Hawaii Holomua, Volume III, Number 25, 17 June 1893 — LOAA OE lA’U MA KA HIHIO. [ARTICLE]

LOAA OE lA’U MA KA HIHIO.

i Ma ka po i o Hoku, i ka malama o Nana. oia hoi ka la 11 olune iho nei, oiai makuu e walea ana i 1 ka olu kohai o ka uiu Kiaweo Kapiolani Paka. mahope iho o ka haI upa ana i na kuhinia momona o | na mea ai i hoomakaukau ia ma ! kekahi papaaina uo ka hoomanao ; ana 5 ka ia hanau o ka Na’i Aupu- ; ni. Ua hele aku la au a noho iho ; la maialo o kekahi kumu wiiou | nu i nona na lala e loiou iho ana j i piha me ka nani, e walea ana hoi iauika hooheno mai a ka leo hone o na mea kani i ko’u mau pepeiao a m» ka pa kooai mai a ka makani Puolena, aia boi, ua haulehia iho la au iioko o kekahi hiamoe kulipolipo loa a o ko’u mau noonoo a pau no keia ao oa nalowale loa ae la, ua lilo aku 1« na huoma-

nao ana no ka aina moeuhane o Nmlopoa. I&’u i raoe ai. ua halawai koke aka la au me kekahi hihio kaiua* j hao nana i hoohikilele ae ia'u me ka puiwa nui. Ike aku la an i kekahi keonimana a< o e ku ana nona na oho i hele a kuakea, a he mau umiumi loloa ke luhe ana ma kona mau papalina me he Kawelu la no Lanihuli. a e ku ana hoi ma kona ; aoao kekahi kauaka loihi. la wa ua hoolono aku la au a lohe pono aku la ina olelo a ua kanaka ta e kamailio ana i ke kanaka aoo nona na oho i hele a kuakea, a penei ke ano nui ona olelo a'u i iuhe aku ai: *‘He elele au i hoouna ia mai nei 1 e ke Aupnni hou no ka lawe ana 1 mai i k< kahi olelo ia oe.” “Heaha ia mau olelo?” wahi a ke i kanakn aoo i ninau mai ai. “Eia; a nau hoi ia e hai aku i na makaamana oke Alii, penei: Ua noho iho nei ka Aha Kuhinaomakou a ua hooholo lakou e haalele i ke Aupuni no KaiuUni, a oia ka Moiwahine ina e ae mai na makauinana, a nau hoi ia e hoike aku i na kaoaka Hawaii. 1 “O ka lua ona uiea a’u i hoouna ia o'ai nei. he keonimana haole ia Sa he mea i noho Kuhina Waiwai ! ! he kanaka aoao hoi i ano hke me 1 ka Perosidena o ka Ahaolelo i make. A e hele aka ana au ilaila a | hai aku i ua kanaka la, ua kauoha mai ka Aha Kuhina e hoike aku I | iaia oia ka Elele i kohoie uo ka i hele ana aku imu io ke Aliiaimoj ku, a e koi aku e ae mai Oia e haa- ; lele iho i ka Nohoalii no Kaiulani.’ I ka pau ana o keia mau olelo u ua kanaka loihi nei o kona wa no ia i nalowale aku ai, a pan ae la ko’u ike ana. Lohe aku la nae au i ka pane ana aku oua keonimana aoo la: “Aole! Aole!! E hai akuoeaole au i ike ia lakou a me ko lakou Aupuni, iua oka lakou noi no ka hoihoi hou ae i ke Aliiaimoku maluna o k:i Nohoalii, ina ua ae aku l i au. Heaha n>» la ko oukou mea i I pakahu ai i ko makuu aina a me ko makou Alii? Hele pela! He halulu nui o kekalu mau kapuai wawae e hehi ana i ka honuu ka’u i lohe hou aku ai. a hoomaopopo iho la au no ke kanaku loihi paha ia mau a-u i nakeke ae ai ua maina loa ia no na oielo a ke kanaka aoo, a i ole, ua peku ia aku paha koua kikala me kekahi mau kamaa buti nunui a muma koke aku la oia i ka holo. l'oko o ko'u piheihoi nui uo keia mau mea a’u i ike ai, ua halawai . iho la au me kekahi mea kamahao hou. Ike uku ia au ma ka papale Mahiole o ua keonimana aoo la, S ua kau ia he mau hua palapaia Uoha Aina, a e pii ae ana kekahi Hae Hawaii ma kekahi pahu-hae e ku ana mamua ponu o ua kanaka la i kahakaha ia me keia mau hnaolelo, *‘E hoi e no. o iko Kapu Heiau.” I ka welo pono ana ae o ua Hae ia ma ka luiu o ka pahu-hae. a kau kilakila mai la hoi me ka hiehie nui, oia nu ka wa i oiowaiu ae ai ka leo o na manu Iiwi Makapolena e mele ana me ka nani loa, a peoei na lalaoi o ua mele la: 1 I—Ka Makua Mana Loa, Malio mai ia makou, £ haliu aku nei. Me ka naau hoahaa. * SoI E mau ka maluhia, 1 O ueia Pae Aina. * Mai Hawaii a Niihau, MaialooKuu malo. Hii—K mae ka Ea o ka Aina, Ma kou pooo mau, A ma Koo maoa nui. £ OI», e Ola ka Moi. ) A no ko'u iini makahehi loa i keia . hooheno ana manu, oa puiwa ae i la au a ala ae la mai ka hiamoe ae, , a ike ibo la, eia ka he akaku. . Kuailo ia mai. g Ka ]PCALABATA O . Kupelioa.