Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 489, 30 June 1892 — Page 1

Page PDF (1.01 MB)

This text was transcribed by:  Kim Guieb
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Buke II.           HONOLULU IUNE 20, 1893.          Helu 489

 

HE MOOLELO HOONANEA

 

Ebena-Lo

 

Ke Keiki’lii o Arabia

 

A ME

 

ROVINA.

 

Ka Ui o Dareba

 

A I OIE

 

He Nanea Kamahao no na Hoahanau he Kanalima.

 

            Nolaila, ke noi aku nei au ia oe me ka haahaa e kuu makuakane, e haawi aku oe ia lakou i kau kala ana e like me ka nui o kou aloha nou, a e like no hoi me au i kala aku ai ia lakou iloko ou.

            Ua kuikahi pu ko Ribanona manao me ko ka ni Dareba me ko Ebena, oia hoi e hookuuiar na keikilii he kanahakumamaiwa.

            Nolaila, ua kuahaua aku la ka mei Morana i kona mau makaainana a pau e akoakoa mai, me ke kauoha pu aku i ka luna paahao e lawe pu mai i kana mau keiki he kanahakumamaiwa.

            O keia huakai a lakou e hele nei i ko lakou manao, e hele ana lakou no ka hoolewa ana ia lakou iho no ko lakou luakupapau ponoi, a oia manao hookahi no hoi ko ka lehulehu a pau, no ka mea, aole loa hoo kahi o lakou i lohe i na mea i kamailio ia mawaena o ka moi a me kana keiki.

            A oiai ka moi e ku ana imua e lakou a pau, heike aku la oia imua o kona mau makaainana, o Ebena oia ka hooihua no ka noholii o Harona, me ka hoike pu ana aku mamuli o ka Ebena noi no ka hookuku ia o kona mau hoahanau lokoine, nolaila ke kukala aku nei au ua hookuu ia lakou a pua, a ua kala pu ia hoi me ko lakou hewa.

            Ua hauoli loa ia na makaainana no ko lakou moi hoa, oiai lakou e hoopaiakuli ana i ka lewa me ko lakou leo hooho o ka hauoli, oia no hoi ka manawa a Ebena e wehewehe ana i ke kaulahao o na hoahanau me kona mau lima ponoi, e like no me kana i hana mua ai maluna o lakou ma ka halekakela eleele.

            I ka pau o na hoahanau i ka hemo ua puili ae la lakou a pau kenahi i kekahi me ke aloha, me ko lakou mihi ana mai imua o ko lakou hoahanau no no ino a pau a lakou i hena ai maluna ona.

            No kana iho e kuu mea heluhelu ma I ala no, ua pau ae la ke kanikau o ke kulanakauhale i ka lu ia ilalo, a no ka lua o ka manawa kahiko hou ae la o Harona i kona nani no ka lua o ka manawa, e hoike ana hoi iaia iho oia ke aliiwahine o ka haaheo mawaena o na kulana kauhale a pau o Arabia ia mau la.

            I ka hala ana ae o na pule elua o ko Harona a pau loa kino ana iloko o na lealea o kela a me keia ano, no ka lanakila i loaa ia Harona maluna o kona mau enemi a me ka hoi hou ana mai o Ebena, ka mea i manao ia ua make kanu, ua malamaia iho la mare mawaena o Ebena a me Rovina, a ua hului pau ia main a kanaka o Arabia.

            I ka pau ana o na hana e pili ana i ka mare, aole i punuku ia mai ka niniu ana a na lealea imua, aka ua hoomau ia aku la no ka pahee ana i ka welowelo.

            Hala ae la kekahi mau makahiki o ko lakou noho like ana me ka hauoli, aia hoi pauaho mai la i keia ola ana ka moi Morana, ka moi i aloha nuiia o Harona, a haa@ole iho la i ka noholii o Harona ia Ebena, kona hoiina a me ka hunona.

            I ka pau ana o na la o ke kanikau, ua haawi makana aku la ua Ebena nei i ke kanaka kalepa nana i malama o Rovina, ma ea hoolilo ana iaia i kuhina nui no laua me kana wahine, pela iho la laua i hoo haia ai i ko laua mau la ma keia ola ana iloko o ka hauoli, a ua lilo hoi laua he milimili na ko laua poe makaainana.

            Ano ua hiki mai la kaua i ka powa hiu o ka kaua nanee, nolaila ke nahola aku nei o Ebena a me kana ulua nepunepu i ko laua aloha hookuu i kapoe heluhelu o keia nanoa hooniua puuwai – aloha oukou a pau loa.

 

KA HOPENA

 

HE MOOLELO

 

NO KE KEIKIALII

 

AWAREDA!

 

a me

 

KA UI LEILA

 

o Noremadi.

 

(Kakania no Ka Leo.)

 

MOKUNA N.

 

Ka aihue ia ana e Leila, a me ka hoopakaieia ana @iana.

 

            O Diana keia e Koma Nana oe.  Ma ka inoa o Odina, o Diana maikai keia.  Aloha ino.

            Ua make paha? wahi a Koma.

            Pela kou manao, wahi a Dulipa.

            Ina ua make, wahi hou a Koma, e haalele aku iaia, no ka mea he mea makehewa wale no ia kaua e hoopau manawa wale ae no ma@nei.

            Aole, aole oia i make, wahi hou a Dulipa, oiai oia e haha ana i ka umauma e Diana.

            Eia no ke pumehana nei kona umauma, me he mea la oia no ke pana nei, kekahi mea ina kona puuwai.

            E nana like mai no hoi kaua e Koma, aole oia i make.  Nolaila, he mea pono ia kaua ke @wepu iaia, mahope auanei oia make ina kaua e haalele ana.

            He mea makehewa ko kaua hoopau manawa ana maanei, no ka mea e hoomanao oe, he aihua wahine ka kaua hewa i hana ai i keiapo, a he hoopai koikoi hoi ke ia hewa; nolaila e hele kaua a kau aku iluna o ka waapa.

            Aole pela, no ka mea e nana mai oe wahi a Dulipa, oiai e kukule ana ma ka aoao o ke kino oui ole o Diana, me ka hoao ana ma na ano a pau e kaohi mai i ka manao o kona kekoolua.

            Ua kuhihewa loa ia kaua i manao ai ua make oia mamuli o ke pihole ana i ka wai, aka e hai aku au ia oe, eia kekahi mea weliweli, ae ike no oe ina oe e hele mai ana no hookahi minute.

            No ka mea, eia ke koko ke kano nei mai kona umauma mai!

            Ua make pepehi ia oia me ka pahi e Koma, a he hope ko ka lima koko kiloi ana iaia iloko o ka wai.

            Malia no hoi paha, na hookui ia oia me ka pohaku i koua manawa i haule ai iloko o ka muliwai, oia pa meku au e ike la?

            Wahi a kahi Koma.

            Koe aku ia mea iau, aka pela iho, eia kekahi mea aole oia i make, ke pana nei no kona umauma.

            Nolaila, wahi kou no a ua Dulifa kei i hoomau mai ai, e lawe pu kaua iaia me Leila iluna o ka waapa.

            Ua pupule a i ole ua hehona ia anei oe e Dulifa?

            No ka mea, oia o eke hono nei e hoopau wale i ko kaua manawa maanei me ia e ana wale ai no.

            Aole ou manao e Koma, he mau hana lu wale no keia a kaua i ka makani.

            No @ mea, aole oia i make.  Ina ua make oia, aole au e koi aku ia oe elike me kau e paakiki nei.

            Aka, eia no oia ke hanu liilii nei a he mana loaa kou, ina no e loaa iaia na malama maikai ana, e pakele ananei oia mai ka make mai, wahi a ke kanaka Lawaia maikai i kipaia e ka uhane o ke aloha hoakanaka i kona hoa puuwai pohaku a me ka makona.

            He mea makehewa ko laua hoopapau ana nona e Dulifa, no ka mea, aole ou manao e oia hou ana ana oia.

            Oiai, ua pau ka lohe a me ka ike, a ua loeloia ke haalele mai ia mau mea i ke kanana, alaila he kupapau kona olelo ana.

            Aka, no Dulifa e kuu mea heluhelu, aole loa oia i ae iki e haaui pio i kona mau e.

            No ka mea, he kanaka aloha naaupo wale oia ke loaa kokahi mau kumu kupono, a mamuli oia ano, ua mamao aku mai iaia aku kona ano ino a pau.

            Auhua oe, o hoelohe iki mai iau no hookahi minute, wahi hou a ua Dulifa nei i kamailio mai ai.

            Oiai no oia e hoomau ana i ke kikuli ana iluna o ka honua me ka paa ana i ke poo o Diana iloko o kona mau lima elua.

            I kekahi la mamua aku nei, ua kokoke loa au e make i kekahi puaa ahiu iloko o ka ululoau, ma kahi aole i mamao loa mai kani hale mei e Diana ma.

            Ua Diana @ae ae ua I hoopol@@la, maka malama ana iau a @@ki i kou oia ana, a ke @@@ aku nei ia oe me ka oiaia, ua malama oia ia e me he keiki ponoi ia mona mei loko mai o kona puhaka.

            No ia mea hana maikai ana ia @@, ua aloha au iaia me ha makuhiau ponoi la pou ai ole me he @@@@@@@ no ponoi ia, a i kona iho ana ua oiuoiu au o like mae manua, hookau mai la oia iau hoi, @@ ka kula ole mai i kona mau @@@@ @@@@@ he nui i maluna ou mahope mei.

            A aiai, eia oia malala o kuu @@u kapuai i keia @@@@ ua @@@@@ o make e like me kou piliiaia ma kela ia au i hahai aku mei ia oe iloko e ka ulu loau; @@@@ o @@@@ aku nui au ia oe, heaha ia kau kona pono nona kuu mea i aie aui ae e haaieie anei iaia puia?

            Alaila, e aha ana oe iaia?

            E makemake ana au iaia o kaikai no loaa o ka waapa, ke no mai oe ka mea nona ka waapa, i hiki ai iau ke malama iaia e like me kana i hana mai ai nou momua aku nei, a ina aole ae e ae ana i keia, alaila ua paa kuu manao, ua oi aku nei, a ina aole aoe e ae ana I keia, alaila ua paa kuu manao, ua oi aku kou pono e haokuu hookahi ie oe a e hookaa au i kou aie iaia.

            E hoomano oe e Dulifa, aole e hiki iau ke hoe hookahi i ka waapa, no ka mea ua @@@na he waapa nui a kaumaha keia, a o kahi hoi a kaua e hele aku ai aole ia he wahi kokoke mai.

            Ua hiko no iau ko kokua ia oe ma ka hoe ana, ina nae oe o ae mei ana i kau, oia hui e lawe pu kaua i keia wahine me akua, no ka @@@ ua aloha au iaia.

            Mamuli o keia mau olele a Dulifa, ike iho la o Ko@@a, he hana makehewa nana ka kono ana o kinai i ka ma emake o kona kekeolua, nolaila ua haawipie mai la aoia ua ka olelo ana mai.

Aoie i @@@.

 

KO MAKOU MAU LUNA LAWE PEPA.

 

            Oiai ua huopauia kekahi mau luan o Ka Leo o Ka Lahui, a ua pakui hou ia mai he mau luna hou, nolaila no ka pamaikai o he mahout noe heluheiu, a i hookeia ai no hei ka pono a pau, ke hoike aku nei makou i ka papa inoue no makou mau luna o like me keia malalo iho-

D. Kahaleluhi              S. Kua

J. W. Keanu                Wilo Buki

H. Kalei

Ma ke Kauoha.