Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 499, 14 July 1892 — Page 1
| This text was transcribed by: | Merrillyn Pace |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Buke II. Honolulu IULAI 14, 1892, Helu 499
HE MOOLELO KAILI PUUWAI
NO
SENA LUTERA
Ka Ui Puuwai Mabala
: O :
ENELANI KAHIKO.
A I OI E
He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu. (Mai ka @ ka mea kakau o @ @ a pela aku.)
MOKUNA II.
Me oe kuu aloha e ka ipo, nolaila mai paweo ia’u i ka la apopo o noonoo ia auanei ka nanehuna a kaua.
Iloko o keia manawa a ua mau ipo nei e hoao ana e hoomaona i ko laua mau uhane me na olelo kaili puuwai, aia hoi lohe aku la o Senia i ka nakeke mai o kekahi mea iloko o na lau o kekahi opu nahelehele e ku koke mai ana ma kahi aole i mamao loa mai a laua aku.
Nolaila, ua puiwa koke ae la ua nohea nei, a huli koke aku la e nana ma kahi o ka nakeke ana i lohe ai, aia hoi ike aku la oia i na helehelena hoomaku’e o Enora, ke kuewa opio hoi e lilo aku ana i moiwahine aole e loihi loa mai ia manawa aku!
Ua kokolo koke ae la ke puanuanu iloko o ko Senia mau aa-koko, no ka mea o kela mau maka poniponi o Enora, ua lawa ia no ka hookaumaha ana i kona uhane, nolaila lele mai la oia a puliki mai la i kana aloha.
No ka mea, o kana ipo wale no kona palekana mai na hoopilikia mai a pau, a ma ona wale no oia i paulele ai no kona palekana mai kona mau enemi mai.
Ma ia mea nae e ka mea heluhelu, ua nololei no ua Senia nei, no ka mea ua makaukau mau o He@eri e haawi i kona ola i na manawa a pau no ka hoopakele ana ae iaia mai kekahi popilikia mai.
Nolaila, apo ae ia na lima waliwali o ua Senia nei ma ka ai bipi bulu o kana Heneri, me ka hoomaha ana iho o kona poo maluna o kona umauma lahalaha i puila ia me ke aloha wela nona.
I ko Heneri ike ana i keia ano hou o kana ipo, he mea hoi i maa mua ole iaia mai mua mai o ke apo aku iaia a paa, nolaila ua lele ae la kona puuwai me ka hauoli, iaia i nana iho ai i na helehelena maemae o ua Senia nei me na maka pololi, a liuliu kamailio mai la me ka leo i hooi ia aku ka nahenahe i ko ka wa mua.
E kuu aliiwahine ka anela hookahi a kuu makemake, ka mea hoi nona ke ola e holo nei iloko o’u, he nui palena ole kuu aloha ia oe!
O, aole e hiki ia’u ke hoike maopopo aku ia oe ma ka kaua olelo makuahine i ka nui a me ka puni ole o ke @ e hoopiha nei i kuu puuwai a me kuu uhane; koe wale no ka olelo ana ae, nui loa ka weia o kuu umauma – inu ka wai a – aole pio!
Mai ka manawa mua loa mai a ko’u mau maka i inu ai i kou mau helehelena maemae ua aloha au ia oe i ke aloha oiaio i hiki ole ke hoonioni ia e like me kela mauna kiekie e ku mai la.
Ua hiki loa ia’u ke komo kino iloko o kekahi lokoahi nui i pahikuhiku ia kona enaena me ka hauoli no ka hoopakele ana ae ia oe mai kekahi poino mai.
E pa’ipa’i no au i kou mau lala a pau kekahi mahope o kekahi mai ko’u kino aku, ina ia he mea e hoomaloo ia ai kou mau waimaka no ka manawu pau ole mai kou mau maka onaona mai.
Nolaila, e ae mai e ka ipo aloha e lilo oe na’u. E hele kaua i keia po i kahi e lilo ai oe i wahine na’u no ka mea ua lawa ka kaua hoopanee ana.
Aia a lilo kaua i hookahi puuwai a hookahi hoi pana ana iloko o ke aloha, alaila aole auanei e loaa i kekahi mea @ ka honua nei ka mana e hookaawale hou ai ia kaua; no ka mea ua lilo kaua i hookahi wai a ka like ma ke kino a me ka uhane.
E lilo oe na’u o Senia, a na’u wa le no aole na kekahi mea e ae, a o ka make hookahi ka mea nana e kahamaha ko kaua hauoli, aka ina o oe o kaua ke make mua hookahi no ko kaua make pu ana, no ka mea aole he waiwai o ke ao nei ia’u a me kona mau nani ke kaili@a aku oe mai a’u aku.
He koi pupuahulu paha keia a’u, aka aole e hiki ia’u ke pale ae, nolaila e ae mai oe e pono ai, aka ua ike no au aole oe e hoole @ ai ana i ke aloha a kaua.
Aole i pau.
HE MOOLELO
NO KE KEIKIALII
AWAREDA!
a me
KA UI LEILA
o Noremadi.
(Kekauia no Ka Leo.)
MOKUNA XI.
No ka mea, he hahai mau mai nei kana olelo wanana hoopunipuni ia’u ma na wahi a pau a’u e hou ai.
E hai aku ia oe e Karewada me ka hookamani ole aole he oiaio ke la olelo wanana a Karewada e pili ana no ka nohoalii o Noramadi nei no ka mea he kanaka ino me ka hookamani o Kaberana, a o kana mau hana a pau he hoopunipuni wale no!
Ua hoo puiwaia o Karewada i kona lohe ana i keia mau olelo mai ka waha mai o ka moi opio, me ha mea la ua ala hou mai ka uhane o ka moi i make a lapu aku iaia ia manawa.
He oia mau no ke o o keia mau olelo a ka moi opio iloko o kona mau pepeiao, e hoopii mau ana hoi i ka makau a me ka weliweli iloko ona me he mea la e haule iho ana kaupoku o ka halealii maluna @.
He naita koa a makau ole oia a ua mahalo nui ia hoi no kona hoo pono, a oia no hoi kekahi o na alakai akamai loa o ko ka moi Koratina mau puali koa.
Aka nae mawaho ae o na mea a peu, he kanaka manaoio oia me ka paulele ia Odina, e ukali makapo ana hoi mahope o na hana hoopunipuni a Kaberana elike me kekahi poe e ae.
O ko keia Karewada wahi k@@ wale no ia, aka ma na mea e ae, ua kupono na hoomaikai a me na mahalo ana he nui nona.
Aole oia he kanaka i nele me ka opu aloha alii aka aole oia i poina i na halawai ohumuhumu a na makaainana a ua hoomaopopo oia he hopena ho@haeha manao ke halawai mai ana me kona haku opio ke hoao oia e hoopale aku i ka makemake o na lani.
E kuu haku opio, wahi ana i kamailio mai ai me ka hanu kaumaha ana.
Ua haalele mai anei kou noonoo maikai ia oe e kuu haku i p@ka mai ai kela mau olelo mai kou waha mai?
O kela mau olelo wale no au e ka moi opio, ua lawa ia no ka hoomaka’uka’u ana mai ia’u.
Nolaila, he mea pono ia oe ke hamau ka waha ma ke kamailio ana ia mea, no ka mea he mau olelo ia na ka poe hoole akua.
E Karewada maikai, wahi @ Awareda me ke kuoo, maluna ou ka’u mau hoomaikai ana no kau mau olelo ao maikai.
He oiaia, ua kapeke au i keia manawa mawaho e ke po’i o ko’u noonoo maikai, manuii o ka nui o na mea e huki nei ia’u ma o a maanei.
Nolaila, e hele oe a hoike aku i ka lohe i na makaainana, ua make ka naita Lameka – na’u na Awareda i pepehi iaia me kuu manaola na e hoike aku ana oe ia lakou i ka mea oiaio elike me @ i hoike mua aku nei ia oe.
Oia hoi, e hoike aku ana oe ia lakou i ko keia Lameka h@onaukiuki ana ia’u no na manawa he nui, me kona lohe ole mai i ka’u keakea aku iaia, a o ka hope loa oia kona unuhi ana ae i kana pahikaua a makaukau no ka lawe ana mai i ke ola o kona moi.
Ano, e hele oe e Karewada maikai, a hoike aku i ka moolelo oiaio e pili ana i na mea i hanaia iho nei e a’u a pela no hoi ka Lameka maluna o’u.
E hele aku ana au e kuu haku opio aka mamua o ko’u hele ana ua makemake pu ao e ike i kou manaoio maoli e pili ana no. Elevira, wahi a ua Karewada nei, iaia i huli mai ai a nana pono mai la i ka moi opio no kekahi manawa, me ka hoike ana mai i kona mau maka, aia iloko o kona puuwai ke aloha no kona haku opio kahi i hoo@@@@@@ ikaika ai.
Ua ike no oe e kuu haku i ke ano o kou mau makaainana, nolaila e lawe pa aku ana anei au i ka lono o ko Awareda ae ana e hoolilo ia Elevira i moiwahine no Noremadi nei?
E Karewada maikai, pehea oe i ninau mai ai ia u pela? Aole i pau.
Halawai a na Komite Kuwaena o ka Hui Hawaii Liberala.
Ma ka halawai a ka Hui Hawaii Liberala i malamaia ma ke ahiahi Poaha i hala, June 16, @ @ na Ko@nimana malale iho i mau lala no ke Komite Kuwaena.
APANA I.
Hon. R. W. Wilikoki F.H., Keiki
J. W. Kahalewai
G. B. @lama
D. K. Kamakauwila.
APANA II.
Hon. J. W. Bipikane
S. Kaloa
J. Kahahawai
T. Hoomaha
APANA III.
Hon. J. E. Buki
J. K. Prendergast
I. Nauha
J. S. Kekukahiko
APANA IV.
C. B. Maile
S. Kanaauao
J. Holoua
Alex. Smith
APANA V.
Hon. J. Nawahi
W. Kalaehao
J. K. Paele
D. W. Pua
KO MAKOU MAU LUNA LAWE PEPA.
Oiai ua hoopauia kekahi mau luna o KA LEO O KA LAHUI, a ua paku’i hou ia mai he mau luna hou nolaila no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu a i hookoia ai no hoi ka pono a pua ke hoike aku nei makou i ka papa inoa o ko makou mau luna e like me keia malalo iho.
D. Kahaleluhi
S. Kua
J. W. Keanu
Wile Buki
H. Kalei
Ma ke Kauoha.