Ke Aloha Aina, Volume I, Number 2, 1 June 1895 — Page 7

Page PDF (797.08 KB)

This text was transcribed by:  Suzanne Kariya-ramos
This work is dedicated to:  Dwayne Nakila Steele

KE ALOHA AINA, POAONO, IUNE 1, 1895.

 


@UHOU KULOKO.

@ nui i ka nupepa KE ALOHA @

 

@ ka uwahi i na limahana o KE @ AINA.  Tate gude e.

 

Ae kiuie haole ko keia mau la e @ nei ma ka Aha Kiekie.

 

@ @paiia kela wahine haole i @ kekahi haole me ka uwepa, he @

 

@ ma ka ia @@ o keia ma @ @aikamahine mai a Mrs. John @ @ai.

 

@hoopoina i ka hoomaalo ae ma @ o Kalahiki i ike i na waiwai @ mai nei.

 

@ele mai i keia @a ana o E. @.  Ua hanauia oia ma Lan@ @elani.

 

@e na poe i loaa i ke omaimai @ keia mau la e hele nei, e pono @ loa kakou i ole hoi e loaa i @ ulia.

 

@ lono i loaa mai, mai Maui @ hoao nei ko Wailuku poe e @ i ko lakou kauka Iapaau aupuni, @ pono ole o kana lawelawe oihana @.

 

@ ke kahukuia nui Mr. A. T. @ iloko o ka nawaliwali o ke @ ma Wailuku, Maui, ke loaa @ olnolu, alaila, hoi mai no @lu nei.

 

@ @lele mai ka mokuahi Kilauea @kea nei me kekahi mau eke @ Lahaina, Olowalu, Kukuihaele, @ Paanilo, Ookala, Laupahoe@ @ Hilo.

 

@ ka halekuai laau @ Hobron @ palaai oui nona @ke kaumaha @ona, a ua manao ia ua hiki ke @ @47 pai pu mai loko mai o ke@ @ai.

 

@ iho kekahi @oki o ke kaa @ ke alanui Nuuanu ae nei, aole @ poino i loaa kela hoki, aka, ua @ ka pioo o na ohua e kau ana @ ke kaa.

 

@ @a @@ o Iune ae nei e haalele @ ke awa o Kapalakiko a holo @ @ei, ka mokukaua Olomapia @ @ni ana ma kahi o ka Piledele @ haalele mai ana ia Hawaii nei.

 

@ @elo ae kekahi poe Iapana i na @ mai he kaua mawaena o Iapa@ @ Rusia, alaila e haalele ana la @ lakou mau oihana maanei, e @ @o ka malama ana i ko lakou @.

 

@ @o ke hoohanaia mai nei ka @ o Kawaiahao, e na limahana @ @na, aole paha e hala he mau @ mai keia manawa aku, e loaa @ @e mau aahu hou o ke kulana @ ke nana aku.

 

@uki hou mai nei maluna o ka @ia, na lako hale nui wale, ma @kuai lako hale o Ordway a me @.  Nolaila, o keia ka wa kupono @ aku ai, he makepono na kumu@ hoemi ia no ma ke kuike @

 

@ malamaia ana he kula a’o pili@ (Grammar), i keia ahiahi, hor @ p. m., maloko o ka hale kula @pule, e Mr. Dilingham, kumu @unapule hou ma kahi o Hyde e @ mai ana.  Ua makemake ia na @ Hawaii e ake ana i ka ike ma ka @ Beritania, e komo i keia kula.

 

@ Ka Leo, ka nupepa mua loa @ akea mai, no ekolu manawa, @ @o mai o ka mokukaua Roiala @ @a no ke pelu kua hou iho la, @ @hi ae la, na kekahi nupepa e @ @au hana.  Ua poina paha ka @ @a mea i hoolaha ai?  E hele @ Anonanona a e nana i kona @.

 

            Wela anuanu keia la, ke hele la @ uwe kane pu@iu i ka wela a ka la.

            Ua hopu ia o Thomas Krouse, ona o ka Arlington Hotele, no ke kihewa i ka ilio a W. M. Graham, kekahi o na kauwa hana.  Elua la o ka noho ana o kona hihia imua o ka aha apana ae nei, a o ka hopena, aole i maopopo.

 

NUHOU KUWAHO

Hookuu Paha Auanei o Iapana.

UA WAIHO AKU O FARANI HE KUE ME KE KOKUAIA E BERITANIA.

            Ladana, Mei 10: -- He hoike kai loaa mai Shanghai mai, e olelo ana, ua waiho aku ke Aupuni o Farani he kue i ke Aupuni o Iapana no ka hoohui ana aku i ka mokupuni o Fomosa, a ua hoomaopopo pu aku hoi no kekahi mau koi mamua iho.

            Ua hoomaopopoia ae e kokua ikaika ana o Beritania i keia koi ana a Farani.

            He hoike no hoi kekahi ma ka Nupepa Standard mai Maderida mai, e olelo ana, o na mea i oleloia ma Sepania no kela kue o na mana ekolu ia Iapana, no ka hoohui ana mai i ka mahele aina o Manchuria, he ae wale ana no ia ma kekahi mau kumu e koi aku ana na mana ia Iapana e haalele ia Formosa.

 

LOAA IA BOLIVIA HE AWA KUMOKU.

            Wasinetona, Mei 10: -- O ka hooholo ia ana o ke kuikahi mawaena o Chili a me Bolivia, ua oleloia, ua hiki aku ia ma ka hopena ano nui pomaikai no Bolivia, oiai, ua loaa hou ia Bolivia he aina pili i ke kapakai o ka Pakipika mahope iho o kona paniku ia ana iloko o ka aina, no na makahiki he um ii hala aku.

            Ua hoike aupuni ia ae, i ka manawa a Chili i lanakila ai maluna o Peru a me Bolivia, ua hului pau aku oia i na kapa kahakai a pau Ioa o Bolivia a hookoe aku la iaia, ua panikuia iloko o ka aina, e like me Helevitia me ka loaa ole he wahi pono ma ka oihana kalepa ma ka Pakipika, a ua hiki ole ke malama aku i aumoku ka@@.

            Ma ka 1884, he kuikahi maluhia kai hanaia mawaena o Chili a me Bolivia, aka, aole nae i hoihoi hou ia na aina pili kahakai ia Bolivia.

            Mahope iho o keia waiho pu ana no umi mau makahiki, ua loaa hou mai ia Bolivia kona awa kumoku ma ka Pakipika a me na aina pili kahakai.

            O keia ka loaa hou ana iaia o kona oihana kalepa ma ka Pakipika, me ka a’e ole aku maluna o na aina o Chili, a e hiki ai hoi ke kukulu hou i kona aumoku kaua moana.

 

UA MALUHIA.

            Buenos Ayres, Mei 10: -- He hoike mai Valparaiso mai i keia la, e olelo ana, ua hooholo ia ke kuikahi maluhia mawaena o Chili a me Bolivia, a ua ae o Chili e hoihoi hou aku ia Bolivia i kekahi aina loihi e pili ana ma ke kahakai o ka Pakipika mawaena o Iguigue a me Pisagua.  Ma keia hoihoi hou ia ana, e loaa ana he kalepa hou ana i oi aku ia Chili.

 

HOOMAKA KE KAUA.

            New York, Mei 11: -- He hoike kai loaa mai i ka Nupepa World mai Colon mai, e olelo ana, o ka aoao, hema a pau loa o Ecuador, ua uluaoa kaua kipi ae.  O na kanaka o Ora, he wahi aina e pili pu ana ma na palena o Peru, ua hoomaka ka uluaoa.

 

Chas B. Dwight.

(Kale Kuaika.)

KE KANAKA AKAMAI

            Oia nei ka oi o ke kanaka Hawaii akamai a loea i ka hana ana, kukulu ana, me ka plaina ana iho i na alanui pili aoao o ke kapitala nei o Honolulu.  Pela no ma na ano kukulu pohaku hale, pohaku kupapau etc.

            E ike ia kakou Hawaii ke loaa ka oukou hana e haawi ae i kou oiwi o ka aina.  E loaa mau no oia @a oukou ma Honolulu nei, a i ole, e waiho mai i ka oukou mau kauoha ma ke Keena o

“KE ALOHA AINA.”

my1y – 7ms.

 

Ka Haawina Kula Evanelio

NO KA

Lala Ekalesia o ka Ekalesia o Iesu Karisto no na Poe Hoano o na La Hope Nei i Hoonohonoho Hou ia.

LA O KA HAKU, IUNE 9, 1895

HAAWINA KULA – OIHANA 20 @1-38

            KUMUMANAO – Huakai hele i Helene.

            NA MANAO NUI – (1) Ka Paulo hua kai i Helene; (2) Kona hoi ana mai ma k@ alahele ma Makedonia ame Tereada; (3) Ka huakai moana a Paulo i Mileto; (4) Ka Oleloao a Paulo i na Lunakahiko o Epeso.

            MANAWA – A. D. 57.  NA WAHI – Helene, Pilipi, Ter@a, Aso, Mitulene, Terogulio, Mileto.  NA ‘LII – Nero, ka Emepera o Roma; Anekonio Pelike, ke Alii-Kiaaina o Iudea.

            PAUKU GULA – Oihana 20:27.  PAUKU PANAAU – Oihana 20:23.

 

WEHEWEHE ANO.

            Pauku (1).  Haunaele:  Na Demeterio i hooulu i kela haunaele.  Pau keia haunaele, pau ka Paulo haiao ana ma Epeso, a hele oia i Makedonia.  (2) Helene:  O Helene Hema keia.  (3) Noho iho la malaila ekolu malama.  Me he mea la ma Korineto o Paulo i noho ai.  E nana I Korineto 16:5.  Ua kakauia ka palapala a Paulo i ko Roma mai Korineto mai.  Hoohalua aku la na Iudaio:  Manao na Iudaio e hopu maoli iaia a paa, ma ka wa paha ona e kau ai maluna o ka moku; ike o Paulo i keia mea, a hoi oia ma ka aina, ma Makedonia.  (4) Hele pu aku la me ia; Sopatero, Arisetareko, Sekunedo, Gaio, Timoteo, Tukiko me Teropima.  Hele aku nae keia poe mamua o Paulo a hoea i Teroada, a malaila lakou i kali ai no Paulo.  (5) Kakali iho la ma Teroada no makou:  Ua manaoia o Luka kekahi me Paulo ma keia hele ana.  O Luka ka mea nana i kakau o Oihana, a o na huaolelo “no makou” i hoikeia ma keia pauku, ua pili pono ia i ka mea nana i kakau, ame Paulo, ame kekahi poe e ae.   (6) Pau na la o ka berena hu ole:  Mahope iho o ka ahaaina Moliaola.  Poalima:  Iloko o elima la ke ano.  He ino paha ke kumu o keia ka’ulua ana o keia huakai.  E nana Oih. 16:11.  (7) Ka la mua o ka hebe doma:  O keia ka la Sabati Karistiano o keia wa; ka la keia mahope iho o ka la Sabati Iudaio.  E wawahi i ka berena:  E malama i ka ahaaina a ka Haku.  (9) “Mai ke kolu o ka papa mai:”  He hale keia o ekolu hale ke kiekie, no ke kolu o ka hale keia olelo ana, “mai ke kolu o ka papa mai.”  “Ua make:”  Hoike maopopo o Luka ma keia wahi i ka make maoli ana.  A o kona hoola hou ia ana, he hana mana auanei ia.  (9) “Kanaka hou.”  He kanaka opio.  (10) Eia no kona ola maloko ona:  Mahope iho keia o ko Paulo puliki ana iaia.  (11) Pii hou aku la ia:  I ka rumi maluna.  Wawahi ae la i ka berena:  O Paulo wale no kai hoikeia maanei e wawahi berena ana, nolaila, ua manaoia, be ai maoli ana keia a Paulo, aole he ahaaina a ka Haku.  (12) Holo * * * aku la i Aso:  O Luka a me na hoahele e ae o Paulo, kau lakou maluna o ka moku a holo no Aso, a hele wawae no o Paulo mauka o ka aina.  He 20 mile ke kaawale o Aso ma ka hema akau o Teroasa.  Ma ka moana hoi he aneane 40 mile:  (14) Mitulene:  O ke kulanakauhale alii keia o ka mokupuni o Leseho, ma ka hema aku o Aso.  (15) Kio:  He mokupuni keia ma ka hema aku o Lesebo.  Samo:  Ma ka hikina hema aku o Kio.  Aia mawaho ae o na aekai o Epeso.  Terogulio.  He kulanakauhale keia ma Asia Uuku, ma ka hema iki aku o Epeso, Mileto:  He 40 a 50 mile mai Epeso aku.  (16) E holo ma Epeso ae:  E holo loa no me ke kipa ole ma Epeso:  O ke kumu o ko Paulo manao ana pela, oia kona makemake e hiki i Ierusalema ma ka la Penetekota.  (18)  A hiki lakou i ona la:  Na Lunakahiko mai Epeso mai.  Ao aku o Paulo ia lakou:  Mai ka la makamua:  He ekolu makahiki i noho ai o Paulo me lakou.  E nana Pauku 31.  (19) Malama ana aku i ka haku:  E hooko ana i na hana o kana oihana Aposetolo a me kana mau hana ponoi iho.  A me ka waimaka:  Me na waimaka he nui.  E nana pauku 31.  Pilipi 3:18.  2 Kor 2:4.  O keia mau waimaka o Paulo aole ia no ka makau i na haha hoohalua a na Iudaio; aka, no kona ike ana i ka hookaulua ia ana o ka hana a ka Haku e ia mau hana.  (20) Aole hoi au i huna i kekahi:  Aole oia i kanalua iki i ka hoike ana i na mea pono no ke ola.  Ua hoike au ia oukou:  Ma ke ao aku imua o ke akea a ma kahi akea ole hoi.  (21) Hoike pono:  Ua kaheaia o Paulo i hoike ike maka no Karisto.  Nolaila, ua hooikaika  nui oia e haiao aku i na kanaka e manaoio ia Iesu Karisto, a e mihi i ko lakou mau hewa.  (22) Paa aku nei ma ka uhane:  Paa ka manao e hele aku i Ierusalema.  Aole nae au i ike i na mea e loohia ai wau ilaila:  Ua ike no nae oia e loaa ana no he mau popilikia iaia, aka, aole nae i maopopo iaia ke ano ano o ua mau popilikia ala.  (23) Hoike pono mai ka Uhane Hoana (Hemolele) Mamuli paha o ka olelo hoike pololei mai ka Uhane Hoano mai a iaia, a i ole, ma o’na  hoahanau la paha o ka Ekalesia i halawai pu aku ai oia maloko o na kulanakauhale he lehulehu ana i kaahele aku ai.  (24) Aole hoi au e manao:  Aole oia i hopohopo iki no ka hele aku i Ierusalema, elike me kona a’o ia ana mai.  Aole nohoi e manao wau he mea makemake no’u kuu ola:  Aole ona minamina i kona ola iho, oi aku kona minamina i ka hana a ka Haku.  Maopopo iaia, o ke ola i hooliloia no ka hana a ke Akua, ma ka wa hope e loaa ana ka maha ame ka hauoli.  Hookahi no mea ana i hopohopo nui ai, o kona kupaa ole mamuli o ka hana a ka Haku.  (Ka oihana i loaa mai ia’u.  E nana ma Oihana 9:15-17.  (25) Aole e ike hou ia ko’u wahi maka.  Ma keia e maopopo ai, aole o Paulo i manao e hoi hou mai i Epeso.  E nana nohoi Pauku 38.  (26) Ke hoike aku nei au ia oukou:  O ka pololei, “Ke lawe nei au ia oukou e hoike aku.”  Ua maemae au:  Ua hooikaika nui o Paulo ma ka haiao ana imua o na kanaka i halawai pu aku ai oia.  A ina e loaa ole ia lakou ke ola, aole maluna o Paulo ka hewa o ko lakou poino ana.  (28)  E a’o hoi oukou:  Maanei ua a’o hou aku o Paulo i na Lunakahiko e kiai makaala no na mea hoopoino e hoopuni ana ia lakou, a e kiai hoi i ka ohana hipa apau, oia ka Ekalesia.  Poe kiai:  Ma ka olelo Helene, he Episkopous, poe Epikopo, oia hoi, he poe Lunakiai, oia no na Lunakahiko.  No ka Uhane Hoano mai ka mana i loaa ai ia lakou e noho kiai maluna o ka Ekalesia.  E hanai:  E a’o ana i ka oiaio apau o ka Evanelio, oia ka ai unane.  Kuai ai:  Ua oleloia i kahi wa, ua kuai ia ka Ekalesia me kekahi kumukuai.  E nana ma 1 Kor. 6:20, 7:23, 2 Petero 2:1.  (29) Na iliohae ino loa:  Ua lilo ka mamala olelo, “na iliohae” ma keia wahi, i mea hoike i na enemi o ka Ekalesia o ka Haku, ka poe e makemake ana e hoohiolo iaia (Ekalesia).  Hoike aku o Paulo i keia mea.  (30) kekahi poe kanaka no oukou iho:  He poe no keia iloko o ka Ekalesia, a oia poe auanei ke alakai hewa aku ana i kekahi poe o loko o ka Ekalesia mai ka manaoio pololei aku.  Na mea hoopunipuni:  Na mea i kue i ke a o Karistiano oiaio ana:  (34) Hookauwa mai keia mau lima:  Hoomaopopo o Paulo imua o lakou, no kona hana ana me kona mau lima ponoi iho, i mea nona e pono ai, a pela hoi kekahi poe e ae.

 

NA NINAU NO KA HAAWINA.

            I hea o Paulo i hele aku ai, mahope iho o kona haalele ana ia Epeso?  Heaha ke kumu o kona hoi hou ana mai, ma ke alahele mai o Masedonia?  Owai kai hoi pu mai me ia i keia hoi ana mai?  Mahea i hoola ai o Paulo ia Eutuko mai ka make mai?  I hea o Paulo i hele aku ai mai Peroada aku?  Pehea kona hele ana?  Pehea hoi ka hele ana o kona mau hoaloha?  E hoike mai i na wahi ana i hooka’ulua ai mawaena o Aso ame Mileto?  Owai kana i’kauoha aku ai e hele mai, mai Epeso mai?  Heaha ko lakou mea i kauoha ia aku ai?  Heaha kana i hoike ai no ke ano o kona noho ana mawaena o na poe hoano ma Asia?  Heaha kana i hooikaika ai e a’o?  Ia wai oia i hoike akh ai?  Heaha kana i olelo ai no kona hoi hou ana aku i Ierusalema?  Pehea la kona manao no ka popilikia e kau mai ana maluna ona, mai ka mea e pili ana i kona hele ana aku i Ierusalema?  Mai ia wai mai, i olelo ai o Paulo, no ka loaa ana iaia o ka Euanelio?  Heaha na huaolelo a Paulo i olelo ai, i kaumaha loa ai na poe hoano?  Pehea oia i a’o aku ai i na lunakahiko o ka Ekalesia e makaala?  Heaha na popilikia ana i olelo ai e loaa ana i ka Ekalesia mai waho mai?  Heaha hoi na popilikia mailoko ponoi ae o ka Ekalesia?  Pehea ka loihi o ko Paulo paahana ana ma Epeso?