Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 21, 5 March 1863 — Hu hewa oe e Makamae. [ARTICLE]

Hu hewa oe e Makamae.

|loa ka OMfa o kaoa, iikoi* looole," ka hoa hoi bo« • !h» kkt9, ke bo« boioaio««bM oe a*'«, i k» j» a eae ke ao, o k« aobo aoa boi ok* «ioa Koolaa, i «oko hoi i k* b«le boop<liw«le, ota hoi ioi: 0M« e lia o» o ka po ho« ole o ka hooilo. Eia nuilalo oeī ko'u inau maaao aloha oo Makamae; a peoei hoi kooa kokulu maaao ana, on k« Buke 2o ka oupep* Kookoa, o ka Helo 64, e olelo mi, Ua pomaikai loa ka poe i loaa ke kīi ok« Moi, Kaa»ehsaieh* IV; «o ke konu koai ka wahi «os, |1.00, omloo* *e oo ka o ka hale pai palapaia o l«ō« oieH M. Wini." Pela no wahi «na e kukahekahe mai nei; ua kohi aku hoi paha wau o Makalii, i ke ko mai o ka ea o ka lepo, a i ole la boi r o kekahi l* o ka poe Pilikua, aole ka auanei, eia oo k« hoi he bipi kane, aole nae i pau na opea i ka poa i«; eia oo paha la o ka nunulu, a pao hoi ia, e kani maoli nku ann, kuhi no hoi au oka moko ahi Kilauea no la hoi, ua ku tnai la hoi i kai o Honoipu, aka, i kuu hoolana iki aaa iho, e kani hou aku ana, eia no ka hoi he kohnla kane, e kaoi ana penei, '*• ua lalan wau, ua hu hewa mai nei ka'u hoolaha ana la, ei% no ka ka pono, e oielo ia ae oo e a'u, i Kalaponi kahi i psiia'i, ina la b6i aole au e hilahila, he 25 keneta ka pono, a oi aku, a eini inai, pela ka kona kuai pono aua." Ei;i hoi kekahi; o ka haaoou.iho no hoi paha i ka hoioo oka Hoku oka Pakipika ika Moi Ke hoino hoi. Eia n«; aole i hoino ka Hoku oka Pakipika, a ine na keiki kupa oia pepa ika Moi, he olē, he ole loa no; e nana iho no oe ma najcukulu miinao ana o kela keiki, keia keiki puukani oua nupepa la, aole no e loaa i ka ike a ko hai m;ika, pela nohoi ou lihillhi, kahi mainua ou maU maka. Ke mnnao nei nae hoi au, a o ko'u manao 10 maoli no hoi ia; ooeno kahi Pake-kinikiu i hoino maoli, no ka mea, no ke Aupuni ka hoi auan<:i oe 6 Kina, ina la paha he kanaka Hawaii, aole la hoi o hoino, no ka mea, ma ka ike.ana iho i ko māu wahi pauku naau kate ma ke Kuokoa, ua like ioe ke kani a ka uli--11 o kahakai la ea.

Mai p<me hoii pela e kuu makamaka, oini hoi he ai liliha; ninao mai paha auanei oe, " heaha la hoi ka mea e Hliha ai ?" . Eia no hoi; ua Inwe pakahi mai nei au i na hua o keia punanu keia punana, aua piha hoi ka lauau, un ai ho hoinu, aole nae hoi i liliha;" a ma ko hāanou kumu ole, nolaila, ke pune aku nei au nia ke akea, no ka mea, oka nupepa hoi au e liki mai nei, oia hoi ke Kuokoa; aohe nae he piha pono ina mnnno, no ku inea, ina e pai pu ia mai ana me ke kii, ke manao wale nei nu, ua nele loa ua pepa la au i kahi manao ole; aole nae hoi o makou»hoihoi i kela kii hooplha pepa i mea aha ia ? i inea kalua nae paha ea ?

Auhēa oe, ilohe no o makem&kW i ke kii, o nn Mooolelo no ka makonmea hoihoi lou, o iike me ka Hoku o ka Pakipika, ka hele a momona ina olelo, e luwa pono ai ka makemake, i ka nui ona inanao hoonionilo o ua mau keiki puukani nei o ka aina , kupa, e noho ana ma ka malu oka Moi ihihi, Kamehaineha IV.

E Makamae e, e hoomanao oe i na olelo li- j liha inaluna, a iualalo iho no hoi kekahi, n«i ka j mea, ua ikē iho nei au i poonui, i hoo- j puka ia iho nei maloko o ua nupepa nei au, a nolailii, ke ninau aku nei au ia oe, i poo nui aha kau i hooili mai uei, a me ke keapaa hoi? j Akahi wale no wau a ike i ke poo i bi aku ka momona, mamiia o na poo e ike ia nei, oia no hoi ke poo o W: H. Seward. ke Kuhina Niii 0 Ainerika Huipuia; nui no hoi, o ka nui ka ia, i hoo';ahi no poo, piha na laulau heso, ku no ka puka ai a olUa me Kalaiokona; ua laleo i no la olua i na mea momona o ka oiua nupepa, h6 iiohō wal6 ae no, hookahi ho hana, o ke kali aku no a loaa hoii mai no ua poo hou, o ka olua haha hō ke kalua pinepine, hamo no ka hulu, na Haulaa, a o ka olua hana iho la no ia, ine ka īuhi ole no nae i ka hanai ana; pela wale no ka mea hanai alii, he kalohe inea haku n» ta hoi, a.nuwai hoi aiiiiiēi ehanamai, he mau wahi kanaka punahēiē no anaiiēi ia Kaokoa, ko lana !& wahi i noho ai; a 5 ola na iwi a o ka haku ia e noho ai ( kole ka maka, ka I ua he hewa ia pane āna, eiii ka hoi kft pono, *■ kōle ka nuka i ka ai i ka waiwai;" oia b hoi ka pono t ke pono hoi. Auhea olua, mai haawi olua i ka olua loaa ia noho wale ae Qd, hookahi no hana o ke Ipiina, a 6 ka |iii no hoi paiia i kahi holina ulu, nie ona mau hua pi>a, i iho nuu hoi a hiki» kiila, loaa bot o na (i»a hua papaia, ioaa no ka inai o ua mau laulau poo a oīūa; puhala no ka ihu nono t kē kaao, a hookahi 110 hāna, o ka hiili ae no hoi paha b ke alo iluna k he hbopuhi ka Inni • lia kaiiaka ; bno walēp k» Wale aku no ka hoi ka aē, i ka iaiia ula hoohialīai mai, āole iio hoi ē hihi, he inaa no i* laua la; e akahele naē hbi ka hoonuu, o paua auanei, aia hoi paha la kē paki mai la ka wii o ka inakii, pai pu ae la pahaka bliha!ihtf 1 n* pepeiao, me ka hoohiki wahaheeiho, «<aole no wau ē hoonuu hou o make auanei, o ka haoa aaa ako la paha ia i pono ai." Ke puu la ka hbt ka nokn o ua puni momoiii. £ ō*tt hm hoi o ke kuwil» o nēi mea he napepa, Hokao fca Pakipika. kē ike pa ae la no kakou i ka hewa o ka poe ai ino la, oa hele a liHo o Kahookaumaha Kalaiokooa; a o MakaoiM hoi, na nahu, a hi aku; nolaila, ma ko>« tk« maoli, a me lakoa nēi ae hoi, i me oakoe, a me Ukou īa aku. ® M i» keia i haule ai ikJto o fca loa hookahi a ookou e lohe net ( «'a tto hoi |kji*i,«olaf«Betwini bi haale

araa 9oko aa ok* f«a hocfcahi oka hooia; « laaoo hoi painla,paYkttliiliewa e o'o aMkei» Okaka e ooho m»i la ma kapa o ka akaui, kak hi 9ma ka Hokcwelo«elo e hele aka ai, a * hopo koke aka ookoo i* ia, i ike oakoo loa hoa okllo maikai ma leooa awooUo aui ka moa a ka hope, paia hoi ookoo, o ike ai i aa olelo aw» oui a W. P. Pamaoo, • ao oaaa ako oei > ka poe oaaopo. £ oana kekahi »aaa i kekahi oaao, pek e pooo ai, mai holo kiki, o hina aoaoei, loaa tj!a mai f lohi he«ra hoi ka po« mai o!e ika btc«, kii ki laau ola i kahi loihi, e laa ka lohi hewa t a mai hana bon oakoa pela, eka poe i kukulu ka niau maka hooio uko ole, o pa mai aoanei kabe> a ua mao «rahine nei, e olelo mai ana, e aha aoa la maua la, e aha aoa la laoa la, a pela akn. Ke ike ae la ho kakou i ke ano o ka hana naaupo ana, e hoomanao i kela mao olelo aialuna ae, ia kak»u ko'u maoao kahea ena ke iki kupa, kaapa wale tnai hoi na lahui e ae, kamau mai hoi na palupalu, kaanini wale-mai hoi ka poe lokoino. Alona lakou. Owau no o ka mea e noho ana i kulana bina oie o hei mea he nupepa o ka lahoi Hawiii; a oia no hoi ko'u hoa walea oka wa bana ole, i noho ia ai ke kai hawanawana o Kawa* ihae. Owau no me ke aloha Ina ole. W. P. Pamaxo.