Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 40, 26 June 1862 — [Illegible] NO NA ILA O KE KANAKA. [ARTICLE]

[Illegible]

NO NA ILA O KE KANAKA.

He luiiaki mioao o)c, kinaka molowa, |nm« WTtbine, tibaaha me k* poni rama a lwl t trtt ria poino «& li f k<ica oU «na, «ka, ē bo<>mani«*anm no ia iloko oia. «*a ppino, e hoike ana ia ao 01* i kft mo i kotift w* opiopiu£iika, & maa pnm&ik&i uo ke loaa ia ia, a e tQ&fe no keia f kek*M kane a wahine knpofk> t |<ui be wahinek» ewa nona ka ila. oia le inake e rtStaua o kana kane, a ina he ma- j k« i no ia mamaa o kana wahine, e|{paa ia ia elia w»le no keiki, a e make opilpio no kekahi maa kniki elua. ; . . ; Ma ke opuupmi \cmvae. He ano wahine, maoao palupalu, haaheo j a £«ni lole, he makaa .1 bobe wale ina he | kane, aka, ina he wahine, alaila, aohe makau, he koa kona manao, maalea, a kanaka ia f he nui na pomaikai i ke ola ana o kona kino, he kane a wahine maikai kona hoa e inare ai, nui ka waiwai me ka hanohano, a nni ka hauoli atia ke hoaioha!oh& me kekahi. Ma ke kapuai wawae ina ta hema a akan paha. He molowa, molohai, aohe ona ake nni i ka wahine puni, heluhehi, ake tmi ē rtoho ilalo a hiamoe paha, hoike ana he omaimai, a e hiki mai no ia iā kekahi poino ane e ike ole ai, he roau poino nui ke loaa ia ia, e koho ana i katl& wahine a kane paha e hoinoino ana i kona manao, a ke loaa na keiki he man keiki hooiohe ole. Ma ka aoaoiaL'au 0 ke poo a ma ka hema o E hoike ana he kauaiea eleu ma kana mau hana & pau, kanaka m&uao hana a uoiau, he ake nni i na wahine, a ē hoike pu ana no hol, lj| kanaka epi»n4ik|i apa i kona /nanawa e ola ai, e maru ana i ka wahine manao māikai, a kupono 110 ka manao o' kana kane, a e loaa ia ia ka waiwai a me -ka hanohano, me k«na*manao oie e hooīli ia mai ana ia ia. A inā fe katia keiki, e lilo np ia i kanaka nui, a kanaka naauao. Mā jcl hiekūe oia ka AJcau. E hoike ana he kanaka eieu no, molowa ole, he puni nui i ka wahine, kanaka koii, kanaka booinanavranui, e hoike aha he pomaikai ke loaa ia ia, a e ko kaua mau hana hoalohaloha, lahkkilā ma, ke kapd ana, a tne na hana e manao ai. E mare iio ia i kaua wahinī» kupono, ē p6nf> āi kbna iioho ana, maiktii ke ola ana me na wahine maikai, he kaiiaka ola lōihi a-he nui kona mau makahiki, aole nae ma kona Wahi i noho mau ai. Ma ke hitikue liu&a hema, mn ba mahamaha, a iixe , v - - 4 E hoike ana 1 huhn, makee 1 Wria I rao na a pūhi rama/ ake titīi ! ole 1 na kanaka makau wale a hoo-! hilahilu, e hoike jana he ano ilihune hoopaahao ia, aohe ko kana mau h&na, aka, lie mau keiki kana, a e inare 110 ia i kekahi mea hnhu[ a pepehi. Ma ka aoao o ka onohi maka. x -\ ana h® kauaka uoho malie, manao hq a jj o , ul { nfte j na \rahiiie, a he make ino 'KAna, i kona ola hna tne ka j lealea, e loaa ana \no ia ia ka poino, aka e hoike aha no aku anā'noka ilihune mai onā akii. " Ma ka papalinii. , \ He mea manao īiana, lokomaikai, naho malie, akahai nie ke kuoo, ake nui ole i Wi wahine, a he kanaka mauao paa me ke kula-'j nalana ole a mo ka hootnanawanui, e hoike &ua e Idai ana no ia ia )tekahi mau |>o&aikai i kona wa fe'ola ai, aole hoi e Waiwai loa, ablē ho h6i e ilihune, aka, maWaena dia 0 mare no 'tka hoa maikai a manao hana hoi, feluā keiki, a e loiia no ia laua ka waiwai a me ka pomaikai mhmua ae 0 kona tnau aiakiia. . ; - Ma ka mnoaei E hoike aha he auo akahai, hoho maīie, manao hana, a he ake nut e hel6 ma 0 a maM»et, & he jptini i na wahihe me kona mau pono a pau; &e nlil lia jjdfhaikai e ibaa ia ih 1 kona wa e 61a aha, nui koha wātvrai, a nui na hoa aloha maikai, a po£ hahohaho hoi, i kona mare aiid 6 loaa ho ia ia koiia hoa kupoho nohd pbno ai,- ! tiife na keiii hiaikai, Āka, he nūt na poinh e F6a» ia ia nia nl kai, a me kona mau waiwāi ma kahi e aku. v ? ;r Ma m IjeJkseJ&. , E hoike āna he nālraliW&itf ā? omaimai inanao ihh b!c a noho malih) ākfe* nni hāe i na wahine» manao hana no hoi a ano lokomāticii;;he a ko no kajia mau. haua a pau» ma ka hoalohaīoha aua nae ka nui, he ano no Hov 4 Iki 'āē maluna ae o kona noho ana, mahalo ia. a makeinak;e ia, ske e loaikahiikeiki, m >i kinohi e ioaa ana no ka mkttdb atiā > ko ia manao, a mahope aloaanoiaoe. ; J ' . T 1 E hoike ar.avhc hikiwawe o huhu, hoolilo i kor»A nn\uib i na vrāhiiis hX'hj&ko. pono na« i; r>:\ knuuhu, hiiike lokomaikai. >"•; . .. vianao i ka Hoālauna, koa» h hah.i ,\ka, he aho olē e inu, e -tuīiky 4 he mau pomaikai ke īoaa !a ia i "-1 0 ola ana. a ma ka hoalohaloha ia> 00 ka waiwai i kou mare ] maikai, a e manao iā n6 e na hoaaloha, « hoio ma na āno kekalii mau poii>d i kekahi Ma ks puai a b}iiwhL ha ltē oiiaikai, lokomaikiu, | nalie, kmnao hana, aka, o k&na ; i a ake nui kooa māaap ... ... ..

Fesl|*s Mt;ia lti $raiw«j ; iriiia. Jui Jsaare : . a, f i kona mau la Ttop*? #y wt 'kana. maa hana | a pau, he e hel* tw u raa na ( aina e ali *, a e mnre .w, fcM» k£ vīraiwai a | hoi mai i kona aiu» hanāu. j v Ma ka aom oka m. . E hoike ana h« ano akanai, noho malie r he wahi maeaouuka i na «rahine. e paa ka manao, paa i ka hookahi, maonao hana, aka, fee ano mai pineptse f a£% e hiki no ia i kahi kiekie, a me kahi hanohmho, loaa na haawiaa nui, a loaa ka waiwai he nui, aka, mahope oko make ana e loai ka ilihune i kan mau keiki, ame ka hilnhila. < M$ vm9uma Akau jf $ E hhike ana hi .4no j>ani rJtil, * ano molowa, puni puni i na lealea o ka | hoku na poino e loaa ia ia, laina la he kanaka ā wahine waiwai, e lilo ana no Ia i mea ilihunē, nui na poino Hilii a tne I ua poino nui, aka, o kona mau inakua he mau mea noho maliē. nui na keiki, o kaikamahine ka nui, a e mare lakou me na kaue wāiwai, hoolnolu ana iko kfi ntea ila mau la hope, e hoikeana e makaala oe i na hoa aloha wahahee hoōpuhipuni, a hana māalea ia ia oe mā ke ano pahele mai. ? Ma ka umauma Hema. E hoike ana he ano maikai no, he manao liana, a āke wahine, ake noi e hefb a holoholo, e hoike ana he uui na pomāikai me ke ko o kana mau hana i kona Wa e oil ana, loaa ka waiwa», uui na keiki, o ka nui nae na keiki kane, a e loaa ko lakou waiwai ma ka moana, a me na kai. Ma ka poli. E hoike. ana he ake huhu, a niaKēinakē I lāunā me k'tf.pOe^iuo ;? ē leulea ai, a he mau hana lēalea, f>ūhi loa i Ua >ahine, molowa, a ku6 f tioono, ē noho ana ia me kona ola, aole 110 hoi he poniaikai loa, aole no hoi he inoino loa, aplē e Ipaa ia ia na hoā aioha, a6lē ho 46r nē 15 īnākemake nui ia. Ma kapUuwaiponoi. E hoike ana he ano auwana, a hookuono--0110 ole i kahi hookahi, puni inu, manao nui ole i kana mau liana e jhaua ai, puui wahine ina iā he kaiie:/ lila he wahine, alaila, manao paa me ka ho'hko 1 ka makemake o kē kahe, mhnao hāna/ a 6 inalāma pona anai kona iuoa maikai, i kona ola ana e loaa no kU awiliwili i kā poino, a me kā ih'aikāi, aka, oka nui nae, ka inaikai. E hoike ana e hoāpaahao ia no ka aie, aole naē e loihi, ina he wahine e iohi ole ia i ka hana, a loaa na keiki uiaikai kana kanea loaa ka noho f)Onb. " i Ma ka aoao akau epili ana i : -aoao. L Jioi*o ana ltt ole^aake e hoike ana he ola uoho oluolu no kona, āka, ma ke ano iiihune nae, aolie manao nui ia e na hoalauna, mare i kekahi mea huhu a inoiho koua mauao, a me kaua mau hana, e pauiii mau kona hoa i ka pilikia me ka poino. Ma ka opu. E hoike ana he ano iholōwa, āke ai, pi loa, ake nui i ka wahiue me ka inu, manao nui ole.i ke komo kapā hiaikai, a makau hbohe wale, aole nui o na pomaikai e loaa ia ia, iiui hā keakea, a i kekālii nianawa hoopaahao ia, a i kona helē ana maluna 0 na moana, e loaa no ia. ia ka poino. aka, e hoike ana uae he wahine oluolu kau, ā īoaa ha pomaikai ng ko lākoii" noho ana.

a-me na wahi huha. me batt«i, puni |oa i ofi. hana fp9q||tep£ ■$ me.iia ileaJe&,o kā hokti ukaii,hq kauaka koa.me» ka rtiakau ole, 5 -"» * ahi ; he nui na pōmaikai e loaa ia ia i k'6fia hopena aniau la hope, (ua like ia mai ke 30 inakahiki,) aka, nai ho nij poino ē loaa i na mākaiiiki mua, a e hoonianawanui ia no, ē miire nb iā inekekahi mea kupono, loaa na keiki. maikaj, a e loaa na, ko. lakou ola maikai ana, ine ka waiwai, ina he kane, alāila, ina e loāa kana mau keiki kane e hana ana i k&k&hi mea nui i ko laua e 6ĪS ana, a he nui hā inanao ino ke hiki mai no ka hāha a kdnfe- wahine. - X - Olelo hōakaka nd ia mau ila. £ noonoo ka, nona ila i ke ano, ina he poepoe, he lnihi, nah&ha, 01016, a huinakolu paha, a"me ke aho o kā ila he eleele pahā, he ulaula paha, he ahiehie, powehiwehi pahi, hfo ka niea; e like ine ka nui |ilii $l«k%i ;ia tti ka triii }btk<Hia diāke> hiMkēH A6 Mē aehlianā īi k6 āho' i kuhikhhi ia tīike hiē lsiJajSfa ltiihiittihi .ilā, p&iiii. Ina hb p<ifepofe ? loā ka ilā, ālailā, me ka pomaikai a me ka waiwai, ina hoi. ;i ano huuiakolu, alaila, awiliwili o ka maikai me ke ino, inā he 01010, ho, o ka maikai hāe ka heii, aka, iVriēnākpnu oiā* hāl4ha pela ho e poino ai; a e hante ino ai, a Wihi, pela no e ola loihi ai-ā pela aīkii. No ke ano hootot> t iha he eleele loa, ālāilā, '•* ikW- | ika auauei ka mēa i hoike ia me ka pololei j i loaj ißa e niama ae ka hobttiti, hlailā, pela | i no ē mama ai na hewa e loaa ana a pela ; | aku. lna-i BOi ; kk t'lif #na d ka hulēht*lu a j | heu paha, alaila r he hoailoua ino ia, he ; iyii | na poino e lo»Ai ina \ie kakaikahi| alaila he naUoakMla, alaila, e hooko pololei loa ia oa mea hoike ia no ka ila r ina hoi he Hhku, aliil|j 'h trutoi ;i«l na poiho i hoike iā mai iā mēaT Kē hoike nei kā mēā nana e i keia, mai hilahila ka mea uoha ks iiaib wa«hqUwia ai ke ano o ka ila, ak% e|ti

t a n&ka. ae mzh mai, rw? ka' hm [wWoii i ke mm* o fc* iUk, kafei i ken ai * B»fe Iwa» iHwlan. l'* piK k»?iat no ba wahin« w k« pw hilahila wale, * kike ole i ke ano o ko hikon il» i l?a ponnikai kapoe «? hoike ana he ila-j ko lakoa a. hai ia ke a»o, uo ka m«a r he j mu alak£i T iio i« t|ana e p«i|wuk i ka poo mo!or j wa, a be koma ao lioi e paa ai ka man&ol »oa o kekahi poe, e ulala loa ke ka iu ial lakoa ka ila ino. 1 [Jla keia pale aka e hoopaka ia 00 ka. Lodiaoloka, i pili i ke auo .o na keikfl iloko o ka nialama, amahiaa paha, a ma ī«j ua pili na hoka o ka lani i ke aao o ke. k&QfH ka. Mahope aku puka mai.} £ ./ KALF. KE-iopolohiwa. , Honolula, lane 20, 1862. ; I (3?* Kc paikaa mau hei ka' pimli koa li«. pualu rha ko lakou keena, a ke Kolo imiu nm ma ke akamai, a me ka hiki\vavre u na hoa £ ia pnali i ka hopn an'a i na mea ao ia ai luku^ le?* Ke hele nei ua koa o Haiealn e paw kau i ua kakahiaka a pau; Ua ike piuepiimH makou i ka inea lolani e hele pn aua me kim na poe kanaka, i eleu ai iakou i ka paiki|fl ana. E oi ana ka raiki a jndd & mamua o nn mea i manno ia, ke hiki nei i k|j 4,000' paona no ka eka hookahi. A no ioHII mai Hoi makou, e hanaia'na i wili īhi raikfl maanei, e like mp ka poe wili o KapalakikM noho ntfi na puali koa ma na rn|ll Kū Komohana, *» koli ana paha i ka wn po!i|| e hookahe koko hou ai, oia na puali malaloJS KimOla Haleka o ka Akau, a me kcne»| Bea6reg , afU o ka Hema. W i " E Henerietay ke hiki mai ka iM'! ! ano ino mai Wasinetona mai, e hai aku 1 kn poe e ai nei ma ko'u hale, no ka mofe, < he mea nni ia, a lohe mai lakou i na tn<?fi ino, alaila, ono ka lakou aij" pela aku kok#l hi mea hale hookipa i kana kauwai * jCe ike maopopo ia nei kc jcupono o)f 'i o ka moku kaua hao Warrior i ke ku a«it * imua o na poka i kiia e ka Monita a pio i Mcrimakā. Aka, ke hunn nei no nae o tania ia inea.. O'ia ka moku hao a hana'i, i mea nana e kue aku na moku a paEj|