Hawaii Holomua, Volume I, Number 18, 5 May 1894 — Kela Aha Elele Hana Kunmkanwai. [ARTICLE]

Kela Aha Elele Hana Kunmkanwai.

() na le«* noi no ke tausAm manawa a ka lahui Hawaii iloko o na makahiki eono i hala ae nei, i Kumukanawai hou kaulike, a i n«>ho lanakila mau lua e aiK*noia e ko Hawaii 1 ... Ahaolelo lahui, e like hoi me na tausaui o na j*alapala hoopii i waiho ia aku iloko o na Kau Ahaolelo i hala mai ka iahui Hawaii j*onoi aku. aia he nui o na imiaj>a a me na alalai a na alakai a me na kakoo o ke au-1 puni j»i gi e ku nei i keia mai nawa, a ua lohe pinepine ia j keia mau olelo mai ko lakou ; jK*ai mai o na eheu-manu hulu , i like nu«hoj»e ih«*o ka h«>okahuli aupuni o 1887, o ka Aliaolelo wale no ka mana hiki ke hoo- : loli a luK.j*au i kekahi mau pau-1 ku o ke kumukanawai —aole , ma kekahi ano e ae. Iloko) nae o ka Ahaolelo o na kau eha i hala aku la, aolo loa hc wahi hana i holop«ono ma ka i lakou mau olelo hooj>aa mua e i like me ke noi a ka lahui, n<* | ka hoemi mai i kela ana waiwai ! .. | koho alii i ka haj>alua o ia i huina me kekahi mau hemahema e ae, a ua puka mai na olelo |x>ina ole i ko inakou hoo- j manao ana—“Pehea e hiki ai ke loaa 5a kakou kekahi kumukanawai kaulike? A pehea kakou e hana ai a hiki i kona loaa ana?” O ka puana o ka moe a na pi gi i hoike mai nei ia Hawaii i keia la c kakauinoa kakou, a koho i ka lakou mau moho o I na haole a me na Pukiki, a na | lakou e hana ke kumukanawai. Ho-le. samokal Owai ka aiua ina ka honua noi o ka hana kumukanawai malalo o ka akoakoa ana o kekahi huina kanaka i ku like ole ko )akou mau helehelena me na kanaka nona ka lahui, ina aole lakou e hiki ke kaj>aia—he lahui aikanaka a me ka hoonaauao ole ia e like me keia poe limanui o ka hao aina a me ka pakaha i ka noho maluhia ana o keia lahui? Aole loa hookahil Aia o Hawaii ma ka j>ancj>oo o ka malamalama a me ka naauao mamua ac o na mokupuni liilii o na moana a j>au no ke kanalima o na makahiki i hala, a j>ela i ku ai ke kaena a ka Moi Kalakaua oi&i oia ma kana huak&i makaik&i i ka honua holookoa, ao!e loa he wahi o ka maluhia i makee oui la e na lahui !ike ole ana i kipa aku ai e like me Hawaii nei, a oia ka momi makamae i loaa ole i na mana aupuni ikaika ke ole lakou e ku ma ke aulaaa wikani o ka uiakaukau mau i na hora a pau. O ka mana hana kumukanawai aia aaoi a huli ke aujmni, oia ka wa e makaok&u ai oo ka ha hana! O ko na mikaneie manaoio mua no anei ia i 1687, aia no ua lakou e hookahuli ke anpuni, aiaiW, baa ke kumukanawai a ka lahoi Hawaii i noi ai? O 200 kanaka wale no ane* i kakauinoa o na Makai, na Lona Makai, a me kekahi poe oihana anpuni e ae, o lakou auei ka Uhui Hawaii holookoa kupono i ke koho baIota. O ka haoa maikai wale no j tua ka aoao o ke aupuni pi gi,.' kkou hoike mb)| ae i ke]<

akea i ka Luina nui lua na h’jaheiu o na kana&a Hawau i kakoo i ka lakou kumuhinu repul«lika, i !<*aa ai ke kuuiu oka oiaio e hke n*e ka lakou h<*ikc ia Kom:siua Halaunu. aia Iie ehiku tf»us.mi kanaka Hawaii ole wale malalo o ka Iak<»u alakai ana no ke ano aupuni hou ' o Hawaii e kukulu ia akn ana.