Ke Alaula, Volume V, Number 4, 1 July 1870 — Page 14

Page PDF (1.04 MB)

14 KE ALAULA.

 

KA MEA A KA BELE I OLELO AKU AI I KA LEHULEHU.

            Ua oki ka malie o ke kakahiaka la Sabati, me ka leo o ka Bele Hale Pule. Maluna o ke kulanakauhale i holo aku ai kona mele maikai.

            Me he mea la, ua piha ka Bele me ka olelo i ka lehulehu, a e hai aku ana oia i kona manao me kona ikaika a pau. A penei ka holo ana o kana olelo: "Mai—mai." Mai—mai." "Mai—mai." Aka, oiai ua akaka pono ke ano, aole nae i malama nui ia e ka poe e lohe mai ana; a eia mahope nei ka olelo o ka poe i hoolohe ole, a me na olelo a ka Lunaikehala i olelo mai ia lakou:   Bele.-"Mai-mai—e hele mai."

            Lehulehu.—" He ano omaimai makou la; aole e hiki ke hele."

            Lunaikehala.—"Aole anei he mea kupanaha keia, o ka nui o ka poe mai ma ka la Sabati? O ka poe he nui wale e ola pono ana no ma ka po Poaono, i kakahiaka ae, aole ka lakou i hiki ke hele aku ma ka la Sabati; a o lakou e mai ana pela ma ka Sabati, e loaa koke auanei ke ola ke hiki mai ke kakahiaka Poakahi. Me he mea la o ka la ahulau hookahi keia ma ke kulanakauhale, me ka mahuahua o na e-ha poo, na kunu, na

fiva a me na mai e ae."

            Bele.- "Mai-mai."

            Lehulehu.- "Aole oluolu pono keia la, he wela o waho."

            Lunaikehala.—"Ae, mau no ka ino ma ka la Sabati. Nui pono ole ka wela, nui ke anu, nui ka ua, a ikaika pono ole ka makani. O ka wela ma ka la Sabati, he wela loa ia. O ka ua i ka la Sabati, he oi loa kona ino; a o ke anu ma ka la Sabati, he anuanu loa ia; nolaila ua pono ole i kekahi ke hele i ka Halepule, koe wale no ke Kahunapule a me ka malama hale !"

            Bele.—"Mai—mai."

            Lehulehu.—"E hookipa ana makou i kekahi poe malihini a me kekahi poe makamaka."

            Lunaikehala.— " Aole anei i oleloia kekahi mau noia ka la Sabati ?"

              Bele.—-"Mai—mai."

            Lehulehu.—"Aole kupono ko makou mau kapa aahu."

            Lunaikehala.—" Ua nui no na kuhikuhi ma ka Palapala Hemolele e pili ana i ke ano o ko kakou h ele ana imua o ka Haku, aka o ke ano a ka maikai o ke kapa, aole i haiia malaila. O ka Halepule, aole ia he hale hoikeike lole maikai. I ka wa kahiko, ua halawai pu ka poe waiwai a me ka poe ilihune, no ka mea, o ka Haku, oia ka Mea nana i hana ia lakou a pau."

            Bele.—" Mai-mai."

            Lehulehu.—" Ua oi aku ko makou pono mamua o kekahi poe e hele mau nei i ka pule."             Lunaikehala.—" Ua oi paha mamua o kekahi, aka, heaha la ia, He mea pono anei ke hai aku i ka Haku pela? Aole anei kekahi mea maloko o ka olelonane o ka Parisaio a me ka Luna auhau e pili ana i keia mea ?

            Bele—"Mai-mai."

            Lehulehu.—" Aole o makou wahi e noho ai ma ka Halepule."

            Lunaikehala.—" Ae, he mau noho no malaila no na mea a pau e hele mai ana. Aole wahi kumu iki no ka makau o hele hewa, no ka mea, e hele m ai i kela pule keia pule."

A pela aku no ka Bele i kani aku ai i kona leo, ' Mai—mai;" a o kekahi poe ua hoolohe i ke kahea, a ua hele, a ua hoomaikai aku lakou i ke Akua no ia pomaikai, a ua paa ko lakou manao e hele mau aku i ka pule. O kekahi poe hoi, ua paakiki lakou o ua hoole aku i ka hele ana, a o ka Lunaikehala, ua hiamoe oia. Ua hawanawana nae oia mamua o kona hiamoe ana, "Heaha la ka pomaikai i ke kanaka ke loaa iaia ke ao a pau, a ua lilo aku nae kona uhane?"

 

KE KEIKI UHAUHA.

            Elua keiki a kekahi kanaka. O ka mua, he keiki hoolohe, noho malie, a malama pono i ka makemake o kona makua, aole nae pela ka lua o laua. He keiki paakiki, a hookiekie hoi keia, uluhua kona manao i ka noho ana malalo o ka malu o ka makua. Ake no hoi oia e kuokoa ae, a e hemo aku mailalo ae o na kanawai o kona makua. Nolaila, aole oia i hoomanawanui, aka, noi e aku i kona Makua, "E mahele mai oe ano i ko'u hapa o ka hooilina."

            Hana lokomaikai aku hoi kona makua, a mahele aku e like me kana noi. O ka liuliu koke no ia o ua wahi keiki nei, ohi i kona waiwai a pau, a hele aku i ka aina mamao aku. I manao paha oia e kaawale loa mai ka makua aku, i ole e ikea mai ka pono ole o kana mau hana. Ilaila kona noho ana me ka uhauha, a hoomaunauna i kona waiwai. Nui wale no hoi na makamaka a me na hoaaloha o ka wa lako. Pau e nae kona waiwai, o ka nalowale koke aku no ia o ua mau makamaka hoopilimeaai nei, e noho hookahi ana oia i ka ilihune a me ka pololi. Hiki mai hoi ka wi hui ma ia aina ana i noho makamaka ole ai, nui loa ae kona pilikia, no ka nui o kona pololi a me kona ilihune, huahuwa aku la oia i na puaa hanai a kona haku, e kuko ana i ka ai kohu ole i haawiia na lakou. Iaia e noho ana pela, loaa iaia ka manao mihi maoli no kona hewa. Ku no hoi oia a hoi aku i kona one hanau e mihi imua o kona makua. I lohe e nae paha ka makua, "Eia'e kahi pokii au, ke hoi mai nei, ua pilikia loa; ua nele loa, ua weluwelu a ekaeka kahi aahu, ua wiwi loa, a opaha na papalina, ua maimai a nawaliwali, kokoke hoi e make i ka pololi," hu ke aloha o ka makua. Holo aku la oia, a loaa aku ke keiki ma ke alanui, e hoi mai ana. Oiaio no, ua hele a oki loa ke kino a me ke kapa o ua wahi keiki nei. O ka hu loa aku no ia o ke aloha o ka makua, puliki aku la i kana pokii, a honi aku a uwe pu laua, a kaheawai na waimaka o ke aloha a me ka hauoli. Mihi haahaa aku la no hoi kahi keiki i kona hewa, a hoihoi hou ia i ka poli aloha o ka home oluolu o ka makua a ma ke kaikuaana.

            E na pokii aloha, ua like kakou a pau me kela keiki uhauha. Ua haalele kakou i ko kakou makua nui ma ka Lani, a ua auwana wale iwaena o ka pilikia o ka hewa. E hoi kakou i ka Makua me ka mihi haahaa imua ona, a e aloha mai ana oia e like me kela makua i kana keiki.

 

PAILA MUA I KA PAPAPA.

            E na pokii, he wahi moolelo ka'u e hai aku ai ia oukou. Ma kekahi aina o Europa, he poe pope ka nui o na kanaka. A he mea mau ia lakou, oia ka paulele kuhihewa ana ma na hana hoeha kino i mea e kalaia'i na hewa. O ka hele makaikai i na wahi hoano kekahi hana nui a lakou i manao ai he pomaikai uhane ka uku o ia luhi ana.

            I kekahi manawa, ua loaa i kekahi mau kanaka elua ka manao e hele makaikai i kekahi Luakini o ia aina kahi i malamaia'i kekahi kii kaulana o Maria, ka makuwahine o Iesu. Ua olelo ia, he mea hiki ka i ua kii nei ke hoopomaikai nui mai i na mea a pau i hele aku imua ona e hoomana ai. Hai aku no hoi laua nei i ko laua manao imua o ko laua Kahunapule Pope. Apono aku la oia i ko laua manao e hele e pule aku i ua kii nei, a no aku la ia laua penei, "I mea e waiwai loa ai ko olua hele ana, pono e hookomo olua i na hua papapa iloko o ko olua mau kamaa, a e hoomanawanui i ka ehaeha o ia hele ana."

            Hooko ae la laua e like me ka olelo a ke Kahunapule. Me na hua papapa iloko o na kamaa ka hele ana, a pela hoi ka hoi ana mai.

            Ua ikeia nae, i ko laua hele ana ma ke alanui, ke hele nei kekahi me ka oluolu a maalahi. A o kekahi ua eha loa kona mau wawae i na hua pi. Hoi mai laua a hiki i ko laua wahi, i aku la keia i kona hoa, "Nani ka hoi ko eha ole i keia huakai hele a kaua. Eia au la, ua kokoke make i ka eha. Pehu na wawae, ua poholepole ka ili, ua ai ia ka io, a ua oopa loa wau. No ke aha la i eha ole ai ko mau wawae?" Kani ka aka o kona hoa, a pane aku la oia, " I eha ole kuu wawae, no ka mea, ua paila mua au i na hua papapa a moa, mamua o ka hookomo ana iloko o na kamaa." Maalea no hoi ua wahi kanaka nei.

            E na pokii, e hoomanao oukou i keia. Ina ua oolea ka hana i kekahi manawa, paakiki paha na haawina kula, a apuupuu ka hele ana ma ke alanui o ka naauao a me ka pono, e imi i ka mea e hoopalupalu ai i na oolea, a e maalahi ai ka hana ana. E baila mua i na papapa, alaila e oluolu ka hele ana. Oia hoi, e malama pono i na mea liilii o ka hoomaka ana i kinohou, A moa pono na kumumua o ka hana, he oluolu wale aku ka hana ana. Pili na keia i na ano hana a pau.

 

KUAI POHO.

            Ninau aku la kekahi kumu kula Sabati i kona mau haumana, "Owai la kekahi mau mea i oleloia iloko o ka Baibala no ko lakou kuai poho?"

            " Ke hoomanao nei au," wahi a kekahi keiki kane, " o Esau. Ua kuai poho oia i kona pomaikai o ka hanau mua no ka ai i kona wa i pololi ai."

            Pane mai la ka lua o na keikikane, " O Iuda Isekariota. He kuai poho kona i kona kumakaia ana ia Iesu, kona Haku, no na apana dala he kanakolu."

            I ae la ke kolu o na keiki, " O ke kanaka i loaa iaia ko keia ao a pau, a lilo aku nae kona uhane, he kuai poho loa kona." Oiaio no.