Hawaii Holomua, Volume II, Number 7, 5 March 1892 — HE MOOLELO NO KA NAITA LEONE DE BIMA. O NOREMANDI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA NAITA LEONE DE BIMA. O NOREMANDI.

MOKUNA IV. Hl'LI IIOI ME KA HAAIIEO —KuMO I KE AJiA-PCXl A LIMALOA —KA N’OHO ANA I KA HALE MAKAMAKA OLE —E KA I.ANAKILa! MAHEA OE? Ke hoomau ala no lakou i ka he- • le ana, a ma kekahi mau wahi ua ike ino la oia (Leone) i kona huli anakee ana ae a hele hou aku la imua a lapuu hou ae la. me ka hookikekee ana ma kekahi wahi, a iloko paha o hookahi hora a oi ua ku iho la lakou. Maanei i lohe ia ao ai ke kamakamailio ana o na jhx* jx>wa me ka leo liilii me ka awiwi nui, ia wa i hoomau ia aku ai ko laua nei lawe ia ana aku no mua Konio aku la laua ma kekahi alauui ololi loa, mai keia kulana aku a hiki i ko laua kauoha ia ana mai e kulon iho ilalo, a ma ia ano i onou ia aku ai laua iloko o kekah? wahi i hoomaka mai ai ko laua iiipapalinu e ike ole i ka huihui o ke ea. Ike iho ia laua ika hemo ana ae ona lima ona kanaka e paa ana ia hua. a huli hoi hope aku la hoi lakou. Aole i liuliu, lohe ae la laua i ka uina ana mai o kekahi pani hao nona ke o i holo ae mana paia jx>haku o kahi a laua e ku ana, a ia wa i lioalii iho ai ka halai hoanoano papuhea. Hoolono ae la ka naita opiu, lohe ae4a no ia i ka hanu o koua kokoolua, aohe mea e ae. “E Gaberiela i kahea ae ai ka uaita opio. “Eo! Eia no au, e kuu haku,” wuhi a Gaberiela i j>anc mai ai. “O kaua wale no ka j>aha ko loko o keia wahi?” “Pela ko’u manao.” “Me he la he wahi Loopaahao keia i hookomo ia mai nei kaua?” “Oia maoli no ke ano.” - “Aole anei e hiki ia kaua ke wehewehe ae i ua kaula i nakiikii ia ai ko knua mau lima. “No ke aha ana hoi ka ole. E hoao kaua.” la wa i hele hookokoke ae ai kela a me keia o laua a hiki i kolaua pili pu ana, e hoohuli ana i ke i kua o kekahi i kekahi. “E hoao mua mai oe e wehe i ke kaula o ko'u mau Hma. aia a hemo ko'u alaila, wehe aku au i kou,” wahi a Leone i j>ane aku ai in Ga- ! beriela. He mauawa jx>koIe ka laua hooko ana i keia h&na a laua i makemake ai, ua hemo io ae la ua kupee i hooj>aa ia ai ko laua mau lima, a hemo pu ae la no hoi ua kahakahana lole i hoopaaia ai ko laua mau maka. “A-ha," wahi a Gaberieia i j>ane ae ai i ke k&kaa ana ae o kona mau maka mahoj>e iho o koua ujx>i ana ame ka wehe aua ae i kona mau lihilihi maka no kekahi manawa j»kole, i mea e maopopo ai iaia aole i hoopoino ia na mea paah&na 0 kona tuau maka, a hoomau mai > la oia i ke k&mailio ana. “aole loa 1 loaa ia kaua he pomaikai oi aku m& keia hana ana iho nei a kaua. ** , ’ '■ i

Manomano ka poali o keia wahi!'’ He oiaio, he pouli io no. Ina ; no e kaakaa ole ana no ka maka, a i ole e kaakaa ana paha. ua like no a a like ia mau mea. “Oiai hoi aole hisi ia kaua ke ike mo ko’u mau maka.” wahi a OaI>eriela i pane mai ai. 4i alaila e huao hoi kaua i ka ike haha. Hala ae la ka ike a ka maka. pale ko kaua pono ilaila, e aho hoi e hoao kaua i ka ike a ka welelau lima.” i i lawa no a pau ke kamailio ana a ua wahi Gaberiela nei, o kona hoomaka koke mai la no ia i kana j haua, ia wa nae i kamailio aku ai kona haku opio iaia e akahele loa . ia ma kana hana ana pela o pohot lo hewa auanei oia iloko o kekahi i ; lua-meki i maopopo mua ole ia lai «a. t “Ua pau mua ae nei no ia mea ia’u i ka noonoo ia. He mea maopono aole kaua i ike heaha la na alaheie a keia poe puuwai eleele i ! hana ai i mea no kaua e poino ai. j E haha hele aku ana au ma kela a ma keia wahi a'u e hookolo aku ai, , | o’u mau lima no hei maluna, a o kuu mau wawae ne hoi malalo e i nee ai.” Ua hooiuaka mai la ua wahi Gaberiela nei i kana hana, a o ka hopena o ia hana ana, ua hoomaopo- j po iho la laua i ke ano o kahi o la- ' ua i hoopaa ia ai, he wahi ia nona ka paia honua o lalo i hele a alualua a pela no hoi rae kona mau pa-. ia, he awaawaa. Loaa aku la ia i Gaberieia kahi wahi kupono e haule iho ai ko laua mau kikala a hooluolu, nolaila, hookolo aku la ka naita opio a hoea raa ia wahi a noho iho la: ‘*Me he mea la,” wahi a ka naita opio i pane aku ai ia Gaberiela. “eia kaua iloko o kekahi a-na maloko o kekahi mauna.” “I’ela no ka hoomaopopo aku,” | wahi a Gaberiela. “He mea akaka loa, mamuli o 1 ko kaua lawe ia aaa mai e na poe powa i keia wahi, e kau mai ana { ko lakou inaina maluna o kaua, no ko kaua pej>ehi ana i kekahi mau kanaka o lakou, ma ka la inehinei.” Oia io paha ke kumu o keia paa ana o kaua, aole paha. Aole i maopopo loa ia’u. Maanei i kamailio iho ai laua no ke kumu o ko laua paa aua a me ko laua poino ana, e hoopaakiki ana ka naita opio, aohe kumu e ae o ka ili ana mai o keia poino maluna o laua oia wale no ka m&ke ana j o na kanaka powa ia laua. a o Gaberiela hoi e hoole ana oia. me ko- | na hoakaka ana mai penei: “E kuu haku, o kou manao ana ' o Ke kumu i kau mai ai keia poino maiuna o kaua. m&muli no ia o kela hana I lawelawe la ai e kaua ma ka la inehinei he kuhihewa loa ia. No ka mea, ina ua ike keia poe powa i ka poino ana o kela m&u hoa powa o lakou inehinei, nokeaha la- , kou i kali ai a hala he mau hora liuliu wale, alaila kii mai lakou ia . kaoa? 0 kekahi. he mea haohao loa ka hiki ia lakou ke ike o kaua na mea j na laua i pepehi i kela man hoa po j wa o l&kou. oiai be eha wale no poe j m&waho ae o kaua i ike i ko kaua ] haua ana ia hana, o Alakaeiuma me kana wahine, o ka lede opio no j a me kana laani makuakane; ma- j waho ae o keia poe eha a me kaua < nei elua, aohe poe e ae i ike, koe < wale no kela kiaaina Kaiala. ina i

i I nae ua hai aku ka lede opio a o ko- , na luaui makuakane paha iaia ia mea. i • “Aole oia wale no,” wahi a Gabe- f riela i hoomau mai ai i kana'kamailio ana,” he mau mea eae no kekahi a’u i manao ai e hoakaka aku ia oe no kahi i loaa m«i ai keia ku i lana popilikia ia kaua, aka nae ua manao au he mau mea makehewa ' ia e hoike aku ai imua ou, a o ka mea jx>no ia’u e hai aku ai ia oe i keia wa. oia ko u ike ana mai nei i ke Kiaaina o KozaIa maluna o kekahi waapa ia kaua i lawe ia mai nei. Oiai oe e nana ana ika halealii o Baula Tamara, e nana ana au ma kekahi aoao oka muliwai, a ike aku la au iua Kiaaina ’la e kau aua maluAa o keKahi waapa, a ma ia wa au i ike ai i kekahi mea i hana ia mai e ua wuapa la, ame ka jx>€ aku oko kakou waapa, ka mea hoi a’u e hoomaopopo loa nei he hoailona ia i panai ia mawa- { I ena o na aoao elua no ko kaua paa pio an«.*’ “Aole anei oo i kuhihewa, e Gaberiela ?” “Aole e kuu haku,” wahi a Gaberiela i pane mai ai, “ua ike no au i ka’u mea e kamailio nei; malia • j>aha ua kuhihewn io au, eia nae he i mea kuj>aianaha ko’u ike ana i ke- ; la kiaaina ma kela wahi i keia p>, a me kona haawi hoailona ana mai | i na kanaka o ka waana i lawe mai . p. ia kaua he mau pio. O ko’u Avanao maoli no, o kela Abu Zamara ke kumu o ko kaU pilikia.” Aole i pau. i