Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 14, 15 January 1863 — Logou AKua me ke Aupuni. [ARTICLE]

Logou AKua me ke Aupuni.

" I J(inohi ka Logou, me ke Akua eo ka Logou, • o ke Akua no ka Lognu, a me ke Akua no oia i kinohi. Hanaia no mea a pau e ia, aole kekahi mea i hanaia i hana ole ia e ia; iloko o ka Logou ke ola, n o ua '»la la, ka malamalama no na kanaka a pau." Pela ka oleio Henr»olele. - (Ja olelō mai keia no ke Akaa, a me kona hookumu ana i ke ao nei, na lani, a me ka honua; aole no ana i ke aupuni o ke Akua ma M lani. Ua olelo i&o hoi, ū ka malainalama ka Lugou ( oia ke ola no na mea a paU. Ke hoike mai uei keia olelo nn kona noho Akua ana, kona hana ana i aupuni nnna ma ka lani, a i keia aō kekahi i paepae no ia aupuni, a me ka malamaiaina e pono ai ua iiipuni !ā, owal kā malamnlama 0 ia aupuni ? O ke Akua okaLnpou ka olelo, a o leau Kristo hui ma ka hnnua nei. Aole Buke moolelo no ka hr*okumn nna o ia aupuni i palapala i* e Tēopilo ka men kauIma* aka ( ma ka hai ana mai aka poe ikemaki ia kakou, ma na mea i palapala ia iloko o ka Buke moolelo o ke ao nei, e ike ni kakou i ka oiaio o ua aupuni la ma ka lani, a me kooa mea like ma ka honua nei. Aka, ua hōopohihihi nō ia i kā naau i konā noonoo ana, aka. me ke ano a ke Akua i haāwi ai i kela kahāka keiu kanaka, pela no e puka ai kona oiaio me ka ike makaia e na mea e pou, 1 me ka hooiaio. Ke ike maka aku nei kakou i ka lehulehu vrale o ka poe imi ikaika e loaa ai ke ano o ko ke Akua aupuni ma ka lani, kakou i ,h6opaa ma ke akainai o kekanaka; e hoike mai ai i ka oiāio o kona aupuni mā ka lani a ma ka honua nei. Ua mau haneri na aoao hoomana o ka hooua nei i imi no ia kumu hookahi no, mamuli no 0 ia olelo hookāhi m'ai ke'Akua niai, a\ua lehulehu wale ke ano i hoikeia ai na oihana haipule o ia Ekaleaia e malama ai ma ka hanua nei, a ua kue loa ka kekahi i kekahi. Hehā ka pono o keia mau Ekaleaia lehulehu ma ka honua nei ? Olelo ka Huku, " Lehulehu na wahi e noho ai ma ka bale o ko'u mikua." Nolaila anehka lehulehu o ha ano Ekaleaia ma ka honoa nei ? Pela paha. Ka hale o ko'u makua; mahea la ia hile ? (Ja hiki mai io kakou nei, he māu hoomanao ka inoa o Kri»to, a ui kuhikuhi like lakou a pau iluna kahi pono e hoomana aku ai, aka, manaoihana hoomanā aoleJike iki, a • kue hoi lakou kekahi i kekahi, mē ka hoole aku hoole mai. Kapa aku kekahi hnomana 1 kekahi hoomana he homana kuhihewa, hē hoomana lalau, he hoomana kii, he hoomana a ke dīabolo, * kē māu nei ko lakou kue aku hue miia hiki i keia wa. Ninauna keiki Hoku Pakipika, auhea ka aoao hoomana ku i k« ka Akua kauoha e like me koni makēmake e malaaia ia ia ma ka honoā oēi, e like me kon'a aupuni ma ka lani ? P«ne like mai lakou ā paō, Eia maanei* mai, mai* ninii ritai oukou maanei ka aoā% oiaio, ke Kalavina, ka Pope R«ma, ka Bihopa Hāwaii Enelani, Unitariana, Hoalōha, lēau»to, a lēhulehu wāle. Auheā kaoiaio? Auheā la ? Kē kaūa paha , a me ka mokuahana p lakoo, e like tne ka hana liia ka lani hittmua o kē ao nei, ā hoomokuahana i ke aupuhi ō ka Logou i eluā. Pēla ānēi oukou i hele mai nei i Haēriii nēi e hana ai ? He kaniwai ko makou, • he Aku» kona ma ka Baibala c ā ua kauoha ia ihākou, āole a hōohiki ino i ka ino* o ke Akua, oleau Kristo, ō ka Uhaoa Hemolēle, • o ka mēa haki i£ kao&wāi, a hoopaiii h»a ka haiiā oōlēā, aolē ōi aktf I 'kā 'mikahiki hookahi, ā i ka hanēri dale. Keia wāle a makou e hpolohe āēiv • me kā mālamalama i kona inoa wale nō* aoia i wahi maa o a», Ka oiilama īho i ke kino ā me ka wihā, o pahe ae i kekihi mei pono olē, a hoopāi na kānawai. Oia la. Oiaiono.ua waiho wale ka Logou ia iā ihoa6ēkōnamaaa v tt ilōko o kooa Ako« «o« oa mia a pau ioa. 0 ko iōko a ma ko waho o&a, -oa" mea i hanaia i puka, a me na j ā»aa Hōko o kōoa wāihooa Akoa, oiā no aa | Logoo Akua la ka meā i hoomana mau ia. Iloko o aa kaur ole, a o ka oiaikai, o ka ino, o ka pono, o ka hewa, oke ola, a oka moke, a me ka ola malamalaaia a ka Logor, la Haku Jēs« Knab. Ke aoponio ke Akaa noia ma ka lani, a o ka EkaleaiK hoi i kakoiaia a Kriato lēan ma kahoauaaei. "Hana ia na mea a pau eia, aole mea i hanaia i haaaole ia e ia." Heaha i koe i hāna o!e ia a ia? Na mea paha I hāna moa ole i«f Aole onei ha mea i hina ole ia inaoaa i hanaiae ikaaikakoo. l aohoāapoai lakoa ē akua aoa kekāhi i 1 •• la ka olak» ka mea i hoo-

| m*2m «mw' mu ' 17» kemolele ke ««pooi, | amn» ioo aakiko on. KohM mmi ni jno i | ioo ei k« hwi « b«ua«el« iho h ? oteto hohe ; pah» kako« Bo fcc AhM no, oo k« Me, oūi I hoākahi k« Aku», « nwi loko aiiiMMi«i ' »peu. Aole pela ka pololei, mkm, pela ka oiaio, aole oae oia k» polulei o ko ke kaaeka oiaio a me ko ka «nel« e like mm ko l«o« «b« h«ab«« i ko keAkaa, mai hobihe«« i k«n«nao petā a«o hewa aftu i na hāumāna e huhikohi an| u ke . Aku« h mo mmi i. kaapha m ;i me oa anela e haoa ika hewa. L«lm loa ia, ahe haomaoā ole ia o« k« «e R«t«rin« ame Bihopa Hawaii. Ua kameilio kakou no la ano o ke Akua oiau ae nei, he ima weliweli loa, «ole ha iko ka anela ā me ko ke kanaka ano i hanaiā eiā. He kanawai ia, he mea luhi ole, a noaa mai na hoike aim i k« maikai o ka pooo, he ola, a i ka tno o ka bewa, he make pau ole, mai 1 lāila māi " ke Aku« o k« pne ol« «ole no ka poe make." O lehova ka Hāku, o leao Kria- t (o, oka Uhane Hhmolele. E like ae ka makoa i ke keiki, pelā ka Uhane i k« makua ame ke kiki, alaila, oa kaawale ka meae make ai ma ke kanawai, a e hoola ia na mea a pau e kone lanakila ānā maluna o ka māke. Aole paha akaka keia mea hooheirahewa o kakou, e hnopau i ko kak«>u palapaia lima lapuwale iloko o keia nupepa, ike »no ki4 ole ike Akua a me kona ano kupod>oi k« ikaika o k«f kanaka ame kona ola. Aka, 4 hiki no ia ma ko kakou Kumukanawai i me kona Baiba!a, a me ke ao kuiā Sabatrl le?"* No ka hoomau pinepine ona Kahuna o ka oihana hoomana Pope, i ka bQiVoSto,,iāi ka hoopaapaa mau ana no ka hoomapa hou, i ua haalele hoi lakou i na olelo kauoha ae liku hoi, mawaena o nā poo ona aoao elaa, no ka.pono oka noho like. Ano ka loaii ana inai ia mnkou o ka ol*lo hoonoa, no ae like, nolaila, ke ne ia aku nei ka poe i hoopaapaa iho nei, oia hoi o M. Kuhele,. Hoonioniolo, a me A. K., n me kekāhi poe e bb; ina he mau manan ko lakou, e ae ia no e hookomo, mai keia la aku, ma na laiāni o keia nupepa, ma keia hope aku, a me ka poe waha 1010 a pau e makemake. ana, e hoolaaaa iho i ko lakou mau manao, maluna iho o , ia kahua. , s Ua poina paha ika Haku Bibopa, p Ara- | maiia, no ka mea a laua i olelo like ai, me ka Bihopa, o Honolulu, e like. rae i ( hai mua ia mai ia makou, a i hoolaha M iho nei hoi māmua. I Ua minamina no hoi mnkou, a he aanao no hoi he hoopau manawa na olelo alak|i he- . wa i ke akea, i)o kela'mea keia mea. a no na hoomana lehulehu a puni ka honua nei, | no ka mea, ua ike no ka poe niauao a pau, { he meā makehewa no kā poe ike f me ka poe* naaupp, ke> nanāo loa āk» '0: , mau lima ika naele, ame ka hohooa'ike o ka poe naauao, iao ia ma na Buke kahiko, ( no ka hoomana ana, o ka oihnna hoomana ( mai kinohi mai, a hiki i keia la; na pono, ( na hookeke, na manao kue, na hoomaiaoino, { na hookumakaia, ame na hewa he nui, i 100- j hia maiuna o ka oihana hoomana a Krīsto, mai ka hoomaka ana o ka era akahi, a hiki ikeiala. A oiai hoi, āohe mea pono loa, aole' hoi, he mea pololei loa ma ka honua nei, holaila, ina i huli pono ia na kipona keena hewa, 0 kela hoomana keia hoomana, i kukulu ia mahope iho o Kristo; e ike ia no auanei, le hoomana i hele pololei loa, aohe no hoi he kanaka i liana pololei, e iike me na kauoha a ko kakou Hoola. He nui wale ka poe anunu manao, no ka poloīei oka lakou hoomana, a kuhikuhi, ua hewa ka hai, me ks olelo iho, ma ko lakou hoomana wale iho na ipuka e hiki ai i fcta !ani, me ka noonoo ole i ka olālo a ka Halra e i ana, " Iloko o ko'u hale na wahi lehulehu." Nolāila, he pono loa ka noho kuikahi. £ pono no i ka poe mea mānao no ia. niea, e kakau pokole mai; no ka mea, e hoo*gfcwa~ le ia ana, elua kolo.ma wile no o ka nupepa no ia hoopaapaa ana. A®"* E hodikaika na Luna 6 ka Ooknoka Pāieipika, e ohi akui na dala i koe o keiā hapāliiā makāhiki ākof, ā me ka poe i no, kā hapahā makahiki oia hōi na niāhiha elolu/ no kā mea, nā h'āla iā niau mahina, ā able i hoōkaā mai kekahi matt Luna, ho ka poe i lā#e tka hapaha mākahiki, me ka hapālua makab«it# "E na keiki « tne na moopunā a Mafii, ame 1. Enā pokii e imua; «r hooikāika i 6kt nā inoa, i ike iā mai «t, he mau mams> na hā jjWā i ehā ka ili, i k« the' makini, a ka hoā kaua." — •' r; — / Ake kauoha pu ia akii nāī no hoina māu Lona liwe pepā nei, e hikr i» lakon ke lawe 1 hookahi pep«, no kel« HeUi, hei» Heln, o ke--1« nupepa, māi keia 1« hkō, nolaila, e hooikāik« na Laha o kela wahi keia v«hi, no keia aku kaulele i ha«wi i« aku ia lakou. \ Ke hoike helo nei k«kahi f£oo mm. n« «lanui oko kalao«k«oh*le o Hnnolnlo tet, me kekahi kii e pa» «n» ma na Iioi«, ne ki olelo iho he hii i» i»o ho kakoa Moi llihia • Kamehameh& IV. Aka, i halo aku k» h«aa i ua wahi hii nei, «ohe vahi lihi iki o he ko> i ba ike kii kiao maikai maoli o ka Moi; a ina ole o ka olelo tt«t '* bs kii heia no Kamehameha IV/' «ole »o e ahaka kaneai hanaia ai ke kii. Oke »no oiiāoli 0 b hii fiji aaeleele a l«alua f e lihe me aa vel« i hact ia e ka mai nana i hoopuka; o*9 he aae« lā f e hepeheae auoli aaa yto hakoa MoL 17 Ua hala ka Right Her. Bihopa, o Qo> ooialo, me kekahi poe iho aa Kahukn, aina o ka meei Haaohaao, C. 6. Hophiaa.