Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 448, 6 May 1892 — Page 1
| This text was transcribed by: | Inger Hojfeldt |
| This work is dedicated to: | Daughters of Hawaii |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Buke II. HONOLULU MEI 6, 1892. HELU 448
HE MOOLELO
-:NO KE KEIKIALII:-
AWAREDA!
a me
KA UI LEILA
o Noremadi.
(Kakauia no Ka Leo.)
MOKUNA VI.
Ka Moi hou o Noremadi,-a me ko Kaberana hooikaika ana e lilo o Elevira i Moiwahine.
Ae.
Wahi a na leo he nui i ikuwa ike mai ai, heaha la ka hana a ko kakou moi hou?
A heaha la hoi ke kumu o keia pouli ano e ana o ka mahina?
No ka mea, wahi a Kaberana, aole ko kakou moi hoi i hooko i ka makemake o ke Akua, oiai ua hoole oia i ka mare ana me Elevira ka nohea.
I keia kakahiaka iho nei, ua hele mai oia e ike ia Elevira a i ka manawa a ua moi nei i lohe ai ua makaukau mau o Elevira i na manawa a pau e hooko i ka makemake o na lani.
Ua nana mai la oia me na maka hookae maluna ona, a iaia i hoi ai no ka halealii, he wahine okoa kana e noonoo ana iloko o kona puuwai, aole hoi o ka mea a Odina i wae mai ai.
He mea kaumaha aoʻu ka hahai ana aku i keia mau mea imua o oukou, aka, e kamailio nae au elike me ka na lani mea i hoike mai ai iaʻu.
No ka mea, iloko o Odina, aole he hoopunipni iloko ona, oiai ua maopopo ia oukou a pau, o ka hewa oia kona enemi.
Mahope iho o ka inu ana aku o na aoao he nui i kela mau olelo hope maluna ae a ke kahunapule, ua pouli hou ae la ka mahina elike me mamua e kohu ai ke iniki ae, haha poele ka papai o Wavele.
Iloko oia manawa, he nui na leo o ka makau nui a me ka hopohopo i @ili mai maiwaena mai o ka aha kanaka ma na wahi like ole, a me ke kino e naka ana.
A o ka leo hoi e haalulu ana, noi mai la kekahi poe o lakou i ke kahunapule i na he hiki iaia ke hoomaliele aku i ko Odina huhu.
Ina oukou e noho malie, aole e walaau, wahi a ua Kaberana nei, e hoao ae au e noi i ke akua e hoopau mai oia i ko oukou weliweli nu a me ka makau.
No kekahi mau minute pokole mahope iho o ka nu ana aku a nu mai o ka aha kanaka.
Aia hoi, ua halii mai la na eheu o ka mahina ma na aoao a pau o ua ululaau anoano la, koe wale no ke kololio o ka makani.
A ua oleloia, ina e kunu kekahi mea inalalo, e lohe like ana na mea a pau, no ka mea, aole loa he wahi nakeke e ae e lohe ia ana ia manawa.
I ko Kaberana ike ana ua hooko ia kona makemake, kii aku la oia i kekahi mau laau maloo a paila ae la a kiekie iluna o ke kuahu, a mahope o ka makaukau ana o na hemahema a pau, ho-a aku la oia i ke ahi.
A oiai ka ula o ke ahi e hamu ana i na mea a pau imua o kona alo, elike me kona ano mau o ke ana ole.
Ua malamalama pu ae la oloko o ka ululaau, a pii aku la ka ulawena iluna o ka lewa.
Mahope o ka pau ana o ka ikaika o ka a o ke ahi a hoomaka mai la ke kualili mai, hoomaopopo iho la ua Kaberana nei, ua lawa ka malamalama o ke ahi nona e ike ia mai ai e na mea a pau.
Nolaila, manana ae la kona mau lima elua i ka lani, me he mea la e noi ana i kekahi mea e haaawi ia mai.
A no ka manawa loihi o ka laha ana o kona mau maka iluna, hoopili ae la oia i kona mau lima maluna ae o kona poo, me ke kulana ana imua a ihope, elike me ke ano hana a na keiki o ka Aina Pua i ka wa o ko lakou makahiki hou.
No kekahi manawa loihi keia hoomau ana a na kahunapule nei pela, pili iho la kona mau maka me ka haalulu ana o kona nui kino holookoa, a hi@aku la oia ilalo o ka honua.
Malaila oia kahi i moe malie ai no kekahi manawa, a hiki wale i ka manawa i kokoke ai ke ahi o ke ka@ahi kuai a ua Kaberana nei e pio.
Aole i pau.
HE MOOLELO HOONANEA
-NO-
Ebena-Lo
Ke Keikialii o Arabia
A ME
ROVINA.
Ka Ui o Dareba
A I OLE
He Nanea Kamahao no na Hoahanau he Kanalima.
Aole au e hele ina e kuu makuahine me ka manao hou ole mai ia oe, aka e hele ana no au a hoi koke mai, e like me ka hikiwawe e loaa ana ia'u, wahi a Ebena me ka hoomau hou ana mai elike me keia malalo iho:
O kou ike lihi wale aku no i ke ano o ko'u makukane, alaila hoi mai no au, me ka hoike ole aku ia'u iho imua ona.
Pehea auanei oe e ike ai iaia e kuu keiki? wahi a kona makuahine.
Aole anei kona he kino kanaka e like me ko kaua nei?
He kino kanaka no kona e like me ko kaua nei, aka he paakiki ke alahele e hoea aku ai imua o kona alo, no ka mea he moi kapu oia, aole hoi e ike wale ia e ka maka o kela a me keia.
N@u iho e kuu makuahine maikai, wahi a ua Ebena nei i paku'i mai ai, ke hoohiki aku nei au imua ou me ka oiaio loa, ina oe e ae ana ia'u e hele no Harona no ka ike ana i ko'u makuakane, e hoao no au me ko'u ikaika a pau e hana i na mea e hiki ai ia'u ke ike aku iaia.
Ua loihi keia papa ole ana mawaena o ka makua a me ke keiki no na mea e pili ana i ka huakai ike makua a ua Ebena nei, a o ka mea i ike ia ma ka hopena o keia papa olelo ana, oia keia:
Ua paa loa ka makuahine i ka ole, aole e hookuu i kona keiki mai kona poli aku, no ka mea ua maopopo no iaia, ina oia e hoohemahema ana i kana lei lehua, he mea maopopo, e lei ia mai ana no ia e na ulua maka@ehu o Harona.
A eia no hoi kekahi, he hookahi wale no ana keiki ma keia ao, a ina paha oia e kuulala aku ana iaia i ka loa a me ka laua o Arabia, he mea maopopo e hoohaule no auanei oia i na hoomanao no kena wahi hulu makuahine hookahi e kali aku ana iaia.
He nui na hoao ana a ua Ebena nei no kahi e hiki ai ke hooko ia kona makemake, aka he ole wale no ka kona makuahine i ka waha, no ia kumu ua haule pahu wale iho la no kona manao.
Aka no kaua iho e ka mea heluhelu, aia no iloko ona ka manao kahi i moe lolii ai, a e ike ana kaua ia mea ma keia mua aku o ka kaua nanea.
Ua lilo keia hoole ia ana o ka makemake o ua Ebena nei i mea nona e kaumaha loa ai, kaupale mai la kona puu i ka ono o ka ai; a i ka hala ana o kekahi mau la mahope mai o kela la i ulele ia ai kela mau kukai olelo i ike mua ae nei, ua hoike mai la kona mau helehelena, e lanakila mau ana ka ma'i maluna ona i kela a me keia la, a hiki wale i ka wa i hiki ole ai iaia ke oni ae maluna o kona wahi moe.
O keia haawina kupilikii o ka nawaliwali i kau aku maluna o ua Ebena nei, ua lilo ia i mea e Moekaamaha ai i ka noonoo o kona makuahine a me ka moi Malone.
Ua hoao la ka lapaau ana o kela a me keia ano, aka nae he oia mau no ka @uali ana a ka ma'i i ua Ebena nei, a ke kahuahua loa ae la hoi ma ke kulana e poholo aku ai ma kela aoao o keia ola ana.
E kuu makuahine aloha, wahi a ua Ebena nei, oiai kona makuahine e kulou ana ma ka aoao o kona moe, me na lima elua i makaukau mau i na manawa a pau no ka hooko ana i ka makemake o kana lei he keiki.
Aole he kumu e ae o keia ma'i o'u, koe wale no kela moeuhane kahiko a'u e koi mau nei ia oe, a e koi mau aku ana ae hoi au a hiki i ko'u make ana.
He mea makehewa wale no kela mau hoao ana no ko'u lanakila mai na lima mai o ka make, wehi hou no a ua Ebena nei i hoomau mai ai, me ka panai pu ana mai o ka hoole a kona mau lima: no ka mea ke ike nei au, aole e loihi loa na la mai keia manawa aku au e au'a ai ia'u, alaila he mea maopopo, aole au he keiki nau, aole no hoi na kekahi mea.
Aole i pau.
OHE HAWAII.
E loaa no ma ka Halekuai Haukilima o HART & Co. na ohe kupono i ka hana ie papale a hana peahi. E kipa mai e ike nou iho, oiai he oluolu na kuka ana, a he oluolu no hoi ka ahuau.
Honolulu, Feb. 15, 1892.
389d-3ts
Kauka Yong Kam Pung
(APANA.)
Helu 53, Alanui Maunakea.
Ke Kauka Loea o ka
Aina Pua!
Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano
ma'i, mai ko na kane, wahine a me
na keiki liilii. O na ma'i ha-no
ua hiki loa ia ke hoola ia me
ka maalahi. A o na ma'i
e pili ana i ka maka
pau pu ia i ke
ola. Ke ho-
ike ia aku nei,
eia ke ola ia nei, me
ka oluolu pu o kahi au-
hau. Ka poe pilikia hanau
keiki a hele nui paha o ke koko
a paa a lohi paha ka hanau ana, pa
paha o ka waiu, e hele nui mai i o'u nei.
E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihua a ka mai a na'u oukou e hooluolu aku.
KAUKA YONG KAM PUNG.
Honolulu Sept. 2, 1891. 272-d3m.
E Kuai Hoopau Ana!
Na Kaa Huila Lua
a me
Ili Kaa Malalo o ke Kumu Lilo
Ma kahi o-
S.G. Schuman.
Alanui Hotele kokoke i ke kihi o Alanui Papu. 328-1wd.