Ke Au Okoa, Volume VII, Number 11, 29 June 1871 — He mau wahi kamaaina no ka ua Tuahine, ua nalowale. [ARTICLE]

He mau wahi kamaaina no ka ua Tuahine, ua nalowale.

E KE AU OKOA E; - Aloha oe: He wahi makakna ka'u e hooili aku malu na o kou kahua palahalaha, ke oluolu ia e kou kapena a me kou Luna Hooponopono, a nau ia e lawe hele aku ma na kapa kai o keia mau mokupuni, i ike mai ai o'u mau hoa heluhelu nupepa, oia hoi kela mau hua e kau ae la maluna, "He mau wahi kamaaina no ka ua Tuahine ua nalowale," a he umi a oi ae nei na makahiki o ka ike ole ia ana. A ke haohao mai ne paha o'u mau makamaka no keia mau kamaaina i nalowale, a ke kuhi mai nei paha oukou e na wahi hapauea elemakule o makou, aole lakou, eia no lakou, a ua hala aku no hoi kekahi poe i kahi mau o ka honua, me ko makou ike no nae i ko lakou hele ana, a o keia mau kamaaina a'u e hoike aku nei, aole i ike ia ko lakou hele ana. A oia hoi keia, o na wahi manu kamaaina o ko makou uka nei, o ka Iwi o ka O-u, o ka Akakane, o ka Amakihihi, o ka Oolomao, o ka Elepaio, o lakou na wahi manu kamaaina o keia uka i pau i ka nalowale.

A ke ninau mai nei paha kekahi o oukou, heaha la ke kumu o ka nalowale ana? Ke hai aku nei au, o ka laha ana mai o na manu ino o na aina e mai, ma ko lakou mau kula, na kuahiwi, na kualono, na Oawaawa, na pali, na ululaau, na aualaloi, na kapakai, na kahawai, oia ke kumu i nalowale ai keia mau kamaaina no ka laha ana mai o na manu ino i o kakou nei, a ke hoopoino nei lakou i na mea kanu, a me na mea ai o ka nahelehele, o ka raiki keia a kekahi e kanu aku ai, na ai ia mai e keia mau manu ino, a o ka maia keia o ka nahele ua pau i ka ai ia e keia mau manu. A heaha la ka waiwai o kakou i keia mau manu ino e hoolaha ia nei, ma Hawaii nei, me ka hookapu ana ia lakou, aole e hoomake? A ke i ae nei au aole o kakou waiwai i keia mau manu ino e hoopoino nei i ko kakou mau manu kamaaina, a me na mea kanu a me na mea ai o ka nahele, no ka mea, i ka wa mamua i laha ole mai ai keia mau manu ina e manao mai na kamaaina o keia wahi e pii i ke kuahiwi i ke oki aho, i kahi opae, kahi oopu, aole lakou e paa pu me ka ai, ao ka mea, manao no lakou eia no ka ai ma ke kuahiwi, oia na maia, na hua hawane, a me ka uhi, he pala ku ka maia iluna a helelei ilalo, aole mea nana e hoopoino, aka, i keia wa aole pala o ka maia iluna, pau i keia mu ai maia o ka nahele, aole no hoi he oo o ka maia, e pii aku ana, o ka oka-i wale no ke kau mai ana, ua pau i keia mau manu, a o na wahi manu kamaaina keia ua pau loa i ka nalowale. Eia la ihea? Ua pau nui paha i ka hoi i Hawaii i ka mokupuni? A ke olelo nei au me ka hookamani ole, no ka emi ana o keia lahui, no ka hiki ana mai o na haole ino ma Hawaii nei, na lakou i hoolaha mai na mai ino, o ka pala, o ke kaokao. O ka hepera a me na mai pake, o ke kumu no ia i emi ai ko kakou lahui, no ka hiki ana mai no o na haole ino, ina e like me ka poe nana i lawe mai ka malamalama pela like ka poe e ae a pau i hiki mai i Hawaii nei, ka lwe mai i na mea maikai, ina aole e emi ana keia lahui, e like me ka hiki ana o na manu ino ma Hawaii nei, a hoopoino i na manu kamaaina o kakou nei, a me na mea kanu, pela no ka emi ana o ko kakou lahui. ma ka hiki ana mai o na haole ino, nana i hoolaha mai ka mai pala, ke kaokao a me na mai ano like. A nolaila, ke aloha ae nei au i na wahi manu kamaaina o kuu aina hanau, no ka pau loa i ka nalowale, ke hoohuoi mai nei na wahi kama o keia wa me ka ninau mai, pehea ke ano oia mau manu? he mau manu liilii loa, he leo maikai ko lakou, a me ko lakou hulu, a he mea nanea no hoi ia na ko makou wa kamalii, ina e hiki iho i na wa makani nui o onei la; ulua mai na manu o ke kuahiwi a pau, a ma ke alo ae nei no o ka puka a hale, a he mea lealea ia na makou i ka nenee mai i ka lau o ka ilima i ko makou wa kamalii a he mau hoa pa-a-paani no hoi ao no la pokeo wale. Aia mamua o ka manawa i hiki ole mai ai o keia mau manu, he nui loa ka iwi, ka Amakihi, ka Akakane, ka O'u, ka Oolokela, a me ka Elepaio, maanei ae no o makou la, iluna ae nei no o na opu aliipoe la, a me na opu hau, na wahi kumu noni, a mauka aku hoi. ke aiwaiwa o ka nui o na manu, iluna o ka pua o ka lehua o ka ohia ai, a iluna no hoi o ka Ahihi, a me Kalehuakumakua, a he nanea no ia no ia uka, a i keia wa, ua pau loa lakou i ka nalowale, no ka huhu ia paha e keia mau manu ino. A eia kekahi, ina he mea hiki i ke kau Ahaolelo hou e hiki mai ana ke hooponopono hou ia ke kanawai o na manu o na aina e mai, no ka mea, he mau manu hoopoino kekahi i lawe ia mai, mai na aina e mai. A oia ae la kahi kanaenae ia oe e Ke Au Okoa. Me ke aloha i kou mea nana e hookele nei, a me na keiki hoi o ka Papa Pai Aupuni. Ke hoi nei ko uka keiki ke halii mai la ka ua tuahine o ku aina. T. N. PENUKAHI. Manoa, Jun 24, 1871.