Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 493, 6 July 1892 — Page 1
| This text was transcribed by: | Tammy |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Buke II Honolulu IULAI 6, 1892 Helu493
HE MOOLELO KAILI PUUWAI
-NO-
SENIA LUTERA
Ka Ui Puuwai Mabala
-o-
ENELANI KAHIKO
A I OI E
He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu
(Mai ka peni mai a ka mea kakau o Avareda, a pela aku.)
MOKUNA I.
Heaha ke kumu nui i hookaumaha ia ai kou mau helehelena, e hai mai e ka ipo, i ole ai e wawahiia ko'u puuwai.
A ua ike no au ua like oe imua ona me ka i'a i ka maunu ekaeka; no ka mea owau kona po -- kona ao, a me kona mau mea a pau, oiai eia me a'u kona aloha, a ke paa nei au ia mea maloko o kekahi keena huna o ko'u puuwai.
Nolaila, oiai kona aloha me a'u, ua panai aku au i ko'u aloha iaia, nolaila he mau mea kino ku kaawale maua elua i lilo i hookahi iloko o ke aloha, a aole loa hoi he mana nui ma ka poepoe honua nei a puni i hiki ke kaili aku i kona puuwai mai a'u aku, a pela hoi kou mai iaia mai, o ka make wale no!
Aole nae i pau pono na mea a pau a ua Senia nei i makemake ai e huepau mai, aia hoi lohe ia aku la kekahi leo auwe kapalili ano haahaa o ka piha huhu nui la manawa koke mai a Enora mai. me ka lele pu ana mai o ua lala kuewa nei imua a hopu mai la ma kekahi lima palupalu o Senia.
Oiai oia e paa ana i kekahi lima o Senia, kamailio mai la oia me ka leo i hoopuua ia i ka io ilio, oiai kona nui kino holookoa e naka haalulu ana i ka piha i ka inaina.
E keia wahi laepaa lapuwale, owai oe! ea owai oe e keia moo alualu e aa mai nei ə hoouluhua mai ia'u ma na ano a pau me ka makau ole?
E pane mai aole anei e hiki ia oe ke pane koke mai?
O oe, he hua haule wale oe, a he apokaka maopopo hoi kou olelo ana, a o kou moolelo ku i ka hilahila. e hilahila ai ka la a me ka mahina, eia ia mea me a'u kahi i waiho ai.
Hai paa aku au imua ou i lohe ko eeiao huluhulu, aole he pololei o ka Heneri nana kee ia'u e like me ka ia i ka maunu ekaeka, no ka mea o oe ka maunu ekaeka maupopo, oiai aole ou wahi hoaloha hookahi ma keia ao, a o kau ia e e hoi ai he papai, aole o kekahi uhu ono e like me Heneri!
I mea nou e hilahila ai, e hoomakili aku au ia oe i kekahi mea e pili ana i kou moolelo - - he wahi puaa make oe, a e ole wale no ke aloha o kuu makuakane e waiho mai la i keia manawa ma ka moe maopopo ole o ka mea e make aku ana, nana oe i hoopakele ma ka lawe ana mai ia oe mai ke alanui mai a malama ma ke ano, he wahi puaa haule no luna o ka puu opala.
Nolaila, malalo o kana malama maikai ana ia oe me he keiki ponoi la i hemo mai mailoko mai o kona puhaka, i ike ai oe i ka puka ana o ka la e alohi nei i ke kakahiaka a me kona napoo ana i ke ahiahi, no keia mau makahiki loihi i hala ae nei, ina la ua popopo kahiko kou mau wahi iwi liilii iloko o ka lepo a o kou wahi uhane hoi eia ke hele nei i ka po'ipo'i pulelehua!
O oe e nana mai nei na maka, ua like oe i kuu makuakane me he kaikaina ponoi la no'u ma ke ano o kana malama ana, aka nae o kau uku anei keia e uku mai ai ia'u kou hanau mua!
O kau hana maikai anei keia e haawi mai ai ia'u no na hana maikai a ku i ke aloha a ko'u makuahine i hana ai maluna ou iloko o keia mau makahiki loihi, o ka aihue aku i ke aloha a ko'u puuwai mai a'u aku!
E hai mai ia'u ano, me ka noonoo iho, ina aole kuu makuahine e liuliu mai la no ka make i keia i keia manawa ano, aole o oe kekahi e ola nei i keia la, e like me keia au e hoonauluulu mai nei ia'u i keia wa.
Ea, e hai mai hoi, he wahi hoaloha hookahi anei kekahi ou maluna o keia honua akea mawaho ae o kuu makuahine!
I keia manawa a ka waha o ka lokoino e eueu ana i na olelo maluae, ua haikea ia. na helehelena o Senia no keia mau olelo i kamailio ia mai e Enora; aka nae aole oia i pane mai, oiai kela mau olelo a pau me he maka puanuanu la no kekahi pahi oi lua i lumai ia aku iloko o kona puuwai ka welenia palena ole o kona naau, iaia i nalu iho ai, ina he oiaio na mea i kamailio ia mai e Enora, alaila he keiki makua ole oia, e like me ka hapanui o ka poe e ola ana ma ia wahi, a i kapaia he poe kuewa wale.
HE MOOLELO
NO KE KEIKIALII
AWAREDA!
a me
KA UI LEILA
o Noremadi
(Kekauia no Ka Leo)
MOKUNA X.
MOKUNA II.
O Koma a me Dulifa!
Wahi a ua moi opio nei i hawanawana malie ai me ka hanu kaumaha ana.
Na koma a me Dulifa! Na laua i lawe aku ka pua aala hookahi o kuu puuwai.
O, ua oi aku keia mamua o ka make ana.
Ina na na holoholona ahiu o ka ululaau i haehae iaia me ko lakou mau maiuu, e aho ia mamua o kela mau kanaka puni koko.
Aka nae, he manaolana no ko'u. aole i hala ka manawa pono no ka manaolana ana, no ka mea, ua lawa no kuu Leila me na helehelena e hoopaluhe ia ai ka nanao o kela mau kanaka puuwai eleele.
Ma ka inoa o na lani maikai, ua ike no anei oe e Kamila i ka Koma ma wahi i lawe ai i kuu aloha.
No keia ninau nae a ua moi opio nei, aole he pane i ku i kona makemake i loaa mai mai a Kamila mai, no ka mea aole, oia i ike i kahi i lawe ia ai o Leila.
Oia hoi aohe ana mau mea hou aku i ike mawaho ae o kana mau mee mua no i hahai mua mai ai, a aole no hoi i lohe i kekahi mau mea hou ae mawaho ae oia.
He mau kauwa kakaikahi no kekahi a ua moi opio nei i hiki ke hilinai, a oia poe kahea aku la oia ia lakou a pau e hele mai imua ona.
Aia hoi, he iwakalua a oi ka nui o ka poe i hoea mai imua ona no ka pane ana i kana kauoha - - he poe kanaka hoi keia i noho pu me ia oiai kona mau makua e olaana mai kona wa uuku mai hoi a hiki wale i knoa nui ana, a na lakou no hoi oia e malama i kekahi manawa, oiai kona mau makua ma ka lana huakai ike makaainana mau mau no elua a ekolu paha manawa i kela manawa i kela a me keia makahiki.
Iloko o na lima o keia poe kanaka, aole ona hopohopo i 'ka haawi ana aku i kona ola i na mana a a pau o ka pilikia.
No ka mea, ua hilinai oia ia lakou a pau, me he mau hoahanau ponoi la nona.
Ma ke ano nui, hoike koke aku la oia imua o lakou i kana mea i makemake ai ia lakou, a i ka pau ana ninau aku la oia:
Ina paha he manaolana ko lakou e loaa hou ana no ka hoku nani i nalowale, oia hoi o Leila ma ko lakou komo pu ana mai e kokua iaia ma ka huli ana nona.
Mahope iho o ko Kalawada a me ko Ikopa ma kuka ana me ko lana mau hoa, hooholo like iho la lakou a pau elike me ka nui o ko lakou aloha i ko lakou moi opio, e mauna i ko lakou mau ola ina he mea hiki, no ka hoopakele ana mai i ka ui onaona mai na lima lokoino mai o kela mau kanaka puuwai pohaku.
Ina pela, e wiki oukou mai lohi, wahi a ka moi opio i kauoha koke mai ai.
E hele oukou e huli nona ma na wahi a pau me ka eleu, me ka hoike ole aku hoi i ka oukou apana hana imua o kekahi mea ina he mea hiki ia oukou ke hana pela.
O oe e Ikopa. ke alakai o ka poe huli, a pau e kuhikuhi na mea a pau e pili ana i keia hana nui i kou mau kanaka, a o Kalawada nei hoi e hoomanawanui iki ia me a'u.
E ku io ma ka hana, me ka lawe mai i ka pane hauoli imua o'u me ka emoole, alaila maluna ou a me kou mau hoa hoomanawanui ka'u mau hoomaikai palena ole.
E hookuu oe i kou mau kapuai e hele ma na wahi a pau ana e makemake ai, me ka ae ole i kekahi makapaa e halawai mai me oe.
E lawe pu oukou me oukou i ka oukou mau pahikaua, a pela no hoi me ka oukou mau laau ihe.
A mai hopohopo a maka'u i ka hoohana ana ia lakou maluna o ka enemi ke koi ia mai oukou e hana pela no ko'u pono.
Nolaila, e hele koke oukou ano, me ka hoomanao, he medala gula i okomoia me ke daimana ka uku makana mua loa i ka mea mua e lawe mai ana i ka lono no ko kau lanakila imua o'u.
Aole i pau
Halawai a na Komite Kuwaena o ka Hui Hawaii Liberala.
Ma ka halawai a ka Hui Hawaii Liberala i malamala ma ke ahiahi Poaha i hala, June 16, ua kohoia na Keonimana malalo iho i mau lala no ke Komite Kuwaena:
APANA I.
Hon. R. W. Wilikoki F. H, Keiki
J. W. Kahalewai G. B. Elama
D. K. Kamakauwila.
APANA II
Hon. J.W. Bipikane S. Kaloa
J. Kahahawi T. Hoomaha
APANA III
Hon. J.E. Buki J. K. Prendergast
I. Nauha J. S. Kekukahiko.
APANA IV
C. B. Maile S. Kanaauao
J. Heloua Alex. Smith.
APANA V.
Hon. J. Nawahi W. Kalaehao
J. K. Paele D. W. Pua
KO MAKOU MAU LUNA LAWE PEPA
Oiai ua hoopauia kekahi mau luna o KA LEO O KA LAHUI, a ua paku'i hou ia mai he mau luna hou, nolaila no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, a i hookoia ai no hoi ka pono a pau, ke hoike aku nei makou i ka papa inoa o ko makou mau luna e like me keia malalo iho - -
D. Kahaleluhi S. Kua
J. W. Keanu Wile Buki
H. Kalei
Ma ke Kauoha.