Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 508, 27 July 1892 — Na Mauao Wehewehe ku i ka Oiaio a me ka Pololei. [ARTICLE]

Na Mauao Wehewehe ku i ka Oiaio a me ka Pololei.

(Hoomauiai E4ta Luaafe©wnalurua maopopo loa ia makoo na poe hoa Hawaii a loao Hale Ahaolelo, he p i\o ole ka ana akn \ k«ia ma-

| nao koi Ikaika ana mai, aaa bot.| j haole, e waiho iio ma %a i>uu-hiii tkau na dala o ka oihana makaLili, 'pau ko Wkou wa naaupo, & eii. | makou iioko o ke au hou oka ma • lumalpma; a lie mea hoohiiahiia i >ka pue i Loommuaoia, a i manaoia, ua leaa mua ia lakou keia imauao|, ke koi :rai ia makou na poe i hoojmaka hou ae ka naauao, * umi a kaonu iho i keia ike a me keia utaf lamalama i loaa ia makou no k» pono o na lawelaw e ana i na hana oko kakou aina v . i K ka l.unahoomalu; ma ke Kah nawai o ka A. O. 1890 m& ka Bili Haawina, ua hookomoia he $4,000 ka uku o ka Mea Hoopii o ka AbaJhoomalu o ilonolulu, aka, e ka Lu|nahoomalu, eia ke ikeneiau mji kuia pepu hoike a ka lioio Kuhmii 1 wa:;:o mai ai; ua ukuia i ua Hoopii la o ka Aha Hoomalu o li«v noiulu, he $200 o ka malama, oia hoi he $4.8(X). uo elua makahiki. Heaha ke kumu o keia hanahaihai kanawai o ka Loio Kuhina a ae oia e kikooia ka uku o kela mea Hoopii, iloko o ka ukuo na makai? Hookahi uo kuiuu, oia noka hoahp puu-nui ia ana o na dala uku o na makai, a nolaiia, un haaleleia ka $4,000, no kona uuku, a ua komo aku na liina iloko o ke ahua nui. p lawe ae ia i ka $4,800 ī Pela no hoi, e ka Lunahoomalu ua ike hou kakou, ua komo aku U he ekoiu mau haole makai kiu auwana mai Honolulu afcu nei, a ohi hapuku i na puu pa $125, $12,5 a me $100, iloko o ka puu dala ftaawina o na Makai o Hawaii. Nokeaha kela h»na ana peia. aole anei no keia hooniauia ana o ka haawi puu -nui ia?-Oiakekunu. Ma keia wa, ua ku mai la o Hon. W. O. Smith a pane i ka Luna o Hiio Hema; —"Aole ahei o oe kekahi i ke kau o ka A. D. 1884 ma ia kau u hoomakaia ai ka okioki ana i na ipo L-a makai, a mahope mai i ke kau o ka A. 1). 1886 i ke Au o Kipikona ua hoopauia ia ia ano hana ?V—Pautf ka Luna o Hilo Hema; Aole unei no ke ino oia mau hana a Kipikona ke kumu i ala mai ai oukou e hookahuli i ke Aupuni ī ka A. I'). 1887 -Aiaiia, ke makeinake hou nei anei oukou e hoi hou aku ia inau liana ino'— • ! M umule !oa ka Luna o K(.»loa I I Ke mant.o nei makou na poe Ha- | wai' ua iawa ko luakou ike no. ia' | iiiai! haiiii ino, a ke nmkemake nei i ■ ■ ! makou. e.haim imua o ka inaiamai laiua. ' I Kka L'inahoomaiu» ua olelo iho | nei kre Lii i>alauwina, a pēla uo me na Lii Mahik > e noho mai la wa, kel» aeao, mai Hawaii mai, he mea pono e hahai kakou i tif, hooponopono ana o na uku. e like iu* ko na Mahiko a lakou ' ()la !:oi fca makou e ake aku oei ehoohaiike. aka,' aole o oukou ae iki oiai e haua e like me ka oukou hana aaa ma oa Hahiko'—'No keaha «eia hooieaoa uiui uo!

Ma na Mahiko. ua hoakal&a la ka uku o ka Laia Nui, a ka&wale kofia nko; pela ko ua luna inalalo iho ona, k»awale no ko lakou uk«» pela no boi ka uku o na kanaka , * paahana. ua kakauia ko lakou mau ukti pakahi maloko o ko lakoli mau palapala aelike, a unL ske ia na uku a pau 1» ma ka maopopo loj>, aoh pohihihi. tiole noJ waiho puu r.Hi m; o keia ka oukou e oielo nuii nēi he hana naauao loa ia, a ke hooia aku nei makou, ua j ia haua ana; a o ka mnkou na poe h< x a Ilawaii e haohao loa iiei heaha la ke kun;u o keia hoo!e ana. mai o oukou e na hoa haole i ka e noi nei e okiokiia ka uku o aa tnakai e like me ko* na Mahiko a oukou ?—[noho mau loa iakou., K ka Lunahoomalu, malia paha e lilo aku aua o ka Luna Hanohano ka Apana o Koloa mai ka Loio Kuhina hou o kakou ? [ I kf»ia wa, ua helei mai la oia i kona maKa nie kona manamanalima ] Pane ae la ka Luna o Hilo Hema; Aole ka oia e lilo ana t Loio Kuniha, no ka mea, ke helei mai la oia i kona maka. Hoomau aku la ka ]<una o Hilo Hema i kana olelo ana mt> ka ikaīka, e hoakaka ana i na poino ke hoōmauia ka ahua puu nui »na o ka uku o na poe makai, a hoike mai la hoi i ka hauoli o oa poe mak&i a pau no kalohe ana, e maheleheleia ana ka l-»knn man uku a kaawale maloko o ka Bila Haawina. Oiai no oia e haioleio ana, ua pane iho !a oia i kona mau hoa Hawaii;—Pehea kakou. e ae anei oukou e okiokiia ka uku o na makai? Hooho lokah: na hoa Hawaii; Oia ko makou msfkemake !—Okioki a hiki ilalo!— Hoomav. aku la 110 ka Luna.o Hilo Hema i ka olelo:—E ka Luna hoomalu; e ninau aku ana au i kou hanohano, a e oluolu oe e pane mai, Pehea. he pono anei o ka I makai maluna ae oke Kapena maikai?—(Pane ka Lunahoomalu) Aole:— ! Pehea, he n.ea pano. -palia o ka | Mainm.imoku uialuna iho o ke Ka- ! pena moku?—(Pane ka Lunahoo- ! maiu) Aole;—He i>ono paha o kaI hi koa nialuna mni o ka Lut*nela? | Aoie!—-Aka. t ka Lunahoomalu; : pela kft makou e nana nei ma keia ; popa hoik(' a ka Loio Kuhina i , svuiho mni ,ai: (Ilopu ka Lmi: a . o I.llilo Hema'i k.i Hoiko) heluheiu ae la oia, — 1 Uku o ke kapena makai «> Hilolienj.'H. P»rown #UO. L'ku o ka ma- , kai haole J. H. Majby 41(K> no ka malama-k'upannha, ke iko nei | kakou, o ka uiakai hou \ n akahi ino a noho mai i ka oihana makai, ! $ICO koua uku, a o ko ke kanaka Hawax> Kapeua kona kulana no na makahiki loihi io kona noho aci4 ke kooa uku. tx3alah>iboo kana kauwa makai! tfnf wa io* keia «au bana. a W «4a a makou h*/> brjr> loa rM»i ai to;

He nut oa ēie» u i ai Lnnahoomalu ee Wo aku m i*> k©* ia hadwina qku o na makai aka oiai ua pau ae la kfi hora 4fa he nui na manao i lioe o aa hoa e makemake ana e knmailio; e noi aku ana au e hoopau i ke komile o ka Hale, kokua ia; :i hoopau ia ke komite. \'