Hawaii Holomua, Volume III, Number 22, 27 May 1893 — PUKAKA NA LEHUA O MaNA! AUANA WALE IHO NO I wA AUWAIPAKI. [ARTICLE]

PUKAKA NA LEHUA O MaNA! AUANA WALE IHO NO I wA AUWAIPAKI.

“ A'i Oiaio a pau no k.i Iloohui A ina.’’ Oia ka inoa o kekahi wahi apana awelu i pai huke ia, a e lu helelei ia nei ma na alanui. e irni ana kana mea e ale ai me he moo omokoko la o na maka keleawe h’.lahila ole: a e imi ana i kahi e nalo ai ka hilahila no ke apuepue aua iho nei o kona iini p»laualelo me ■ ka manao, o ka uui o ka waiwai a me ke aiai o ka iii oia ka mea e ko 10 ai na manao piikoi a me ka alunu a paKaha maopopo, aka, aole nae e ko ana. Eono poe iuoa oloko o ua wahi awelu nei. Elima o lakou e waiaau nei a e ha’u ana ka waha i ka makani. O keia pi>e a pau, na lawa ka noonoo, ka ike a me ue ; akamai no lakou. a m ilia paha o olelo ia mai, aole e hiki i kekahi mea ke ku aku imua o ko lakou ; alo, oiai ua lawelawe lakou raa na | oihana kiekie; e laa na Kahunapule paa pu. a he mau loio kaulana i noho i mau kuhina. Fela io , paha? Aka nae, ua ka iakou hana a me na hookele ana, i hoike mai I ua—“l'ukaka na lehua o .Maua, Auana wale iho no i ka Auwaipaki." L'a poholo pu kahi noonoo i loaa ia lakou. Nolaila. ke peln hou mai nei i na Hawaii ponoi a lakou i aui a nana ole mai ai, me ka manao makona e umi-a puaa la ke I Kanaka Hawaii, i ka ike iho paha i ke aiai o na ili, oia ka mea o ka uilani ana, a manao ae la e puni mai ana o Amenika. Aole! Aole loa pela! No ka mea. aohe ino a j ka Lahui //awaii i hana aku ai ia Amerika a me kona lahui; ke mau ' nei no ka noho pili paa ana o ke aloha mawaena ona iahui elua, me he makua la i ke keiki. I ke kanana pono ana i na ma- • nao o ua poe la, e ninau mai ana kekahi, a o kekahi hoi, e mihi ana i i ka mihi make; o kahi hoi, e ha’u ana e ha’u ai; o ka kahi iho hoi, ne okioki aina. Eia ka W. H. Kakeia: *‘.Malia : io paha ua oi ae no ka naauao o na kanaka Hawaiii maoli mamua o ko lakou poe hoahanau ilikeokeo iloko o 1874.” He ninau mihi make** keia. ua hele a naeiki. He mea oiaio, ua oi io no ka naauao o ke kanaka Hawaii maoli; aole wale i ka 1874, aka, mamua aku no olaila; o la naauao no maiokikilo mai a pel» uo i keia wa a mau loa. Amene. Ua loaa ka naauao oikelakela i ke kanaka maoli e like me ke ahe- ' ahe kulonahe makani maikai e haawi ana i kela a me keia mea ola hanu maluna o ka ilihualala o ka | honua i na ea huihui a makamae. pela iho la no kekaulike o ka noo- ; noo i loaa i na Hawaii oiaio a pau, (koe ke kupoupou). O keia huli , hou ana mai o W. R. Kakela ihope, oia ka mua* o kona hoike ana be pio na ka Lahui Hawaii; a e pio io aku ana nu. Kai no ia i pahee aku nei ma ke Kalaudine ua makaukau. hukiku ae keia ma ke aiai paha o ka ili a me ka waiwmi. aole i ninan mua i ka Hawaii • heo ana, eia nae ke ' pelu hon mai nei, ma ke ano eia | ka pono ia kakou. Hele pela! O A. 8. Haiiweli. he Lok» Kuhina a he Luoakanawal Kiekie ma- , oiua. Ke hoalakai mai oa lok 1 1 nei rra ka mooalii a me ka manae | ka o ka hoao ia ana e k »ahaua i kumokanawai no ka aioa, ke i mai • nei oia hana ana pela, na hoole i ■ malamaple ia ka hoohiki ana ma* - lalo o ke kumukanawai (elau po) Ahaha — k Ke pakaka ae la —e } Pakaka ai na lehaa o Uana. , poha mai la ka leo o ke kohuku ka i oa o A. 8. ae la • walaan nl» ka nuiama ol< i ka hoohiki. JKa w

i " * | ka hoi la he ra«i manao nui ia ka i hoohiki ana o ke kumukanawai, , I pehea la hoi i hiipoi ole la ai ka i laahia oia mea he hoohiki? I ka i I>87, i ka la 30 poina ole o lune, a j ka la 7 ae o lulai, aia ka he kumukanawai hou ko ka aina. ] E nana pu ae kakou i keia puakuka nui, no ka mea, eīua hoohiki ana a Kalakaua I. e maiama i ke | kumukanawai, aole nae he wahi j | mea a puai leo ae o ua loea makee hoohiki, he ol«»loa no mai ia wa mai, akahi wale no a hamama ae . nei. Hoehua o na hoehaa. Oia nae paha. ina o keia manao ' ana a ka la.hui ma o ko lakou Ahiaimoku la e haua ia i kumukanawai kaulike a uo ua auna nei ka ; pono, iua no ua olelo ae, “o ke kipi i lunakilu, aole ia he kipi.” Ka S. E. Hihopa hoi. Elua mahele nui o kana, ka mua, ka uuku I loa o ka lahui Huwaii; ka lua, ka aumeume o na lahui okoa he iehulehu, nolaila, aole e hiki ana ke j hoonohoia kekahi aupuni kuokoa. j ( .Mui ku wa mai ia Kauikeaouli a | I I hiki ia Kalakaua I.. aole no i hiki ka huina o keia lahui i ka mili- 1 ona, aia no ma kahi o na tausani. ; Ua hoao no na lima huluhuluepa- ] kaha i ka manawa e like no ka uuku me ko keia wa, aka, aole i ko I ' ko lakou makemake, no ka mea, he I oleio paakiki loa ka ka Haku leau —“Ua like kc aupuni o ka lani me i i ■ kahi keiki uuku.” Nolaila, aole o t kona uuku ana he mea ia e lilo ai 0 kona kuokoa, aka, he mea ia e ; hooi ia ae ai o kona kupanaha e j , liKe me ka mea hoohu iloko o ka palaoa, pela auanei e pii mau ai ke I kaulana o ka lahui Hawaii uuku ! iloko o ke kamumumu makani ahe- | ; ahe malie, loaa no ka lanakila la ! Hawaii. E hoea io mai ana no ia [ la me ke kamahao nui. ■ Kumu Elua —Ke aumeume o ua | lahui okoa. O m lahui hea la ia j a ua o Eihopa kahunapule olewale e olelo mai nei? O ka PaKe a me ka lapana anei, he noho malie wale mai no aohe hoohaunaele, aole he muu halawai makee oihana. he ole ioa no. O na Pukiki hoi, na ua 0 Hihopa no e ao aku neiehoohaunaele, a e malama pu i na halawai hnohaunaele a oukou. Eia aku la ; mahea la mau lahui e ue nana e , hooniom uei? O aha no la hoi ke j i 1 olelo ae na ua o Bihopa ma no e • | * * aumeume nei, aka. e hana waie no a aole e hololea ana. no ka inea, ua ’ kahea kua ia o Calaudine. Kahi kumukula ao kumakaia j Oleeona hoi. No ka ikaika olt ka , e keakea aku ai, alaila, hoohui aku me Amerika. E kahi kahunapule ' pauakal Aole no e kala e noho 1 hui nei na lahui elua ma ke ano he mau hoaloha pilipaa a he ma- } j kamaka maikai, a he hoaloha pili ; paa loa o Ameaika raa na ano a pau. O Amerika oia ka makua o ka poe nawaliwali a pau e like me * 8amoa la. O kooa mau miliona kaoaka, he akea a laula ko lakou j no-»noo. aoie e like me ua wahi ka- ! hunapule pauaka a kamukula K auamo du nei. 5 Ke ninau nei o W. D. Alexander- Heaha la na mea e hana U aku aua no na Aina Leialii? Oia 0 I I no ii i kana naku ana mai me ka maaio e haaari liilii i ue mau aina * nei i p *u loa ae i na hanaiahuhu • 1 lakeu. alaila, maloeloe ke hoopuka ! «e —e hoohui, e hoohui aku kakoo, a no ka mea, u« pau loa na • aina ia kakou. £ ka mea i hoonou a e ai i” ana i ka momooa a ka lahui Hak * wail Ua okl kela olelo mooalap alu. Waiho malie ka aiua o na ° AliUimoku Poo Kalaonu o Hawaii i. oei, a ina e nele loa i na alii ole •* ma U wahi, alaila* ua nui no na * pili e noho mai nei E pooo oo o l “ W. D. Alekanederc e okioki a ma- [• heiehele ma kona, aiaila. lea ka • haawi aole e pa i ka leo. He mea oUio ka W. E Kakela e olelo mai nei i ka oi o ka naaoao o ** na Hawaii mamoa o na • byahrnau ° ili keokeo. oiai, ka hoomao tm oo ie Ukoa i ka hoomanawanoi me ka n paopauaho oU» i na hana mo uni

hoopunipuni a hakukole i mea e ko ai ko lakou mau imi palaualelo. aka. oia mau kuko puuwai eleele. aoie loa ia e ko ana.