Ke Alaula, Volume II, Number 3, 1 June 1867 — Page 10

10 KE ALAULA.

PULE AHIAHI.

Ano, ke moe nei no wau,
E Iesu, e hoomalu ia'u;
A i make au i keia po,
E lawe i ko'u uhane nou,
E ae mai no ka pono ou.

KAHUHIPA.

Kahuhipa maikai e,
Nau no wau e alakai,
I kou mala maluna'e,
I ko laila muliwai.

KE KEIKI ILOKO O KA MINE.

                Ua ike na keiki o Honolulu i na puu nanahu ma na uwapo, a o ka poe i holo maluna o "Kilauea," ua ike lakou i ka hooia ana o ka nanahu maloko o ke kapuahi malalo iho o na ipuhao nui. Me he pohaku eleele la ke ano o keia nanahu, a i ka a ana, wela loa ke ahi. O ka wahie no keia i puhiia ma na moku ahi, a ma na hale mahu, a ma na kulanakauhale nui o na aina anu o Amerika a me Europa.
                E ninau mai paha auanei kekahi o oukou, "Nohea ka loaa ana mai o keia mea he nanahu pohaku?" E hai aku wau: "No loko keia o ka opu o ka honua." Ua hoahu ke Akua i keia mea a nui loa malalo loa o ka lepo, ma kahi hohonu, e lawa ai i wahie e pono ai na kanaka, e holo ai na hana, e moa ai ka ai, a e mahana ai i ka wa anu, a ua lawa keia puu wahie no na hanauna a pau.
                He nui wale na kanaka i lilo mamuli o keia hana, oia hoi ka eli nanahu. Ma kau wahi o Enelani, he hohonu loa na mine kahi i eliia ai ka nanahu. Me na kaula e hookuukuuia ai na kanaka a me na kamalii maloko o na lua hohonu, a ua eli aku lakou i na alanui loihi malalo o ka honua, a loaa aku kahi nui o ka nanahu. Ma kekahi mau wahi o Enelani ua eli aku na kanaka a loihi malalo o ka lepo ma kapa kahakai, a ua hala aku ka eli ana a malalo o ke kai, a lohe no ka poe e eli ana ma ko lakou lua hohonu i ka haalulu ana o na ale a me ke poi ana o ka nalu maluna iho o lakou.
                Ma kekahi mau mine eli nanahu, ua hoomoeia na kaa liilii, i mea e halihali ai i ka nanahu mai kahi i eliia, a waiho malalo ponoi iho o na ipuka, kahi e hukiia ai ka nanahu iluna. Ma kekahi mau lua nanahu, no ka haiki o na alanui i eliia mai kahi wahi a hiki i kekahi wahi, he hiki pono ole i na kanaka makua ke hana ma ia wahi; nolaila, na na keikikane e kolo aku a pahu aku i ke kaa i kaumaha, i ka nanahu ma na wahi haiki loa.
                No ka loloa o kekahi mine, ua halihali pu aku na kanaka hana i ka lakou ai, a noho aku iloko o ke ana pouli mai ka Poakahi a hiki aku i ka Poaono. I ke ahiahi Poaono hoi aku iluna e Sabati ai. He ipukukui ka mea e hoomalamalama iki ai ia lalo o keia ana hohonu.
                Ma kekahi mau mine he ea a i puka mai mai ka nanahu, a ina i loaa aku i ke ahi, ka poha mai no ia o keia ea me he paula la, a haalulu ka honua, a haule mai na pohaku a me ka lepo, a popoiia, na kanaka a make. Nolaila, ma ia mau mine ua poiia na ipukukui me kekahi wahi uwea makalii i ulanaia me he lole la, a puka mai ka malamalama, me ka wela ole aku o ua ea ino nei. E hana nui ana kekahi lehulehu kanaka ma kekahi mine eli nanahu. Wehe ae kekahi kanaka hana i ke poi o kona ipukukui, o ka a aku no ia o ke ea ino a poha nui no e like me ka poha ana o ka paula i loaa i ke ahi. O ka haule mai no ia o na pohaku a me ka lepo, a piha koke na alanui a me na puka o ka mine, a paa loa na kanaka hana malalo. Lohe na kanaka maluna i ka poha ana me he pukuniahi la. Holo mai lakou a hookuu koke iho i kekahi poe hana, e ike aku ia lalo, a kokua i na kanaka i poino. He mau la no ka lakou eli ana, me ka wehe ana i na alanui i hoopihaia i ka lepo, a loaa aku kahi i hana ai na kanaka. Ua pau loa lakou i ka make. Make kekahi i ka haule ana o ka lepo maluna iho, a make kekahi i ka paa ana o ke ea. Aole hiki ke hanu pono iho ma kahi keena haiki i koe ia lakou.
                Loaa ia lakou kekahi wahi keikikane uuku e noho ana ma kekahi o na keena eli nanahu, ua make loa. Mahope iho o ka haule ana mai o ka lepo i paa ai lakou, ua haha aku oia me kona mau lima iloko o ka pouli, a ua loaa iaia kekahi kui kakia, a me ia kui ua kahakaha oia ma ka aoao o kekahi pahu piula i penaia, he wahi palapala i kona makuahine. A penei ua palapala la: "Mai uwe oe, e kuu makuahine, no ka mea oiai ua koe mai ka hanu ia makou, ua himeni hoolea aku makou, me ka hoomaikai aku i ke Akua. E hoopili aku oe i ka Haku, a mai hoomanao aku iaia e like me ka'u i hana ai."
                Ma kekahi aoao hoi o ua pahu puila la, kakau oia he palapala i kona kaikaina, penei: "E Keoni, aloha oe.--E noho oe i keiki pono imua o ke Akua a me kou makuahine."
                He nui no na waimaka o na keiki i kulu iho, i ko lakou heluhelu ana i keia mau palapala elua a kela keiki haipule i kakau ai iloko o kona keena pouli i na hora hope loa o kona ola ana, e hoike ana i kona hoonani ana i ke Akua, i kona mihi i ka hewa, i ke aloha i kona makuahine, a me ka olelo-ao naauao i kona kaikaina.
                Ia la no ua komo ua wahi pio nei mai kona keena pouli aku iloko o ka hale nani malamalama o kona Makua ma ka lani. Ua haalele i ka hana luhi ma kona hale-paahao, a komo aku i ka Paredaiso, kahi i holoiia ku ai na waimaka a pau, kahi e hoomau aku ai i ka hana hoonani a hoolea, ana i hoomaka ai ma kona keena pilikia.
                Ina e hoolohe oukou, e na keiki, i ka olelo ao a ia wahi keiki ilihune eli nanahu, ana i kakau aku ai i kona kaikaina, "E noho oe i keiki pono imua o kou Akua a me kou makuahine," alaila paha e loaa ia oukou ka himeni hoolea aku i ke Akua i ka wa e make ai.

HOIKE KULA NUI O WAIALUA.

                E hoikeia ana ke kula kaikamahine o Waialua ma ka luakini i ka Poalua, ka la 18 o Iune. Ke kaheaia nei na makamaka a pau e launa aku e ike i keia hoike makahiki. Mahope koke iho o ka hoike palapala ana, e hoikeikeia ana na lole a me na mea e ae he lehulehu i hanaia e na lima o na kaikamahine, a e kuai aku ana ia mau mea i ka poe mea dala e makemake mai ana.

HOOKUKEIA O ADAMU LAUA O EWA.

                Ua uhai na makua o kakou i ke kanawai o ke Akua; ua ai i ka hua kapu; ua koho i ka hewa a haalele i ka pono. Mamua ua kuikahi laua me ke Akua, ua aloha iaia, a ua launa oluolu mau me ia. I keia hope mai, ua kue ka manao iaia, ua makau, a makemake ole i ka launa pu me ia.

                E ku ana mawaena o ka mahinaai o Edena kekahi laau hou aku, oia ka laau i kapaia ka laau o ke ola. Ua kau mai ke Akua i ka hoopai o ka make maluna o laua no ka ai ana i ka hua o ka laau i ikea ai ka pono a me ka hewa. I ka ai kolohe ana o laua i ka hua o keia laau, manao ke Akua aole e ae ia laua e ai i ka hua o ka laau o ke ola. Nolaila, kipaku aku ke Akua ia laua mawaho o ka mahinaai o Edena. Hoonoho mai ke Akua  he anela me ka pahi nui wakawaka, e ku mau ana ma ka ipuka o ka pa o Edena ma ke ala e komo aku ai i kahi o ka laau o ke ola, i ole e hiki ia laua ke hoi aku ilaila.
                Aloha ino na makua o kakou. Ua pau ke kuikahi me ke Akua, a ua lilo ka laua mea nana i hana i lunakanawai e hoopai mai ana. Me ka luuluu a me ka waimaka paha laua i hele aku ai mai kahi maikai loa a ke Akua i hoonoho mua ai ia laua. Aloha wale laua i na awawa, na muliwai, na laau, na pua, a me na pohaku o ia home maikai, kahi i noho pomaikai ai laua a he loihi loa paha. A noho mai laua mawaho, mahiai aku no me ka luhi nui.
                Aole no he like ke ano o ka noho ana mawaho me ka noho ana maloko o Edena. Maloko ua ulu wale na hua ai maikai a pau. Me ka luhi ole no e ohi wale mai ai o Adamu ma, a ai aku i na mea maikai a pau. Mawaho mai o Edena, o ka nahelehele wale no ka mea uku hikiwawe loa mai. Aia a mahiai ke kanaka, waele aku i ka nahelehele a pau, kanu aku i na hua, a kipulu aku, alaila hua mai na mea kanu. O ka nahelehele no ka mea hikiwawe loa, a o na mea kanu he loihi loa ka hua ana mai.
                Hana no ke Akua he mau kapa ili no laua mamua o kona kipaku ana aku ia laua, a i ka nana'ku, o na ili holoholona oia no na kapa a laua i aahu ai ma ia hope mai.
                Ma ia hope, loaa ia laua ka luhi, ka nalulu, ka hui, ka eha, ka mai, a me na poino a pau o ke ao nei a laua i ike ole ai i ka noho ma ka mahinaai o Edena, oia o Paredaiso. Uwe laua no na pono a laua i haalele ai, aka, aole no he hiki ke hoi hou aku ilaila. E keakea mai ana ka anela o Iehova i ke ala e hoi aku ai ilaila. He mea awaawa ka hoi ka hewa, a he awaawa na hua o ka hewa.