Ke Aloha Aina, Volume I, Number 3, 8 June 1895 — KA OLELO HOOHOLO. [ARTICLE]

KA OLELO HOOHOLO.

Ua ike iho makou ma ka Advertiser o keia kakahiaka, ua hoopuka ae lakou i ka lakou olelo hooholo, ua pololei ke koi a ke Aupuni Repubalika o Venezuela, e pili ana i kela hoopaapaa aina mawaena ona a me Guiana-Beritania. Ua puka ae keia mau manao hoapono ana, mamuii o ka Curtie J. Lyons mau hoike, e pili ana no kekahi palapala aina i waihoia mai e ke Keena o na Aina E o ke Aupuni Beritania ma ke Keena Aina o ke Aupuni Moi o Hawaii nei, he 20 makahiki mamua aku nei. Mamuli o na olelo hoakaka a me na hoike o ua aina la o Venezuela, ua hoomaopopo iho la o Mr. Lyons, no Venezuela ia aina, aole no ka poe Beritania. Malia ua pololei paha keia manao o ka Advertiser. aole nae makou i lohe mai i ka hoike a ko Beritania aoao. Eia ka makou mea i hoomanao ae ai; mamua aku nei, ua hoopuka ae na nupepa Amerika, e hoahewa loa ana ia Beritania, no kela hoopaapaa mawaena ona a me kahi Repubalika o Nicaragua, a ua ike no hoi makou o ka Advertiser kekahi iloko o ia hoahewa ana ia Beritania, aka, mahope mai nae, ua loli hou ae la ko Amerika a hooia ae la, ua pololei loa ke koi a Beritania! Malia paha pela aku ana no keia; no ka mea, he aupuni akahele loa o Beritania ma kona hooko ana e hana i kekahi mea, aia a ike oia ua maopopo, aole he mau kuia ma kona alahele, alaila, o kona hooko koke aku no ia, me ke kupaa loa, a ko ia mea. No makou iho, e kakali ana makou e hoolohe i ka hoike a ka aoao o Guiana-Beritania; malia, he wahi pono no hoi ma kona aoao. I mea e hoomoakaka aku ai i na poe heluhelu o KE ALOHA AINA, ke hoike aku nei makou i kekahi wahi helehelena o na aina e hoopaapaa nei, oia keia.

(1) O Guiana-Beritania, oia kekahi o na Panalaau o Beritania ma Amerika Hema, a he mau mamo na Beritania ke noho hoomalu nei ia aina, nona na mile kuea he aneane 76,000, a i keia wa, he aneane paha he 450,000 ka nui o na kanaka, na haole, na llikini a me na negero. Aia keia aina ma ka aoao hikina o Venezuela, kekahi o na aina e kue mai nei. (2) O Venezuela hoi, aia no kela aina ma ka akau o Amerika Hema, e pili pu ana me Guiana Beritania, ma kona aoaoao hikina, nona ka ili palahalaha, he 566,000 mile kuea, a nona hoi na kanaka i keia wa, he aneane 3,500,000, he poe Paniolo, he poe Ilikini a me na hapa Matika (hapahaole) o lakou ka hapanui ioa. (3) O kahi e hooopaapaa ia nei, he wahi mahele aina palahalaha ia iloko loa aku o na kuahiwi ma ka aoao hema, a i noho ole ia e kekahi kino ola kanaka mamua aku o 20 makahiki a oi aku; mamua o ko na Beritania noho ana aku. Aia he papu kaua na na Beritania ke ku ala ma ka aoao komohana loa e kokoke la i ka palena o Venezuela.