Hawaii Holomua, Volume I, Number 19, 27 February 1894 — Lunakanawai Alabati. [ARTICLE]

Lunakanawai Alabati.

Mai keia alanui o Dup*ont i holo ai kela mele kaulana ia mni la. L i aku, ui mai, ui na hoa, Mahea ka naue o ke ahiahi. Ma ke alanui ae la i Dupi>na, E ike i ka waihau o Ma ! eka. 1 <a nani hiluhilu la o Mekiko. I ka uha pulaoa la o P.ilani. A ke kiko «aena la o Pekina, Hoi iho k i manau iana malie; !\> Iiaii hoi n i e k» Marli>' sa, Ma ii» aekai In o Hawaii; E ike i ka na -i o ka aina I ke one hanau o k- oiwi; l ka poi nono kaohi puu. Me ka i :v alu i’a lialelo ke kai; K iihau e hoi eka apu awa, N e iho k< !a oia ke oki; K iulana ai no knu aina, Hawaii kelakela n . e ka oi: Hainu ia mai ana ka puana O ka poe i uloha i ka ainn. Aia ma na aluna ahiahi a pau, e kahiko ana lak-.u me kekahi ano lole poheheo ekekei. e like rae na pa’u huia ala ipapu o kakou. :ue na kukini e la.ikiiko n...i uii.i i na wahi oloolo wawae, a pela iho la !:.kou e kali hoomanawanui mai ai o ke aki ia mai o ku lakou mau makau. Aia n.a kela a me keia rumi, he eluu wahine. a iaa e loaa like ka laua n.uu kune. alaila. e komo e he elua iloko o ka rumi uo ka moe koh.lie ana, a o kekahi mau mea hoi ke kali nei mu ku rumi hookipa no ka pau mai o ko laua la moe kolohe ana, alaila, komo aku hoi laua nei no ia hana h ahila ole, a ua like me ka il?o pe.a okoa iho la no nu hana hilahilaole a na wahine hookamak ima o Kaleponi. A ?le wale hoi malokoo keia mau hale e hulawai mai ai ke kamahele me keiu ano holohalona (wahine huokamakama), aka. aia maloko o na hale inu rama kekahi, a ua hoonohoia ia pee wahine no ka hoowalewale ana mai ia oe me ka hilahila ole. Aia iloko o na hale keaku o kela a me keia ano. ua hoomakaukauia he mau wahine huukaioakama Lilahila ole iloko o iu mau anaina.

Aia pu no hoi he mau halekeaka lehulehu i eliia maialo o ka honua, a o keia no hoi ke keaka oi aku o ke ino. pelapela a me ka lapuwale o na lapuwale; o ka hana a ka ilio « me na kekake ka hoopohopoho mai o ka wahine, a o ke kane hoi mahope aku me kaua kamelo e kaiewa ana. a e heKipololei ena hoi i i ka waiki poha i ka maka hipi bulu, pela okoa iho la no na hana a ua wahine haole hookamakaina, he haua hoi i hana ole ia eoe e kuu makuahine Hawaii aloha. A iwaeua o keia mau Laua hilahila, me ka hana aku no o ke kane mahope o ka elemu o ka keia wah;ne haole. nanao ae !a ka lima o ua wahine haole la malalo o kona pihulu me ka ha'uha’u ana o ka w,.ha i ka makani e hoouweuwe ni. a i kona hue ana ae i kona hma, aia ka he papai nui ano ulaula ka mea nana i nahu ae kona pihulu. A o keia mau mea a pau i hanaia e na haole hwkamakama o Kalei»oni. ua ike pono au a me ko r u mau hoa, a Alapaki Kauka hoi e huna nei, a hoike i na mea hoopuuipuni imua o Komiaina Halaunu u he maemaeole na wahine i Hawaii.’’

A iloko o ke>a niau anaina lapu—wale, e noho aha keia p.>e 'vahine nialuna o na uha o na kane me ka h.imohamo ana i kou papaiina me ka mahaoi hiiahila ole. A aia pu no iloko o keia hale keaka kekahi nau rumi liilii i hoomakaukan a i;o na naua nioeki' he me kekahi wahine keaka i m.ik*-n e ka Ioe makaikai, ua ue no na n a ii o Kalepmi i ke;a m i hana, oia: I. kou e u a ama ai.a i kn maluhia 0 seia mau anain.i h-.puwale. L a halawai i>u iuhi no h<>i ke a u>au hana hilahiL a kekahi wahine haole me a’u il<>ko o 1‘alaee H tel Sqaare, oiai makou e puhi ana i ka uiakou nau mea kam. u i ka hoomaha ana. kuiou iho la au uo ke komo aku :l«<ko o kahi e hoomaha ai, lioiio ana o hope o ko T u knka i k.i huki ia. i alawa ae ka hie, eia ka he wahine haoie. Huki hou aku la kela i ka’u koloka, aka, e like me ka ikaika o ko’n manuo koa e hoohaahaa aku i tcela wahiue haole, ua huki ino mai L» »u i kuu koluka, a no ka ikaika lo& o ko’u hnki ana inai me kona hoomau no 1 ka puliki i ko’u kuk , ua waL—wala mai la oia a palahuii »>u» ke ain ilalo. Hui aku la au me kuu hoa’loha \\ . Ay!ett. a hoike aku la i keia mau mea i hana ia e kela wahine haole hilahila ole, a hu ae ia ko maua aka, me ko maua nana kapakahi aku i ua wahine la, a no maua hoi ka aka, na aka like me kekahi poe haole e kuku mai ana a puni niukou. Nolaila, ke hoike aku nei au i keia moolelo oiaio o ka hi ahila imua o kuu lahui aioha, e pili aua i 11» wahine haole hookamakama o Kaleponi. a Alapaki Kauka, P re sidena o ka Ahahui Euanelio o ka P;;eaina o Hawaii, e hi ike h.vpnnipuni nei ira»a o Kalaunu, “he maemue ole a he haumia na wahine Hawaii.” Pehea iho L hoi keia? Ua maopopo ia’u, mamuli o ka manao nonnhua o ka lili maka welawela o Alaoaki i ko kakou Moiwahine hoomanawanui a i aloha mii ia hoi a ine ka lahui Hawaii, me ke kuko mau i ke ao a me ka po, e nohoalii maluna o ko kakou aina makuahine, pela no oia i rnanao ai e hai huopunipuni. Aka, o keia mau hoino a pau a Alapeki ia oukou e o’u mau makuahine aloha, na Iehova ke Akua o na Kaua, ka Mea Nana e pepehi aku i na manao hoino •> Alap.iki. a e kokua mai hoi ia kakou ka luhui nawaliwili; iloko Ona ka lanakila nui e boea mai ana no kakou ka lahui Hawaii i hoiooia. ka oiaio. S. K. Kamakaia.

E huli hoi aku ana o Mr. T. H. e.iN'ie? a me kana keiki ma ka Australia o keia Poaono ae. I keia ahiahi e h >lo aku ai ko kakou inau m >kuahi pihaina no ko lakou man awa like ole. Va pa lauwili ae kekahi oaniani makani ma ke aw.i o tou nei i nehinei. aole nae he mau poino. Eia no makoa ke paka muu aKu oei me oa mea hou o kelu a me keia ano a ka puu e ono ai. Eia ka hui kinipopo Kamehameha ke hoomaamaa mai ne: no ka uiele ana aiu no keia kikina e hiki mai ana.