Ahailono o ka Lahui, Volume I, Number 1, 9 January 1890 — Page 1

Page PDF (867.39 KB)

 

THE NATIONAL HERALD
Ka Ahailono a ka Lahui

 

Vol. I. Honolulu, January 9, 1890. No. 1.

 

THE NATIONAL HERALD.

 

Is printed and Published for the Proprietors every afternoon (Sundays, excepted), by the
Elele Publishing Co.

 

Office No. 63 King St., Honolulu, H.I.

 

SUBSCRIPTIONS TO
The National Herald: 25cts. A month.
All advertisements must be handed in by 12 M if inserted the same day.

 

By order of the proprietors of
THE NATIONAL HERALD.

 

LOCAL NOTES.

 

            Oahu Lodge No 1K. of P. meets this evening at 7:00 o’clock.

 

            The U.S.S. @@@ is at lahaina, Maui, and Hamakua, Hawaii.

 

            The mass meeting last evening was the most orderly ever held in Honolulu.

 

            The adjourned monthly meeting of Engine Company No. 2 will be held at 7:30 o’clock this evening.

 

            The steamer Iwalani leaves tomorrow morning at 10 o’clock for Lahaina, Maui, and Hamakua, Hawaii.

 

            The accoustic properties of the Honolulu Rifles Armory are bad. It is no place for public speaking.

 

            Bumps was at the mass meeting last evening but Jinks could not be there as it was prayer meeting night.

 

            Captain Walker has bought the Swedish bark Ida for $2,400. He will break her up and go into the firewood business.

 

            A large number of Portugese attended the mass meeting, and took quite an interest in the proceedings.

           

            The Boston Ideal Company will arrive on the Australia to-morrow and give a series of performances at the opera house.

 

            This week is observed in Honolulu as one of prayer by a religious body. Don’t forget the candidates on the National Reform ticket, brethern!

 

            What do you think of the National Reform Party’s candidates asked a gentleman of a friend last evening? I think a better selection could not have been made, replied the friend.

 

            Normal classes will be opened at the Fort street school to-morrow afternoon at half past 2 o’clock, for the benefit of teachers who desire to attend, and for applicants for teachers places in the public schools.

 

            We very much regret @@@@@@@@@@@ the death of the youngest daughter of Mr. W.H. Cummings, which took place yesterday aternoon. The little child was ten months and fifteen days old. This is the second time within a week that death has visited   Mr . Cummings house. Much heartfelt sympathy is expressed for him.

 

            The Japanese steamship Yamashiro Maru, Capt. C. Young arrived off port Wednesday evening from Yokohama with 1066 Japanese immigrants including 200 women, and 3 steerage passengers. She came into the harbor this morning to land her passengers. The vessel returns to Yokohama next Monday at noon.

 

            Business in the Police Court this morning was not very heavy. There were a couple of drunks who were fined $6, Kui got one hour at hard labor and a fine of $50 for violating the opium laws, while Kahaku was sent to durance bile for three months for stealing a dollar hat.

 

KA AHAILONO A KA LAHUI

 

Pai ia a Hoolaha ia no na Ona ma na ahiahi a pau (koe na Sabati) e ka

 

HUI PAI ELELE

Helu 63 Alanui Moi, Honolulu, H.I.

 

---NA UKU PEPA---

 

KA AHAILONO A KA LAHUI, 25 keneta o ka mahina.

 

E hookomo mai i na Hoolaha mamua ae o ka hora 12 awakea ina e hoopuka ia ma ia ahiahi.

 

Me ke kauoha a na Ona o

KA AHAILONO A KA LAHUI.

 

Kela a me Keia.

 

            “Hele huhu ke ahi a me ka momoku” o ka Poai Aoao Lahui.

           

Hora 7:30 o keia ahiahi halawai ka Hui Oahu Lodge. Helu 1 K o P ma ko lakou wahi mau.

           

Apopo hora 10 o ke kakahiaka e mau aku ai ka mokuahi Iwalani no Lahaina, Maui, a me Hamakua, Hawaii.

 

Makena wale ua poe Potugala i hele ae ma ka halawai makaainana o ke ahiahi @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ko lakou ohohia.

 

Mamuli o ka huiki loa o ke @@@@@@@@@@@@ ma kela paka laua ana, nolaila, ua nui na manao i hookaulua ia a loaa ka wa pono.

 

O na hihia ohumu kipi a me hoohaunaele o ke kaua kuloko a ke keikialii Wilikoki ua hoopahee ia i ka welowelo a noho hou i ke kau ae nei o April fool.

 

E hoea mai ana i ka la apopo maluna mai o ka makuahi Auseteralia he Hui Hoomakeaka mai Bosetona mai, a e hoopaahana ana lakou maloko o ka Hale Mele Hou.

 

E malamaia ana keia hebedoma i hebedoma haipule, e kekahi o ko kakou mau hoomana ae nei. A e na hoahanau, mai poina hoi oukou i na noho o ka paa balota Lahui Hoomaemae Aupuni.

 

Heaha kou manao no na moho balota a ka Aoao lahui Hoomaemae Aupuni, i ninau ae ai kekahi mea i kona hoa ma ke ahiahi nei. Ua pane mai la kona hoa. Aole poe kupono e ae e like me lakou nei. Pololei!

 

E malamaia ana ma ka auina la o ka la apopo, ma ka hapalua o ka hora 2, maloko o ka Halekula Beritania o Alanui Papu, he kula kumu, no ka pomaikai o na kumuao e hele ae ana, a me ka poe a pau e noi ana e loaa na pono noho kumuao ana.

 

Ua hoea mai ma ka uuku ae nei o ke awa ka mokuahi Iapana Yamashiro Maru ma ke ahiahi o nehinei, mai Iokohama mai, me na Iapana he 1066 me 200 wahine. Ma kakahiaka nei, komo loa mai la oia iloko nei o ke awa. I ke awakea @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ kuahi la no Iokohama.

 

Aohe no he nui o na hana ma ka Aha Hoomalu i keia kakahiaka. He mau wahi ona, a ua pe no hoi he $6 pakahi. He wahi keiki no ka aina pua o Kui ka inoa, ua hoopai ia oia he hookahi hora hoopaahao, me na dala he 50 no ka uhai ana i na kanawai opiuma. A o Kahaku no kona aihue ana ia papale, he hookahi no dala ka waiwai, ua hoomoe puu ia aku la oia i 3 mahina ma ka hana oolea.

 

Aohe maikai o na ea pale hoolele leo o loko o ka hale paikau o Manamana. Aole no ia he wahi kupono no na haiolelo akea.

 

O ka halawai makaainana o ka po nei, o ia ka halawai maluhia launa ole i malama ia ma Honolulu nei.

 

Ua lilo ae nei ka moku kiapa Kuedana Ida ia Kapena Walker no na poliae he $2,400. Eia nae e hoolilo ia aku ana kona oiwi i wahie.

 

Eia mai ka “Ahailono a ka Lahui.” He waipahe lanua ole kahi auhau, o ka hapaha o ka lana la, o ia ko ia nei o ka moon. Hewa ia la!

 

Ua hoea ae o “Palu lau-i” i ka halawai makaainana o ke ahiahi nei, a o “Makilo” hoi, aole i hoea ae, ua pilikia ka i ka aha pule po ana. Aloha wale!

 

Apopo halulu mai ka mokuahi Auseteralia mai Kapalakiko mai me na nu hou o 20 la. E loaa mai ana i ko kakou Hale Leta he eke leta “nui puipui a ka lawaia.”

 

Heaha ia au, e kuu hoa, e pahee mai nei i ka welowelo: Kahaha! Pahee hoi au i ka welowelo i kuu ike ana iho nei i ka paa Alii a me na Lunamakaainana a ka Poai Aoao Lahui. Nui ka hauoli! Ola ia kini ke a mai la ke ahi!

 

Ma ke kakahiaka Poaono i hala, ua kii mai la na anela o ka make a lawe aku la i ka hanu hope loa o Heremano Kaluna, ma Kawa, mamuli o ka hoomailo ana a ka mai, maluna o kona kino opiopio no kekahi mau mahina loihi, a ua haalelel mai oia i na kupana, na makua, na kaikuaana, na kaikuahine a me ka ohana no a pau e noho ua ku hora. Aloha wal ona!

 

Me ka @@@ hewahewa luuluu no makou e hoike aku nei i ka make ana o ke kaikamahine muli loa a Mr. M. H. Kamaki, ma ka auina la o nehinei. @@@@@@@@@@@@ 15 la. O ka lua iho la keia e ka mana i hoea hou aku ai ka Anela o ka make ma ka hale o Mr. Kamaki. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ mau makua a me ka ohana a pau. Aka, e hoolana i ka manao,

“Nana no i haawi mai

A nana no i lawe aku.”

 

KE KAHUA PAAHANA A NA MAHIKO.

(Mai ka “Elele” mai o kela Pule aku nei)

 

No na makahiki he nui na kaena ku ae na mahiko o lakou ke ola a me ke koo o ka aina. No na makahki he nui no hoi, ua milikaa lima ia na mahiko a me ko lakou mau pono e na mikanele na poe no lakou na kuleana mahuahua iloko o na mahiko i na manawa a pau. No na makahiki no hoi he manuunu wale i hoohana ia ai ka ikaika hui o keia mau aoao elua e mukiikii paa loa i ka pono kuokoa o ke kupa o Hawaii me ke kaulahao kaiai aupui a me ke dala. I ko ai keia mea, ua hoohana ia na hana pili aupuni maloko o nei o ka aina, a ua hana ia hoi na kuikahi kuwaho, me ka hoomoamoa ia ana e na olelo apuhi i laha ma na aina e. Ua hoohana ia keia mau hana me ka manao ino o kekahi mea piele dala aihue, a i kakoo ia hoi e na ohana pilali hinuhinu no lakou ka uku maopopo “mao ae, mao ae,” a “maopopo ae.” Penei iho la i apuhi ai na mahiko, mamuli hoi o ke kokua ana o ka lakou mau mea paahana, i ko na aina e—a o ka oi loa aku nae paha oia ko Amerika poe no na mea e pili ana i na pono o ua kanaka Amerika ma Hawaii nei.

 

Mamuli ae la o keia ano hana apuhi i ko na aina e, a me na pakalikali maunu ana maloko nei o ka aina, ua manao na mahiko, a ke manao nei no lakou i nei wa e lilo ia lakou ka lanakila o ke koho balota no ko lakou mau pomaikai iho. O na hana apuhi a epa hoi a na mahiko ma ka hoolala koho balota ana, e ulaa ia ana na ilo o ia mau hana ma Hawaii nei, a “maloo hoi na iwi o Hua i ka la,” mamua o ka hoea ana mai o ka la koho balota. Eia nae he mea pono ke ulaa mua ia ae a “ilo” a ka lakou wahi kahua hana kalai aupuni, mamuli o ke kokua pu ana mai o na haole i apuhi ia, a pela auanei e hiki ai ia kakou ke manaolana, e lanakila ana kakou maluna o lakou ma ke aupuni o Hawaii nei. Nolaila, ke hoike aku nei makou me ka wiwo ole a me ka hopo ole no hoi, no ka pomaikai o na kanaka Amerika ma Amerika a ma Hawaii nei, i keia kumu hoike maopopo a oiaio hoi: Mamuli o na olelo hoike i hoohiki ia, ma ke ano pili aupuni, e paa nei hoi maloo o ke Keena Kalaiaina, ma ka la 1 o Iulai 1889, eia maloko o na Hui Mahiko Hawaii a pau o loko nei o ka aina he mau mahele a he mau kuleana mahiko i pau pono na dala i ka uku ia, a ua hiki ka huina i ka $13,585,000. Noloko oe hoi o keia huina he $3,113,150 wale no, i kuleana ia e na kanaka Amerika.

 

KA MOOLELO O
Daiolena.

 

            Oiai kela mau mea i hala aku ai, ua hoomaka aku la ka luahine kilokilo e a‘oa‘o i na mea a pau; a o ka mea kapu loa nae a ke kilokilo i papa aku ai iaia, aole e akaaka, aole e punihei wale i na kanailio e kamailio ia loa ai iaia, no ka mea, ina oe e kamailio wale aku ana, alaila, o ko lilo no ia ka ulaia.

            Me keia mau ole o ao a ua luahine ala ua hoomaka aku la laua nei e kau maluna o ka ilio no ka luahine @@@@ aku la oia iloko no hookahi minute paha a oili hou mai la oia iwaho a ike aku la oia ia Ale Miano e paa ana ua luahine ala he uwepa ma kona lima akau, a ma kekahi lima ona he papale ooma a me elua lipine, he hookahi lipine ulaula a he hookahi lipine keokeo, a maloko o kona poli he upa oi loa, a he hana nui ka ua mau mea ala a ua luahine ala i manao ai, a mamua aku o keia wa kaua e ike ai e ka mea heluhelu i ka oiaio, he hana nui pohihihi lua ole ka keia luahine me kana mau mea mana a pau.

            Oiai ka luahine kilokilo e ku ana ma ka aoao o Ale Miano, ua ninau iho la o Ale Miano iaia penei:

            Auhea ka hoi kou lio?

            He wahi io no ko‘u, mai makau oe no‘u, no ka mea ua makaukau no ko‘u lio i na manawa a pau.

            I ku hoi ka makaukau i ka ike maoli hoi i ka lio, pehea auanei kou makaukau i ka lio, i kahi e no oe a i kahi e no ka lio oia anei ka makaukau i ka lio? Wahi a Ale Miano.

            Pane aku la ka luahine, e kau paha oe i kou lio na‘u no hoi au e hele aku.

            Aole au e ae aku i kau mau olelo, no ka mea ua makemake no au e oe me a‘u ke hele i ka wa hookahi.

            Ia wa ninau aku la ua luahine kilokilo ala ia Ale Miano, ua makaukau anei oe no ko kaua hele ana?

            Ae wahi a Ale Miano i pane aku ai, o ka wa koke no ia o ua luahine ala i paa ae ai i kona papale ooma iluna a hoolei ae la i ka lewa me ka hili pu ana aku i kana uwepa me ka pane pu ana aku penei: