Hawaii Holomua, Volume I, Number 20, 19 May 1894 Edition 02 — Komisina Balaunu. [ARTICLE]

Komisina Balaunu.

Ma kekahi o na nupepa ala- i kai kuokoa o na mokuaina hikina o Amerika, i ike iho ai makou i keia mau olelo e pili ana i ko Komisina J. H. Balaunu kulana Waha-olelo iloko o ko Ametika Ahaolelo Lahui, e hoole ana me ka oiaio ole o na hailuku maluna o ka inoa maemae o kela loea kalaiaina i; hilinai nui ia, a penei na hoike j ma ua muu nupepa la e pili 1 ana i kona kulana waha-olelo iloko o ka Hale no na makahiki he iwakalua i hala ae nei : “0 na olelo homo a me ka imihala maluna o ka inoa o J. H. Ealaunu ma kona ano waha-olelo hooko hana pili la- j hui, ke komisina hoi i hoouna ia aku nei i Hawaii no ka imi • i ke kumu o ke ala ana mai o ! ka hookahuli aupuni, oia kekahi o na olelo pupule maopopo j loa, a me ka hupo haalele ike ole i ka pono a me ka hewa ina o ka helehelena o ke eliaholo ke hoikeia aku imua o ia kanaka, a na nupepa kakoo i ka i poai o na mikanele na lakou; ka hookahuli kuleana ole a me ka hilahila ole i ka noho aupuni lahui ana o ko Hawaii Pae- i aina. “I ke kau hope loa o kona noho ana iloko o ka ahaolelo, j aia o Balaunu ma ke poo o ke I Komile Aina E, mamuli no ia . 0 na manao hilinai i loaa aku ia . Peresidena Hankona, a hookohuia ai oia i Lunahoomalu no kela papa Komiie. “He mau pule mamua ae o kona waiho ana aku i kona kulana waha-olelo iloko o ka: Hale, ua haiolelo ae o Mr. i [ Holomana me ka hoike ana i | ke kulana kalaiaina hoopono o l Baiaunu. kona ano kuokoa ma | | na ninau i waiho ia aku iloko o | kona papa komile, a me kana ’ mau alakai a hooko ana i na | ninau i waiho ia aku imua o ke • komite, a aole loa he olelo hoo- j holo i pnka mai me ka hoike j piha ole ia o na manao hilinai i kana mau wehewehe i ke ka- { hua o ka ninau i ku ai. “Mamuli o kona kulana ku- i 1 - 1

paa a hooki» kaulike i na ninau a pau i wailioia aku iloko o ka Hale malalo o kana alakai no iwakalua makahiki i hala ae nei. malalo o ia niau kumu maemae i waiho ia aku ai Ka inoa o Ealaunu imua o Percsi’dena Kalivilana no ka huakai imi i ka haunaele hookahuli aupuni o Hawaii, ua hcx.)kohu ia aku oia malalo o ke kauoha —nana e waiho mai ka hoike pili aupuni o Hawaii a Amonka i komo kino ai e uhaki i ka nohona launa makamaka a hoa’Ioha me la lahui no na makahiki lehulehu i hala hope ae nei. “Ma kana hoike piha i ka Mana Hooko o ke Aupuni Amenka, aia na kiko eleele a pau o ka hewa maluna o ke Kuhina Ameiika Kivini. a he mea hiki ole loa ia ke hoole ia, mamuli o ka ae ole o ka lahui Hawaii i ke kumuhana hoohui aina a ka poai o na mikanele kakaikahi i ohumu malu ai, a e hooko ai hoi o Amenka ma ka holoi ana i kela kiko hewa loa i kau ia maluna o kona inoa, ma ka hoihoi hou i ke aupuni kumu o Hawaii malalo o kona Moiwahine, ka lalaui pololei o ka noho aupuni alii ana o ko Hawaii paeaina no ke keneturia o na makahiki i hala hope ae nei. O ka hewa a Kivini i hana ai, e kapae loa aku o Amerika ia kiko eleele mai ka papalina aku o kona moolelo lahui o ke kaulana, —he Aupuni makee lanakila a me ka noho kuokoa mau loa.”