Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 28, 13 July 1878 — Halolelo a ka Hou. G. B Pulohau no ka Bila Kanawai e papa ana I KA HAAWI ANA I NA OIHANA AUPUNI i na Lunamakaainuna. [ARTICLE]

Halolelo a ka Hou. G. B Pulohau no ka Bila Kanawai e papa ana I KA HAAWI ANA I NA OIHANA AUPUNI i na Lunamakaainuna.

E-»» PeresideūB. 0k» bila Kana■wai e k'amaiiio ia, nei n o noi ia mni nei ō hoppnnee 100, uu'a no ia i inni he bila knnawai bou no keia, akahi co h pae inni, ke oui nei no ka io, nole oia i niHnlo mua i kein Hale, aolo no hoi i, ikea i na K»u i hnln, »na malihini oib im.un o kakon e na nlii n me na ho?i banohnno, 0 kona malihini paha aunnei ko kakou moa e hoohewnhewa ai iain i ko«ii pili anaia kakou ma ku hnriautia, e kabea kakon inia, e huokipa, e hnwni »i, a hewa ae ka waha, eia kn ukn la, he hooholo i ka bila, nq ka heluhelu elna, 0 ka manao o kn bil» e kn nei o ka papn Ina lona nupuui, uole o Liaawi i keknhi oilnina i nn Jni)amuk»nin»nti, oiai uakoho ponoia laleou i man waha olelo mn ka aoi'.o o nn mnkuninana meka 'ke tnn« oleia o kek'aln poe o kakou, he mau luna aupuni, a ua hilinni ianmi īnn ke ano knokoa i Oien e holopono ui ka mukeinake o kn lnhui.

E o'n mau hoa hnnohano pela anei e ko ni ka makemake o fea lahui, ke lawe kakon i ka oihanu, mn ko'u ike, a uaknmaaina no boi i ko kakou mau mna i komo i keia Hhlo i na © hoi ae he muu oihana, ko nana aku nei an ia kukou he poe i noho oihana aupuei ole ka hapanui oua hoa, o ku luna helu, luna nuhau, lunakanaw«i, oia iho la no nu haawina o loaa mai ana ia knkou, e nana kakou ia B. Helekunihi, «a hoohiki oia no ka pono o ua makauinanu i koaa hiki «na i auei i ke K."U Ahaolelo i haln »ku nei, hoololi ae )a oia i kona manao ma ka puni oihana, lioi aku la oia he Luua no H»ua Mhiū, Hoolahniu ae 1», ma ka nupepa, ua noi oia i Inna «lanui, nohiila, ke uinan aku nei »u ia kakon, ke noi mu\u nei no aneī Dukou ina Kahiua i muu oihaua na kakou, i ua psla ke kuko ana, be kuko ino, uole e ku ana i ka moku, ua kue ia kuko i ku makemake o ka poe uana kakou 1 hoonna mai, a na kne uo hoi i ka kakou mea i hoohiki ai imua o lakou, e hele ana kakou eimi I ka pono a me ke kuokoa o Hawaii ponoi. I na Kau Ahnolelo i hala aku nei, uh nui wale uo na lunamnknainana i lo.a» ka oihana, ua pau nae ka hapnnui i ka mnke, he mam 10 aku nne in, eia no"m-v kp'u aoao e noho nei, o Mana Kauai no keia, i ka M. H. 181i,_he Pukuniahi oi:i no ko Hale Ahaolelo io mau la i ka M. H.1876 iho nei, pau ke kuni 'ana o k» pu, boi aku Ia he Luna Helu. Luna Anhau no Koloa, i keia makahiki hoi a k«kow e ike mai nei, pau ka walaau, noho. malie, a kahai hnmao, o makani auanei. ke peku iki mai nei, mai.. peku mai ok, he hewa ka, ke hai ae i kaa mau hann. e nu hoa hanohano, inaaia ilok» ka makemake oihana, ke noi aku nei au « hookaawal.e kakou ia mea, aole kukoo i hele ma'i no ka oihuiia e wauao ana anei oukon ua oi uku ka hanohano o ka oihana luna helu, luua alauui, lumikana wui i keia oihana i loau ia knkou, ke hoike aku nei āu he mau oihana kuuw» i>i, he mnu-oihuna hoinoia no ka helu, ia oe i heln ui i ka waiwui a mu n» kanaka o ka kou manao okn nui o ku uniwni tna ka he!u ana i muhnlo mui ke Knhin» "Waiwni a tne ke Kia | aina ia oe, a i m«huahuu ae eo hoi kou wahi helu, hoopii akD la nn kunaka i ka Papa Auhuu, liaule iho la kau helu ann, hoino ia mai la oe, no ka Lunu Aulmi me k» eke ilioe e hele ni iwaena o kauako, lie kauwa uiaopopo loa keia, iaoe e ohi unu, no ka loaa koke ole mai o ke dala wikiwiki 00 i ka hoopii, hoiuo mm ia ua makumaka, no fca lunakumiwai o ka oi keia o ka oiVinna hoinoia hookuu aku nei oe i ka mea hoopiiia me kou uiuoao ua'pouo ia hookuu ana, huhu m-.ii la ka makai nui, iaa hoi oe e hoopai akn aua xio ka maopopo o ka bewa, be pili nae ia oe 0 ka' nuku roai la no in, iu kakoa hoi ka ai, kauoha mui hoi 1 puaa um ka malihini ana, haawi iaaku hoi, eia k« he hoopai mai kaua luuakauawa ino uei, oia iho la'ka haawio» oia mau lian«, v> ft«. ho», Hole e like mo ka oihana » kakou e noho uoi, «ole mea maluna ilio o kou hoopili mea ai no kou mea nana e hoiuo ia oeiho, ina e hoomau kakou i ke kuokoa 0 ko kakou noho ana, 0 ko kaleou noho mrtū «o iu n>a keia mau uoho e nana aku kalenu i ka ho;. hiinohuno 0 ke Kaj maliiio 0 Kona, a me ka hoa'hanohauo helu 1 o ka Uakapilehua,' he muu kahak» kuokoa'iuaopopo loa laua. lua hoi, uh onou malu ia anei oukon e na l«na «opuui i ua oihana a'u i hoiv k.uka" mun aenei. Alia kakpu -e pulale akn e kali e haonoo e nunu kakon i ka hope oin toau haawioa ma ko k«kou niAau rbb Oe oini paha makuhiki ka loihi o ka noho una ia mau oihana, ina kakou e luwe ana i ieia' mau i ka hoi ana aku hoowahawaha mai n» iīihWai»;.

nnua, ia makahiki koho b»Lota aku, kolio Inkou be mau lunamakaainaoa hou «ku, liio hou pahn anauei oa mnu oihana nei a kakon e kuhihewa nei, hoka iho 1« knkou i hea no hoi ka Lniawi o kn oihana i ko kakon wa aole i ikein,- nia ka hoi a koho mni ua oiakaaiuana ia kakou o ka noanawa !;a ia lewalewa uiai ni nu puolo ke hoopanee aku noi au a meko noi pu nku no hoi ia oukou ena hoo, e haalele kukou i ka puolo, hooknhi no pnolo a knkou e hiipoi ai o kn leo o ria inaleaainaiin, e hea ot«i uei nwi o a o o ka «ina, iinua a lau&kila no ka pouo ou e Hawai! lon. X īnai nei ka hoa hanoliano o Knu e hoopanee loa kai ka hila, o ka lua keīu 0 kona noi ana e hoopanee, oka lua no hoi keia.o kona hoopunipuni imua o na lioa o keio Hnle, tio ka niea, mumun iho nei lawe inni au ho olelo hooholo o like no nie ka bi!a e waiho nei, 01010 mai o\a e hoopnnee loa inu 0 l«wo mui au hebi]a knnawni liukuu nui o>«, .mnmnli oia kauohn lawe uiai nei aui kein. liueikaika mai nei oia mo ka olelo hou mni e lawe msii no ihoololi kwiuuknnawni, kupanaha ka luna o.Kau, uu palua paha a 01 aku kana mnu puolo no konakaumahn pnlui ia tnau puolo, owala tnai nei oia i ka bila, ke hoohuliu \ho U\ na makft ona boa noi, e o'u mwu hoanoian k»uaw»i, ina ui* ike oukou ua hemahema k» bi4a hoololiia mai, aole hoi e pouo ke hoopanee loa.