Ke Alaula, Volume I, Number 9, 1 December 1866 — Page 36

36 KE ALAULA.

me keia wawae, a o ka eli i wahi poopoo iloko o ka lepo kana hana. I ka wa anu, hoi no ilaila e puupuu anu ai. Hoopuni mai oiai i kona wahi lua e moe ai me ka limu, a me ka lau laau, a me ka mauu maloo. Ilaila no ia e moe ai a hala ka hooilo. A hiki mai ke kau ulu laau, puka mai no ia mai loko o kona punana mehana e imi i na mea ai nona.
                He mau wahi pepeiao liilii a poepoe no kona. Ooi kona wahi nuku iole. O kona ili kahi kupanaha loa. Ua ulu a puni ka huluhulu kalakala loa, a ina e kokoke aku kekahi mea e hoopilikia iaia, o ka okakala mai no ia i ka hulu a puni kona kino. Ina e hele aku ke kanaka, a o kekahi holoholona nui paha, aole no e holo aku ua wahi Iole nei, aka huna iho no ia i kona poo a me kona mau wawae malalo iho ona, a hoolilo i kona wahi kino a pau i wahi poepoe a puni, ua paa o waho i ka hulu okakala, e like ana me kela ia o ka moana, o ka oopuhue. O kana hana no ia e pale aku ai i na enemi. Maalea no.
                Ai keia holoholona i na aa o kekahi mau laau, a me na kama loli, a me na elelu. Ina no hoi e loaa iaia ka punana hua moa, pau no iaia i ka ai ia.
                Ua ike no kakou i kekahi poe keiki huhu wale a nuku mai ke kamailio ia aku. Ina no e noi aku kekahi hoa i wahi mea, o ka hoole mai no ia. Ina e olelo ia kekahi mea e pili ana iaia, o ka okakala mai no ia a hae mai. Ina e kauoha aku na makua e hana i kekahi mea, he okoa ka manao o ke keiki, a huki e aku la. Ua like iho la ke ano o ia mau keiki me ka Puaa Okalakala.

NA HOIKE KULA.

                Ma na aina naauao, a ma Hawaii nei no hoi, i ka wa e noho ana o Limaikaika i poo no ka Oihana Hoonaauao, ua manaoia o ka la hoike kula he la nui, a he wa e hauoli nui ai na makua a me na keiki. Ia la no e hookomo ai na keiki i ka lakou mau kapa maikai, a me na papale nani, a hele aku i ka hoike me ka olioli; ilaila e hui ai ke kahu kula, na luna kula, na kumu kula, a me ka lehulehu o na makua, a me na kanaka makaukau a naauao o ka apana kula i akoakoa mai i kahi i malamaia ka hoike.
                Ia la e ikeia ai na kumu makaukau ma ke ao ana, na kumu i alakai aku i ka lakou mau haumana imua, a me na kumu i makaala ole a i waiho wale i na haumana a lakou e ku malie ma kahi hookahi. Ia la e kaena ai na makua o na keiki makaukau ma ka loaa ana i na haina, a i makaala hoi ma ka pane ana mai. Loheia ka leo o kela keiki keia keiki liilii e hoopuka ana i ka papa alua-lua, a i ka p-a-pa, a pela aku. Hoikeia na keiki ma ka heluhelu palapala, ke kakaulima, ka helunaau, huinahelu, ka palapala aina, ka ao-kiko, ka anahonua, a me ka pa-ko-li. Olioli na pepeiao o ka lehulehu makua i ka lohe ana i ka leo lea o ka lakou mau keiki. Lelele ka hauli. Alohilohi na maka o na keiki, a kani ko lakou leo ma na pepeiao makua e like me ka leo o ka pupu-kanioe o na ululaau, a me ka leo lea o ke kahuli o ka nahele. Ia la i wae ia mai waena o na keiki makaukau, kekahi poe e hele i na kula-nui—i Lahainaluna paha, a i na kulanui e ae paha.
                Ia kau he hoike pinepineia na kula aupuni i kela hapaha keia hapaha makahiki. I keia wa ua kapaeia keia hana maikai. Aole no i hoike nui ia na kula e na Luna Apana. Hookahi wale no kaahele ana o ke Kahu Kula Nui i ka makahiki e hoike i na kula. A eia hoi, o kona hoike ana, aole no i kawili pu ia na mea e hoeueu ai na keiki, a me na kumu, a me na makua. Aole no i hoakoakoa nui ia na makua i lohe lakou i ka ike o ka lakou mau keiki, a ua haule no hoi kekahi mau kula, aole no i hoikeia. He mea hiki ole ka mahalo aku i keia haalele ana i ka hoike ana i na kula ma ke akea, a me ka hooikaika e hoala i ka manao o ka lehulehu.
                Ke olioi nei makou i ka lohe ua kaahele o Rev. E. Bona e hoike i na kula o Kohala Akau, e like me kana hana i na makahiki mamua aku nei, a ua pae mai i ko makau pepeiao he leo e olelo ana ua olioli na keiki o Kohala i ka hapai ana o ko lakou kumu i keia hana alakai ia lakou. Mai pono loa no keia ke malama na kahu o na kihapai i na hoike kula ma kela apana keia apana, mai Hawaii a Kauai, mamuli o keia ano i malama ia ma Kohala Akau.
                Eia kekahi pono o ka lakou hapai ana ia hana: ua kamaaina lakou ma na mea i ao ia ma na kula; ua kamaaina me na kume a me na haumana; e noho kokoke ana, a he hiki ke hoike pinepine, aole o ka waiho a hala ka makahiki. A eia hou hoi--aole e hu hewa aku ka lakou nei hana a hele e hoike i na kula iwaena o ka wa i hoomaha loihi ia o na kula, e like me ia i hanaia ma Kona a me Kau, aka no ka noho kokoke ana, e maopopo no ia lakou ka wa kupono. O ka poe e ao ana i ka ke Akua olelo, o lakou no ka poe kupono maoli i ke alakai ma ka naauao.

KULA POKII.
SABATI I.

1. Owai ka inoa o keia ao, kahi a kakou e noho nei?
O ka honua nei.
2. Heaha ka mea i hoholaia maluna ae o kakou?
O na lani a me na ao kalelewa.
3. Heaha la kekahi mau mea i ikeia ma ka lani?
O ka ipukukui nui e malamalama ai—oia ka la.
4. Heaha ae?
O ka mahina no ka po, a me na ipukukui liilii, oia na hoku.
5. Mahea kahi i noho ai ke Akua i kinohi?
Ua noho kela ma ka lani, a e noho puni ana na anela i ka wa i hoomaka ai oia i ka hana i ka honua nei.
6. Owai kekahi i noho pu me ia?
O kana Keiki kekahi ma kona ano like.
7. Pehea ko laua hui ana?
Hui laua elua i hookahi Akua, a ua hui ma ka hana ana i ke ao nei.

SABATI II.

1. Pehea la ko ke Akua hana ana i ke ao nei?
Me ke kauoha wale ae no, a ua puka mai no ia mai loko mai o ka ole.
2. Heaha ka mua o kana mau mea ana i hana ai?
O ka malamalama. "I iho la ke Akua, i malamalama, a ua malamalama ae la."
3. Heaha la ka mea e pa ana ma kou papalina?
O ke ea.
4. Nawai i hana i ke ea a me ka makani?
Na ke Akua.
5. Heaha hou kana i hana ai?
Hana oia i na wai maluna, oia na ao, a me na wai malalo, oia na kai a me na moana.

SABATI III.

1. Pehea ko kakou ike ana i ka moana?
He nui, a e kupaka mau ana kona mau ale.
2. No ke aha e lele ole mai ai na ale o ke kai maluna o ka aina?
Ua kau kanawai ke Akua ia lakou e noho paa lakou ma kahi hookahi.
3. Pehea la i ka wa makani?
Uwa mai no na ale o ke kai, aole nae kau mai ma ka aina.
4. Pehea kahi a ke Akua i hana ai no kakou?
Oia ka aina maloo.
5. Pehea ka aina?
He kahua paa ia, kahi e kukulu ai ke kanaka i na pa a me na hale.
6. Heaha kekahi mau mea no loko o ka aina?
O ka hao, i mea hana, a me na hua ai no ke kanaka.

SABATI IV.

1. Heaha ka mua o na mea a ke Akua i hana ai i heluia mai?
O ka malamalama.
2. Heaha la ka lua?
O ke ea.
3. Heaha la ke kolu?
O na ao.
4. Heaha la ka ha?
O ka moana.
5. Heaha la ka lima?
O ka aina maloo.
6. O ka pau anei keia o na mea a ke Akua i hana'i?
Aole.
                                "Manomano no na mea
                                A Iehova i hana'i:
                                Lio, manu, nalo, ia,
                                Ko na aina, ko ke kai."

                HOIKE NUI O NA KULA MA MAKAWAO.—Ma ka Poakolu, Dekemaba 19, e hoike nui ana na Kula Sabati o Makawao, Huelo a me Keokea, ma Makawao. Ma ia la no e hoikeike ia'i, a e kuai ia'i hoi, kekahi mau mea nani i hanaia e na lima palupalu o na kaikamahine o ke Kula Hanai o Makawao. He ahaaina hoi ko lakou ia la.

KE ALAULA,
He Nupepa Hoikeike Kii,
Hoopuka mau ia ma Honolulu, i kela malama keia malama e ka PAPA HAWAII, no na Kamalii Hawaii.

                25 keneta ka uku no ka makahiki no ka pepa hookahi; 20 keneta pakahi ka uku no na pepa he iwakalua a oi aku paha ma ke ope hookahi, ME KA HOOKAA MUA IA MAI.
O. H. KULIKA, Luna Hoopuka.