Hawaii Holomua, Volume II, Number 8, 20 February 1892 — KE ALAHELE POHIHIHI I Ka Welau Hema [ARTICLE]

KE ALAHELE POHIHIHI I Ka Welau Hema

«I I MOKUNA XXXII. F F KA HOPENA WELIWELI. II He mea oiaio, ua lehulehu na j hiona weliweli a’u i ike ai ma keia n aina malihini, ua lilo ia mau mea , j. a pau a'u i ike ai me ko’u mau ma- n ka, he mau mea e hookuponli ano n e ia ai ko’u noonoo, aka. iloko nae oia mau haawina a pau a’u i ko- j. inohia aku ai, ua lilo ae la lakou i a mea ole, e like mc ke auhee ana aku o ka pouli imua o na kukuna malamalama o ka la, j>ela hoi i hoauhee aku ai na hoomanao hauoli a’u e hiipoi ana no Alama. jj Ua maa mau loa au i ka halawai a ana mc Alama, e like me na mea i k hoike mua ia ae nei, aka, ua haohao n loa au I kona hoea ole ana mai ma ka la mahope iho o kela la weliweli 1j i hoikeia mamua ae nei. la’u i ni- 1nau aku ai i kekahi noe no Aiama, 0 ua hai ia mai la au, ua loohia oia i jj ka mai. I ko’u lohe ana mai i ke- n ia lono kaumaha e pili ana ia Ala- u ma, he mea e ka pioloke o ko’u J noonoo —aole i kana mai. a Ulu mai la na uluku noonooana p iloko o’u, a ninau wale iho la no n au: Pehea la, ina paha e hoea aku k ana o Alama i kona hopena o ke i ola ana —heaha iho la auanei ka 1; waiwai o ko’u ola ana? E hiki k ana anei ia’u ke ola hookahi iho ke k ole e loaa ia’u he kokoolua nana e i hoomama mai i ko’u mau manao k kaumaha, e like me ka Alama i ha- t na mai ai ia’u? la’u i ninau aku ai i keia mau 1 ninau, ua olino koke mai la iloko I o’u, aohe mea e ae e hauoli ai o ko u j ola ana ma keia aina ano e, o Ala ma wale no. Ina aole oia pu ke- c kahi me a’u. ua lilo ko’u ola ana i mea waiwai ole, o kona nani, kona i maikai, kona mau hauoli ana, ua i lilo lakou a pau i mea ole. Aole i a’u mea noonoo nui e ae, o ko Ala- i ma loohia wale ana no i ka ma’i, e 1 like me ka mea i hai ia mai ai imua i 0 ko’u alo. < Oiai hoi au c hookukule ana me ’ ke kaumaha. ke ike akn la au me ke pahaohao nui i ke ano eleeleu j mai o na kanaka a me ka piha hoi- j hoi. A i ko’u ninan ana aku i ke kumn o ko lakou mha hauoli ana. ua 1 hai ia maila an no kama'i anao Alama. U» lilo keia mai ana o Alama 1 mea e kamailio nui ia ai e na kanaka, a ua poina ae la na mea e ae . a pau. O ke Koeno hoi keia, ua komohia > kohohonu aku la oia ma ka inala- - ma ana ia Alama, ua kaoohaia na . kahuna lapaau akamai loa o ke aui puni e hele mai e lawelawe i ko ; . lakou ike malnna o Alama. He • nui a lehnlehu walo na wahine i hele mai ma ke ano he poe ike i ka j malania mai. r Nu keia mau hana a keia poe, ua - hoano-e hou ia mai la ko’u noonoo. i oiai, na ike an i ko lakou olunlu a me ka lokonmkai. aka, uaawili pu ia kela ano oloolu o lakou aneko lakou lokomaikai u ko lakou aao

puuwai puni koko. la’u i hoomaopopo aku ai i keia uaau hana ku i ke aloha a lakou e hoolu’a aku nei maluna o Alama, ua olelo wale iho la no au iloko o’u. he mau hana hoomaewaewa waie no ū» a lakou e hana ana, oiai, ua makaukau loa lakou e ho-u aku i ka pahi ma ko Alama puuwai no ka alana anaaku iaia ma kela mohai weliweli a mahope ai aku iaia. He mau minute keia no’u i hoopihaia me na noonoo pono ole a pau o kela a me keia ano. Manao ihola au e hoi aku e hiamoe, a raalia ma ia hana ana e holoi ia ae ai na noonoo ano e ana a pau, ua hooko no «u i keia manao o’u, aka, aole nae e hiki ke pili iho ko’u mau maka, oiai ua loloku nui mai la ko Alama aloha iloko o’u, a oia p;xha ka mea i oleloia ai e ka poe haku mele: Hoonana ae ana i kealoha Pehea la ia e pau ai.” Nolaila, ala hou ae la au a holoholo ae la iloko o ko’u rumi, a noho iho la me ka noonoo nui ana, heaha la ka’u mea e hana ai, ina e kaili aku ana ka make ia Alama mai o’u aku. I ka lua mai o ka la ua hoea mai la ke Koaio imua o’n, a hoike mai la ofa imua o’u, e palekana ana no 0 Alama, a iaia i kamailio mai ai ia’u, ua haloiioi mai la na waimaka m& kona mau maka, nolaila, mamuli o keia hiona walohia a ua Koeno 'uei imua o’u, ua hoopoina ae la au i kona ano ai kanaka, a he piha aloha wale mai la no ilokoo’u nona na mea e loaa ana iloko o ko’u houpo, nolaila, lalau aku la au 1 kona lima a puliki iho la au, e like paha me ka hana anaakekahi kanaka hupo i hoopumehana ai i kekahi moo ma kona poli, a hoopoinoia ai kona ola, pela iho la hoi ka’u kaomi pumehana ana i ka lima o nei kanaka. Nana mai la oia ia’u me na helehelena ku i ite aloha, a olelo mai la oia ia’u me ka leo oluolu waipahe; “Ua ike au, e Atamoa, ua aloha oe ia Alama.” No keia mau huaoielo waliwali a ua Koeno nei i hoopuka mai ai imua o’u, aole au i pane aku iaia. aka, oa kaomi malie iho la au i kona lima me he kikoni telegarama la e hoike iho ana iaia. ua hooia ako au imuaona i ko’u manao maoli, aole hoi au i kamailio maoli oku imna oua. “Ua ike no au i keia mea,” wahi ana i hoomao mai ai i ke kamailio ana, “a o keia haawioa i loaa mawaena o oloa, he haawina no ia i ike mau ia mawaeua o na kanaka o ka lahui o ke auo hookahi. 0 olua a i elua, be n.au mea olua no ka lahui i okoa loa mai ko makou aku, ua iike no koi oloa a i eloa kekahi a me kekahi, a ua like no hoi ko olua mau manao pulama hoohihi kekahi a me kēkahi. “I ko’u wa i ike moa aiiaoe.ua koho iho au he kokoolua kupono loa oe oo Alama, he oiaio ua hooiaio loa ia mai ia manao aoa o’u pela. Mai koo wa i hoea mai ai a hiki mai i keia wa, oa hoohauoli nuī loa ia o Alama, a ke manao nei no hoi au, ua lilo no hoi o Alama i mea e hauoli ai oe.” Hoomaha iho la oa Koeno nei aole no hoi au i pane aku iaia, s kamaiiio hou mai ia no oia: "E kala mai oe ia’u” “wahi &n) “ina paha ua kamaiiio aku nei ai

ia oe i kokahi mea e hoehaeha ia ai kou naau. Aoieno auekamailk) • aku ia oe. e like me ka'u i hoike aku nei imua ou, ina aoie i konoohia ke aloha kuhohonu iloko ou no Alama a nou no hoi. A oiai no hoi i keb wa ua hooi ioa ia aku ko'u aloha no olua." laia i olelu mai i keia mau huaolHo, ua kaohi iho la oia i kuu mau lima, a haalele mai la no hoi, oia ia'u. Hc mea hou uo hoi keia iaia. no ka mea' aole i maa keia ano kanaka ika hana ana e like rae ia Xo keia hana ana aua K-'eno nei ia‘u ua hoomahuahua ia mai la ka ikaika o ko'u manaolana e hoea niai ana ka la e loaa ai ia’u ame Alama he ola ana me ka hauoli, e like me ka'u i makemake ai. E hele mau mai ana no hoi oia e halawai a e hui |>u me a’u, a e hoike mau mai ana oia imua o'u no Alama-kona aloha ia’u, a no ke al<> ha hoi o na kanaka la ia Alama. Ma keia mau ano ololo a ua Koeuo nei imua o’u, ua like <>ia iinua o o ko'u mau maka me kekahi knnaka oka lahui e like me ko'u, a ua haalele oia i kona an<> pnni-koko. Mnmuli o k a uiakemake loa ika loan ana he pohala ana mai ia Alama, ua hoike mai la oia i kona manao hou ole ana he i iea inaikai ka make, o keia ka’u i hoho iho ai no nei hana a ua Koeno oei. Aka oka mea e heluhelu ana i keia moolelo weliweli. ua kuhihewa loa ko’u manao ai a, e hke ah la me ka’u i heike mua ae nei, oiai aole ia o ke kumu « kona makemake maoli ana e loaa ia Alama ke ola ana, aka i hiki ai iaia ke halawai aku me ka make, ma ke ano weliweli loa, wahi a’u e hoomaopopo iho ai, a he make hanohano loa nae hoi ia i keia lohuikanaka puni koko. Aole au i ike mua i keia mea, aka, mahope iho uei ko’u ike ana a hoomaopopo i keia mea. Mahope mai lohe mai la au ua ua oluolu loa ka oia, a e h**lele aku ana oia i kona wahi moe ma ia la no. Ua nui launa ole ko’u hauoli i ko’u lohe ana mai no keia lono, aohe a’u mea e ae e noonoo ai, o Alama wale no. Noho iho I* au me I* e kali ana o kona hoea mai. Hc iaio, ua ike aku la au ik»w» he t ana ae oka paku o ko’u rurai, ee aku la hoi an ia Alaiua. a okou lanawa ia i holokoke aku ai a paa ūa me ka nui o ko'u hauoli Pane iho la au iaia: "E Alama! (ai haawi aku ao i kuu kino i luhi na ka make ina aole oe i hoi 100 mai nei rne a’of E Alama, ua i aku ko’u aloha ia ,oe mamua o ;o’u aloha ana no ko’u ola iho! Ua paa mai U no boi oia ia'u. a \ uwe aoa oia. a oielo iho la ao ia a penei: ‘ ; E kuu aloha, mai owe oe.’’ Aok nae oia i pane ae, a haja ke uhi monawa loihi * o ko maua ku tna malaila, ua noho iho 1 1 u>a naalnna o na noho kamailio. Akahi np maua a hoike pono ae * * i ko maua mau manao i hoomoe lo lii ai no kekahi ame keiwhi, ua hai mai o Aiana i kona a2ofea ia'u a pela no hoi ao iaix Hahai maī la no hoi oia ia’u ika nui o kona pilikia ma na la kioohi o koua noa ho ana mai ma uei aiaa a maua e nuho pio nei, me be im i* » Ma il uw keia la. e kaualako īaaku ana tn oia iloko oka make.