Ke Alaula, Volume IV, Number 2, 1 May 1869 — Page 7
KE ALAULA. 7
KE KANAKA I HAALELE OLE I KANA HANA I KA WA PILIKIA.
E holo ana kekahi moku ahi nui, o Atika ka ino, mai Beritania a i Amerika, a i kona holo ana i ka Poalima, halawai oia me kekahi moku ahi a hookui laua.
Ma ia hookui ana, ua naha kekahi mau papa, a iloko o na hora eha mahope iho o ko laua hookui ana, poho kekahi moku nui iwaena o ka moana, a make ekolu haneri kanaka. Iloko o ia mau hora popilikia, ua imi ikaika loa kekahi kanaka opiopio nona ka inoa o Holani, i ke ola o ka lehulehu, me ka manao ole i kona ola iho. Ua hoonoho ia oia e ki i kekahi pu-kuni-ahi, i mea e lohe mai ai na moku, ina he moku e holo ae ana maloko o ka pohina, a e holo mai e kokua ia lakou.
Ua hoomakaukau kona mau hoa kela o ka moku i waapa no lakou, a ua haalele mai i ka moku. Aka, he nui no na ohua i hiki ole no ka lawa ole o na waapa. Nolaila, aole i haalele iki keia kanaka opio i kana hana i haawi ia iaia e hana, aka ua hoomau keia kanaka opio i kana hana o ka hookani mau i kana pu kahea i kela minute keia minute, hookahi kani ana.
Olelo mai kekahi o na malama moku, ua iho aku au ma ke keena o hope o ka moku, e imi i kekahi mau kui kakia e hoopaa iho ai i kekahi lana laau a makou e hana ana i mea e pakele ai makou. Hookahi paha ia hora mamua o ke piho ana o ka moku.
Ua maule kekahi mau kanaka kino ikaika i ka piha a ka weliweli a me ka makau. E pule ana kekahi poe, a e uwe ana kekahi poe. Holo mai o Holani a loaa ia'u, pane mai kela, ua pau ka paula; e ho mai ke ki ia'u, e kii aku au i paula hou no ka'u pu. Iho aku la kela e kii i paula nana, a lehai aku au mawaho o ka moku, maluna o ka lana a'u i kapili ai.
Mau no ke kani ana o kana pu kahea a hiki i ka wa i piho ai ka moku ilalo, a make pu oia me ka lehulehu o na ohua. Aole ona makau, aole wiwo, aole haalele iki i ka imi i ke ola o ka lehulehu.
Ina pela ke ano o ko kakou poe opio, alaila pomaikai wale keia aina. Ina pela ka malama pono ana o na kahu moku a pau o kela moku ahi ka Atika, a hoolohe i ke kauoha a ke Kapena, ina la aole i make ka hapa nui o na ohua, aka ina la ua hoopakele ia lakou a pau.
Ina e loaa i ka mea opio ia rula hana e hoolohe, a e hoopau pono i kana haawina hana, a me ka makau ole e hooikaika mamuli o ko hai pono, a me ka pono o ka lehulehu, alaila e makaukau pono ana lakou e hapai i na hana o ka noho kanaka makua ana. Ina e nana iho oukou ma ka ihu o ka moku i hoikeia ae la maluna, e ike oukou i ke uahi o ka pu a ua opio la i ki aku ai.
KA LA SABATI.
He la aha la ia? Heaha ke kumu o ka ke Akua hana ana i ka la Sabati? Heaha na hana kupono i ka la Sabati? Pehea la e lilo ai ka la Sabati i la kupono no kakou e like me ka ke Akua makemake?
Ina e hooakaka mua au i ke ano o ka la Sabati mamuli o na ninau alakai i kakauia maluna, eia no ka haina no ka ninau mua, Heaha la ka la Sabati? Oia no ka la a ke Akua i haawi mai ai ia kakou, na kanaka ma ka honua, i la hoomaha no na kino a kakou mai na hana a pau e pili ana i ke kino, koe nae na hana i ku maoli i ka pilikia a me ke aloha. He la hoi e hoomaha ai kakou mai ka manao ana ma na mea o ke kino, a mai ke kamailio ana ma na mea o ke kino.
"Kahaha," wahi a kekahi mea manao nui ole i ka la Sabati, "kainoa ua lawa pono ka malama ana i ka la Sabali ina ua waiho aku au i na hana e pili ana i ke kino. Eia ka, ke hookaumaha hou mai nei oe ia'u me ka olelo, Aole pono ke hana i ka la Sabati, aole pono ke kamailio i ka la Sabati, aole hoi pono ke noonoo i ka la Sabati ma na mea o ke kino."
Ke pane aku nei au, 'Aole owau ka mea i hookaumaha aku ia oe; ina e nana oe iloko o ka ke Akua olelo, e maopopo ana ia oe, ua pili ko ke Akua kanawai i na hana a kakou e hana ai, i na hua-olelo a kakou i hoopuka ai, a i na noonoo o loko o ka naau. Aole hoi o ke Akua i hookaumaha wale mai ia kakou."
Ina paha e hoohalike kakou ma na hana a kanaka. Ina paha he loio akamai ma kana oihana iloko o ka aha hookolokolo wale no anei kana hana? Aole anei o ka hooponopono mua i kana mea e hoopii ai, a i kana mea e pale ai i ka hoopii ana paha? Aole anei he noonoo nui kana a ma na mea a pau e pili ana, i holo pono kana hana ke hiki aku i ka la hookolokolo? Pela no. A ke ninau aku nei au, ina kamailio aku ia me na hoike i ka la Sabati, a hooponopono me lakou i ka la Sabati, aole anei oia i hana i kekahi hana e pili ana i kana oihana? Ina pela, owai ka mea e hiki ke hoole, aole anei i uhaki oia i ke kanawai a Iehova no ka la Sabati? Ua maopopo loa no, ua pili ke kanawai iaia, ua hewa ia imua o ke Akua.
A ina paha ua waiho aku ua loio la i ke kamailio ana ma kona oihana i ka la Sabati, a iloko o kona naau i noonoo nui ai ma na mea e pili ana, pehea, aole hewa? E heluhelu kakou ma Isaia 58:13, 14. "Ina e malama oe i kou wawae i ko'u la Sabati, aole hoi e hana i kou lealea i ko'u la hoano, a kapa aku hoi i ka la Sabati, he olioli, ka mea hemolele o Iehova, a me ka nani, a hoomaikai hoi oe ia, me ka hana ole i kou mau aoao, aole me ka imi i kou lealea iho; alaila, e olioli no oe ia Iehova, a na'u no e hooholo ia oe ma na wahi kiekie o ka honua, a e hanai aku ia oe i ka hooilina a Iakoba, a kou kupunakane; no ka mea, na ka waha o Iehova i olelo mai."
Ina e heluhelu akahele kakou i ua mau pauku la, e maopopo lea, ua pili no ka ke Akua kanawai no ke Sabati, oia ke kanawai eha, i ka hele ana o na wawae, ka hana ana me na lima, ka olelo o na lehelehe, a me ka noonoo ana o ka naau. Ua pau ko kakou mau lala malalo o keia kanawai. He pono hoi ke olioli iloko o ka la hoano a ke Akua i haawi mai ai ia kakou.
O ke Keiki a ke Akua, ka mea i hoohanau hou ia, ua olioli maoli no iloko o ka la hoomaha, ka la i laa no kakou e hauoli ai, a e hoomana pono ai i ke Akua. Oia no ka la pookela o ka hebedoma; oia ka la i ala mai ai Iesu mai ka make mai, a hoike mai i kana mana maoli maluna o ka make.
Ua kapaia keia la, ma ia hope mai, "Ka la a ka Haku." Aole no ma ke ano kapu, e like me na kapu o ka wa kahiko ko kakou malama pono ana i ua la la, aka mamuli o ka ka uhane. He la hooluolu kino, aole nae he la hoohiamoe; he la hauoli iloko o ka Haku, aole nae he la kupono i ka lealea maoli o ke kino a me ka uhauha. He pono no ia kakou e makaala i na la a pau; aka ua haawiia mai ka la Sabati e hoohuli pono ai kakou i ko kakou mau maka i ka lani, e noonoo nui ai kakou ma ko kakou hooilina nani, ina paha he mau keiki kakou na ke Akua.
Pehea, aole anei he la nui keia la no kakou? Ina nae he la kaumaha no kekahi poe, e noonoo lakou i ko lakou ano ponoi. Malie paha, aole i ahu ko lakou waiwai ma ka lani. L. L. N.
HE RULA E HOOMANAO AI I KA WA E KAMAILIO ANA.
"O na hua-olelo ino a pau a kanaka e olelo ai, e hookolokoloia'na lakou ia mea i ka la e hookolokolo ai."
POMAIKAI NA KEIKI I NA MAKUA HAIPULE.
He mea nui ka loaa ana i na makua haipule. He mea ia e pomaikai loa ai o Timoteo kona makuahine a me ke kupunawahine haipule. E nana ma 2 Timoteo 1: 5. Pela na keiki o keia kau i alakai ia i ka wa liilii e na makua haipule, a aoia i ka makau ia Iehova, a me ke aloha aku iaia.
Mai nana oe i ka waina i kona ulaula ana,
I kona aleale ana ma ke kiaha,
I kona hu ana a maikai,
Mahope iho, e nahu mai me he nahesa la,
A e pa mai me he moo niho awa la.—Solomona.