Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 5, 13 November 1862 — Olelo pale. [ARTICLE]

Olelo pale.

Mai molowa ka maka o ha poe lawe ika Hokuo lea Pakipika, a oleio iho ka aianao, " Aohe mea ieaiea iki o ioko o heia pepa o jkeiff pule" a pela akn.

£ hoomanawaoai ka naau ahonui o ka iehulehu i kamahawa a pau, no ka mea, he ioihi ka hiki ana mai o ;ia nu hou o na aina haoie W kakou; a he oia mau no hoi ka noho «n» o mea hou o ko kakou wahi pae aina nei.

5 Ke piha makeliewa nei paha ka pepa i keia ltaau la no na olelo hoopaupna, ame iia ktie e hana ia mai ana iko makou pono, a i kn pomaikai hoi e holo lea ana o keiu hana kukula Nupepa. Ano ia kaniu wiile no, i hiki ole ai makou ke hoopaa iho i ko makou leo.

Eia no maioko o ko makou waihona lima |ta palapala a W. P. Pamano, i hakau ia ma ka la 20 o Okatoba iho nei; a maloko oia palapala, e hoike mai ana, no ka papa ana a na |<umU kalawina, miaionun/aole kae lawe hou na hoahanau i ka nupepa Ooku o ka Pakipi' ku, a iiia ka e lawe, aluila, aol6 ka ē kal&\ ia ko lakou h6wa. Aole no hoi o keia Pamano wale no kai hoikē mai i ka inea i like nie kēia ano, aka, o n.i Hmā puiikii ekaleaia ma kela halawai āna ma a rtie na wahi e aē he nui. Ua ahonui iho nei no makou ma ka ka lohē waha ponoi iina mai i ko lakou hai ana, nka, iio keia hanā pinepihe, e āo i ka

ino a Mahūne. ) Ke nonoi akū nei keia nūpepa, e waiho ma\iē mai i:( makou, inā ē hoū liilii mai hā kūmu 0 |ta aoāo kaluwina i nā kui o ke aloha ole, e pale» ākii iio makou mā na pale kāū, pale hooilei, i pālē iā no ho ka onioni mai, i kau likē āi o ka make tnē ko ola. /Ke lilo nēi ka mahawa no !<ā nināū, " Hemā lā hā kumū b kēia kihai V* '12'. mū no kā pW' akēi »•' £a ti. Kii hi>ikē no kā poe a pau i manao e kue i keia nupehO ko lakou nāaū|>o maoli, i ko lakoū ahuni maoli, a inē ko lukoū mākāū watē. flē mākaū i ka manāo akēa, ā me ka ma- | & kino i loāā ia lakou, me hd mea la he pāli iui kē'iā iiiipepa imUa 6 ko lak6u maka, ākā, lā kūhihewā, oiāi, aolē i hiolo ākū ke kāu vahi hunaHuna o kona maū pūupuū lējjo thāuha ōna; ua lele o koā mui a paipai i ha lala, 1 ūiēā ē hiolō ai keia pali nui e hooiiaholohoio Hēi iloko ū ko lakūu E t £ II Ē kā lokoihOj hē nūi na kui oi ma kou inaū aoao. Aolē pāhā e ioāā āna ia kākoū kā poē i kūkūlu i keiā nupepā ka maluhiā, ā ihē ka noho malie# oiai, kē kikēke mau mai hei ma ko kākoū triaū ipūka halē ka leo ē i inai aha, "tj āla ! Bakf!no kā enemi." *' ■ ■

[ £ like <ne ka hanehane i ka po lailni, a he māu hb kā haluiū āna ohā kai; ē likē me ea iiiākāhi ikaika loa ē pa āna me koha hūhu iui, Hē biā iiiāū iib konā Hanā ihb i ha mea ilu; a ē iike hoi mē' kē kāi kupikipikio, peia loi kā mbana e hobūtū mai āi i na alē, ihalabb ke alii bnā kāi. Kē k'āu hihi nei kē ab o |a hoopoino ia ilūna o ko kakoū maū laa, ā ieahā ka hana e hoa aloha?

. Ē kū pakahi, e ku e ku pakolū, ā e āliāi i ke alā i kūhikuhi pololei iā ai e kou inaikehala iho, a ihē ke al'ikāi oia io ana o |bu aiieia kiāi. Mai pūiii ikā mali !eo, āme •a manao anūnū, hookikinā, " iha e īawe ounū i keiā niailā, aole e kalā ia ko |ikoū hewā." Oke aha kā hala? Ke āielo £i kēiā u aohe haia." No kā hooiha ana pāhā o kēia hupēpā i hā kaao, a me |a m6olelo o ko kakou pae aina; a mā ia mau iea, ua paiāpela, a maeihāe ole.

Mai kaānā ae oe, ō kii i kā nūkū eūea o ke lao a moolelo o Hūgd mē Pā>asiānā, kē kā- | maemae wuhi a ke Kuokba, a oukou, a ;i poe ike ole i ka maemae ē lawe nei a hoo- ' nio ilok6 o ko oūkoo pahū waiho waiwāi o 1 manao. Aole pāha i lawe iki iā j3uke kāāo ā Bāii ia (Bjron) maioko o na keena wāiho boke < eēkāhi o na kōiiiiu Kalairioā o kakoui ā i lia kenetaria wale no ka lakoa ae aha e la'i a hookipa i nā mea ino wale maemāiole 0 lakou hale, He kūpanaha keia e hiki ■ii ke kahaha ia. He hana keiā i oi ae maia o na hina maikai a lakou a pau. OleJo ka wahā i na t»le(o māikāi; ā haūā 1 iimā ī na meā kekēe, hoike ke kino ina s lea hoomaemae maka, hana ka ūāaū ioā iā pahek. Nowai, a pehea keia hoohakae ūa makamāka ? 2So oukou no 1&a haaia oukoe i ka oa hoouui ia ko oukou ūka e ka malaīEāalāma i ao aukū la aku la lioū, a no ke aba keia luhi māhope. £ tlāma i na olelo a kb kakou mau haku k i i ai i ko kakoa maū kupuna kē helē i a i ke kaūa. E oa pokii imoa.'* Mai i aa i hope o lilo ā kuapohaka. Ē like me ike"ālie«i afta o kela mea keia mea ao!e

o ka heleiwhi i oa oopepa ka W« e kala ote ia ai oa hewa, pela oo e «i«ao pw »i e weako, i lawe no, t b«re lott ika Hoka o lti Pakipiiia a paa m ko ookoo toaa & like no*ekahi a ka mkeiaake ekoi ai me ha hiaai ata ole aka peta ao e lawe a|« maiama i na zoea a ko kakoa aakemake e kol ai. le? Ua' olioli makoo e bai gkv imea o k» iehui«hu, e hooeaaka koke la aoa he kuia oo oa kaikamahīoe Hawaii kahi e aoja ai ka olelo Berel«nia ( a me kekahimau haoa e poiio ai,oo kaiwahioe o Ref. Mr. Maioa, M. A., ka maiamaia ana o keia kuia. £ kokua oui ia ana keiai ku2a e ko kakoO Moiwahīne k>komaikai o fimma. A e hoomakaia ana oo hoi he kuhi oo ioa keikikane, kahi e aoīa ai ka oieio Beretania, Latioa, Heleoe, a me ka Heiunaau a me Bo4il»nahelu, a malaio oo ia kuia o Re*i Mf. Masoo. Oka poe i makemake e komo ma ia mau kulu, e pono noke hele ma Peleuia e kamailiu me oa kumii. 0'

|CP Ina e naoa ko makou makamaka e ka olelo hooiaha no oa mnkuahi, e ike auanei lakou ua h«»i mai keia pono oui ia lakou % ua mahuahua hoi. Ke hoio mau nei o Annii Lanrie i K&uai, a ua houmaka h«u o Kiiauea i koua holo maikai ana i na mokupuoi o Maui ame Hawaii. Ua kapiiipiii hou ia iho oei o Kilauea, ā ua wikiwiki ioa kona hoio ana. 1 keia puie uku nei ua hīki aku oia ī Lahaina iioko o na hora omai Honoiulu aku. O ka aiwaiwa no ia o ka mama,

ie? 31 Iloko o kela pule i hala akū nei ua hopuia o Rev. Mr. Smilh (Kamika) no ka hana ino, no kona o ana i ka lima o kekahi mai, a mālaila uā puka mai ka mai i make ai iua kanaka nei. Ma ka hookolokolo ana imua o ka aha, ua hookuuia oia ; aka, ua aoaoia oia e ka Luuakanawai e pono no ke waiho aku ka lapaau ana na ka poe kahunalapaau maoli.

O ka poe a pau e makemake ana e kukulu he hale, a u« makemake paha i na lako hale, a pahu kupapau paha, e pono no ke hele ma Pololewa, e kamailio me ioane. Kainana, a e loaa ia no p»ha ka mea kuponrJ i ko lakou inakemake.

iep Ua lohe raai makou, ua lilo paahao o Safiiuela C. Armstrong, (Limaikaika) i na kipi iloko o keia kaua hojie ana mai nei. Aia iloko o ka liina o na kipi.