Hawaii Holomua, Volume III, Number 211, 28 April 1893 — HALAWAI MAKAAINANA NUI MA NAAUEHU, KAU, HAWAII. [ARTICLE]

HALAWAI MAKAAINANA NUI MA NAAUEHU, KAU, HAWAII.

Ua kahea ia he halawai ma ka hale halawai ma Naalehu. Ua akuakoa mai he heluna nui o na kane a me na wahine. Ua kohoia o Sam Kauhane i Luna Hoomalu a o P. H. Kahula i Kakauolelo. Hoakaka mai o Hon. Jno W. Kapahu i«ke kumu o ka halawai i kahea ia ai, a hpukaka pu mai i kekuhi mau manao ano nui e piii ana no na Aupuni elua, a ua ku i ka i-i na olelo. Mahope o ka pau ana o kana. ua ku mai o Henry Caster he malihini mai Nu loka mai; iaia nae i hu ai ka aka a ka lehulehu, mamuli o kana mau hoikeana mai, aia no iloko o ka puuwai o ke!a a me keia kauaka ma kona aina ponoi, ka makee ana i ke Kuokoa o kona aina iho a rae ka laahia o kona h»e. He moopni.a oia na kekahi mea i hapai i ka pu ma kela kaua mua i wehe ia ai ma Conoord, a ike ku-m-ika kona kupuna i ka lewalewa o na alelo o ka poe Pelekaue, a hoomanao ae 'a ke Kaaauoleio i keia tuau wahi lalani mele: Lewalewa ke alelo uia pipi. I ka pa mau a ka huipa. Ca hoakaka pu mai oia i keia mau oielo: he mea hiiahila loa i ke Aupnni o Ameeika ka iawe pakaha ana i kekahi aina malaio o ke kumu kupono ole, aole uaha i like loa me ke kaulana o ko Kau nei poe. o M Kao Makaha,” (hehihehiia). Aoie ao i heie mai nei ■e ke aooe koi ia enkoo e hoohuī me Amenke, a i oie e hooie aku. I Ua be)e m»ī a*o no kekahi hana 'pili i ko’o makemake iho. 0 ka

makemake o Amenka ma o Hon. i J. H. BIount i hoouna ia mai nei e ; ikepono iko oukou makemake. j Nulaila. e hoouna aku oukon i ko : oukon mau manao imua ona. (he- ! hihehi ia). Ua kaheaia ka Hon. J H. W*ipuiiani, a ua hoakaka mai ia oia i , na hana maikai a Ameri<a, e laa I keia kaua ma Samoa. ka hookau- I wa kuapaa ina negero. i m>*'a ai I ko lakou mau kikala i na hao-kuni | ua hoopau loa ia maho(te o ka hoo- : kaheia ana ona koko o ka lehule- ! { hn. a ua loaa ke Kuokoa ia a I hiki i keia la. Ue nui aku no kana niau oleh» waiw.ii i k>>e, aole e hiki ke wehewene aku a (>au pono, a o ka pauina loa o kana mau olelo: "E malama ika m.iluhia.’’ O lakou nei wale iho 1& no ka poe i haiolelo, a uhi mai ia naeheu 0 ka po. Ua hiki ae ma keia halawai na Lunakanawai elua o Kau uei a nie ka Hupe Makai W. J. Yates. Wm. Thompson ko Houuaj»o keiki i kaulana i ka "Bila Hone.” Ua papahha aku k;v lehulehu me na Hae Hawaii i makan.ua aku e H. Ca?ter. Oka mahele olelo o keia halawai, oia no o Sam Kauhaue. Ua haawi aku ka lehulehu iKa maPalo nona, mamuli oka milolil a me ka eleu o kana unuhi ana 1 na oielo. Ua hookuuia ka halawai me ke ohohia nui oke anaina. E malama hou ia aku aiu, no he mau halawai ma keia mua iho no ka pono a me ke Kuokoa o Hawaii. Me ka mahalo i ka Luua Hoopouopono a me na keiki oniu hua mealla. P. H. Kahula. Naalehu, Kau, Aperila 19, 1893.