Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 3, 19 January 1878 — NA MEA PILI KANAWAI. [ARTICLE]

NA MEA PILI KANAWAI.

[3ilivlulo o kuiii o lioo\mk:i mau aku anu m:ikou i 11:1 niwi pili i ka oiliana kanawai. Na kt>kabi peni 0 nku i maiiiv\ve. K'U wulo niiii | ]\laijki.g 1 lle mau ok'lo Iloaknkii no ua nioa 0 pili ana i ka Oilianu Loio. 0 ka oilinmi l,oio, Ik> oihana hanohnno n kiuihum 110 hoi mn kii lionua fiolookou. Ua iko ia ki'ia li:ma iwai'iia o na Lahui Uanaka i piha hohonu i k;v ike, 0 liko ino na Loio e nolio iii'i iwneua 0 knkou, ua ao ia Inkou ina na aupuni nnauiio amako lakou alakai uu:i, ke lialiai m>i kakon e hoomahni mn keia hana umikiu. lle uii'i» hou 11:10 ka huaoU'lo la>io, a in |iili 110 iKa Imiiii 1111:1 imua ona :iha-lu>i'-kolokolo, a 0 knpain ke kanaka i lawelawe nin ia oihium he l,oio mu ke kuuawai ua liko iki |>:vlia nu> ka huaololo kakaoh'lo, ma ka olel > a ko Ilawaii in'i, sv ua kapaia la poe, lie poo k.'iuaka akamai, a ua konio pu no iloko o l:\ila ka poo liuli ln>nu:i, oia 110 paha k:i poo ake iikamai o keia tui]mui i kii \\ a kaliiko. lna 0 makeinako ana kokahi e ao i ka oihana Loio, e loaa uo i.via, ke uialeemake in, a ke ike 110 hoi ia ho niea waiwai ka oihaua Loio. 1 kanana anu, aolie Uana nv.\ ka honua 1 e like 111 e keia, nia ka liikiwawe oka loaa j ana o ko ilala, heoihana lepo ole o ka lij nia, li" oiliaua ku i ka liaaheo. I ,M;i ka lioolialike niia oka nianawa liaua e loaa ai ke ilala, me na kamaua akiinai, ua ioaa no i:i lakou he unii data 00") 110 ka Ui hiina hookahi, 0 \oaa no ka nku i ka Loio i like pu nie ia no ka hova hookahi. Ua hoiko ia uia ka Huke l\alaiain.\, me ki' ilala walenoe liiki ai ua liana nui a p:ui, a ]iela no hoi ine ua haua liilliAole pola ka liiki 01,a ika Loio o na hana nui, nu> •ikamai walo 110 i ka ninau ana a me ka uolK'wehe aua i 11:1 kumu uu\ ke kanawa\ 110 ka aoao a la Loio e j>a'e ai. O ka ouli 0 ke kanaka ua hoiko ia nia kona ano, kona kupono ina ka oihuna | 'inikioi ma ke kamailie iina. he noiau ina ka luiakaka auu i ko ano o na hihin nia ke kiuuiwai l'aakiki, l> pili anai lu> k;iu ike. O ka maa maoli kekahi i na h:uia 0 lawelawe ai ma ka oiluuia Loio. Oka paanaau uoi nuv nu mea ano nui o k« kanawai, a e Vawe--tn»i ln>i i na mea e lonn si" na kvunu p:ile i ka hihiii, a ua kapa ia ia lie pule ine ke kanawai. O ka lawe ana i ko hai ike, ho tnea ia e holopuno ai na liana ma keia oiliaua, lie mea pono 110 ke ninau i ke akamai o hai, i mea e lioolawa ai i kou 11001100 ponoi, oia kekalii mea mii o ka oihaua Loio, aole pono ke hoouele i ka ninau ana i kau ku- : mu no kekahi mea p 'hihihi uia ke kaua- ; wai' a pela no i kekahi o na Lun.ikanaI wai kieki^. , I lioolialike nna ina Loio i hiki mai nia 1 llawaii nei ua hooponopono ia ka noho ana o keia am>uni, ma ka nolio ana kuniuI knn.iwai, a ma ke kiuniikanawai, e mau ik> ka U'iho kuonoono aua o na kanaha i , piha holioim i ka ike A niahope ae nei, e loaa ai i kn mea 0 < inaki'make ana e iilo i Loio na oiea e ina-' j k:tiuii;ik;m ai. j j mi 1 O I I 110 aupuni aha ke aupuni o Ilawaii I lle aupnni alii hanau. | 2 Owai ka M*>i oko līau'aii Fae Aina ! i kui i ko k.uawai i ka 3lutuiwu kaiuI wai i>lo > . O Kamehameha 1. 3 Owaikainoa o ke kanawai ana i kau ai ? j Jlvm.\lahoa. E hele ka elemakule a! I moe i ke ala, e liele ka lualiine a moe i ke 1 ! ala. ! j i Owiii ko'lii i hoopakele ia e ua ka 1 jn:uvaila? ' ! O Kaoleiokii kokeiki a Kameham.ha | Oia no ka mako :ina 0 Keoua, a kalua ia i' ka imu, a hai ia , e hoonoa.i ke kapn o ka ' heiaii. i kapa:a o Punkoliol.i, oia ka puni 1 Ilawaii ia Kameluuueha. I 0 Owai la ka Moi n.ma ī hookumu i; ke Kumukanan-ai o keia nnpaui ma ke ' . kauawai kakau ; a r I K'iuikeouli. Kaleiopapa, Kamehameha lir, ii],i Luaehu, 111:1 ke kulan-akauhalo o ' Lahaiua, a ua kapai.i ke Knmukaiwvrae o Luaehu, nn ka A. D 1 s4o a ine ka A. D IS4I. a ma ka A D. IS.3i. „» 110011010 ka 1 Aha.>lelo. O knhi i kau ia ai ma Halekam'.a ma ku kulanaka'.Lale o Honoluhi i ■ G Ov\ai hol ka I[\ na.ia i lioolpli \ke ' kumukanawa; .1 Kami'ha'ooha 111 > Kim«ha »eha V. Ang 2oth A. D. i3.U, 1 l ' J<>lc i pau.j 1