Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 5, 2 February 1878 — HAIOLELO A KE ALII KA MOI MA HAlealii, ma ka po o ka la 18 o Ian. 1878. [ARTICLE]

HAIOLELO A KE ALII KA MOI MA HAlealii, ma ka po o ka la 18 o Ian. 1878.

Ena Makuuinaim. Ile nui kuu kauoli n ino ka eehia i keia po, i ka lolio ana aku i ko oukou m.inao i hoopuka iu tnai uei o ko oukou haiolelo, ka līev. M. Ivuilu oiaio, lio kupono. leeia, no ko oukou lawe ana ae nia ka inoa o ka lahni, i ka hoohiwahiwa ana i ka la i ike mua ia ai kakou, o ko na aiua o, a nio ko kukou ike ana aku hoi ia lakou. I ke leaui ana o 11 a pu i ko awakoa nei, ua kuuo iu uo ka ninnao o ua moa a pau 0 kulanakauhule nei, 0 noonoo ka lluneri Makahiki i liala ae. lle luhuikanaka i mahualiua, he aa ana i na kaua, lie inanao haaheo a me ka liauohano, īne ka noho ana Kuokoa. He mau Alii e noho Aupuui ana rae kona lahui pouoi A e haakei ae kakou, iko kakon pomaikui no ka inau ana oia haawina ia kakou a hiki i keia haneri makahiki. mai ia numawa mai. ' A ke hoomaa[)opo ae kakou i ke ano 0 ko -kakou noho aua i keia wa, he okoa lou, mai ka noho ana o kukou ia wa, okoa iw hana, okoa na manno a okoa na kulana. lie mea e ke kupaianaha, 0 ka loaa ana ia kakou, ka poe e ola ana i keia wa ke kulana hauohano kiekie, o ka Haneri Makahiki mai ko Louo ku mua ana ruai ma keia P.ie Aina. He mea i manao ole ia e ko kukou mau kupuna, owai la 0 ka lakou mau pun ke ola ana, a ike i keia Haneri Mukahiki o ka nolio ana ma keia honua. Ua liala lakou, a ua nalowale, a 0 kakou lioi ka lakou man pua ke hoouiauuo nei i ke ahi, 0 ko lakou mau kino, ine he mea la, o lakou pu kekahi e pohai mai nei, īloko o ku kukou anaina i keiu po. Uu holo mai 0 Lono- no ka hooholo ana iinua i ka Oihaua Hoona«.uao a me ke Akeakamai, ame ku huli ainu. ,Ua waiwai ko kakou loaa ana i.iia, no ka mea, ma ko kakou ike ia aua e ia, a me koua inake ana ma ko kakou mau limii i ike ia inai ai kakou, e ko na Aiua e, a mo na Ahuai pomaikuio keia iioho ana. A o ka Oīhuiia Naauuo ana i lawe niai ai, ke laha nei ma Hawaii nei u puni.

I mea elilo ole ai ku kakou hauoli i mea poina wale, a haalele wule i ku kuhiia o lieia' h;meri makalilki, e hoo~" uniopopo kakou i ke kukulu ana i' Kia Hoomauao uoua, a no Kalanioimii, ka Moi- kaulana o Hawaii e ola aua ia wa. E like nie ka Kaniehaineha nai aua i na Moku mai Hawaii a Kuuai, i lilo ai i hookahi, pela no hoi ka Kalaniopuu uai ana i ua Moku mai Hawaii uiai, a Maui, Molokai a me Lanai, a hiki i Oahu nei. 0 Peleioholoni ke Alii o Oahu 'uei, a mo Kauai ia wa, a mai lilo no paha keia īuau Mokupuni ia Kakniopuu iua aole ko laua ike e ana nie Peleiholaui, a hoopau w-;ile la ke kana. A ua hooiaio ia keia maloko o ua haina pnle o na Heiuu o Oahu ūei a me Kuuai nialiope unii oia ,wa. E pule ana ua pule, a' alana ia ]valaniopuu ka nai Aimoku o kei=>. Pau Aina, a he koiuo aina walo aua mai no ka Kamehauieha I. IT a lilo inua o Mnui i ka līaawi ia e Kahekiii ia Kauiehameha 1., a ua lilo mua o Oahu ner a me Kaiuii, i ka haawiia e Peleiohalani ia Kalaniopuu, noUila, i hele mai ai o Kameliameha I. me ka olnolu a leomo iloko o keia mtui hale. Aolie ! 'ilia ka ili, E kukulu kakou i Kia (loomanno 110 Lono, Kalaniopuu a aie Kamehameha I. i ike niai ai ka poe

0 ka Elna lltinori I\lalctvhilū o liiki nmi ana, aolo kaUou i haule maliope o Ua kakou īnau liuua, i Ua hoonumao i ko kakou mna, a e lioopaa hou ia aua ma ka moolelo o ko kiikou Anpimi, ua haua o keia MaUahiki Hou IS7S i loaa ia kakou 1 koia wa. KALAKAUA. Mahope o keia haiolelo ana, na hoike mai Ka Mea Hauohauo P. Kauoa i ka pae riiua ana mai o Lono ma Kanai, a maliopo o Kana Ilaiolōlo, ila ku mai Ka Moa llauohano S. lv. Kaai o haiololo. Mahope o ka haiololo arva, ua hoi aku ka hualaii mai ka Pa Alii aku, uie ka haawi ana i na huro. | Ho papnaina ma ia po ma lui Halo Alii ma ko Alo Alii, o hooumnao ana no j ka la i Uu nmi ai o Lono. ,