Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 32, 10 August 1878 — HE MOOLELO NO NA KIAI EKOLU. A ME KE Koa Opio Wiwo Ole; ATAGANANA! [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NA KIAI EKOLU. A ME KE Koa Opio Wiwo Ole;

ATAGANANA!

[Unuhiia e koknln poni mnnnwnien no ka lliwulnwa a ka Lahui ilawaii.] MOKLINA XI. HKLU 22. EIA lioi ma ko Atairaniina wuhi u;tl'C iu*i, aoh,' ii ike puuo aku ia Aiv*fiiiki, ~ā'u oliTō hae--kitkTTn7-intmitfi'-ti' Anwuiki. oiui, o ko niunao no m o Ammiki, oiui o kona nimi iu, a uia no iu i» kamiiilio mui iiui iiiuloko, a no konn ake no « iko |)otio i ka moa n)aloko mai, ua mnnao ia o nuiuiei? aku a kn.li i e iku uiuopo1«) ia ai no kria iik'h, ua kolo oialu aku ia inii kalii u pn pono inai ne.i o ka malninalama, a « ileu ])0i)0 aku ni i ko ano kanakii uialoko mai, a e ahnwaln una o loko o ka ī'iinii nioe iua ka At,iiganana wahi o ku nei. 1 Oiai e kiei malu aku a'nii o At.aganana, ua lioopuiwuia oiu i ka ike anu aku he wahine no ka (ualoko mai, aolie hoi o Aran)iki, e like mi' kanau nauki nei. Ua hiki loa ia Ataganarla l«i ike poi)o i lea lole o ua wahino uei n)aloko, aka o kona tniiu heli'luiluna, aohe e liiki iaia nei ke hciuina0|)0[i0. la wa nao iko aku la leeia i ka Imki.ana ae o ua wuliin». nei i keko • hi hainaka iniii knna pakeko ae, a linawi mai la i ka wahiiu', e ku nei inawaho, i panai liko no ka luiinaka a ka wahino o waho i haawi aku ai, a Ilu mau olelo kokalii i kaniakuinailio ia inawuena o Iana. A i ka pau anā, pani ia ukuja ka puka aniaui, a hnli uiai la ka iw.n mawaho u hoi, liuokuu iho la oia j kona koloka, a uhi niui lu i ko puloulou o kona poo, aka, iliamua o lea paa aim o kona mau īnaka, na ike pono loa .mai la o Al,ug-!uinnu i kona.inai) holehe.h'iia, a o ka iMiulunie Hoiuuiikaka uo ka keia uhaim Imnkao o ka ]io u leolo nōī iiia ko hai kuaiiiiii.

Pela uo kana nu'a i luuipn uo :u i leona iko uim aku i ka liainukii o h:i:uvi ia "•l;u iUia, inaiiao wale ac ] ;l no ia oka Alail.iuu' Houaiiikaka no ia, aka, liealia la hoi iiuaiiei l;an;i olaila. oiai, u;i li;<oniia lioi oia iaia o kii ia M d L > La P iU -to o kii nuii luii inia hoihoi i ka. .Loin-e, a iioaha la kan;i e iuivvaiia o ka |,o nui Parisn nei, oiai, o ka hapalua keia o ka hoi'a 11 oko knln aiiiiioe, hooinaiin keia u ka jm c lu-l« ai, o, liele ana [lalui i liopn lii.u ia ilio, iia oki oo o nanai lii'lu an.i i leihi o ka npiki inlo. 1 ka niuia akn, he hana mii ka keia liiiiikiie o kii po, nlea, heiiha la ka ka poe aiui lioloim ina km uiaa hora.huiH'luiiK. r o ke kulu iiunioi', ;ie, oia, o oleio ae ati, kaliiaknuianialiina koia o kona nmn ni, aole na ko kiunii o, aka, na ke aloha no, wahi a Atag;viiana, e alakai wale nei iaia i ke anu o ka jio. Alia lioi, rna leona pono maoli anei keia e nhimi nei i kona kino? a na kekahi nioa e ae paha i iiooiiiiainia iaia iua keia luiakiu oka pih Pela i iiulu wale ai no oiia. a e liaeliae ana i na kanpale o ka \iumvai. e uiiie aiia i ka pepeiao henia. a o Uaoiui iina i kii pepeiuo akau o kona pmiwai, n;i eha, ua ukīuki a ua mokuinokii liilii n;i aa o ke ake niiui. I mea lioi e ike pono ia ai kalii iv keia lii])invale e heli; nei, • a hookahi wale no pono'o ka huokolo akn. no luahopo ona. la wa neeu niai lu keia mai kahi una e ku nei, a aluulii aku ln mnhope o ka iliulame hoolalao, a na ka halulu o ko ko ia nei inau kapuai mahope aku, ua hoo])iii\va loa īa ka Mael.inie, a kuhea ae la mn k;i leo winiwini

Holokiki aku la o Afaganana mahope o ka Madtiine, aka, no Un kauniaha o ka Mmlanie i ke koloka, a loaa aku la iaia nei e nae ana. Ua paiipauaho ka Mad.'tii)e, ak<i aole nae i niieiki, akii ua haa lulii, a i ka iiopu ana iho o Atnganana i kona ])00.hiwi, liaule iho lu ia nia koiia iiiiui kuli, a nie' na leo i hele a ine he inea la e. aili ae ana e lele ka hanu, jioha ae la kooa leu. E pe[tehi iho no hoi paha ia'u, ke makeinake oe, aka, uole uae oe e wuiwai ana. Ia w,i apo ae la ko man liina nia kona puhnka, a ulu ae la iaia iluna, oiai oia e aluheo ana, a ilee iho la o Ati(gan;ma i kona ano polehe, nie he nieii maule ];i, nu-in'i iho ]n oia e hoolanalaua i kona inainv> "uia kona kamailio ana iho, e hooiniplelie ana i kona niakau a me na liuom.'iiimaii aua lienui lon, akn he mea no keia man kanaenae i iea 3]iidai/ic, oini, pela no ke auo o na l'owa lon, lie iikimiai iiia na olelo niaalea a pau loa. oiai ka Miidaine e lioolohelohe ar,a 'i ke ano o keia leo, miinno iho la oia na lolie iiiua no oiu i keia auo leo. la-wa kaakaa ae la kouu. nuui nia.ka, a i !;a na ua pono aua ao, ike koke ae-Ia no ka Mnilanie o Atnjj;aiiana no keia. Ia wa akahi no a hoi iho ka inanao a kona wahi mau, pau ae la ka lelele o kona oili, a kahea ae la nie ka leo olioli, o oe no ku ia eu, o tio no ka keia. E hoonaniia ke Aknii! Ae, owau no hoi, walii a At:iganana, ka niea a !;(•■ Akna i hoouna mai ai e kiai ia oe. Ae, mo Ueia ilio la oe e ulraiaholo hele ai ia'u ina ka'u niau wahi o lielo ai, i pa-. ( u(i inai ai lea Madame nie na mino iikn uiana |iapaliiia,oiai hoi uaiiuliee lo;\ aku la ka makai'. niai kona mau maka alu^ Aole an o nh:\iaholo ana i;\ oe, aku, he ulia o ke elui wawae keia lialawai ana o kiina maanei, ma knu ike anaaku nei he wahine e kikeke ana ina ka pnka o knu hoaloha Arai\iiki, wahi a Ataganaua i piuii; akn ai. Kekahi o kou hoaloha, i hooho ae ai ka Madamc. Ao, uiu ka oinio, o Aiaiuiki kekahi o ko'u poe hoaloha. 0 Amuiiki, owui ia me.a ? i ninau mui ai ka Mndumo. Pehea, e unumo ana anei oe e olelo niai ia'u, uole. oe i ike iu Avatuiki"? 0 ka nma lo<i kei.a o ko'u lohe ana ia inoa, wahi a Un .Mndaiiie. Alailii, o ka miia loa keia o koi'i hele ana i;i liale ? Ae, nia ka oiaio. A aulo no oe i iko ua iioho in e kekahi kiuiaka o[iio?

Anle. I-; kekalii koa ? Oll' li.il ilkll hoi iii, lna ]H'l.i, ;u.lc ~o ia O kau in,,i «> inii Aoio, eiii iki hoi kei.i, o kii mea a'u o kamailio ]iu ana, lui wahine no ia, wiL.hi a ka Mail ime. ( P(>la io no ],iih:\, aka o keia wahine, he hoaloha ia no Anuniki.) Aoho au i īke ak'i in, walii a ka Ma<liltllc. Xo ku ;iha hoi ? 1k; uoho hoi oia ma ki'la linh'. Aoi.ie a'u liana uia ia uiea. Aka, owai ua wahine la? Aohe ia o ka'u mea huna. E knu inea aloha, e ka Maelame Bonaikiiku, )ie keii lioi ha oe aka inaalea. A healia iho la kou poho mii ia mea? Ao)k; no hoi j)aha, aka eu, lioohehelo lua no hoi oe. liiii hoi ha pela, honiai ko lila. Mo ka oluolu Joa, n healiii nlni ? Ano, e nialania oe ia'u, walii a ka Mailaine. Ae, a iliea kaiia e hele ai ? I ka'o walii no hoi paha e hele ai, wahi i\ ka M;ulanie. Ae, aia ihea ia wahi 3 E ike ana no oe ke hiki nku kaua ilai!a, a e konio ana nu iloko. Peheu, o kali no an ia oe malaila ? Ile waiwai ole paha ia. Alaila, ooe wale no paha auanei ke hoi ? -Pela paha, aole ]mha. {Aole. i pau.)