Ke Alaula, Volume I, Number 7, 1 October 1866 — Page 25

Page PDF (472.37 KB)

KE ALAULA.
BUKE I. HONOLULU, OKATOBA, 1866. HELU 7.

 

NO HAALOU A ME KONA BIPI KEIKI.

                Waiwai loa iho la wau i ka la i haawi mai ai kuu makuakane i kekahi wahi bipi keiki na'u. E hana ana kela i ke kua bipi i haki, a e nana ana wau i ka holo ana o ke keiki bipi, a pane mai kuu makuakane, "E Haalou, e haawi aku au i kela keiki bipi, o Beke, ia oe i bipi nau." He nui no kuu aloha i ke keiki bipi mamua, aka ma ia hope iho, kau loa kuu manao maluna ona. Paipai iho la wau i ke poo o ka ilio me ka pane aku iaia, "Auhea oe e Hula, mai hoohaehae oe i kuu wahi bipi." Hookaawili mai kela i kona huelo, me he mea la ua ike oia i ka'u i olelo aku ai. Wikiwiki loa wau e hai aku i kuu mau hoahanau i ka lilo ana o Beke i bipi na'u.
                Kahea aku wau i kuu makuahine e nana mai i ka bipi keiki, "Ua lilo mai o Beke ia'u," Pane oluolu mai kela, "Ae, he bipi maikai, na'u no paha e kui i kona waiu-bata." Akaaka nui iho au i kela manao a kuu makuahine me ka ae aku, "Ae, nau no e kui."
                Ake nui iho la wau e hai aku i ka loaa ana ia'u o keia waiwai nui i kuu wahi hoa paani, hoa kula, o Iosua. Ua hoomahaia na kula ia manawa, ua kaawale kona wahi he ekolu mile mai ko makou hale aku. Aole he nui na la i hala a loaa ia ia'u, a nonoho pu iho maua malalo o kekahi kumu laau kahiko ma ko lakou wahi. I aku au iaia, "Ua loaa ia'u kekahi waiwai nui. Heaha la ia mea? E koho mai oe." Koho pinepine mai kela, aole nae i loaa; a mahope loa pane mai kela, "He pahi paha." Hoole aku wau, "Aole he pahi; he bipi—o Beke; ua haawi mai kuu makuakane a lilo loa ia'u." Pane mai o Iosua, "Ua lilo ka o Beke ia oe, e Haalou. Lokomaikai maoli kou makuakane ia oe. Ua lohe paha oe he keiki hipa ka'u?" Iniki mai kela ia'u me ka pane mai." Ina ua lilo o Beke ia oe, nau no kana mau keiki ke hanau aku. Aole emo e nui ana kau mau bipi." Lelele iho la au me ka olioli nui, me ka leo uwa nui, "Ae, aole emo e loaa ana ia'u he pu-a bipi okoa." Olelo hou mai o Iosua, "He pono ia oe e ninau pono aku i kau makuakane no keia mea, i maopopo."
                Ia kakahiaka ae holo koke aku wau i ka pa bipi, a loaa kuu makuakane ia'u e uwi waiu ana. Ninau koke aku wau iaia, "Ina i lilo ia'u o Beke, na'u no paha na keiki ana ke hanau mai?" Pane mai kuu makuakane, "Pela paha; e kali iki paha, a hanau mai. Aole paha e hanau wawe mai." No kona paha aha mai; manao iho la wau ua like ia me ka ae mai, a waiwai loa iho la wau i kuu manao. Hele pinepine aku wau e hamohamo a e hanai aku i kuu wahi milimili. Hai aku wau i na kaikaina a me na kaikuahine e haawi pakahi aku ana wau i ka bipi ia lakou ke hanau mai o Beke.
                A hala kekahi mau pule, i kekahi la hoouna ae kuu makuakane ia'u i ka waena e kanu uala. I kuu hoi ana mai loaa ia'u kekahi kanaka malihini ma ka pa bipi, a ua paa iaia o Beke me ke kaula, a ua kokoke e lawe aku oia iaia. Ike mai kuu makuakane ia'u, a hoi aku kela iloko o ka hale waiho kao. Hoomaka aku kela kanaka i ke alakai aku ia Beke, me ka huki ino iaia i kona hoopupu ana. Ninau aku wau iaia, "E aha ana oe me ka'u bipi?" Aole no ia i pane mai. hele aku no imua. Pane huhu aku wau, "Heaha kau e kaili nei i ka'u bipi?" Pane mai kela, "O kau bipi ka anei!" "Ae, o ka'u bipi no, na kuu makuakane i haawi mai ia'u. E lawe aku ana oe ia Beke ihea; o ka'u bipi ia." Pane mai kela, "Aole nau ia bipi, ua lilo ia Mahoe no ka aie o kou makuakane iaia. He makai wau, a ina ole e noho malie oe, e hopu aku no wau ia oe." E hele mau ana no ia imua me ka bipi. Pau kuu hahai ana iaia, a hoi aku wau i ka hale me ka naau ehaeha loa. Na ka makai no i kii pinepine mai i ko makou mau puaa, hipa, moa.
                Imi aku wau i kuu makuahine. Pane mai kela, "E kuu keiki aloha," Ninau koke aku wau, "Heaha ke kuleana o keia kanaka i lawe ai ia Beke?" "Ua lawe kela iaia no ka aie o kou makuakane ia Mahoe. Ua imi kela i kahi e hookaa ai, aole i loaa." Ninau hou aku wau, "He hiki anei ia lakou ke lawe i na waiwai a pau a kakou no ka aie?" Ae mai kela, "Ae, he hiki no ia lakou ke lawe i na mea a pau—o ka hale, a me na mea a pau o loko, a e kipaku aku ia kakou iwaho." I iho la wau, "Ina pela, aole wau e komo iki iloko o ka aie, aole loa." Hoomanao iho la wau i kuu wahi bipi nani o Beke, a kulu iho na waimaka. Ia ahiahi ono ole ka ai ia'u; he hiki ole ke ai i ka waiu o ka bipi. Holo aku wau e nana i na bipi, a ike aku i ka bipi makuahine, a me kekahi bipi iho e ku ana, aka o Beke, aole. Kulu hou na waimaka, a holo aku wau i kuu wahi moe e pee ai. O kuu ike mua ana no ia i ka pilikia o ka aie ana i ka hai, a ua lilo ia ike ana i mea e ao mai ia'u, aole e aie iki aku i ka kekahi.
                E ke kanaka opio, mai aie iki aku i ka hai. Ina e hoomaka oe i ka lawe i na lole a me na waiwai e ae ma na hale kuai me ke kaa ole aku o ke dala, e hoomaka ana no oe e hoopaa i kaula hao ma kou a-i nana e kauo ia oe ilalo. O ka aie, he kaula hao ia, he hiki ole ke wawahi—he kaula paa loa.