Ahailono o ka Lahui, Volume I, Number 11, 22 January 1890 — KUKALA I NA LUNAHANA [ARTICLE]

KUKALA I NA LUNAHANA

Ncr ke alakai ana i na moho a ka lahui i hoaiai ia a i kdkua la ike kau koho e hiki mai o ka mokupnni n Oahu, KoHawaii Paeama, e na Hui Mekanika me ka Hui Kalaiaina.

1 K.i makou maii rnoln> ua makemake ia e hooiiaua n o kokuii ikaiUa. i na lu«na a pnu »; i-omaikai ai na Limahan», a c kuu i na mea c poiuo ai ko lakv»a mau kukana ko 1: kon mau pon me ka polna oie nw hc man kuit*ana ko na kanaka a pau e pono e nana ia ac c kokua ia, a o na kanaw&i e kukulu ia ana o hana ia no ka hapnnui o ka lehulehu, a mahnui lmi o ki-kahua pono kaulike no «a laiiui ;i jniii i hooinalamalamu i;i a«» noho ana iwaik i o kakou, ine La hoopaa ana ia lakou maia- ! > ' j::i aiak "7ir.il:e n ni:i'n»o *»mi o keia a nu' kom. K lioohiki paaana ka inakou mau moho e jiaa a c liunmau i i.i- k'i-)ko;i s»-ko Ilawaii uei.i'aeaina a ko'- v\ ' ■!■• ro:a ik< ! :j ! ii kuikahi o kelu a me kt,-in an<>. ame ka ana paiia ina kiimuhana e i><><>l*iii a e l»\w palia i k»- k-iu w.iiii liiii u ko kakou lu-i aina u na aupuni e: ak?i. mc ka manao e loaa a.i;i ia kakui; nu h>joui.i"»k..; «.• h«tomau i.i no kr ka okoa o H;r.vaii nei. a aoh- n<> lakou eae ana e hoolo'ir i k.-kiilii noi ni:.i »■ me ia auj»uui i.'i'. ■ : iki.a a i kukiilu i.< ! i na kuikaiii aloha me ■ K ( 'i.i .i':;m ■ īi, ua at* Uini l:i">< •;; ln- .in<-a p<uio lioomau ia kv knikahi i'ain-.iiik'- m:; Anu iika Huipuia, inaīalo o keia hoopaa nar, i ka wa e hoopau ia ai, a i ole e hooloii ana o Aniei iku i iī:> dulc, 1k- mana no ko ke. aupuni IlaMaii < hana i inau kanawai e pili aiu> i na hooioli. .Me ka manao ana a >lr l.e mea kupoi;o «.• lawei .ki-.'kumukanawai r ku n< i i keia- la, ua ike maKou iiiainuli o ka haua aw iwi ia ana o kc- kuiuuka'i ;'" >i, aohe no 1 pono ioa a he hiea ki.ponoe i.< <) t ioo akah< K' iu;ikon i na hemahema i!ok'- o na kukai in;in;io ;»iia a makou, me ka nana ok ana aku i ka ]>oe nuiwalio. <) keia l,<.uloli i kv kiunukanuwai a i hana ia ai h<»i ine'ka mauao maikai, me ka poina <»Ve ina iuea pili n«>ho ana kal:;i aui»uni a nie ua nu ;i a pau <• iiooholo mi.a ai i keia aupuui u .ino k?» malama [<ono a;:a i ka ii|ahiliia o ka h.'hulfhu, ua iu*a»Kio makon <» k.\ ui< ;i hookah.i Uo keia e hoo])au i na m;inao knee o keia 1;>. 1 K koku:i a:ia no ka m:<k<.u jtiau n.o'iO i ke- ka4ia« ;u .■ prli uua i n;i ki;.la v ,>lJn haneri v <* keakea iK'i hoi i-< <)< '• k» llawaii 'na k< koho ana i na ahi i niea e ae ia ai ke koho an i i na kannka nia ia kulana ame na Mekanika. !!<■ mea'pono [>aha e hoov.: le ia na 1 uU;i:»mr;ī.n a mo nu atljpi ka wa ii laiu-u e koho ai, he ni. a keia i ike oie ia ma na iiina e. "> l';i man;ii' rnak<»n hē in<*a kii[>ono .<• hoopiha i kekaiii <> na oihana au]<ui.i mn ke. koht» ana, a e waiho ia aku ana imua » ka ahaolelo 110 ':a lakon iK-oi'.oo ana. Kr niannohma in i mNkou <> nu h )x>koliu aua a pau i !veia niua aku e maikai loa ana, a |i<- mea kupono paha <• Jia>.-<i ia i kanawai hoouuui liku i ka [><>e i noho a <:!•makule ilokp -o ka oiliaiw. l'a'lokahi irakon ma ka hoolilo iina i na dala »> k<.: aupuni ni< > ke akalu-le loa, a* i meu e hana ai pela e hoo|>au i na t)iliann kup »no <>Il a h"«»nui liio fli. k-1 p )inaik;.i O na J.ur.a!.vl> , a lUe ka hoemi iHia > na :iku ki kie, a e hoopii i j;a uku <> ka p'ie r loaa lina ' i loaou kahi uku haal;.ia loa. V () ka ikaika oka aina uu nookaliua ia maluna »< na iu;!' 'naaiua lii'u : aohe inaluua 0 nu aiua nui, n nia!:- '. eia e kokua lokalii ana iu;«kon i ke ka>;awai <• i .ou.e a nie kek;ik;.lu unu i uiau mea i loaa ai i,n ;iii:a i na kaiiaka a ]»au. .< ► r.a mea a ]»au V pili ana i ka Loopae l'.mai.i.ua, j< na ku |»oe inahit• e hoiili!..» iii-i ika hikoiinuoi (iai.\ tiO ua ll> ili .1 ]>olU» i ke ;«U]>Uni«' IU-o.l*><> l liu a e h<»ohtU |xsin:tka ai i n« ninn e w aiho waie mai n< i, u i me;i |i.>i e hoo[>uipui ai i na loaa j u;oini. ! K hooliana aku ;ina ka makou u ; au inoho i n:\ f:»:oiao n |<:i <> ua U.ii Mekanikaa uie Kalahiinauo f. l..'nk< a ana ike k<>in > ana mai <> na liiuahana o ;\-ia, a <i k;i poe e n<»«»\veliw< li iK*i i ka Hiua a <■ hoo- ,■ i,.-i ' na kauai.:' a in<* ! ' u »vi. :<ku i ua jmek;iuika*liaoh - . l"a m.;nao waie na haoie maiiiko .»iki m iakou ke ho-iuuiu i k"Jakou liana ke i]r h<f>''.u i." ni'k! na l' !, •. !.e< iai > no i>:i!ifi k« in, U■< i u, k<* in-mao "-i ks» mukon m.u; ni'.'iu» : l;a v. a » p;»n ni ka man:vwa kepr. e »u Hioi ia lakou mau.uli o ku iilo o ua mea nia.ūko ke i»l- lakou e;u e kv pa hou. N<. !:n!a i !nr.ia ii i man kanawai e kaupak ;.i īa lakou ine ka ikaikn loa, a }»ai ana makoU ine k:v w iwo <ile, malalo o keia mau kumu; (A) —-uul » ae •;« kekahi o ua luua nupuui, aSi oie, o kekalii o ua mea koho mea iiaua, e i . ua ī'ake rua ua Uaua aupunl.

9 Mamall ©k« pqbo oua witiinfflrt i -ftijfßTiifī fc mie na oel maleoa llleli aee*-"*teAi v,i uāo. • '! ;•■: ■ V > .~..-''7Y*i;" > j; (A)—Aol«eMte is»Uko.hml miimoiaab|te V «npmaUa ! bwl*Vb<il ke hana ū ttdcp o i»la saK puiii e iawe Ia mw ianei, i mea e hoopakek Uiaa Iwio* ktiloko. ~ •*»««» (B) —Ma ka asb& a&a loā ttku hoom&a e liĀairl la utl i ka Halemai Meiwahine mailoko i&ai o lta W*i» hona o ke aupuni, be eiea « poi ika3fc» fca aa. pani, i i» kahu rcabm* waiwai e na mla f n hooiilo ai i a& w&hi jh> na mea iliheae »pwi/ , ." (C>-O ke kitnawftt Lapiule o keia w& e ppiTf) hoii ia, i hiki ai i na poe a paa ko helu h&uoii iho ma £a i». „ (D) —£ kaupaona lik£ i» ka aohaa oka walwai - paa, a e hooponopooo hou ia pa kaaawal auhāa. 10 Ona mea e piii &na |ka noho ana kaiai aapuni i m*keraske ia e ko makou nwa hni no na hana*hou o ke aupun| me ka ** mw j i na loaa aupuni, a me ka haawl ana aku i aia C ulu mai ai na pomaikai mailokomai o ka oihana kalepa 0 na aina.e a ine kuloko, ke walho aku nei makou i keia man kumuhana maialo iho; (•A) —K hana hou ia, mo ka hakali* ole, i keawa o Honolnlu i mea e hiki ai i na mokn ke komo inai a e hoomuhuahua i ka hana kalepa o ke awa. (B>—E hoomau la keala kaa malia a puni o Oaha noi, aole no ka haawi aim i liana i i o limahana, aka, 1 m«a v ]i(johoio mua ai i ka huolau kanaka Ika mokupuni a me ka hoonui ana i ni loaa. {C) —Ka apono ana i hana e maikai ai na alanui a mt ka welie ana i ua alanui hou iiuko o na apana mamao i lawa k.upono ole ai na auiiau alaiiui knioko a kahi hoi e waiho nei na aina i hiki oh- ke noho ia. (PJ—Ka hana ho» ana i n* hwh k»raokttrna irw» ■- pae ma na mokupuni a paaa me ke kukulu aua i na uwapo a me na alahaka. lua, no ka hoohana ana i i&'hana liou i hai ia maluna ilio noi, a i oit, uo ka huoKAa aim i ka aie iahui, a ua inanao ia he mea kupono e hoaie hou ako, ke Tioi aku nei makou e hoohana ia ke dala o ka waihona haie leta me ka makai loa. Aole e hoohaiki i ka noonoo 'ana i na mea hoo naauao n me ke kokua kuponoana i na hale kula o ka lehulehu, Ike ola o ka aina holookoa ame na mea piii i ke ela kino ma Honoiulu; no ka paie aoa aku i na liio kawaena kupono oie o ke aupanl 1 ike ano ia iho nei, he mea pono e noonoo me ke akahai ' loa i na mea e pill ana i ke Aupuni Knloko; a o ka mea hope loa, ke koi uei makou e lioohana ia na kanawai me ke ooiea loa a me ka hoopunahele ole i ka poe palaka, hooj>ae opiuma t kuai waio&a me ka laikini ole, a me ua aeahaukae. Me keia mau manao a i hoaia oie ia e na manao iuo, aka me ka nni nui no ka hoolawa pono ana i na kuleana o ka aina— a me ke kokua ana i ke kumuhana o ka iehuiehu a me na o na ano a pau, e apono ia aua e ka lahui a me ka poe koho baloia -