Hawaii Holomua, Volume III, Number 22, 27 May 1893 — HE MOOLELO NO NAPOLIONA I KE KAHUA I WATALU. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NAPOLIONA I KE KAHUA I WATALU.

[ Ma ka waihoana aku imua o ka lehulehu i ka moolelo o keia kanaka Kaulana; ke Ahikanana o Europa, a o ka mea h“i nana e hookau aku i ka weli a puni o Europa holookoa, ke noi aku nei i ka oluulu o kela a me keia hoakanaka ma ke kaia ana mai ia’u mai na hemahema a me na kuia e halawai ana me ka’u makapeni, oiai paha i ke kahi manawa e halawai ana ka mea kakau me na kuiu o ka pahee loa ana aku oka niukapeni. Aule lua ka mea kakau e mauao ana e hanaimemeue li>a ae i ka inoa o keia kanaka; aka, e hoike aku ana e like me ka mea i kakau ia e na haku moolelo oke ao nei. Ma keia wahi, e waiho ia aku ana imua o «ukou ke kahua kaua kaulana o Watalu, a e h(K>maoi>opo ia iho ai, uke kahua kaua ia nana i hanwi aku ia Enelani i ke kaulanaa puni ke ao nei; aka, e ike ia ana na hane ku i ka hohe wale ame ka hanohano ole i loaa ia Enelani mumuli o kona hooknulana wale iho no iaia rae ka maopopo ole o kahi o kona ku ana a me ka hehi anaokona mau kapuai wawae mamuli o ka huopaa pio ia ana oka Emeoera Napoliona ma St. Helenu ]

OKA HOOMAKA hna o ke | kaua, oia ku h&na uui a ka Kmepera Napoliona iloko o ia mau la, ao ka hoopuipui ana mai hoi ia lakou ma ka heluna o na tausani aole loa i hala a i haule he niau iuinut* no ka hooko ana i ke kauoha o ka lawe ana naai i kela a me keia kanaka F«rani oiaio a hoopiha mai ia lakou ma ka laina o ka uiakaukau, aole ma na haneri, aka, tua ka luiioa o elna haneri a me kanawalu lauaaui o na koa. O ka huina nui o na koa. he elua hancri uie kanawalu tausani, he hookahi h»neri taunani wale no i manao ia e lawe aku a e halawai me na muna nui o Europa i hoohui ae ia lakou malaloo ke alakai aua a ke Dukc o Welineton», nona ka huinai kokoke aku ika hookahi uiilioua ka nui e hele hookelakela mai ana ma ua paleua waho o rani. He hiki ke hoomaopopo ia aia o Europa holookoa ke hele uiai ia mai kela a me keia kihi o ka aina no ka halawai aiia he alo a he alo uie ke kauaka uoua ke kaulaua, ka mea naua i hoonaueue aku i na paia paa o Europa holix>koa, e laa keia huliamahi e kulai ia haraui hoAkahi ame ka lakou tm»mi ka tiuepera Napoliona. Ma keia wahi e kamailio iki ka l niea kakau no ka huiua uui o ua L koa hui » Europa malalo o ke alaKkai ana ako lakou Keneraia nui kke Duke o \Veliuetona. K Malaloo ke aia kai ana a Schwart- .. »euburg ma ka piina oka Khine, 260.0tk) koa; a muialo hoi o ke |āU*k»i ana a ke Duke o Welinelo- |||#*. a me Puluka iloko oke kulanag,ltthaie o Berusela, he hookahi ; hiwn t*usaui aoi aku malalo o &e loaa ana ka haneri lauaani aoi o laua & elu«; a o hoi e hele awiwi m*i on* palena he kokokeehiki i k*«!u* h*neri taog»i mau>popo ole tee auo ka- '• mm*: .. , ., u

( alakai ana a na aliikoa Aosetaria. Ua lawe pu ia mai he kanakolu \ tauiani koa mai Switxerland, a ao!e ] wale o Keiaae la. aka, aia na au- j i mokukaua o Bentania Nui ke holo i i haaheo Uma ka moana me ka lawe ■ pakaha ana i nft wahi a pau o Fa- i rani ae ki ana hoi i na poka weia i ma kela a me keia wahi a' lakou i ' i makemake a'. i O Keia mau alii a piu o Eufopa i holookoa ua h ohui ae lakou ia lakou iho ahe hookahi a lakou pula- I kaumaka oia no ka Emepera Na- i poliona, a pela e maopopo ai aole | he hookahi aupuni e kue nei ia i F rani, aka, o ke ao holookoa. i Oka haawina oka noeau ame I ka ike. ka ikaika a me ka huina i ! nui o Europa holookoa. pela iho 1 la ka Kmepera Napoliona i hala- ' wai aku t»i no ka hooko ana i ke i koi a kona aupuni, me ka halnwai I ana he alo.a he alo e onou aku i ka 1 puupuu hoj„>e loa ia Eur<«pa, uo j kela ninau nui e manao ia nei e , kuka mowaena o Europa holookoa a rae Farani hookahi. 4e wa ia ; no ka ehaeha a tue ka huulehia, he wa ia e komo aku ai kela a mekeia mea hanu o!a no ke aupuni uhane, ; a ua waiho ia aku i kela a mo keia mea ka makaukau oke pale ana nom iho. Ma ka huli aua ae o ka Emepera a nana mu o a maanei he hookahi ' wale iho no oia e hooko nei i keia ninau nui. Ua hala aku i ka make ka Kmepen ea loaepine. Oka wahme hou hoi a ka Kmepera ka Emepenaa Maria Lniaa, aia oia iwaena o na euemi o Farani kahi i ! paa pio ai me kana lei niomi ke keiki aka Emepera. Ua kaili in ae ka noho kalaunu mai kanakeiki ae oia o Eugene Beaubarnais, a aia oia iwaena oka nohona lahui ana 0ka Moi o 6avaria. kona makuahonowai hoi. O kona mau llamuku kaulana hoi ona haua o Ilalia oia o Lene, Bcssiers, l)uroe, ua ha la lakou ika make. A o Berohier hoi, ua uhi iho ke koloka o k«i hilahila inaluna ona no ka hoi houana me kona Haku mua ka Emepera Na{Hiliona, ua hoomau aku no o ; a 1 ka noho ana me ka poe Bobona. Ua huli mai hoi o Marmont a kipi i ka Emepera ma t»hend. 0 0udinot » ine Macdonald, ua laweaeno laua i ka hanohano oka hoomau ana aku i ka hoolohe kauoha o ka uhaai ole i ka laua olelo hooliiki malaloona B<>bona. Aollamuku Ne hoi. ka Wiwo ole ona Wiwn ole, mamuli oke kuhikuhi a me |ke alakai a kona iunaikehala, ua uhaki ae oia i kana olelo h x>hiki e like me kana i manao ai he hana hanohann ole ka hoomau ana aku , malalo o na BoK>na. Hoko n keia wa o ka uluaoa a me ka ho»»ko kauoha, he elua papa kuhikuhi a ka Kmep»ra Napoliona e manao nei e hookojiku me ka ma- i : naolana e haawi aku ia Eumpa I holnokoa i ka punpuu hoj>e loa. O ka |>apa kuhikuhi raua,oiano ka houluulu ana ae i kon» pualikoa kakaikahi ma na palena oke kulanakauhale o Parisa, a e ae aku hoi ina aupuni hui o Europa holooko» e komo mai i Fans« me ke keakea ole ia aku. a i hoo- j kahi wa e kulai aku ai me ka ika* ! ika o ka h<n>ko ana aku i ka pnupuu hope loa me ka ulupa ana i ■ keia ninau nui nana e hooweliweli ne« ia Europ» i!alo o ka lepo. O kekahi papa kuhlkuhi hoi.oia no ka hoohiki ana aku o ko Ukou alahele he alo a he alo a e kulai aku i ka puah mua e halawai aku I ana me lakou, a pela aku a hiki. i ko lakou wa e haulehia ai malalo o ka mana o na mea hana. O keia rasu papa kuhikuhi a elua he mau papa kuhikuhi wale no oks hakoko aku ika mske a me ke ole, a ai» wale po ma k» oui 0ke akamai a me ka wiwo ole e loaa »i ka lapakila. Oka papa kuhikuhi elua oia k« mea maalahi iki, nolaiU, n« hooholo ib« U ka BcMperi oia kanrf e alakai aku ai 1 kona pualikoa imua o ka enaena {oke«hi.

i Oke aka oke kahua kaua i keia ! wa aia ia imua ona maka o ka Emepera Napoliona, a me he la, anle oia mawaho ae o ke kahoa ka- ( ua, aka, aia oia me kona mau Keuera imua o ke ahi kahi i hele ai, nolaila, ua noho iho oia iluna o kona noho me ka houluulu ana mai i na manao a pau no ka hoeholo- : mua ana aku i kana papa kuhi- i kuhi. 1 Oka hookokoke ana mai o na 1 hora oka hoomakaukau oia ka ha- 1 na nui e pauma nei ilukooka Eme- i pera, a houholo iho la ia e lawe ae i i kona kulana oka makaukau a e i maki aku me ka hikiwawe loa me ka haawi oie aku i manawa no ke i Duk-e o Welinetona a me Puiuka e i hoohui ai ia laua iho, a i hookahl i wa e hookui ai ka ikaina malalo o Ka hoohana ana oka noeau a me j ka ike. , Aole i puehu.