwai ka inoa oia kaua, tto ka paapu o na kanaka make i ke kaua, paa ka wai o lao, a hoi iuka. Pela hoi ma Kahokunui i Lanai, ua piha ia lua hohoua ika fiui o na kanaka makes ka luku ia a ua kapaia la kaua o ka Laehohoma. Aole nae i emi ka lahuikanaka, mahuahua mau ka pii nui a he nui uo kekahi mau make e ae ia wa, he uumi wale na wahine i na keiki, he powa Wale ia kekahi make, he mau kekahi i ke kapu o ke aln, aole nae he nui o ka mai ia manawa, aohe nui na kahuna tapaau o iā wn. Pela ko'u tohe. ina paha ua aahu, a pulou kakou i ka tia, a me ka hiaa, a moe ole ka po, no ka hiki ana mai o nā moe uhniīe, no ka emi ana o ko kakou lahuikanaka, ke hookui mau ia nei kakou e nā manao hoonaauao o kakou, nā maka mua i keia mau ta, a ke ike maka nei kakou, ua pauhia ka iahuikanaka no keiu pilikia. Pela kou noouoo, a peln no paha kakou a pau. K. Maakuia. Kaopuaua, Honolulu, Mar. 18, 18655,