Hawaii Holomua, Volume II, Number 5, 30 January 1892 — KE KUMUKANAWAI HOU. [ARTICLE]

KE KUMUKANAWAI HOU.

Ma ko makou hoomaopopo ana, j ua lilo ke Kumnkanawai hou i kumuhaua ikaika na ka Aoao Liherala eko nei ina kanaka koho balota o Uonolulu uei. Ua like , keia kumuhanaimuaokekahi hapa 0 ka poe koho halota o Honolulu nei me kekahi waiwai nut i makamae ia. Ke manao nei na kaoaka 1 aiakai ia e ka ikaika o na ho ana a keia kumuhana, mamnli o ka loaa aua he Kumukanawai hou ia kakuu, he mea ia e iaupai mai ai na pomaikai lehulehu i ke kanaka Hawaii. Me he mea la, i ka makou hoomaopopo ana, ua lilo ke Kumuhana e piii aua ika hooholomua aua i ua hana kuioko o ka aina nei, kahi e loaa mai ai ua hana e pouo ai ka poe mikiala hana, he waiwai ole. Ua maopopo ia makou, o ka mea e pili ana i ka hana ana i Kumukanawai hou no kakou, ma kahi o ke Kumukanawai e ku nei i keia wa, he kumuhana ia i hoala ia mai ma ka maiama o lulai, 1887. Mai mua ae o ka pau ioa ana o na kaI naka i/awaii, Haole, Beritauia, I Amerika a Europa paha i ka hooniki i ke Kumukanawai eku uei i keia wa. ua waihoia aku be palapala hoopii imua o ka Moi, e kahea ia ona Ahkelele hana Kumukanawai hou ma kahi o ke Kumukannwai o ka la 30 o lune, 1887. Ua kakauinoa ia keia palapala uonoi e ua inoa he mau iauaani ko lakeu nui mai Hawaii a hoea i | | Kauai, ma na palapala hoopii he I lehulehu, e paa ana no uae me ka mauao hoopii hookahi, e like me ia i hoikeia ae la. Ua waihoia aku keia noi imua o ke AUi ka Moi, ao le nae he wahi pane i loaa mai,a ke ole makou|e kuhihewa, ua ike no kaAha Knhina e noho ana ia wa ia mea. Oia ka wa lahilahi e hiki ai ke kahea ia ka Aha Elele ban& Kumukanawai, a i keia wa he hana pohihihi ia ma ko makou manao aua he uku ka hiki. E like me ka hiki ole ana ike Kau Ahaolelo 0 1890 aku nei, pela no ko makou manao no ka hiki oie i keia kau ae. Aole o keia wale ae la oo ka manawa i oni ai ka lahui e loaa ona Kumukanawai i ka wa lahilahi o ka hana aua, mahope mai no, oia ka halawai makaainaua i malama ia ai maloko oka luakini o Kaumakapili ma ka M. H. 1887, a ua waihoia aku no he palapala hoopii imua oka Moi no ka manao hookahi no elike me ia e koi ia nei i keia wa, ao ka pane t loaa mai, e hoike mai ana no i ka nele. A hoea mai i keia la, ka «a i makolukoln ai ke Kumukanawai e ku nei malnna oka alna a me ka nohoalii, eia no kakou ke koi ia nei e haua aku iua hana ko ole i na wa i oni-paa ole ai kona mole. He mea pohihihi nui keia a makoo e noonoo nei. Ina he aloha kekahi ena Kohina a o kekahi paha o lakou ia wa i ka lahui Hawaii. aua ike maoli hoi he Komukanawai pooo ole kela Kumokanawai o 1887, no keaha aole i ku mai ua mea koka Aha Kuhina I aloha ika lahui ma ta wa a kakoo naai ike noi a na maHawaii i ka wa aoie lakou i hoohiki? Ina eko ana he Knmnkanawai hua i kma AhaoMo ae, a hea hou kono ia mai ka lahai i Ewankaaawai hoo akn? A ina pela kakooe lole ai, heaha ka hopeoa ehoeaami ana maluna oHawail nei? Oko makou manao honakaka keianoka meaapili aaai nia kumnhana, a na kakoo la e noonoo 1 ka waiwai a me ka ole oke koho lanaina oMhoeholo nea ma ka aoao kakooike knmuhana e pH mekaaoae kakooike kiwwhiiia I o laapai ai ka Iwiwm— melwna • ka aina. j