Hawaii Holomua, Volume I, Number 61, 2 May 1894 — Ka Hoolala Kumukanawai P. G. [ARTICLE]

Ka Hoolala Kumukanawai P. G.

Ma ko makou ike ana iho maluko o ka nupepa “Hoku” a na pi gi i ka pane a Peresidena Dule a nie Haki, no kela Ioik> i hoopuka ia mai ai e ka nupepa “Avalataisa,” āia kekahi haole Amerika o ka Mokuaina o lowa, nona ka inoa o Pr >f. Jesse Macy, ke hoouiakaukau nei oia i ke kumukauawai hou o Hawaii, a ko aupuni pi gi i , haawi kauoha aku noi naua o hoolaia, ke hoopuka aku makou i ka laua mau pane pakahi no Mr. Macv. Wahi a Mr. Dole : “O ka nma loa kela o ko’u lohe ana | no Pr»f. Macy, he liina kokua | a lawelawe oia no ke aupuni pi gi. Aole he wahi lilii oiaio iki o ia lono.” Wahi hoi a Mr, Kaki: | “Aole au i ike a kauiaaina ia j Prof. Macy, aaole no he launa

ieta pili oihana iki me ia. Aole . i i lohe ia kooa iaoa iioko o ua | 1 halawai a;ia a ka Mana Hooko, i a i ole. o na luua oihana paha ; o keia aupaui no kokah; ina- < nawa. Aole he oiaio iki uo ua i mea i hoike ia mai no ia mau j 1 lono.” * i

Ina aole he oiaio o keia mau : : lono i hoopukaia uiai loko mai i i o ka nupepa kakoo i na pi oi, ; ' a i hoolaha akea ia hoi nia na • ! nupepa o A»iierika, aole loa ! keia o ka inaka-inua o na lono

! kino uhane o!e i hoopukaia e ‘ like me keia ke ano. Mai ke ku ana o keia aupuni poo ole a hiki i keia manawa. aia he inau lapu o na lono hoopunipuni i puhi ia aku i Aiuerlka e pili ana i ke kulana Aupuni Moi o Hawaii nei a me kona lahuikanaka, a he mau tuusani hoi o ra olelo hoino e hoowahawaha maopopo ia ai na kak‘v>o o ka pi gi, ina he uhane o ke eliaholo ko loko o ko lakou mau naau i ka wa e hoopuka ia ai na olelo imihala o ke ano keonimana ole a uie ka manao aihue o ke kuko, a ua pinepine ku kakou lohe ana i na olelo ku i ka lapuwale a na mamo mikanele i haiolelo a kamailio ai ma Amerika e pili ana ia kakou, mai ia manawa mai a hiki i keia la e noe nei, aole loa keia mau nupepa kakoo i na pi gi i hoike kue ae i ka oiaio ole o na lono mua i pahola akea aku ma Amenka, a koe hookahi keia hoolala kumukanawai a Prof. Macv, ua hoike V r mai nei o Peresldena Dole a me Kuhina Hahaki i ka oiaio ole ka o ia mau olelo. Ua oi loa aku ke ahona e like ine ke kukuln manao o ka nupepa “Senatinela” o Waainetona, e hookau ia ke aupuni pi gi liolookoa iluna o kekahi mau mokukaua Amerika a lawe aku i Wasinetona no ka nana ana mai i ko lakou ano helehelena, a me ka huli ana ia Prof. Macy me ke kumakauawai o lakou. Ua kokoke mai ka la no lakou e hilahila ai a e huna ai i ko lakou mau poo, a na ka huaolelo a ko lakou waha e aai i ko lakou hopena a hiki i ka haulehia ana.