Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 42, 10 July 1862 — Olelo pane ia J. W. M. [ARTICLE]

Olelo pane ia J. W. M.

E kū Boht Pakipihi e oe. Ua ike a& i na olelo p»ne » ka mea aoua k» iuoa maluu», i bopttkaia ma ka Helu 27 o ka la 31 o Mei; a ma ia maū olelo, ua koiia mai ko'u manao, e hoolaha Epi»ekol«* aku ma ke akea. Ma ko 4 u nana »u» in» olelo a pau, tnai k» mua a i k» hope, be olelo hupo, » ike ole i k»u mea e p»ne nei; he olelo i like me Auwahikika, ke onioni ae, aole ē hiki; be ole mailoko mai o ka puuwai o Mahiauliaa, )e* nalena upena, a o kana hana, o k» hoolilo i ka pololei i kekee', a o ke kekee i pololei. He Wakaina, he kaianuu. Ke pane mai nei, me be kanaka ike la i na mea oia wa, ka lawe iki, ka hooio, ka hookohu I kahi oioi o Kenelife, ka lawe » aulii me he inea la he oiaio, (e n» ole ekolu e kau mai nei.) K ike i kou hoa holoholo o ka wa kamalii. Puka ka la i Makua I hea oe? Komo ka la i ka ilikai, pau kauhan». Hele oe ma E\ya, he moku kikane. 0 Kapua kela, he awa pae na ku olulo. A Waikiki, a Hamohamo, boi mai ko noo- ' noo. ' ' . 3 - Aole no he hoa e like ai me Lanai, Ke a ea ae no, ku i ka pou o ko ihu. Ma kana mau olelo pane a pau loa, no tta ninuu a 0. M. Koha; ke hoole inai nei i ka'u mao haina, aole ka i loaa, he lalau, he kupono ole, aohe Hke o ka ninaū me ka haina. A liel ahu! o kau iiaiiia no.ka ka pololei, o ka hoopilimeai mamuli o 0. M. Koha; o , kou nooil'oo iho la ka ae wale me k& ike ole, aole anei o kou ike ole ke kumu. Ko olelo nei au, ina nou ka noonoo, ina ua ike oe uu maopopo, alaila, e ike niua oe, he ninau ano hookiekie wale no na ninau. Ūa ike no palia oe, aohe hainale a Koa, ma ka olua Ruke nae paha o Ladana. oka wa ia i hana ia ai ka Halelana, 2,469 makahiki, mai laila a keia wa e haukeke nei ko lehele3,307 inakahiki, eia ka ninau f ilaila oe anei a nie G. M. Koha, i ike ai, ea! e koliu ole, oia keia, kohu ole Kahalelewa, ike ku ae f ka hoeuli." Ua maopopo no ia oe, ina ua ninau mai kekahi. ihea o wm? a knna^wainī, 0 ka ike ole ke kumu o ka iiinau e like me G. M. Koha, a me oe, pela no na ninau au e kuhi hewa nei he ninau/ 1 oka ninau puaa a opea, ua ike oe he ninau Haipala, aole ane. 1 kuhikuhi ia ka imi iloko o ka Baipala, malaila wale no e iml ai, aole ma na buke e ae, ina plelo ia o ka moana kahi lawaia e pono ai, manao anei oe i ka aina maloo e lawaia ai oe, aole, nolaila, ua nana au ma kahi i kuhikuhi ia, aole he puaa i kahe ia ka opea, he kanaka ko loko o ka Baipala, i kahe ia ka opea.

Aia nae paha ma ka olua Baipala o hooio ka iuoa, hilahila wale oe e ke hoa, me ko ike iho no he lalau ka ninau. 0 ka ninau laau, he nani ka ninau a me ka inoa, he nani ke kekela, a he laau io uo, ua palapala ia e na hoike ike maka i ike no keia mau la au e palolo nei ko waha uko ole. Ka mea nana i hana, ka mea ana hora a Ahaaa, ow»i ia, Isaia no, pela no n» olelo hoike i kakau Buke ia iio ka wa loihi loa, ma ka noohoo elua ana o ka ninau, o ka mea nana i hana mua a loaa he .mea ana hora, na Aliasa, o ka lua, o ka mea hana mt*mu!i o ke ana hora a Ahasa, ina e hoole ia ka mea i kakau oiaio ia ma ka Baipala, ke olelo nei au, he oki loa oe a me G, M. Kolīa i kalalau, no ka mea, ma ka noonoo haanou ka ninau ana me ka ike mailuilu. Me ka pahikaua no ka wehe ana o Davida i na pale.o 6olia, no ka mea, maloko o k» pahi ke kaawale ana o ke poo a me ke kino, pehea, kōe anei na pale keleawe o Golia, aole e helelei a kaawale, » o ka ninau, aole iloko o ka Baipala, aia iloko o ka opu apikipiki, nolaila k» hailepo. Na hua 6 k» Baipala, oia keia 75, oia Wu noonoo no ia ninau, ma keia mau hua, ua paa k» Baipala,me ka hakahaka ole, a no ka nui inu awa o olua, lepo ai k» opu. O ka ninau la, he manawa i hoailona ia ai o Matia, aole nae i kakau Buke ia he la ka mea hoailona i ke kanaka, be mau Lunaolelo 11 ka mea oana i hoailona, ano k» hooioa hookiekle o loko, nolaila, imi hoakamai, aole e mahaloia, no ka me», aohe hoike oia ike, aole haina o ka nin»u & maanei, no ke aha, no ka helu hepel», e helu Haw»ii la pono, no ka mea, o Waianae, aole ia no ka poe hepela6 0.31. Koha, »oie iabe hepela, o kabalepai ana i hookomo ai, aole ia ite hepela. Ke imai nei, "e kii aa i nian i Waikiki, a koo ae i n» maka." Ua ike anei oe, he me» e ike āi ke hana pela? Ua naauao anei» & me ka ike iloko o ka ni»n? aole! He olelo hupo, a pelekunu loa ia oielo, he olelo henehene a mahaoi, he oleio na ka Inina hnki ka* ula o mu», he olelo hoopailo» n» k» papa o ka poe Keonimana. O ka nuku euen, a me ka maka kokoe, ka lemn oioi a me ka nlaia, ke lilo i hanmana nan f o oe ke alakai„ o ke kookoomak» ole. He k»a o»»kilo ka ka'o! Ae oo hoil i ko

ike kUi *»« or mrut » o k*a b»n* ke kiet, » halo* I loaa ai oic*o k»i b«!« & n«« i» I<m*re f WaUlo* Aol» pek ko Nl*h«!ewmi keiki, i Wb« ke poo! ka mahia*. •i « k» laiauho, kahi o n» kttttQd' |*. "HookeM no eko, kaam»b» k<e poo. 8 * I bo Makw oku w&le qq p«h», ke oal » k»e»ah» k« poo, ka mea uo p«ha i». i p*u ai k» noo"*uoo kaa|«ii b, » koko; b« i&ak»|li Jo» ko tfiako« nei nkn, &o!»iliL ke \iilol " - **-.«*-.• ■ M /> oe oo ke kolo roe t» kuptm k» k*]s- - fiele I k» I» o keoneala." "E oW )» &( © kp Ak»a ]a hoi oe ok» q(a tmpt ( oielo u no i»ailu, »de uo e oJa. be makahelei be kikoo ka h*na; ao)e »o h* koapou, he kim pololei aa, he hele ku &a'u e heie nei. £ ke hoa, o kew hawaw», a ike o!e, » piha i ka mahaoi, ke kimiu i lawe mai »i m olelo nane imaa o'o, ko ike ole he op&a ia, ita ka makani o Nttiheiewai e pohi, a k<>e k» nialu ulukohai oka iula. Aole pao ka oi o ke āila. & D* &eol>xvi.