Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 14, 6 April 1878 — Ka [illegible] Generala Sakobelefa o Rukini. [ARTICLE]

Ka [illegible] Generala Sakobelefa o Rukini.

0 kekahi o i):i koa wuvo oleokeia kaua mai ii.'i maw Lena o ]t,sia a ine Ture 1«' iua ko Unsia maii Pualikaua. oia 110 ke Aliikoa oj>i,> I<aulana ma ke poo o keu imoo) '10. Oiai lie ke.nakolu kiiiuama Ina wale 00 ona mukaaiki i koia nianawa. aka ke hoike mai nei kana mau hana l;oa wiwo ole iii» lieia kana, i kona koa lna ole e eo ai hiia na niahalo ana he nui. l'iia ka hoike a kekahi mea kukau nupepa i iki; inaka, a i hakilo i kona kulana a hoike mai i kona manao nona : "O liiilanela (jiiicr,ila liukoheleia, oia kekahi o na leanaka ano kii])anaha a'u i "alawai ]>n ai ;he keiki oia na Liitiiiichi (n'iii'iMla isakol)-li'Ja o na I'nalikoa Puiluni, a na lu-le mai oia i na kaua ana ;% I'a" ii- Pum.i iin.i kona wa i mailu ae e lawelawi' ina niea kaua. Ma ke kaua i Kaholiaiia, (Kliokan) kahi lioi i manao ia he kulaiia pilikia ko ua iiukini, ua in>ok uuia aku iaia ka paa ana aku i ke aiiheeaiia mai o ko lakou mau Pualikoa kaua ana ia wa me ilimawale 110 batalioua ko.i a me iwakalua inikuniahi. Na kona niau kaikuaana kaliiko, a i inaa na hanu ana i na ea paiiela, a i kahiko lioi na makahiki iloko o ke kauu, i wae ae inia e hapai hookuhi i ka hilahila 0 ko lakou nmu manaolana ]ioho e poino nna na Pualikoa Ilukini ; aole 110 ona makemake i ka hoolala kaua ia ana ma ko lakou kn'ana hakaka aku, aka, h-leaku uo nae ia e hakaka nie ka enemi nona ka heluna lie kanaha haialiona e kue mai ana iuia i ka ]io, kiola aku la ia lakou, 0 ;ona p»« iMiemi) iloko oh\ pioo, a hoauh«e alni la, a līlo ae la oia ka hakii 0 ke kahua kaua. No keia koa wiwo ole ona, na hapaiia oia i ke kulana Mekia (lenerala, a i ke kauakolu kumamakahi hoi 0 kona mau makahiki, lilo ae la oia 1 lih ia iloko 0 na lima 0 na aliikoa nona na poo ana i alake ae nialuna o lakou. Wa ke kaua mua loa imua 0 Peli.wena i auhee ai na Puikini, he hookahi wale 110 ona harigiule koa kaualio Co?aea a hookahi hul.aliona Uoa hele %vawae, oia hoi, he 700 wale 110 kou liele wawae; lie 340 0 keia lulaliona koa i haule iho iloko 0 ia kaua liahana, oia lioi, he 170 i make 110 ia wa koke i hoehu ai ke kaua ; nie na kokua 010, ua konoia ke koena 0 kona puali kaua e emi hope, aka ua emi •iku 110 lakou uie ka ])iooole, me kalawe [111 aku i leo laleou mau poo i ku a eha, a ua haaleie aku nae oia i kona poe make ma ka laiua kaua e inele i kekahi o ko lakou mau mele liihiu a i wale waha ia lakou ike uiele ia. Ile kauaka ui loilii oia a liiehie. O kona koa, ua like me he īnea la aole ia i maiiao he ku i kapol;ft a make ka huawina iiina e loaa nna i ke kaiia. Aka lie lua ole kona inaalea a me ke akainai, ke noii ia kona mau mauawa ]ioinaikui a me ka ikaika o kona maii kulaua luiua « kiihiknlii ai. loaa ana iaia l;ona haawina hanohano iloko 0 l;eia kaua, ina aole e inake e ana oia i na poka 0 h'le-hala ole ana iiiiua ona ma na kaua a pau, ,1 ke kapao ae hoi i koun luio|ia]iau loa nna e helo imua loa 0 koiia mau pualii kana. ] keia wa, ua aouo ae ui'i ona manavsa iku lilii ai ina |ioka." 110 kanaka o (jencr,vla Kakohelei'a ma kona uiau hiohiona ho koii kana hana ike, aole wale 110 ka iilnhia e akr*. o ka loua o ka laua.kila, aka o kona knkoniau l;eki\hi ilolio v>wi o ka Uma ona nuhee eleele 11111 lea uoao o ka enemi. Kemau nei ka uiakumaka o leona mooh-lo ina ke kaua (iiiravixii iloko o na huomanao ana o ku poe lu'lnhelu inoolelo. Ke pahipalii, mai nei kekuhi mea kakau nupo; a liou i peuei: " Mahope koke iho o. keia kana, I lnvlivwai uiua uku la au ine Uenemla Sa-kolieli-ia 110 ku nianawa mua loa. Uaj holi: oia a knnahihi Ua piha pu kouu.| a.vlin koa iku lepu ])ohopoho a neiiel ti, i ua hui pu kana puliikaiia, a nu pakuawi-1 li'ae koua Kea Hoohaiiohano 0 Saun! Keoki ina kona kipoohiwi. (.) kona jupalinu, ua nliuii ika ualii [iuud.i, ua liailc]!o koua niiiu inaka, a ua aneune e naluwale konu leo. Aole uu i ike 1 kekahi iiiohiona 0k« kauu e liko me ia. Ika ]10 iho, ike hou au i,via nialoUo 0 koiui liale 1 010. Ua oluolu niuikai kona nanaiua iu wa, a ua al-ukuii mui lioi na ])ilioihoi i liuianiii ae nia koiia maii [»apa]ina ij ka wu a'u i ike aku ui ike uo. l'ane 1 inui la oia ia'u. ua liauu au e like me ka

liilii i;t « ; uolo (3 ke liaim liou aku. Ua kok'oko 0 j);iu loa ko'u lalani koa i ka lukma ; a nolo lioi e hiki i ko'u malieie koa ke kn hoomau aku ; nolie o'u maii aliikoa i koe ; aolo lioi 0 laleou lioouna mai i ona mau koa kokua no'u, a nolaila, ua lilo lie ekolu o 'u niau ]niku!iialii. Ile ekolu mau pnkuniahi numii ana i kau ai nmluun 0 ka papu 0 na Turcke i lilomai ai iaia niauiua i lilo aleu, a hookalii wale uo i liiki i kona jioe e auhee anaihope ke lawu inai. Ninan akn la au iaia, heaha ko lakou ine-'i i hoouna ole mai ai i mau koa kokua nou ? Owai ke hoahuwaia? Pane niai la ia, aole au e hoahewa ako i kekalii mea hookahi, 0 koke Akua uiakeiimke ia." [bia nia ke Keena 0 ''Ko Ilawaii Pae Aina ko kii o keia Alihikaua kaulana 0 na Pualikoa Kukini, a e ike 110 na meaa i l ,a " nie k e kumukuai ole, ke kipa mai a j makaikai 110 lakou iho L. R.] '