Ahailono o ka Lahui, Volume I, Number 28, 11 February 1890 — HE MOOLELO -NO NAKAE’AE’A O HELENE. Ma ko lakou Alahele Imi i ka Hulu Hipa Gula. Ke ano o ke A’o ana a ke Akua Hapa Lio i na kanaka Koa ma ka Waonahele. [ARTICLE]

HE MOOLELO -NO NAKAE’AE’A O HELENE.

Ma ko lakou Alahele Imi i ka Hulu Hipa Gula.

Ke ano o ke A’o ana a ke Akua Hapa Lio i na kanaka Koa ma ka Waonahele.

MOKUNA 1.

He moolelo keia no kekal i mau kanaka kua kaulana loa o ke aupuni o Heleoe i auwana heie maluna o ka īli o ka houua no ka imi aua i ka hulu hipa Gula.

E a'u mau keiki a haumana hoi o ka imi ana i na mea pehihihi o ka honua, aole loa e hiki ia'u ke hai aku i kahi a oukou e hele aku ai i loaā ai hoi ka mea a oukou e makemake nui nei e ioaa, Oiai he mau keneturia ae nei he lehulehu o ka ike ia ana o keia mea, a o ko, oukou manaoe imi i keia he mea pohihilii l©a, Oko oukou makemake ana e loaa keia mea aole loa au i ike iki, oiai e hoomanao iho oukou aoleloa i hele mai ka Haku i keia ao a make hoi no ke Gula, aka i hele mai Oiā e lioike aku ika lamaku o ke pla i na mea a pau. A aole no hoi he mau kanaka koa o koia au e ike ia aku nei ua make lakou mahope o ke Gula aole loa. Mahope 0 na lioo» kaunu ana a ke alakai Makua oua poe koa nei ua hele nui aku la no lakou a hea aku la i na koa a pau o ka aina ka J>oe hoi e makemake ana e hui pu mai me lakou ma keia huakai a lakou no ka imi ana i ka hulu hipa Gula. -•

Mamuli o keia leo hea ua uluku ae. la na manao o na kanaūa koa a pau o ''ka aiua a puka mai la lioi lakou mai ko lakou mau waoakua mai, a hele mai la me ka makaukau nui no ka iiookp ana i na liana e liiki al ke imi ia.keia piilakaumaka o na kanaka koa loa oka aina. A o keia poe i puka mai ai oia no lia kaeaea o na kilii a pau o ka honua na mamo lioi ia i hele lehia i na haha mana o kela a me keia ano e hiki ai ke loaa na mea 1 makemake ia i ka manawa pokole loa. Ua aKoakoa mai la keia poe a pau ma ke knlanakunhale o a na hele aku la no hoi m poe a, j>au okē kulanakauhale e makaikai 1 na poe kae'ae'a'nei o na waoakua o na mauna 6 ke a'upum o Helene, a tm nui »>a ia ko lakou hoohnoi i ka ike ana aku \ ka uunui n me ka loloa maoli (» keia poe, a me ko iakon hiehie a ui no hoi j ka naua aku, i kahiko la me na aahu koa i hi'okiuohinohī ia me a t daima|»a e anapu aua i ka la, a ua olelo ao }a kekahi poe koiopupu o ia mau aole loa kekahi auo kanaka i ike i« |ne keia ke ano ma ke au[>uni o Hejeue nei, mai ke au kahiko loa mai hkahi wale no. ! Lehulehu !oa na wahine ui o Helene 1 hoomakaleho aku i ua poe kae'ae'a la \ ka oa mea o ka hemolele maoli no hoi ke ike aku, no lakou paha ka mele )3awail i kupono loa ke kapa ia aku: I Maikai Kauai hemolele i ka j maiie, 1 Eu kelakela ke poo o Waiale- ' ale i ka hanohauo.

Mamuli o ka olelo Loohpīo tia Loolale ae la nei e kapfli i k§kahi moka loihi a ka lauua ole inai 110 lakou e holo ai ma ka lakou huakai inii hiilu hipa gula. ' He kaoalima ka nui o oa Loe o aa moku nei, nana iho i*a la kololio i ka iii kai, ua kapa ia iFio la ka iaoa oua moku nei o "Koiolioikailikai/' Mahope o ka paa ana o ua moku IOIM nei, ua haawi ae la ua poe nei i keka-Li-aliaaiqa nm hiAUoIi, ~~ Ua haalele iho la ke poo nui o ua poe kae'ae'a nei ia lakou oia o lakona apn aku oia iluna o oa mauoa 0 Helene e imi ai i ke kupua a loea hookani pila hpi 0 na waoakuu 0 Tareka» a hiki l k'a.|loaa ana aku 0 Opilauiliahi, ke ahikanana a alakai nui hoi 0 ua loea hookani pila oia uka waokele, e noho aua no iloko 0 kona ana. Aioha no oe e Opilauiliahi ! Walu a ka paue a īakcHsha. Heaha ka manao o ka hiki aua rnai o kuu haku 0 keia uka waokele ? Wahi a ka ninau mai a Opilauiliahi. I kii mai la 110 au ia oe e uhaele ae kaua a holo aku ti»a na o ka honua, e īmi 1 ka pulakaumaka a na 3111 a kaua oia hoi ka hulu hipa Gula. ■ (Aole i pau.)