Hawaii Holomua, Volume III, Number 241, 13 June 1893 — HE MOOLELO NO NAPOLIONA I [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NAPOLIONA I

KK KAHl'A KAl'A 1 WATALU. 0 ka lilo mua ana o Kueta-Btsa i ke Duke Hao, ua ili aku ke kauniaha a me ke koikoi o ka hana maluna o llamuku N'e. oiai oia i ala ae ai i kekahi kakahiaka a ike aku la i ka hoomoana mai o na koa o na Aupuni Hui o Europa malalo o ke alakai ana a ke Duke Hao a o ka hoao ana e kaili ae mai ia lakou mai, ina no e lawe ia ka ikaika a pau, he kanalua no ka lanakila. O ka loaa ana aku o ka lono i ka Emepera mai a Ilamuku Ne aku no kona lawe ana ae i kahi kauhale o Kueta-Basa a me kona hilinai piha no ka oiaio o ia lono ua hoouna hou aku la oia.i kekahi Elele me ke kauoha ana aku ia llamuku Ne, e haalele iho i kekahi heluua o koaa mau koa e kiai ia Welinelona me ke pale ana aku iaia i ke komo ana mai e kokua i na koa Perusia, a o ka hapanui hoi o lakou e lawe aku oia me Ka awiwi nui e oki ae i ka laina o Puluka e eml hoj>e 'la. Wahi hoi a ku Emepera ia IlamuKu Ne malokoo ua kauoha la: ** O ka p«imaikai o Faraui, aūi no ia Uoko o ko' u man liiua. Ina no i hooko pololei o Ne i ke kauoha, e iaa keia uiia o ka pakalaki i uhi pu mai maluua o Ne, peuei la ua loaa la Puluka he puupuu ikaika loa ia ma ka aoao o ka Emepera. a o ka halawai ana aku hoi o ko N'e poe koa me na koa o ka Emepera no iakou ke ohohia o ka lanakila oui, ina la i kekahi la ae na poi pn ia ke Duke Weiinetona e ka Emepem me ka loaa ole iaia be w» e pale m&i &i nona ilio, a o ka uapoo ioa aoa ia o ka la ma na kauakai o Enelaui. O na puaiikaua Uaoaova a me ka Belegiuma, ua makaukau lakou e kokua i ka £meoera, a mamuli wale oo o oa aoo hookikioa ia o

ke ano kuai ia oke kanaka lakou e hakaka kue nei iaia. Oko lakou hooko ana mai i ko lakou manao o ke ake nui e kaa malalu o ka hae kahakolu o Far*oi. j»enei la ua loli ano e ae ka mmilelo o ke ao nei mai ko keu ia ae i kakau u ai. 0ka haule h >pe aua o Ne i ka hooko Mia i ke kauoha o ke aiuulu ana aku ina <oa PuluKa e emi | hope la. ua ulupuni ae la na ma- | nao uilani o ka wiwo ole i ua liamuku nei a hoomaka iho !a oia e I hoouka i kekahi kaua hahana loa me ke Duke o Welikelona me ka | loaa ole uae oka lunakiia, me ke ' kau nui ana aku o Kona mmao e kaa mai o Kueti-b;tsa malaio o kona mana. O keia lawe ana ae la o Hamuku Ne i ka aoao o ke keikikane, ua ike ioke ihu ia ke Duke o W eline- i tona i ke kupilikii o kona kulana a haawi ae la i ke kauoha no ka hele awiwi ana mai o kona mau laina kaua e maki ana ma na Bataliona, na Kumapani. a pela aku. W ahi ana i pane ae ai: ‘‘Aohe wa oke kali aua aku <> kekahi no kekahi; aka, e ntaki mai ma na regimana, na mahele, na komapani. a me na bataliona Aole hoi e maki wale, aka, e holo e like me ka holo ana imua o ke ahi, a maauei kakou e lanakila a e haule ai. a e ku a hiki i ke kanaka hope !oa.” A uela iho la i hikiwawe ai ka hiki ana mai o na kokua ma ko ke Duke o We.inetona aoao iloko o kela a me keia hora. 0 ka halialia ana o Ilamuku Ne ua pii ino ae ia e like' me ka enaena o ke ahi, oiai o>a hoomanao ana i kona hewa nui o ku uhaki kauoha, a oia kana i pane aku ai ia Labedoyeve i keia mau huaolelo 0 ke koa a me ka wiwo ole: “Ke ike aku la oe i kela mau poka pukuniahi.” i pane aku ai oia, oiai ua mau poka wela ia e lele mai ana mai na batari mai o na koa Pelekane rae ka huhu nui e ulopa ana i kona mau koa ilalo o ka lepo. “E hoomai&ai ia na lani ina o kela mau {wka e ku mai lakou a puka ma kela aoao o ko’u kino.* Huli ae la ua Ne nei a ike aku la ia Kenerala Kellemian e ku mai ana ma kahi mamao, ua holo aku la oia maluna o kona lio a me ka leo nui moakaka oke kulana pihoihoi. ua pane aku la oia i keia mau huaolelo o ke koko: “I h<x>kahi a kakoii hauna pahi ikoeekuu Kenerala maikai! E holo pololei aku a e hou i ka puuwai oka pualikoa Pelekane, a e hoauhee aku ia iakou ma na ano a nau, a na’u oe e kokua! Ke koi mai nei ko kaua Aupuni e hooko koke aku oe ano!! O keia Kellerman, ua hoao oia tna na ano a pau e hooko 1ka llamuku Ne mau kauoha, a lawe ae la oia ike kulaua o ka makaukau niamua o ka “Puali Pale Kila Umauma o Farani.” a holo aku la me ka mama nui iwaena oka enemi. O keia hooko ana 0 Keia Keaerala i ke kauoha ma kona aoao, ua halawai niai la ka "Puali Pale Kila Umauma o Faraui” me na poka weia a me na poka iu. a ua ia mea i ulaa pu mai 1 keia pualikaua e like me ka palau aua o kekahi mahakea e waiho mosaki ana ke kino make oka lio a me kooa kahu e au iloku oke koko. Oke koena o ka “Puaii Pale Kila Umauma." ua paie ia aku 1« lakou ihope me be la ua loaa i kekahi makani ino nui. e iaa keia poino i halewai mai la me ko lakou pnaii oiai e hooko ana i ke kauoha a ko lakou llamuko. Aole i pau.