Hawaii Holomua, Volume III, Number 18, 29 April 1893 — E KAUPAONA AKU. [ARTICLE]

E KAUPAONA AKU.

Iloko o na la makamua o ka no- j ho ana ae o ke Aupuni Kuikawa. ua nui na kamailio ia no ka hapai ia iloko o ka Aha Kuka o ua Au- , j>uoi nei ke kumuhana e hoonele i ; na kanaka Hawaii me ka mana pono koho balota, a ua kalaiolelo ia no hoi maloko o na nupepa. i Iloko o ia manawa, aole loa i h»x>- ; le mai na nuj>epa o ka poai hoohui aina i ka oiaio o ua lono nei, aka, ua mumule lakou, e hoike mai ana i ke kaona e hiki ai ke olelo ia. he , mau hiona oiaio ko kela lono. 1 ka loaa ana mai o ua lono mai Amerika mai e pili ana i na mea i kamailio ia e na Komiaina o ko Aupuni Kuikawa, a me kahi mau mea i hoopuka ia maloko o na nup«pa, e olelo ana, ua hoike ae ua mau Komiaina la i ko lakou kue i ka loaa ana o ka mana koho i na kanaka Hawaii, ua nui ka wa ia mawaena o ka lehulehu a ua laulaha ke kaiuailio ia e na nupepa. Iloko o ia mau uluaoa o na noonoo o ka lahui no keia mau hana ku i ka oakaha. ua mumule hou no na nupepa o ka poai houhui aina, aole loa i pane mai, a ua hooi ia ae na kumu e hiki ai ke hoohui ia, he oiaio kela mau lono a me na mea i hoike ia e na nupepa o Amenka. Pela no hoi i ka manawa i pahola ia ae ai ka lono ua okomo ia iloko o ke Kuikahi hoohuiaii a a Kakina ma kekahi mahele e nele ai na kanaka Hawaii i ka mana koho. Ua nui no ka nune ia, & ua laulaha na olelo kue ia mea; aka. ua mumule hou no ua mau nupepa hoohui aina nei, a ua pakela loa ae la na kumu e manaoio ia ai ka oiaio o ia mau mea i hoike ia ae. Mamuli o keia mau louo, me ka hoole ole ia mai e na wahaolelo o ke Aupuni Kuikawa a {>oai ho>bui aina hoi. ua ulu se la ka hopohopo iloko o kekahi poe aloha aina a makee hoi i ka pono kivila o ke kanaka Hawaii, a ua hoala koke ae !a lakou he Ahahui i kapa ia ka “Ahahui Makee Pouo Kivila,” ma ke ano e kue ana i ke kailiku ia o ka pouo kivila o k« kanaka a e koi ikaika aua e pilipaa mau ia kulea-

na me ia. Aole loa i pane mai na nupepa aka jK*ai hoohOi aina. a hoole mai la hoi i ka «iiio ona lono a me na mea i olelo ia no ke kaili ia oka pono kivila ona kanaka Hawaii; aka, o ka lakou wale | iio i hana «i, oia ka hoopuka mai i na olelo hoiuo piiikino i na hoa me ke kapa mai he Ahahui Hae E'.eele. A-»le ua poai hoohui aine nei i hoao ma kekahi ano e hoola i keia mau lono hoopoino a kue i ka holomua o ko lakou niakemake hoohui ain/. Aka, mahope mai nei. i ka manawa oua poai nei i hoomaopopo ai i ke ano kapekepeke o ko lakou kulana mamuii o keia kumu. a me ke ano pauaho mai o ka lakou Kuikahi, ua hoomaka koke e lelepauki ko lakou mau auwae, ake lewa mai nei me ka olelo mai he mea nui aapono Kivila mana koho ona kanaka Hawaii ia lakou. a aple loa hoi i moeuhane ia e kaili mai a lakou aku Hikiwawe ko lakou awiwi e hoao e hoohinuhinu la lakou iho, rae ka pa’ipa’i iho ma ke kua o Hawaii a olelo iho, “aloha no hoi makou ia oe, o kou mau pono ka makou e hooikaika nei e malamaia.” He hiki anei la kakou Hawaii ke hilinai aku i keia me na manao elua alelo ? Aole I E pili ana i keia ninau o ka pono kivila o na llawaii, ua puka ae he wanao iloko o ka nupepa Hoku e olelo ana ua lawa ke kulana maikai oka poai hoohui a>na no ka hooia aua i ka mauao maikai i okomo ia iloko o lakuu. No makou iho—he kaniuhu ko ka iunaikehala i keia. Pela io anei ? Aia nae hoi a kamailio houaku makou. :