Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 16, 9 August 1944 — HULUHA NA KEPANI [ARTICLE]

HULUHA NA KEPANI

Ua hooniau aku la no k«x\ | A»velika , aiue F;\ke i kn hnluu iiw i ke koeua y k;\ mahelo! 1S o tm KopiUii ma kalii e kokokeī aua i miihope iho o ka] lickmH kAua hahana ana no elua] iuaiūna «ie ka hapa o ka hoopuiu ] &11& a loaa ka hinakila ux\luna o| ka vn\emi o kuo ikaika mai •in.\ | ma ko kahua n>a kv\ akau akn| o Burma, o hke mo ia ; >.oike | ia maila mai Ch\m£kin& n>;\\ ; Tte kakaikahi k^i ae i tu\ iH\}\ivkx\\ t\ Renoh\t& StA\\vlk a o ka hrti\\v.ui o na k\v\ hoi' ekolu t «.usanl v? ko kahua o \a j

enemī kai Inkuia ia ma ke kaua laua a he lima. . He lehulehu o na mahele koa Kepani i. hoopuehu ia i koe iho kai kaiehu la aku mai Burma akau aku, ela nae hoi o a-a pualikoa Pake e nee ana no ke Ko-moh-ana kai nee aku a ma kahi o ka 20 mile e kokoke -ana i Mitkyina no ka hui ana aku me na puaiikaua Amelika ame Pake malaila. ■ ■; Ua hahau iho la nohoi na makulele Amelika malpna o na Ke- | pani e auhee ana ma ka lakou hahau hope ana. Oiai no nae hoi ua hoomaka mua no na Kepani i. ka hoonee ana i ko lakou mau pualikoa i hope, o ko lakou mauj puali nae o hope kai huli kaua mai i na aoao huiia me ka ikaika loa ma Re -alahele e hoea aku ai i Burma. HOEA MAILA NA POE liUEWA I AJVIELIJtA

Aia ma kahi o ka hookhai tausani poe kuewa o Europa—o na poe Polani, Ikalia, Palani, Kelemani' ame Sepania—i hoea maila i Nu loka me ka palekana mahope iho o na mahina ame na makahiki o ka. noho ana ma na •aupuni i noho, ia a i hoemalu ia e na Kelemaiua, e like me na lono i hoike ia maila mai Nu loka mai. ■

| Ua kau mai lakou maluna oka I moku mai Ikalia mai, o ka mua j hoi o na moku i halihali mai ina | poe Europa mai na aupuni mai i I noho ia e na Kelemania. _ Ua kau |pu mai lakou me na koa Amelika i eha/feiai ko kahua kaua m-ai o Ikalia. E malama ia ana lakou ma na kahua hoonialu o ka wa kaua i lakou manawa e noho ai ma Amelika a e ikokua ia aku ana nohoi no ka huli hoi ana aku no ko lakou mau home i ka wa kupono ma aku. Aia. pu mau Kelemania iwaena poe i hoea maila, Amelika i ike he poe Kelemania lakou a hookau aku i |ka hoopai o ka make maluna o ilakou, aka, ua hookipa mai ia lakou me ka inaikai.

aiake ma kk kahua kaua

Ua hoike ia maiia ka loao i Hawaii nei no ka make ana mai nei koa Amelika o na h-anauna Kepani ma ke kahua kaua ma Ikalia, a i hiki aku ftia kahi o ka umikumamaha ko lāk<m n-ui.

Mamua nae hoi o ka hoolaha ia ae o ko lakou mau inoa, ua hoike mua ia maila ka lohe i na ipilikoko ma Hawaii n^i.

O keia no paha ka lula iloko t o kaioihana kaua, aole he kukala l mua ia ae i ke akea, aka, e hoike mua ia ka lohe i na olwuia o na i koa i make ma ke kahua kaua. t Ma'na mea nae .hoi i hoike ia i wiai, -ua lilo kei'a mau koa AmeUlsa o na hanauna Kepani, i mea nana e h-ookaulana aku ia Hawaii nei, a ho ka mea, ua hoike aku kefa poe koa i ko lakou aiio wiwoole ma ke kahua kaua, e paio ana i na Kelemanik, a pela nohoi me ka hopupio i ua koa enemi. HOOPH I V I KJE.\ELALA Vn waiho aku la o Peresi«leua Rusavela i ka inoa o Lakanela | Kehelala Joscph W. Stilwell iloko ka Ahaololo Lahui no ka hoopii ia ae no ke kulana.Kenelala | P kekahi o na kaiiaka ka-

kaikahi i hoopii ia ae la ma kela kulana, a he k-akaikahi loa nohoi na poe a paa nei i kela kulaiia, eia nae hoi ho nui nn kulana. Ke-nelal-a ia kakou, ma "k a kakou L olelo, aka, he mii na mahele like 010 iloko o kc kulana .kenelala. O ke kumu no ,paha o keia hoopii ia ana mail-a. kanaka, mamuli no ia o kona alakai ana i na pualikaua Amelika ma na kahua kaua o Kina e paio nei i na Kepani. Ua holopono nohoi kana hoonee kau-a ana aku maluna o ka enemi. AUIĪEE &A KEPANI MA VOGELKOP ' TTa loaa mai he lono - mai ke Keena poo mai o Kenelala AīaeArthur mai e hoike ana eia na Kepani ke auhee nei ma ke Pualiaina o Vogelkop. I ka wa a na Amelika i pae ai ma SansapoF, ua hyla e aku he 30,000 maxi koa enemi. Ua hoao na Kepani e kaawale mai Nu Kini komohana aku, eia nae hoi, eia ka pualikea Kepani 2 ke nee aku nei no kahi o ko lakpu hopena. Aia ma kahi o ka 15,000 Kepani ma Manokwaii. a o kekahi nva Nabire> ke hoao mai nei me ka ikaika loa e oki i alahele e pakele aī no ke komohana ame ka heraa. Ua hoomaopopo ia aku nohoi he nui no na Kepani i make, mamuli o ka inoino o ka lakou wahi e nee aku ai me uhai pu ana aku nohoi a na paulikoa o na aoao huiia. Ia mana,wa hookahi nohoi, ua lele mail-a na mokulele hoopa-hu mai ka Pakipika-komohanahemg. mai a hahau i na kahua Kepani ma Yap, Woleai, Sorol ame Uilithin.

AXO ULOLOin KA NEE ANA

E hoike ana kekahi lono no ke ano ulolohi o ka nee ana aku a na , pualikaua Amelika ma na puu j.ma Guam. Ke hoomau ia ala nae |hoi na hana lioopa-hu a na mokulele ma Tinian ame Saipan. O na koa Kepani i kakaawale -ai ma Saipan ke hemo mai nei mai na lua a, lakou e pee nei a haawipio maila, a i hiki aku ma kahi o ke 50 o ka la.

O na huahelu hope loa i hoomaopopo ia mai ka hoomaka ia ana o ke kaua ma Marianas, ua hiki aku ma kahi aku maluna aku 0 ke 35,000 mau koa Kepanī i inake maiuna o na mokupuni ekoiu i komo ia aku. Aia ma kahi o ka 22,000 mau kino make i kanu ia ma Saipan. a he 5,000 ma Ti- > nian « makahi o ka 8,000 ma Guam. Ma keia huahelu ua hiki ke hoomaopopo iā aku ma ke kaua o na Marianas e hiki aku ana ka make ma ka aoao o ka enemi i ke 50,000, a he mau tausani o na poe kiwila ihoihoi ia mana kahua hoomalu. HOOPAlli; XA KELEMANL\ IA ODESSA hc mea 1& e hoike ana no makau an«- o na Kekmaiiia i ka onou mai a na nuUwle kaua, Rukini a komo mai iloko o Runmnia ame ka hoakoakoa m a | na. puahkAua Kukini i n& lako j kaua no ka lu>onee ana aku ana i 1 kekaiū kaua ikaika ma ia hulū . |ua Uoopa-hu &e ,la na Kelemania ji ke »iwa kumoku o Odessa, e Uke j.aie ua loiw i hoike ia ma i e na iKeleiuaiiia.